تغییر بازخورد: مقایسه نظریه های انسجام خود و تأیید خود

محورهای موضوعی : روان درمانگری

روح اله منصوری سپهر ¹ , محمد کریم خداپناهی ² , محمود حیدری ³

1 - کارشناس ارشد روانشناسی عمومی
2 - استاد دانشگاه شهید بهشتی
3 - مربی دانشگاه شهید بهشتی

تاریخ دریافت : 1394/03/15 تاریخ پذیرش : 1394/03/15 تاریخ انتشار : 1388/10/01

کلید واژه: حرمت خود, ناهماهنگی شناختی, نظریه انسجام خود, نظریه تأیید خود,

چکیده مقاله :

مقایسه دو نظریه انسجام خود و تأیید خود در تغییر بازخورد افراد نسبت به فرد مورد علاقه براساس یک طرح عاملی 2×2×2 هدف پژوهش بود. یک نمونه 120 نفری از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی به دو گروه حرمت خود بالا و پایین براساس آزمون روزنبرگ (روزنبرگ، 1965). تقسیم شدند. سپس سناریویی مبتنی بر پارادایم ایفای نقش (نیل و دیگران، 2001) در اختیار آنان قرار گرفت که در آن تقاضای یک کودک 10 ساله برای دریافت امضای شخص محبوب آزمودنیها در یک همایش مهم رد می‌شد. نیمی از آزمودنیها دلیل قابل قبولی برای رد درخواست دریافت می‌کردند (موقعیت توجیه کافی) و نیمی دیگر دلیل مناسبی برای رد درخواست دریافت نمی‌کردند (موقعیت توجیه ناکافی). به منظور تعیین دو موقعیت تمرکز بر خود و نامتمرکز بر خود (متغیر مستقل سوم) نیمی از آزمودنیها در هر دو شرایط توجیه کافی و ناکافی پیش از ارائه سناریو و نیمی دیگر پس از مطالعه سناریو آزمون حرمت خود را تکمیل کردند. نتایج نشـان دادند که مطابق بـا نظریه انسجام خود (در هر دو موقعیت توجیه کافی و ناکافی) محبوبیت فرد از نظر شرکت‌کنندگان با حرمت خود بالا کاهش بیشتری داشت. نقش حرمت خود، تمرکز بر خود در فرایندهای ناهماهنگ، منبع ناهماهنگی (رفتار فرد یا دیگری) و پارادایمی که در آن ناهماهنگی رخ می دهد مورد بحث قرار گرفت.

چکیده انگلیسی:

This study compared self-consistency and self-affirmation theory with the aim of changing attitude toward a favorite individual in the context of 2×2×2 design. A sample of 120 male students of Shahid Beheshti University participated in this study. Using the Rosenberg Self-esteem Scale (Rosenberg, 1965) participants were divided into two groups of low and high self-esteem. Next based on the Role Playing Paradigm (Nail et al., 2001) a scenario was read to the participants in which during a momentous meeting a person favorite to the participants rejected the request of a ten year old child who asked for his/her autograph. Half of the participants received a good explanation for this behavior (sufficient justification) while the rest received a poor explanation (insufficient justification). In order to determine two conditions of self-focus and non self-focus (third independent variable) half of the participants under both conditions (i. e., sufficient and insufficient justification) answered the Rosenberg Self-esteem Scale before and after the scenario was read to them. Consistent with the self-consistency theory, findings revealed that in both conditions of sufficient and insufficient justification the popularity of the individual decreased more among the participants with high self-esteem. The role of self-esteem, self-focus in dissonance processes, the source of dissonance (one's own behavior or another's) and the paradigm in which dissonance occurs are discussed.