اثربخشی بازی درمانگری والدینی برکاهش نشانه‌های اختلال‌های برونی‌سازی‌ در کودکان

محورهای موضوعی : روان درمانگری

الهه آقایی ¹ , مریم بیات ²

1 - کارشناس ارشد روان‌شناسی تربیتی
2 - دانشجوی دکتری دانشگاه تربیت مدرس

تاریخ دریافت : 1394/02/25 تاریخ پذیرش : 1394/02/25 تاریخ انتشار : 1394/01/01

کلید واژه: بازی‌درمانگری والدینی, مشکلات برونی‌سازی‌, خوداثربخشی والدین, تنیدگی والدین,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی بازی درمانگری والدین در کاهش نشانه‌های اختلال‌های برونی‌سازی در کودکان دبستانی بود. ابتدا 300 کودک (150 دختر و 150 پسر) 7 تا 8 ساله با استفاده از فهرست رفتاری کودک آشنباخ (آشنباخ و رسکورلا، 2001) مورد آزمون قرار گرفتند و از بین کسانی که نمره بالایی در این آزمون کسب کردند، 15 کودک (هفت دختر ، هشت پسر) به شیوه تصادفی چند مرحله‌ای به عنوان نمونه اصلی پژوهش انتخاب شدند. مادران ‌این کودکان در هشت جلسه درمان گروهی سه ساعته شرکت کردند. مادران در پایان جلسه‌های دوم، چهارم، ششم و هشتم، بار دیگر فهرست رفتاری کودک و پیش از آغاز و در پایان دوره، پرسشنامه خوداثربخشی (دومکا، 1996) و تنیدگی والدین (آبیدین، 1983) را تکمیل کردند. برای تحلیل داده‌ها از روش تحلیل اندازه‌گیری‌های مکرر بهره گرفته شد. یافته‌ها نشان دادند بازی درمانگری والدینی موجب کاهش رفتارهای برونی‌سازی‌ کودکان و نادیده گرفتن قوانین شد. اما تأثیر معناداری بر کاهش رفتارهای پرخاشگرانه نداشت. ‌این روش همچنین موجب کاهش تنیدگی والدین و افزایش خوداثربخشی آنها شد. در نتیجه می‌توان بازی‌درمانگری والدینی را روش مؤثری در کاهش مشکلات برونی‌سازی کودکان در نظر گرفت که در زمانی کوتاه از شدت مشکلات کودک می‌کاهد و بر تنیدگی و خوداثربخشی والدین مؤثر است.

چکیده انگلیسی:

the aim of this study was to investigate the effectiveness of filial therapy on decreasing the symptoms of externalizing disorders in primary school children. Fifteen children (7 girls, 8 boys) ages between seven and eight years old who obtained the highest scores in the Child Behavior Checklist (CBCL; Achenbach & Rescorla, 2001) were selected from 300 primary school children using multistage random sampling. The children’s mothers completed the Parental Stress Index (PSI; Abidin, 1983) and the Parental Self-Agency Measure (PSA; Dumka, 1996). The mothers received 8 filial therapy sessions in eight weeks. The mothers completed the CBCL after the second, forth, sixth, and eight sessions. At the end of the therapy sessions, the mothers completed the PSI and the PSA again. The results of repeated measure analysis indicated that the filial therapy decreased significantly he scores of the externalizing disorder and the breaking rules but had no significant effect on decreasing the aggressive behaviors scores. Therefore, our results showed that the filial therapy was an effective therapy for decreasing the PSI and increasing the PSA. The findings suggested that the filial therapy may be a suitable approach for reducing children externalizing problems in short time and have effects on parental stress and self-efficacy