تبیین راهبردهای گذر از بحران میانسالی: یک مطالعۀ کیفی

محورهای موضوعی : روان‌شناسی بالینی

معصومه اسمعیلی ¹ , فاطمه قاسمی نیایی ² , کوثر دهدست ³

1 - دانشیار مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی
2 - کارشناسی ارشد مشاوره خانواده دانشگاه علامه طباطبایی
3 - دانشجوی دکتری مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی

تاریخ دریافت : 1397/08/05 تاریخ پذیرش : 1397/08/05 تاریخ انتشار : 1397/04/01

کلید واژه: بحران میانسالی, راهبردهای گذر از بحران, نظریۀ زمینهای,

چکیده مقاله :

هدف این پژوهش کشف مؤلفهها و راهبردهای گذر از بحران میانسالی بود. در راستای این هدف، اطلاعات مورد نیاز برای پژوهش از طریق رویآورد کیفی وروش نظریۀ مبنایی با استفاده از نمونهبرداری نظری و در هر مرحله با توجه به تحلیل دادههای پیشین از بین 20 نفر از زنان و مردان میانسالی که تمایل به انجاممصاحبه داشتند، جمعآوری شد. نتایج این پژوهش بر اساس کدگذاری شامل هستۀ مرکزی شکلگیری فرایند بحران میانسالی بود که دربرگیرندة ارزیابی فرایندزندگی و مقایسه با استانداردهای شخصی و اجتماعی است. پیامدهای بحران میانسالی در سه بخش رفتاری، شناختی و عاطفی بررسی شد. مؤلفههای گذر ازبحران میانسالی در قالب سه راهبرد سازههای شخصی کارآمد و نوع نگاه انسان پیرامون قابلیتهای فردی، دستاوردهای زندگی و دورة میانسالی بحث شد ودرنهایت، عوامل زمینهساز در شکلگیری سازههای شخصی کارآمد و نوع نگاه انسان در فرایند گذر از بحران میانسالی در دو بخش راهبردهای مقابلۀ دینی وشخصیت انتخابگر و عملگرا توضیح داده شد. نتایج حاصل از این پژوهش با توجه به مشکلات و مسائل افراد میانسال در این دورة سنی، لزوم توجه درمانگرانو مشاوران را به اهمیت این فرایند برجسته میسازد.

چکیده انگلیسی:

he aim of this study was to explore strategies for passing through midlife crisis. Based on a qualitative approach and grounded theory methodology, the data were collected using theoretical sampling. In each step, according to the analysis of previous data, twenty middle-aged females and males who were volunteer to interview were selected. The results were presented based on coding, including “the core of the middle-aged crisis process formation” which involves assessing the life process and comparing it with personal and social standards. The consequences of midlife crisis were studied in three sections: Behavioral, cognitive and emotional. Passing through midlife crisis components were discussed with three strategies: effective personal constructs, kind of human look about individual capabilities, and achievements of life and midlife period. Eventually, underlying factors in the formation of efficient personal structures and the kind of human look in the process of passing the midlife crisis were explained in two categories: Religious coping strategies and selective and practical personality. Given the problems of middle-aged people, midlife period needs more attention from therapists and consultants. 

منابع و مأخذ:

استراوس، آ. و کربین، ج. (1390). مبانی پژوهش کیفی: فنون و مراحل تولید نظریة زمینه‌ای. ترجمة آ. افشار. تهران: نشر نی (تاریخ انتشار اثر اصلی، 1990).

برک، ل. (1393). روان‌شناسی رشد (از لقاح تا کودکی). ترجمة. یحیی سیدمحمدی. تهران: ارسباران (تاریخ انتشار اثر اصلی، 2007).

جعفری، آ. و حسامپور، ف. (1396). پیش‌بینی رضایت از زندگی براساس ابعاد هوش معنوی و سرمایة روان‌شناختی سالمندان. سالمند، 12 (1)،103- 90.

جوزی، پ.، رنجبری، م.، مرادی، آ. و زارعی، ف. (1394). مقایسة عاطفة مثبت، خلاقیت و بهزیستی روان‌شناختی در مرحلة تحولی نوجوانی با میانسالی. مجلة روان‌شناسی پیری، 1 (3)، 199- 187.

رحیمی‌پور، م. و کرمی، آ . (1393). نقش واسطه‌گری هوش معنوی با بهزیستی روان‌شناختی و رضایت از زندگی در سالمندان شهرستان مهریز. طب توانبخشی، 3 (3)، 81- 72.

سیف، س.، کدیور، پ.، کرمی‌‌نوری، ر. و لطف‌آبادی، ح. (1392). روان‌شناسی رشد (1). تهران: سمت.

شارف، ر. (1393). نظریه‌های روان‌درمانی و مشاوره. ترجمة م. فیروزبخت. تهران: رسا (تاریخ انتشار اثر اصلی، 1995).

صلصالی، م.، فخرموحدی، ع. و چراغی، م. (1386). تحقیق گراندد تئوری در علوم پزشکی (فلسفه و اصول کاربردی). تهران: انتشارات بشری.

عزیزی، آ.، سپهوندی، م.، پیدا، ن. و محمدی، ج. (1392). بررسی روی‌آورد مؤثر به پیری: مطالعة نظریة داده‌بنیاد. مجلة سالمند،10(39)، 101- 88.

فیست، ج.، فیست، گ . و رابرتس، ت. (1395). نظریه‌های شخصیت. ترجمه ی. سیدمحمدی. تهران: روان (تاریخ انتشار اثر اصلی، 2013).

کاهنی، س.، حیدری‌فرد، ج. و نصیری، آ. (1392). هوش معنوی و رابطة آن با برخی ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و طبی در سالمندان مقیم در منازل. نشریة علوم پزشکی مازندران، 1 (4)، 94- 82.

گل‌پرور، م. و مصاحبی، م. (1394). پیش‌بینی بهزیستی معنوی سالمندان از طریق مؤلفه‌های سرمایة روان‌شناختی. دانش و پژوهش در روان‌شناسی کاربردی، 16 (3)، 12- 4.

Adams, M. C., & Aubin, E. (1998). Generativityand adult development: How and why we care for the next generation.Washington, DC: Am. Psychol. Assoc.

Avey, J. R., Reichard, R. J., Luthans, F., & Mhatre, K. H. (2011). Meta-analysis of the impact of positive psychological capital on employee attitudes, behaviors, and performance. Human Resource Development Quarterly, 22 (2), 127-152.

Bahr, T. A. (2009). Midlife career change & women: A phenomenological examinationof the process of change. Phd Dissertation, University of Nevada Las Vegas.

Ballard, K., Elston, M. A., & Gabe, J. (2005). Beyond the mask: womens Examiniation of the process of change. Phd Dissertation, University of Nevada Las Vegas.

Baltes, P. B., Staudinger, U. M., & Lindenberger, U. (1999). Lifespan psychology: Theory and applica­tionto intellectual functioning. Annual Review Psychology, 50, 471–507.

Borland, D. C. (1978). Research on middle age: An as­sessment. Gerontologist, 18, 379–386.

Brillhart, B. (2005). A study of spirituality and life sat­isfaction among persons with spinal cord injury. Rehabilitation Nursing, 30 (1), 4-31.

Brim, O. G., Ryff, C. D., & Kessler, R. (2004). How healthy are we: A national study of wellbeingin midlife. Chicago: Univ. ChicagoPress.

Buhler, C., & Massarek, F. (1968). The course of hu­man life. N. Y. Springer.

Calvaresi, E., & Bryan, J. (2003). Symptom experience in Australian men and women in midlife. Maturi­tas, 44 (3), 225-236.

Carrillat, F. A., Riggle, R. J., Locander, W. B., Gebhardt, G. F., & Lee, J. M. (2009). Cognitive segmentation: modeling the structure and content of customers' thoughts. Psychology and Market­ing, 26 (6), 479–506.

Clausen, J. A. (1995). Gender, contexts, and turning points in adults’ lives. Examining lives in context: Perspectives on the ecology of human develop­ment. Washington, DC: American Psychological Association.

Corsini, R. J. (2014). The dictionary of psychology. Brunner/Mazel: Taylor & Francis Group.

Erikson, E. H. (1968). Identity. Youth and criss. N. Y. Norton.

Hood, J. R., Hill, P. C., & Spilka, B.) 2009). The  psy­chology of religion: An empirical approach. New York: Guilford Press.

Jain, M., & Purohit, P. (2006). Spiritual intelligence: A contemporary concern with regard to living status of the senior citizens. Journal of the Indian Acad­emy of Applied Psychology, 32 (3), 227-233.

 Kelly, G. A. (1977). Personal construct theory and the psychotherapeutic interview. Cognitive therapy and research, 1(4), 355-362.‏

Krok, D. (2014). The mediating role of coping in the relationships between religiousness and mental health. Psychiatry and Psychotherapy, 2, 5–13.

Lachman, M. E., & Bertrand, R. M. (2001). Personal­ityand the self in midlife. See Lachman, 55, 279–309.

Levinson, D. Y. (1978). Thes season of mans life. N. Y. Knopf.

Liebowitz, M. (1995). Age and mental health. London: Covington.

Ross, C. E., & Mirowsky, J. (2013). The sense of per­sonal control: Social structural causes and emo­tional consequences. Handbook of Sociology and Mental Health (pp.379-402). New York: Springer Science.

Mirowsky, J. (2013). Analyzing associations between mental health and social circumstances. In Hand­book of the sociology of mental health (pp. 143-165). Springer, Dordrecht.‏

Neugarten, B. L., & Hagestad, G. O. (1976). Age and the life course. In R. H. Bistock and E. Shanas (Eds.), Handbook of aging and social sciences. N. Y. Van Nostrand Reinhold.

Ouwehand, C., Deridder, D. T., & Bensing, J. M. (2007). A review of succssfule aging models: Pro­posing proactive copping an important additional strategy. Clinical Psychology Review, 27 (8), 873-884.

Pargament, K. I. (1990). God help me: Toward a theo­retical framework of coping for the psychology of religion. Research in the Social Scientific Study of Religion, 2, 195-224.

Seligman, M. E., Steen, T. A., Park, N., & Peterson, C. (2005). Positive psychology progress: empirical validation of interventions. American Psychologist, 60(5), 410.‏

Staudinger, U. M., & Bluck, S. (2001). A view on mid­life development from life-span theory. In M. E. Lachman (Ed), Handbook of midlife development (pp.3-39). Hoboken, Wiley.

Tamir, L. M. (1989). Modern myths about men atmid­life: An assessment. In S. Hunter & M. Sundel (Eds.), Midlife myths: Issues, findings, and prac­tice implications (pp. 157–179).Thousand Oaks, Sage Publications.

Vaillant, G. E. (1977). A daptation to life biston. Little Brown.