ارزیابی عوامل مدیریتی و قهریه موثر بر ریسک های عملیات بیمه گری مزارع پرورش ماهیان سردآبی– استان قزوین

محورهای موضوعی : شیلات

ارمغان دامغان پور ¹ (گروه شیلات، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)
رضوان موسوی ندوشن ² (گروه شیلات، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال)
منصور شریفیان ³ ()

تاریخ دریافت : 1395/02/01 تاریخ پذیرش : 1395/07/06 تاریخ انتشار : 1395/09/30

کلید واژه: عوامل مدیریتی, قزل آلای رنگین کمان, بیمه آبزیان, عوامل قهری, ماهیان سردآبی,

چکیده مقاله :

هدفاز انجام این تحقیق بررسی عملیات بیمه گری و شناسایی منابع و عوامل خطرآفرین( Risk Factors )در سطح مزارع پرورشی و ارزیابی مخاطره و ریسک های برخاسته از عوامل مدیریتی به عنوان خطاهایمدیریتی ناشی از مدیریت نادرست ( Mismanagement )می باشد. این تحقیق به شیوه میدانی و با استفاده از تکمیل پرسشنامه به صورت مصاحبه از پرورش دهندگان 22 مزرعه منفرد پرورش ماهیان قزل آلای رنگین کمان استان قزویندر سال 1393 صورت پذیرفت. در تحقیق حاضر، با مشخص کردن سهم هر یک از عوامل با توجه به درصد وقوع و برآورد میزان خسارت وارده در بازه زمانی بیست ساله 1373 تا 1393 الگوی بیمه پذیری مزارع سردابی این استان، با توجه به ضرایب بدست آمده از آنالیز آماری پرسشنامه ها به روش توصیفی و با استفاده از آزمون فاکتور (FA) با روش استخراج مولفه های اصلی(PCA)تعیین گردید. نتایج نشان داد که مخاطرات ناشی از عوامل مدیریتی در این استان بیشتر از عوامل ناشی از رخدادهای طبیعی در بروز خسارت نقش دارند، این در حالی است که در سبد پوشش بیمه ای سهم عوامل مدیریتی بسیار ضعیف و کمرنگ است و لازم است نحوه پوشش بیمه ای مربوطه مورد تجدید نظر و اصلاح قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

The current research, as a field study, was conducted by questionnaires that were filled through interviews with 22 individual rainbow trout farmers in Qazvin province. The present research aimed to assess the insurance operations, identify the risk factors in fish farms, followed by the assessment of the risks rising from mismanagement aspects. Considering the occurrence percentage of above factors and the level of damage they have imposed in a 20-year period, from 1994 to 2014, the impact of above factors was obtained and then insurability pattern of freshwater farms of the province was calculated using the coefficients obtained fromdescriptive statistical analysis of questionnaires and using factor analysis (FA) with the extracted principal components analysis (PCA).The results of the present study showed that damages imposed by mismanagement factors had a greater share than natural disaster factors, while this aspect has been almost overlooked and underestimated in insurance coverage lots.

منابع و مأخذ:

blogfa  . 1394. بررسی علمی در پرورش ماهی سردآبی. قابل دسترسی در: http://www.sefidbarg.blogfa.com.

پایگاه ملی داده های علوم زمین کشور.1394. گزارش آماری تعداد زمین لرزه های کشور. قابل دسترسی در: .http://www.ngdir.ir/earthquake/

جعفری ، ع. ، هادیانی ، ا. و ابراهیم نژاد ، م. 1386. بررسی اثرات سیل بر میزان تولید ماهیان سردابی و خسارات ناشی از آن در رودخانه هراز . قابل دسترسی در: http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/s_pdf/18413860301.pdf.

حسین زاده صحافی ، ه. 1390. تأثیر عوامل مدیریتی بر ارزیابی خسارت واحدهای پرورش ماهیان گرمابی در استانهای خوزستان، گیلان و مازندران. فصلنامه پژوهشی صندوق بیمه کشاورزی ، 29 و 30  :  65-52.  

حقیقی ، ع. 1387. مدیریت بهداشتی و تهدیدات زیستی در صنعت آبزی پروری کشور . کنفرانس تهدیدات و امنیت زیستی در کشاورزی ایران ، ایران.

دفتر مطالعات زیربنایی مجلس شورای اسلامی . 1385 . مطالعه تطبیقی بیمه محصولات کشاورزی در ایران و چند کشور منتخب. کد موضوعی 250 ، شماره مسلسل 8186 ، مجلس شورای اسلامی.

سازمان دامپزشکی کشور، دفتر بهداشت و مبارزه با بیماری های آبزیان. 1394. دستورالعمل کنترل و پیشگیری از بیماری های ویروسی قزل آلا. قابل دسترسی در: .http://aqdcs.ivo.ir

سازمان دامپزشکی کشور، دفتر بهداشت و مبارزه با بیماری های آبزیان. 1395. آشنایی با بیماری های ماهیان سردآبی. قابل دسترسی در: .http://aqdcs.ivo.ir

سازمان شیلات ایران. 1394.  سالنامه آماری سازمان شیلات ایران1392- 1382. سازمان شیلات ایران. ایران.

شریفیان ، م. 1390 . استانداردسازی عملیات بیمه گری و ارزیابی خسارت در واحدهای پرورش ماهیان سردآبی و مطالعه بیمه پذیری مراکز تکثیر ماهیان سردابی .گزارش سوم. مؤسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور. ایران.

شریفیان ، م. 1392 . مقایسه تأثیر عوامل مدیریتی و قهری در ارزیابی خسارت واحدهای پرورش ماهی قزل آلای رنگین کمان(Oncorhynchus mykiss) در استانهای چهارمحال و بختیاری ، مازندران و فارس. فصلنامه پژوهشی صندوق بیمه کشاورزی ، 37: 46-28.

صندوق بیمه کشاورزی . a1389 . خلاصه شرایط بیمه طرح های دام ، طیور و آبزیان . صندوق بیمه کشاورزی . ایران.

صندوق بیمه کشاورزی .b 1389 . دستور العمل اجرایی طرح بیمه آبزیان . صندوق بیمه کشاورزی . ایران.

معاونت امور برنامه ریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی. 1391.  کارگروه تخصصی خشکسالی، سرمازدگی و مخاطرات کشاورزی، شرح وظایف تخصصی کارگروه فرعی دفع آفات و امراض.  معاونت امور برنامه ریزی و اقتصادی. وزارت جهاد کشاورزی. ایران.

معاونت آبزی پروری شیلات. 1392 .  نرماتیوهایموردنیازبرایاحداثمزارعتکثیروپرورش آبزیان وظرفیتهایصدور مجوزهایآبزیپروری . سازمان شیلات ایران. ایران.

FAO. 1989.  Aquaculture and risk management. ADCP Report No.89/41. FAO, Rome.

FAO. 1990. Strategies for crop insurance planning. (Ed.) RAJ Robert & WJA Dick, WJA.FAO. Rome.          

FAO. 1999. Fisheries insurance programs in Asia – experiences practices. FAO. Rome.

FAO. 2009.  Review of the current state of world capture fisheries insurance. FAO Fisheries and                  Aquaculture Technical Paper. No. 510.FAO. Rome.

FAO. 2010. Agricultural insurance in Latin America developing the market. World Bank Insurance. FAO. Rome.

Iturrioz, R. 2009. Agricultural insurance. Primer series on insurance .issue 12, The World Bank.