ارزیابی فراوانی ویروس‌های مهم گوجه فرنگی در استان بوشهر

محورهای موضوعی : ویروس شناسی

عباس شرزه ای ¹ (استادیار، دانشگاه تهران، پردیس ابوریحان، گروه حشره شناسی و بیماری های گیاهی)
سارا حیدری ² (کارشناس ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده کشاورزی، بخش گیاه پزشکی)
لیلا شهبازی ³ (کارشناس ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مرودشت، دانشکده کشاورزی، گروه گیاه پزشکی)
فریبا رئوفی ⁴ (دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکده کشاورزی، گروه گیاه پزشکی)
زهرا مهندسی ⁵ (دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، پردیس ابوریحان، گروه حشره شناسی و بیماری های گیاهی)

تاریخ دریافت : 1392/10/13 تاریخ پذیرش : 1393/01/18 تاریخ انتشار : 1393/10/11

کلید واژه: TYLCV, ZYMV, EMDV, CMV, AMV,

چکیده مقاله :

سابقه و هدف: استان بوشهر از مهمترین مناطق تولید گوجه فرنگی به صورت خارج از فصل می باشد.این مطالعه با هدف شناسایی ویروس های مهم گوجه فرنگی و تعیین پراکندگی آنها به دنبال مشاهده گسترده علایم و خسارت بیماری های ویروسی در مزارع به دلیل اتخاذ تصمیمات مدیریتی صحیح تر انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت مقطعی بر روی 250 نمونه با علائم موزائیک، زردی، بدشکلی و پیچیدگی دربرگ‌ها و کوتولگی بوته از مزارع گوجه فرنگی استان بوشهر انجام شد. به منظور تشخیص ویروس های آلوده کننده، نمونه‌ها با روش سرولوژیکی الایزا غیر مستقیم و با استفاده از پادتن‌های چند همسانه‌ای مربوط به ویروس‌های مهم گوجه فرنگی مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: در نمونه های بررسی شده آلودگی به ویروس‌های پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی (TYLCV)، موزائیک زرد کدو (ZYMV)، کوتولگی پیسه‌ای بادنجان (EMDV)، موزائیک خیار (CMV)، موزائیک یونجه (AMV)، ایکس سیب زمینی (PVX) و موزائیک گوجه فرنگی (ToMV) به ترتیب به میزان 94.5% ، 72% ، 65% ، 56.7% ، 27% ، 5.4 % و 5% مشاهده گردید. اما آلودگی به ویروس های موزائیک کدو (SMV)، موزائیک هندوانه (WMV)، وای سیب زمینی (PVY) وبرگ قاشقی سیب زمینی (PLRV) مشاهده نشد. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه حاکی از آلودگی بسیار شدید (بین 50 تا 95 درصد) مزارع عمده کشت گوجه فرنگی در استان بوشهر به ویروس های پیچیدگی برگ زرد گوجه فرنگی، موزائیک زرد کدو، کوتولگی پیسه ای بادنجان و موزائیک خیار می باشد. بنابراین ضرورت اقدام فوری به منظور مدیریت بیماری های ویروسی و کنترل گسترش آلودگی، به ویژه به وسیله ی بذور و نشاهای آلوده و حشرات ناقل وجود دارد.

چکیده انگلیسی:

Background & Objectives: Bushehr province is one of the major out of season tomato growing centres in Iran. The present study aimed to identify the most important tomato viruses and to determine their frequency following observation of the massive damages in these farms. Materials & Methods: This cross-sectional study was conducted on 250 tomato samples collected from fields in Bushehr province, which showed signs of leaf mosaic, vein clearing, mottling, and stunting. The samples were tested by DAS-ELISA using polyclonal antibodies against major known tomato viruses to identify the viruses. Results: The results showed that tomato fields were infected with Tomato yellow leaf curl virus (TYLCV), Zucchini yellow mosaic virus (ZYMV), Eggplant mottled dwarf virus (EMDV), Cucumber mosaic virus (CMV), Alfalfa mosaic virus (AMV), Potato virus X (PVX) and Tomato mosaic virus (ToMV) with a frequency of 94.5, 72, 65, 56.7, 27, 5.4 and 5%, respectively. No infections were observed with Squash mosaic virus (SMV), Potato virus Y (PVY), Watermelon mosaic virus (WMV) and Potato leaf roll virus (PLRV). Conclusion: The results of this study showed highly contamination (50-95%) of these fields to TYLCV, ZYMV, EMDV and CMV. Therefore, application of precautionary operations, especially at the level of purchasing the spores and tracking the sings of diseases and vector insects, looks necessary to control the distribution of these viruses.