ضمانت اجرای قراردادی تعهد به فعل ثالث

محورهای موضوعی : تحقیقات حقوقی بین المللی

حسین ترکمان ¹ , محسن ایزانلو ²

1 - دانشجوی دکترای تخصصی حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین الملل (امارات).
2 - استادیار دانشکده حقوق دانشگاه تهران

تاریخ دریافت : 1395/07/03 تاریخ پذیرش : 1395/09/16 تاریخ انتشار : 1395/12/01

کلید واژه: تعهد به فعل ثالث – ضمانت اجرای قراردادی – ماده 10 قانون مدنی – شروط جبران خسارت,

چکیده مقاله :

به طور کلی وقتی شخصی متعهد گردد، شخص ثالثی را نسبت به انجام فعلی اعم از مادی یا حقوقی متقاعد نماید، به آن تعهد به فعل ثالث گفته می شود. این نهاد حقوقی در قوانین ایران مورد توجه کافی قرار نگرفته است و تعهد به فعل ثالث در قانون مدنی ما عنوان خاصی ندارد. هرچند در ماده 234 قانون مدنی تعریف شرط فعل آمده است.تعهد به فعل ثالث به عنوان یک تأسیس سودمند حقوقی مبنای بسیاری از قراردادهای مدنی و تجاری است و از آن جا که این تأسیس حقوقی هیچ تعهدی برای شخص ثالث قبل از تنفیذ ایجاد نمی نماید، بر خلاف ظاهر آن، موجب انحراف از اصل نسبی بودن قراردادها نمی شود.از موارد مهمی که در رابطه با تعهد به فعل ثالث مطرح می شود ضمانت اجرای این تأسیس حقوقی است که با توجه به منشا ایجاد این تأسیس حقوقی می توان آن ها را به ضمانت اجرای قانونی و ضمانت اجرای قراردادی تقسیم بندی نمود. با توجه به مفصّل بودن ضمانت اجراهای تعهد به فعل ثالث ما در این مجال فقط به بررسی ضمانت اجرای قراردادی آن می پردازیم.به نظر می رسد با توجه به کاربرد این نهاد حقوقی ارزشمند در جریان قراردادهای مدنی و تجاری لازم است قانون گذار ترتیبی اتخاذ نماید تا جایگاه آن در حقوق ایران آشکار گردد.

منابع و مأخذ:

 

منابع و مآخذ:

منابع فارسی:

1. اشتری، محمّد،)) گزارش کلی مربوط به نهمین کنگره بین المللی حقوق تطبیقی((، نشریه مؤسسه حقوق تطبیقی، شماره اوّل، (سال 1355)،  صص 26 - 39.

2. ایزانلو، محسن، ((تعهد به فعل ثالث))، فصلنامۀ حقوق مجلۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، سال 37، شماره 1، (بهار 1386)، صص 38 – 1.

3. امامی، سیّد حسن، 1372، حقوق مدنی، 4 جلدی، چاپ هشتم، تهران، کتاب فروشی اسلامیّه.

4. بهرامی ‌‌احمدی، دکترحمید، 1381، کلیّات عقود و قراردادها، چاپ اوّل، تهران، نشر میزان.

5. جعفری لنگرودی، محمّد جعفر، (1378)، ترمینولوژی حقوق، چاپ اوّل، تهران، انتشارات گنج دانش.

6. صفایی، سیّد حسین، ((قوّۀ قاهره یا فورس ماژور))، مجله حقوقی دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی، جلد 1010، شماره 3، (تابستان 1364)، صص 16 – 32.

7. علی اکبری، غلامرضا، ((تعهد به فعل ثالث با مطالعۀ تطبیقی در حقوق فرانسه))، رسالۀ دکتری حقوق خصوصی، (1385)، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، صص 1 - 352.

8. قائمی، محمّد حسن، ((تعهد به فعل ثالث))، ماهنامه شماره 41، سال هفتم، (آذر و دی 1382)، صص 63 – 69.

9. کاتوزیان، ناصر، 1371، قواعد عمومی‌‌ قراردادها، 2جلدی، چاپ سوم، تهران، شرکت انتشار با همکاری شرکت بهمن برنا.

10. کاتوزیان، ناصر، 1376، حقوق مدنی، قواعد عمومی‌‌ قراردادها ((مسئولیت قراردادی – اجرای عقد و عهدشکنی))، 4 جلدی، جلد چهارم، چاپ دوم، تهران، شرکت انتشار با همکاری شرکت بهمن برنا.

11. متین دفتری، احمد، 1378، آیین دادرسی مدنی و بازرگانی، 2 جلدی، چاپ اوّل، تهران، مجمع علمی‌‌و فرهنگی مجد.

12. نصیری خوزانی، مصطفی، ((جبران خسارت ناشی از نقض قرارداد))، پایان نامه کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، (1380)، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، صص 1 – 421.

منبع عربی:

1. السنهوری، عبدالرزاق احمد، 1964، الوَسیط فی شَرحِ القانون المَدَنی الجَدید ((نظریه الاِلتِزام بوَجه عام - مصادِر الاِلتِزام))، المجلد الاَوّل، چاپ دوم،  بیروت، داراحیاء التراث العَربی.

منبع لاتین:

1. Mazeaud (Henri, Leon, Jean), (1978), de juglart (M.) lecons de Droit civil TII, 1er Vol Paris.