رابطه انتقالی تغییرات نرخ ارز و شاخص قیمت صادرات ایران: 1385:4-1369:1

محورهای موضوعی : اقتصاد مالی

کریم امامی ¹ (استادیار دانشگاه ازاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات)
سیمین آل علی ² (دانجوی کارشناسی ارشد دانشگاه علوم و تحقیقات)

تاریخ دریافت : 1394/02/21 تاریخ پذیرش : 1394/02/21 تاریخ انتشار : 1391/07/01

کلید واژه: رابطه انتقالی تغییرات نرخ ارز, نرخ ارز, شاخص قیمت صادرات طبقه‌بندیJEL :F31, E31,

چکیده مقاله :

ایران به دلیل داشتن منابع نفتی جزء کشورهای در حال توسعه¬ای است که صادرات آن متکی به محصولات کشاورزی و ذخایر زیرزمینی است. بنابراین با شروع نوسانات قیمتی این محصولات در بازارهای جهانی، تراز پرداخت¬ها دچار عدم توازن می¬گردد. در این صورت با توجه به شرط مارشال- لرنر و توان نسبی صادرات، کاهش ارزش پول ملی منجر به کاهش قیمت صادرات بر حسب پول خارجی و افزایش قیمت واردات بر حسب پول داخلی می‌گردد. بنابراین صادرات افزایش و واردات کاهش پیدا نموده و تراز تجاری بهبود می‎یابد. هدف این تحقیق بررسی رابطه¬ی انتقالی تغییرات نرخ ارز بر شاخص بهای قیمت صادرات در بلندمدت می¬باشد. برای تخمین مدل از تکنیک و آزمون همجمعی یوهانسن جسیلیوس استفاده شده، همچنین با به¬کارگیری داده¬های فصلی از بهار 1369 لغایت زمستان 1385 مدل تجربی برای اقتصاد ایران تخمین زده شده است. نتایج تخمین وجود رابطه¬ی ناقص در زمینه تأثیرپذیری شاخص قیمت صادراتی از تغییرات نرخ ارز در بلندمدت را تایید می‌نماید. زیرا ضریب رابطه¬ی انتقالی تغییرات نرخ ارز بر شاخص قیمت صادراتی در بلندمدت برابر 16/0 است، لذا طبق ادبیات موضوع، قیمت¬گذاری در بلندمدت بر مبنای قیمت¬های داخلی صورت می¬گیرد. براین اساس پیشنهاد می¬شود، که به دلیل عدم جذب اثرات افزایش نرخ ارز توسط شاخص قیمت صادرات، استفاده از سیاست افزایش نرخ ارز (کاهش ارزش پول ملی) می¬تواند در پیشبرد اهداف توسعه صادرات نقش مهمی ایفا نماید. در نتیجه می¬توان استدلال کرد که در اقتصاد ایران، به منظور توسعه صادرات غیرنفتی، افزایش نرخ ارز سیاست مناسبی تلقی می¬شود.

چکیده انگلیسی:

Iran due to oil resources is component of indeveloping countries that it’s export is dependent on agricultural products and underground reserves. So starting price fluctuations in world market of these products are caused balance of payment disequilibrium. In this case on way for reducing balance of trade deficit is currency devaluation (increasing in exchange rate) because it is a reason for increasing export. The aim of this article is to analysis exchange rate pass through on the export price index in the long-run. The Johansen-Juselius Cointegration Technique is used to estimate and with using seasonal data over the period spring 1369 till winter 1385 imperical model is estimated for Iran’s economy. The results of estimate show that there is an incompelet relation in domain of taking influence export price index exchange rate changes in long-run. Exchange rate pass through coefficient on export price index is 0.16 in long-run, so according the results, pricing to market is based on local common prices (LCP) in long-run.

منابع و مأخذ:

 

1. اندرس، والتر (1389)، " اقتصاد سنجی سریهای زمانی با رویکرد کاربردی"، ترجمه مهدی صادقی و سعید شوال­پور، جلد اول، تهران، نشر دانشگاه امام صادق (ع)، چاپ دوم، صص 436-427.


2. اندرس، والتر (1389)، " اقتصاد سنجی سریهای زمانی با رویکرد کاربردی"، ترجمه مهدی صادقی و سعید شوال­پور، جلد دوم، تهران، نشر دانشگاه امام صادق (ع)، چاپ دوم، صص 62-57.


3. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، بررسی تحولات اقتصادی کشور در طی سال­های 1386- 1369.


4. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، گزارش اقتصادی و ترازنامه بانک در سال­های 1386- 1369.


5. رحیمی، حمید، "رابطه انتقالی نرخ ارز و تراز تجاری ایران"، پایان­نامه کارشناسی ارشد، 1380.


6. رحیمی بروجردی، علیرضا. " نظام مطلوب ارزی و تنظیم و پیش­بینی نرخ ارز برای اقتصاد ایران"، پژوهش­های اقتصادی ایران، بار و تابستان 1379، شماره 4و5، صص 40-5.


7. شجری، کمیل طبیبی و جلائی، "تحلیل عبور نرخ ارز در ایران"، 1384.


8. مرادی، محمد­علی، "راهبردهای توسعه (تجربه جهان و ایران) و محیط کسب و کار"، 1389.


9. Campa,J.M and L.S. Goldberg (2002) “Exchange Rate Pass-Through into Import Prices: A Macro or Micro Phenomenon” , NBER Working Paper NO. 8934.


10. Clarida,P. and J. Gali, “Sources of Real Exchange Rate Fluctuations: How Important are Nominal Shocks?” Carnegie- Rochester Conference Series on Public Policy, 41, 1994, pp. 1- 56.


11. Duasa,J. (2009). “ Exchange Rate Shock onMalaysian Prices of Imports and Exports: An Emprical Analysis”. Journal of Economic Cooperation and Developments, 30, 3 (2009), 99-114.


12. Dornbusch, R. (1988). “Exchange Rate and Inflation”. MIT Press, USA.


13. Dornbusch, R. (1987). “Exchange Rate and Prices”, The American review, Vol.77, NO.1, 93-106.


14. Goldberg,P.K. and Knetter, M.M. (1997), “Goods Prices and Exchange Rate: What Have We Learned?” , Journal of Economic Literature, Vol. XXXV, 1243-1272.


15. Hylleberge. S, R.F. Engle, C.W. j. Granger, and B. S. Yoo, (1990), “Seasonal Integration and Cointegration”, Journal of Econometrics, 44, 215- 238.


16. Knetter.M (1993), “International Comparisons of Pricing-to-Market Behavior”, The American Economic Review, 83,473-486.


17. Knetter.M(1995), “Pricing to Market in response to Unobservable and Observable Shocks”,InternationalEconomicJournal,9,1-25.


18. Kim,W.J(2007), “Exchange Rate Volatility, Trade, Export Prices and Exchange Rate Pass-Through in Korea”, The Journal of the Korean Economy, 8(1), 2007, PP. 39-68


19. Kim,W.J. (2007), “Exchange Rate Pass-Trough on Disaggregated Korean Export Prices: A Structural VAR Approach,”The Journal of the Korean Economy. Vol.8,No.2(Fall 2007), 357-376.


20. Krugman, P. (1987), “Pricing to Market When the Exchange Rate Changes”, in Arndt, S.W. and Richardson, J.D. (eds), Real- FinancialLinkagesAmongOpenEconomies, MIT Press, 49-70.


21. Menon,J.(1995), “Exchange Rate Pass- Through”, JournalEconomic, Surveys,Vol.9, No.2,197-231.

McCarthy, J. (1999). “ Pass- Through of Exchange Rates and Import Prices and to Domestic Inflation in Some Industrialized Economies.” Federal Reserve Bank of New York Staff Report, 3.