فلسفه برای کودکان ، رشد تفکر سنجش گرانه

محورهای موضوعی :  پژوهشهای معرفت شناختی

مهران فرج الهی ¹ (دانشیار دانشگاه پیام نور تهران)
سیده مریم مصطفوی ² (دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه آزاد اسلامی اراک)

تاریخ دریافت : 1394/03/01 تاریخ پذیرش : 1394/03/01 تاریخ انتشار : 1391/07/01

کلید واژه: تفکر سنجشگرانه یا انتقادی یا نقادانه, اصول آموزش تفکر سنجشگرانه, فلسفه برای کودکان,

چکیده مقاله :

این نوشتار برآن است تا رویکردی نوین در امر تعلیم و تربیت و مسائل مرتبط با آن را مورد بررسی قرار دهد . علی الخصوص آموزش تفکر سنجشگرانه به کودکان و نوجوانان که در گستره ی تعلیمات فلسفه برای کودکان قرار میگیرد. یکی از مباحث مهم در دنیای اندیشه ، ارتقاء سطح فکری آدمی است بنحوی که بتواند امور را به درستی تمیز دهد و درباره پدیده های پیرامونش به تفکر و اندیشه بنشیند و قادر باشد مسائل را تجزیه و تحلیل و در نهایت سنجش و بنحو احسن حل نماید. مقاله حاضر با ارائه توضیحی از مفاهیم تفکر منطقی و استدلالی در ابتدا به توضیح چرایی انتخاب "تفکر سنجشگرانه" درکنار واژه " تفکر انتقادی " پرداخته و به مؤلفه های آموزش تفکر سنجشگرانه اشاره میکند. بهره گیری ازاین اصول میتواند به برقراری کلاسی برای پرورش تفکر سنجشگرانه دانش آموزان کمک شایانی نماید و در نهایت منجر به رشد قدرت فکری کودکان و نوجوانان شود

چکیده انگلیسی:

The present article tries to analyze a new approach to education and its related issues especially educating analytical thinking to children and adolescents which is included in the field of philosophical education for children. Improving the level of thinking is one of the most important issues in education inasmuch as one could properly distinguish between right and wrong and be able to think about what happens around his/her environment and analyze them correctly. This article firstly explains the reason why we choose "analytical thinking" rather than "critical thinking" and then mentions the elements of analytical thinking. Appling these elements (principles) could lead to an educational environment for cultivating analytical thinking that finally help children and adolescents to develop their power of thinking.

منابع و مأخذ:

1-    زایپس،جک،هنر قصه گویی خلاق،انتشارات رشد،تهران،1386 ش.

2-    سیف،علی اکبر،روانشناسی پرورشی نوین،نشر دوران،تهران،1388ش.

3-    سیف،سوسن  و همکاران،روانشناسی رشد،انتشارات سمت،تهران،1389ش.

4-    فیشر،رابرت،آموزش و تفکر،ترجمه فروغ کیان زاده،رسش،اهواز،1385 ش .

5-    همو،داستان هایی برای فکر کردن،ترجمه جلیل شاهری لنگرودی،پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،تهران،1386ش.

6-    کوکبی،مرتضی وحری،عباس ومکتبی فرد،لیلا،مقاله؛ بررسی مهارت های تفکر انتقادی در داستان های کودکان و نوجوانان، مجله علمی پژوهشی مطالعات ادبیات کودک،شماره دوم،1389 ش.

7-    لیپمن،متیو،لیزا کودکی درمدرسه،پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،تهران،1389ش .

8-    مایرز،چت،آموزش تفکر انتقادی ترجمه خدایار ابیلی،انتشارات سمت،تهران،1386ش.

9-    مرعشی،سید منصور،مقاله؛آموزش فلسفه به کودکان؛پژوهشی در زمینه آموزش تفکر، مجله راهبرد هایی برای ارتقاء علوم انسانی در کشور،329-  301 .

10-ناجی،سعید،کودک فیلسوف لیلا،پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی،تهران،1389 ش.

11-واربرترن،نایجل،اندیشیدن فرهنگ کوچک سنجشگرانه اندیشی،ترجمه محمد مهدی خسروانی ،شرکت انتشارات علمی فرهنگی،تهران،1388ش.

12-       Daniel,M-F , Auriac , Emmanuelle , Philosophy, Critical Thinking  for children ,Educational Philosophy and Theory , Vol.43 , No 5 ,pp.415-435, 2011

13-    Lipman,M,Critical Thinking—What Can It Be? Educational Leadership, 46:1, pp. 38–43,1988

14-    Lipman, M, Good Thinking, Inquiry: Critical Thinking Across Disciplines, 15, pp. 37–41,1995

15-    Lipman, M. Thinking in Education (2nd edn.) Cambridge, Cambridge University Press), 2003

16-    Lipman, M, Sharp, A. M. & Oscanyan, F. Philosophy in the Classroom,1980