تحلیل جامعه شناختی زلزله شهر بم
محورهای موضوعی : جامعه شناختی
فریدون وحیدا
1
(دانشیار دانشگاه اصفهان)
امیر سلطانی نژاد
2
(دانشجوی دکترا تهران مرکز)
ایوب سلطانی نژاد
3
(کارشناس ارشد)
کلید واژه: بم, زلزله, فاجعه, آسیب پذیری, دگرگونی های اجتماعی, واکنش های جمعی,
چکیده مقاله :
پی آمد ابتدایی زلزله ی مهیب پنجم دی ماه یک هزار سیصد هشتاد دو شهر بم، کشته شدن بیش ازسی هزار نفر و بی خانمان شدن صدها هزار نفر از قربانیان این حادثه بود. اگر چه زلزله در حیطه ی مباحث جامعه شناسی قرار ندارد؛ ولی بعد از وقوع، به سبب آثاراجتماعی گوناگون از جمله از هم گسیختگی سازمان و روابط اجتماعی و اختلال در نظم اجتماعی به موضوعی جامعه شناختی بدل می شود. با وجود آسیب های اجتماعی زلزله، بیشتر به خسارات مالی و جسمانی آن پرداخته شده و پیامدهای اجتماعی آن کمتر مورد توجه بوده است. بدین منظور مقاله حاضر بر آن شد که پیامدهای جامعه شناختی زلزله در شهر بم را در دو بخش واکنش های جمعی و دگرگونی های اجتماعی مورد بررسی قرار دهد. این نوشتار، مقوله های مربوط به واکنش های جمعی را در میان220 آزمودنی دختر و پسر مقطع متوسطه شهر بم با روش نمونه گیری تصادفی ساده و ابزار پرسشنامه به محک آزمون نهاده است. سنجش معرف های دگرگونی های اجتماعی نیز با ابزار مشاهده و مصاحبه مورد نظر است. یافته ها حکایت از آن دارد که بعد از زلزله روحیه تقدیر گرایی، همبستگی اجتماعی و مشارکت اجتماعی در بین حادثه دیدگان افزایش یافته، همچنین زلزله، دگرگونی ها و تغیراتی از جمله فروپاشی تقسیم کار اجتماعی، تخریب شبکه های مردمی، آسیب پذیری خانواده و عدم سازش ساخت ها را به همراه داشته است.
