اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر استرس شغلی، تعارض کار-خانواده و بهزیستی روان شناختی کارکنان شرکت سازه گستر سایپا

محورهای موضوعی : روان شناسی

فرزانه مزینانی ¹ (تهران مرکزی)
رویا کوچک انتظار ² (گروه روانشناسی عمومی-کودکان استثنایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی.دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز تهران ایران)

تاریخ دریافت : 1400/12/28 تاریخ پذیرش : 1401/06/14 تاریخ انتشار : 1401/08/01

کلید واژه: ذهن آگاهی, استرس شغلی, تعارض کار- خانواده, بهزیستی روان شناختی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی روش ذهن آگاهی بر استرس شغلی، تعارض کار-خانواده و بهزیستی روان شناختی انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری بود. جامعه آماری، کارکنان شرکت سازه گستر سایپا در سال 1398 بودند. از بین آنها 60 نفر به روش در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آموزش ذهن آگاهی و کنترل جایگزین شدند. ابزارهای جمع آوری اطلاعات پرسشنامه استرس شغلی موسسه سلامت و ایمنی انگلستان (1993)، پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف (1989) و پرسشنامه تعارض کار- خانواده کارلسون و همکاران (2000) بود. گروه آزمایش مداخله ذهن آگاهی مبتنی بر مدل کابات- زین (2015) را هر در 8 جلسه 60 دقیقه‌ای دریافت کرد و گروه کنترل هیچ مداخله-ای دریافت نکرد. دوماه پس از اتمام جلسات از هر دو گروه پیگیری انجام شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از روش تحلیل واریانس آمیخته با اندازه گیری مکرر انجام شد. یافته ها نشان داد که آموزش مهارت ذهن آگاهی بر کاهش استرس شغلی و تعارض کار-خانواده کارکنان و افزایش بهزیستی روان شناختی آنها مؤثر بوده است (05/0>P). به نظر می رسد روش آموزش ذهن آگاهی می تواند به عنوان یک مداخله در حیطه سلامت روانی کارکنان مورد استفاده قرار گیرد و روانشناسان بالینی و مشاران می توانند از این روش برای کاهش استرس شغلی و تعارض کار-خانواده کارکنان و افزایش بهزیستی روان شناختی کارکنان استفاده کنند.

چکیده انگلیسی:

The aim of this study was to evaluate the effectiveness of mindfulness methods on job stress, work-family conflict and psychological well-being. The research method was quasi-experimental pre-test-post-test with control and follow-up groups. The statistical population was the employees of Sazeh Gostar Saipa Company in 1398. Among them, 60 people were selected by available methods and randomly assigned to two groups of mindfulness and control training. Data collection tools were the Occupational Stress Questionnaire of the British Institute of Health and Safety (1993), the Reef Psychological Welfare Questionnaire (1989) and the Work-Family Conflict Questionnaire of Carlson et al. (2000). The experimental group received mindfulness intervention based on Kabat-Zayn model (2015) in 8 sessions of 60 minutes each and the control group did not receive any intervention. Two months after the end of the sessions, follow-up was done from both groups. Data analysis was performed using repeated measures combined analysis of variance. Findings showed that mindfulness skills training has been effective in reducing job stress and work-family conflict of employees and increasing their psychological well-being(P<0.05). It seems that mindfulness training method can be used as an intervention in the field of mental health of employees and clinical psychologists and counselors can use this method to reduce job stress and work-family conflict of employees and increase mental well-being. Cognitive staff use.