تأثیر اسید سالیسیلیک بر ویژگی‌های مورفولوژیکی هیبریدهای ذرت شیرین در شرایط تنش آبی

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

سید سالار حبیب پور ¹ , احمد نادری ² , شهرام لک ³ , هوشنگ فرجی ⁴ , مانی مجدم ⁵

1 - گروه زراعت، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، اهواز، ایران
3 - گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
4 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران
5 - گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

تاریخ دریافت : 1397/04/06 تاریخ پذیرش : 1397/09/18 تاریخ انتشار : 1397/10/06

کلید واژه: تنش آبی, طول بلال, قطر بلال, چوب بلال,

چکیده مقاله :

تنش آبی از تنش‌های غیر زنده‌ای است که منجر به کاهش عملکرد گیاهان زراعی می‌شود. به‌ منظور بررسی اثر سطوح گوناگون اسید سالیسیلیک بر ویژگی‌های مورفولوژیکی هیبریدهای ذرت شیرین (Zea mays L. saccharata) در شرایط تنش آب، این پژوهش به مدت دو سال در یک مکان به ‌صورت کرت‌های دو بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در اراضی زراعی مرکز تحقیقات کشاورزی یاسوج

چکیده انگلیسی:

Water strees is an abiotic stress that decrease crop yield. This study was carried out to determine the effect of different levels of salicylic acid on morphological characteristics of sweet corn hybrids under water stress, using split split plots arranged in randomized complete blocks design with three replications. Treatments included water stress at three states (irrigation at 50, 60 and 70% of soil field capacity) and salicylic acid at three levels [0 (control), 0.5 and 1 ml molar] and three hybrids of sweet corn (Pashen, Basin and Chalenjer) respectively in main plot, sub plot and sub sub plots. The results showed that the effects of water stress and SA were significant on all traits except ear diameter. The effect of hybrids were significant on stem height, number of leaves per plant, ear diameter and leaf width. The interaction between water stress, salicylic acid and hybrids were significant on all traits except ear diameter. The highest stem height, number of leaves per plant, ear length, cob weight, length and width of leaf were 171.77, 12.2, 23.16 cm, 412.43 g/m2, 64.09 cm and 6.99 cm respectively which was obtained in combined treatment of irrigation after 50% drainage of available soil water and 0.5 ml molar of salicylic acid in Bisin hybrid. In general the results showed that application of salicylic acid relatively reduced the negative effects of water stress.

منابع و مأخذ:

بیگ‌زاده، س. فتاحی، ک. قبادی، ر. 1390. بررسی تأثیر تنش خشکی بر شاخص سطح برگ، درصد چوب، قطر چوب و طول هیبریدهای ذرت در استان کرمانشاه. اولین همایش ملی مباحث نوین در کشاورزی. صفحه 45.

حاج حسنی‌اصل، ن.، م. رشدی، م. غفاری، ا. علیزاده و ا. مرادی اقدم. 1387. اثر تنش کمبود آب و برگ‌زنی بر شاخص‌های رشد آفتابگردان روغنی. مجله پژوهش در علوم زراعی. سال اول. (1). ص 32.

خورگامی، ع. بیگ‌زاده، س. جلیلیان، ع. 1389. بررسی تأثیر تنش خشکی بر ارتفاع بوته ذرت، درصد چوب بلال، قطر چوب بلال، طول بلال و وزن هکتولیتر هیبریدهای ذرت در استان کرمانشاه. پنجمین همایش ملی ایده‌های نو در کشاورزی. دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان (اصفهان). دانشکده کشاورزی. 135 صفحه.

رضایی‌زاد، ع. 1383. بررسی اثرات تنش خشکی بر روی تغییرات عملکرد و اجزای آن در آفتابگردان. چکیده مقالات هشتمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران. انتشارات دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان. 115 صفحه.

شهریاری، ع. آدام، ب، پ. آنوار، ب، ع.، و ب، ص، گیزان. 1393. بررسی پاسخ‌های فیزیولوژیکی ذرت شیرین در مراحل مختلف رشد نسبت به تنش آبیاری و میزان نیتروژن مصرفی. مجله علمی پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی. جلد (6)19 :17-1.

علیزاده، ا. ۱۳۸۷ . رابطه آب و خاک و گیاه. انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد. 480 صفحه.

لطفی، م. عباس‌زاده، ب. میرزا، م. 1392. اثر تنش خشکی بر صفات مورفولوژیک، پرولین، قندهای محلول و عملکرد ترخون. دو ماهنامه علمی پژوهشی تحقیقات گیاهان داروئی و معطر ایران. جلد 30. (1) 29-19.

نارکی، ه. فرجی، ه. صالحی، ا. 1392. ارزیابی تولید بهاره ذرت شیرین(Zea mays var saccharata) با استفاده از کشت زیر پلاستیک در گچساران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد زراعت. دانشگاه یاسوج. 99 صفحه.

هاشمی درفولی، س. ا.، ع، کوچکی و م، بنایان اول. 1374. افزایش عملکرد گیاهان زراعی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. ۲۸۷ صفحه.

Afkari Bajehbaj, A., N. Qasimov and M. Yarnia. 2009. Effects of drought stress and potassium on some of the physiological and morphological traits of sunflower cultivars. J. Food, Agriculture & Environment. 7(3-4): 448-451.

Ahmet Korkmaz. M. Uzunlu., and A. Demirkiran. 2007. Treatment with acetyl salicylic acid protectsmuskmelon seedlings Against drought stress. Plant Physiol, 29: 503-508.

Angadi, S.V., and M. H. Entz. 2002. Water relation of standard height and dwarf sunflower cultivars. Crop Sci. 42:125-159.

Chen, H., R. G. Qualls., and G. C. Miller. 2002. Adaptive responses of Lepidium latifolium to soil flooding: biomass allocation, adventitious rooting, parenchyma formation and ethylene production. Environ Exp. Bot. 48: 119-128.

Fariduddin, Q., S. Hayat and A. Ahmad. 2003. Salicylic acid influences the net photosynthetic rate, carboxylation efficiency, nitrate reductase activity and seed yield in Brassica juncea. Photosynthetica. 41:281-284.

Hakimi, A. 2008. Effect of salicylicacid on biochemical changes in wheat plants under khat leaves residues. Plant Soil and Environ. 54 (7): 288–293.

Hamada, A. M., and A. M. A. Al- Hakimi. 2001. Salicylic acid versus salinity drought induced stress on wheat seedlings. Rostlinna Vyroba. 47: 444-450.

Khodary, S. E. A. 2004. Effect of salicylic acid on the growth, photosynthesis and carbohydrate metabolism in salt-stressed maize plants. Intl J. Agri. Biol. 6: 5-8.

Lian, B., x. Zhou, M. Miransari and D. L. Smith. 2000. Effects of Salicylic acid on  the development and root nodulation of soybean seedlings. J. Agron. Crop Sci., 185 (3):187-192.

Maibangsa, S., M. Thangaraj and Roy. 2001. Alleviation of low irradiance stress in rice (Oryza satioa L.) by growth regulators. Annals Plant Physiol., 13 (2): 133-142.

Metwally, A., I. Finkemeier, M. George and K. Dietz. 2003. Salicylic acid alleviates the cadmium toxicity in barley seedling. Plant Physiol. 132 : 272-281.

Nakhjavani-Moghaddam, M. M., Najafi, E., Sadrghaen., and S.H., Farhadi, E., 2011. Effect of different levels of irrigation and plant density on grain yield and yield components and water use efficiency in maize cv. KSC 302. Seed and Plant Production Journal, 27: 73-90. [In Farsi with English abstract].

Oktem, A., A. Gulgunoktem., and Y. Coskon. 2004. Determination of sowing dates of sweet corn (Zea mays L. saccharata sturt.) under sunlight conditions. Turkish J. Agric, 28: 83-91.

Sakhabutdinova A. R, D. R,  Fatkhutdinova and M. V, Bezrukova, F. M, Shakirova .2003. Salicylic acid prevents the damaging action of stress factors on wheat plants. Bulge J Plant Physiol 29:314-319. Special Issue.

Sanna, A. M. Z., S. l. Ibrahim and H. A. M. S. Eden. 2001. The effect of naphthalene acetic acid (NAA), salicylic acid (SA) and their combination of growth, fruit setting, yield and some correlated components in dry beans (Phaseolus vulgaris L.) Annals Agric, Sci. (Cairo). 46 (2): 451-463.

Senaratna, T., Touchell, D.,and E, Bunn., K, Dixon, 2000. Acetylsalicylic acid (Aspirin) and salicylic acid induce multiple stress tolerance in bean and tomato plant. Plant Growth Reg, 30, 157-161.

Shakirova, F. M., M. V. Bezrukova and A. R. Sakhabutinova. 2000. Effect of salicylic acid on the yield of spring wheat and the phytohormone budget in plants during ontogeny. Agrokhimiya Vol. 5: 52-56.

Singh, A. B. and C. P. Awasthi. 1998. The effect of growth Stimulators on the activity of  oxidative enzymes in the leaves and status of biochemical constituents in dry mature seeds of green gram (Vigna radiate L. Wilczek). Legume Res. 21: 144-150.

Singh, B., and Usha, K. 2003. Salicylic acid induced physiological and biochemical changes in wheat seedlings under water stress. Plant Growth Reg. 39: 137-141.

Stevens J. Seneratna T, and Stivasithamparam K. 2006. Salicylic acid induces salinity tolerance in tomato (Lycopersicum esculentum): associated changes in gas exchange water relations and membrane stabilization. Plant Growth Reg. 49:77-83.

Wiely, J., and P. Sons. 1987. Sweet corn in vegetable characteristics production and marketing University and New Hampshire. J. Agron. 383-397.

Xie. Z., and Chen. Z. 1999. Salicylic acid Induces rapid inhibition of mitochondrial electron transport and oxidative phosphorylation in wheat cells. Plant Physiol.120 (1): 217-226.

Yang, J., J. Zhang., Z. Wang., and  Q. Zhu. 2003. Hormones in grains in relation to sink strength and postanthesis development of spikelets in rice. Plant Growth Reg. 41:185-195.