تأثیر کم آبیاری بر فلورسانس کلرفیل، خصوصیات رویشی و عملکرد دانه هیبریدهای ذرت
محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهیهومن همایونی 1 , ویکتوریا خازاریان 2 , محسن سعیدی 3
1 - - مؤسسه آموزش عالی آزاد مهستان، تهران، ایران
2 - دانشکده گیاهشناسی، آکادمی ملی علوم، ایروان، ارمنستان
3 - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
کلید واژه: شاخص سطح برگ, ارتفاع گیاه, عملکرد کوانتمی فتوسنتز, محدودیت رطوبت,
چکیده مقاله :
محدودیت رطوبت یکی از عوامل مهم محدود کننده تولید محصولات در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. به منظور بررسی تأثیر تیمارهای کم آبیاری بر فلورسانس کلرفیل، خصوصیات رویشی و عملکرد دانه ذرت، آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در کرج در سال 1388 و 1389 اجرا شد. عامل اصلی آبیاری شامل آبیاری کامل (1I)، 5/12% (2I)، 25% (3I)، 5/37% (4I) و 50% (5I) کم آبیاری و عامل فرعی هیبریدهای ذرت شامل سینگل کراس 704، 500 و 301 بود. از نظر عوامل مرتبط با فلورسانس کلرفیل در مرحله 10برگی و ظهور گل آذین نر، بین هیبریدهای ذرت اختلاف معنی داری وجود داشت و در سایر موارد اختلاف معنی داری مشاهده نشد. شاخص سطح برگ، ارتفاع گیاه و عملکرد دانه با کاهش حجم آب در تیمارهای کم آبیاری کاهش یافت. البته کاهش آب تا 5/12% تأثیر معنی داری بر عملکرد دانه نداشت. کمترین عملکرد دانه مربوط به تیمار 5I (با عملکرد 2497 کیلوگرم در هکتار) بود و در بین هیبریدها، سینگل کراس 704 (با عملکرد 4592 کیلوگرم در هکتار) بالاترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داد. همزمان با تشدید کم آبیاری، کاهش سطح فتوسنتز کننده از طریق کاهش میزان سطح برگ نقش مهم تری نسبت به کارایی فتوسیستم II، در عملکرد دانه داشت. پراکندگی داده های بدست آمده مربوط به حداکثر عملکرد کوانتمی فتوسیستم II متأثر از شرایط محیطی بود.
Restriction of humidity is one of the main factors limiting production in arid and semiarid regions. To evaluate the effects of water deficit on chlorophyll fluorescence, vegetative characteristics and grain yield of corn, an experiment was conducted a spilt plot plan in the form of a completely randomized block design in triplicate in Karaj in 2009 and 2010. The main plots consisted irrigation, including full irrigation (I1), 12.5 % (I2), 25 % (I3), 37.5 % (I4) and 50 % (I5) water deficit, and the subplot consisted corn hybrids including SC704, SC500 and SC301. In terms of fluorescence chlorophyll parameters, in the Leaf10 stage and tasseling stage, there was a meaningful difference among corn hybrids, while in other cases a meaningful difference was not observed. The leaf area index, plant height and grain yield decreased by decreasing the amount of water in water deficit treatments. However, decreasing water to 12.5 % did not have a meaningful effect on the grain yield. The lowest grain yield was related to I5 (with performance of 2497 kg/ha). Among hybrids, SC704 (with yield of 4592 kg/ha) accrued the highest grain yield to itself. At the same time as the intensification of deficit irrigation, the decrease in the level of photosynthesis that occurred through decrease of leaf area played a more important role compared to photosystem II efficiency in grain yield. Moreover, due to the scatted data of the quantum yield of photosystem II achieved, which are affected by the environmental conditions.