اثر کود‌های زیستی بر شاخص‌های رشد و اسانس بادرشبو (Dracooephalum moldivica L.) تحت تنش خشکی

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

حسین گرگینی شبانکاره ¹ , محمد رضا اصغری پور ² , براتعلی فاخری ³

1 - دانشگاه زابل
2 - دانشگاه زابل
3 - دانشگاه زابل

تاریخ دریافت : 1393/09/15 تاریخ پذیرش : 1394/03/21 تاریخ انتشار : 1394/10/11

کلید واژه: خشکی, اسانس, محتوای نسبی آب, تیره نعناع, ظرفیت زراعی,

چکیده مقاله :

یکی از ارکان اساسی در کشاورزی پایدار استفاده از کود‌های زیستی در اکوسیستم‌های زراعی با هدف حذف یا کاهش مصرف نهاده‌های شیمیایی است. بدین منظور آزمایشی بصورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی زابل در سال 91-92 اجرا شد. تیمار‌های تنش خشکی 40، 60، 80 و 100 درصد ظرفیت زراعی به عنوان کرت‌های اصلی و منابع کودی شامل بدون کود (شاهد)، نیتروکسین، سوپر نیتروپلاس و بیوفسفر به مقدار 2 لیتر در هکتار به صورت بذرمال عنوان کرت‌های فرعی بودند. نتایج نشان داد که گیاهان تحت تیمار نیتروکسین بیشترین محتوای نسبی آب برگ، ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، وزن تازه و خشک گیاه را دارا بودند و پس از آن گیاهان در تیمار نیتروپلاس و بیوفسفر قرار داشتند. گیاهان آبیاری شده در 80 درصد ظرفیت زراعی در مقایسه با سایر گیاهان ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، وزن تازه و خشک بیشتری داشتند. درحالی‌که بیشترین محتوای نسبی آب برگ از تیمار آبیاری در 100 درصد ظرفیت زراعی (شاهد) به دست آمد. گیاهان تحت تنش خشکی شدید (آبیاری در 60 درصد ظرفیت زراعی) و عدم مصرف کود بیشترین درصد اسانس را دارا بودند. با توجه به نتایج این پژوهش به نظر می‌رسد که استفاده از کود‌ زیستی نیتروکسین همراه با 80 درصد رطوبت ظرفیت زراعی می‌تواند در شرایط کمبود رطوبت برای غلبه بر اثرات منفی تنش خشکی مفید واقع گردد.

چکیده انگلیسی:

One of the fundamental pillars in sustainable agriculture is use of bio-fertilizers in agro-ecosystems in order to eliminate or reduce the use of chemical inputs. The experimental design was a split plot with four irrigation regimes: irrigation at 40 %, 60 %, 80 % and 100% FC (as control) comprising the main treatments, and four biological fertilizers including nitroxin, super nitroplas and biophosphor and non-fertilizer (as control) as the sub -treatments that were applied with three replications. The experiment was conducted in 2013 at the Zabol University research farm in Zabol, south Iran. Nitroxin treated plants had the highest leaf relative water content, plant height, number of lateral branches, fresh and dry weight and followed by nitroplas and biophosphor. Plants irrigated at 80 % FC had the higher plant height, number of lateral branches, fresh and dry weight. While the greatest relative water content was achieved at irrigation at 100 % of FC (control). The experimental results suggested that application of nitroxin along with irrigation at 80 % FC could be useful in drought conditions.