تاثیر کود دامی و محلول پاشی اسید هیومیک بر برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک گندم

محورهای موضوعی : مجله علمی- پژوهشی اکوفیزیولوژی گیاهی

امیر دولت آبادی ¹ (دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان)
جعفر مسعودسینکی ² (استادیار دانشگاه آزاداسلامی واحد دامغان)
حسین عباسپور ³ (استادیار دانشگاه آزاداسلامی واحد دامغان)
عبدالغفار عبادی ⁴ (استادیاردانشگاه آزاد اسلامی واحد جویبار)

تاریخ دریافت : 1393/07/02 تاریخ پذیرش : 1393/07/02 تاریخ انتشار : 1393/06/10

کلید واژه: کود دامی, گندم, محلول‌پاشی, کود آلی, رقم,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی اثر کود دامی و محلول‌پاشی اسید هیومیک بر برخی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک دو رقم گندم (الوند و سایونز) در منطقه مجن شهرستان شاهرود آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 92-1391 اجرا شد. کود دامی در دو سطح D1 (کود دامی 35 تن در هکتار) و D2 (بدون کود دامی) و محلول‌پاشی اسید هیومیک نیز در دو سطح H1 (یک هزارم لیتر) و H2 (عدم محلول‌پاشی) استفاده شد. نتایج تجزیه واریانس حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین وزن تر و خشک اندام هوایی مربوط به تیمار اسید هیومیک به ترتیب با میانگین 96/0 و 59/0 گرم در بوته بوده است. همچنین اثر سه جانبه رقم الوند در اسید هیومیک به همراه کود دامی باعث افزایش ارتفاع گیاه به بالاترین مقدار (16/98 سانتی‌متر) شد. استفاده از اسید هیومیک باعث افزایش غلظت کلروفیل a به بیشترین مقدار (04/2 میلی‌گرم در گرم وزن تر گیاه) شد. بالاترین غلظت کلروفیل b در تیمار رقم الوند در اسید هیومیک به میزان (97/0 میلی‌گرم در گرم وزن تر گیاه) بود. بالاترین غلظت کلروفیل کل در اسید هیومیک به میزان (91/2 میلی‌گرم در گرم وزن تر گیاه) مشاهده شد. رقم الوند در اسید هیومیک و رقم سایونز بدون اسید هیومیک به همراه کود دامی بالاترین غلظت کاروتینوئید (96/0 میلی‌گرم در گرم وزن تر گیاه) را داشتند. نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از اسید هیومیک و کود دامی می‌تواند اثرات مثبتی بر عملکرد دانه گندم و برخی از صفات زراعی مرتبط با عملکرد دانه داشته باشد. در مجموع می‌توان گفت که استفاده از اسید هیومیک و کود دامی افزون بر افزایش در عملکرد گندم، می‌تواند نقش به سزایی را در جهت نیل به اهداف کشاورزی پایدار ایفا کند.

چکیده انگلیسی:

A factorial experiment was conducted in the region of Majan in Shahrood using the complete randomized blocks design in three replications in the cropping year 2012-2013 to study the effects of applying manure, and of spraying humic acid, on some morphological and physiological characters of the two wheat cultivars of Alvand and Sayonez. There were two levels of manure application: D1 (35 tons per hectare) and D2 (no manure applied), and two levels of humic acid spray: H1 (0.001 liter) and H2 (no humic acid sprayed). Analysis of variance showed that the largest average wet and dry weights of the aerial parts of wheat plants in the humic acid treatments were 0.96 and 0.59 grams, respectively, and that the interaction effects of the cultivar Alvand, humic acid spray, and manure application resulted in plants having the maximum height of 98.16 centimeters. Humic acid spray increased chlorophyll a concentration the most (2.04 milligrams per gram of wet plant weight), while the largest chlorophyll b concentration (0.97 milligram per gram of wet plant weight) belonged to the treatment of the cultivar Alvand sprayed with humic acid. The highest total chlorophyll concentration observed in the treatment of spraying humic acid was 2.91 milligrams per gram of wet plant weight. The treatment of cultivar Alvand and humic acid spray and the treatment of the cultivar Sayonez without humic acid spray, but with manure application, had the largest carotenoid concentration (0.96 milligram per gram of wet plant weight). The results showed that using humic acid and applying manure can have positive effects on wheat seed yield and on some of the cultural characters related to seed yield, and that these effects may result from the physiological effects of spraying humic acid and applying manure. Finally, it is concluded that spraying humic acid and applying manure, besides increasing wheat yield, can play a considerable role in achieving the goals of sustainable agriculture.