بررسی تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن و آبیاری بر خصوصیات مرفولوژیکی گیاه بابونه آلمانی (L. Matricaria chamomilla)
محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزیلیلا فروتن 1 , شهلا نجفی 2 , محمدعلی وکیلی شهربابکی 3 , میترا جباری 4
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد گیاهان دارویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت
2 - استادیار دانشکده علوم پایه دانشگاه زابل
3 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت
4 - کارشناس ارشد اصلاح نباتات دانشگاه زابل
کلید واژه: آبیاری, کود نیتروژن, بابونه آلمانی, خصوصیات مرفولوژیک,
چکیده مقاله :
در این تحقیق به منظور دستیابی به بهترین دور آبیاری و میزان کود نیتروژن بر خصوصیات مرفولوژیک بابونه آلمانی آزمایشی فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در شرایط گلخانه و به صورت گلدانی در سال 1388 در شهر زاهدان اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح آبیاری ( هر هفته 2 میلی متر، هر دو هفته 2 میلی متر و هر دو هفته 4 میلی متر) و سه سطح کود نیتروژن (20، 40 و 60 کیلو گرم در هکتار ) بودند. در مرحله گلدهی کامل شاخصهای رشد و نمو اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که افزایش سطوح کودی از 20 به 60 کیلوگرم در هکتار منجر به افزایش ارتفاع، قطر نهنج، طول نهنج و تسریع در گلدهی می گردد. در مورد میانگین وزن ترگل بیشترین مقدار در بالاترین سطح کودی (37/7 گرم در گلدان) و کمترین وزن تر گل در سطح کودی 40 کیلوگرم در هکتار (04/6 گرم در گلدان) به دست آمد. اثر سطوح مختلف آبیاری با برتری تیمار هر هفته 2 میلی متر در صفات عملکرد گل خشک، قطر نهنج و زمان گلدهی و برتری تیمار هر دو هفته 4 میلی متر در صفات وزن تر و ارتفاع بوته معنی دار شد. در واکنش متقابل آبیاری و کود، بهترین نتایج در صفات عملکرد گل تر (78/8 گرم در گلدان)، ارتفاع بوته (89/31 سانتی متر) و زود گلدهی (41 روز) در تیمار 60 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن و هر دو هفته چهار میلی متر آبیاری مشاهده شد. نتایج نشان می دهد کاربرد تیمار 60 کیلوگرم در هکتار کود نیتروژن و هر دو هفته چهار میلی متر آبیاری بهترین تیمار در تولید گل بابونه آلمانی باشد.
In this research, The effect of different levels of nitrogen fertilizer and irrigation was evaluated on morphological characteristics. In order to obtain the best irrigation and nitrogen levels, the research was conducted in pot and greenhouse system in Zahedan. The treatments included three amounts of nitrogen fertilizer (20, 40 and 60 kg/ha) and three irrigation regimes (2 mm per week, 4mm per 2 weeks and 2 mm per 2 weeks). The studied factors were flower yield, plant height, flowering time, and anthodia height and anthodia diameter. The results indicated that the increase of nitrogen fertilizer from 20 to 60 kg/ha improved plant height, early flowering, anthodia height and diameter significantly. Highest amount of flower dry yield is obtained in 40 kg/ha nitrogen fertilizer but highest amount of flower wet yield is obtained in 60 kg/ha and the lowest amount of flower wet yield is obtained in 40 kg/ha nitrogen fertilizer. Irrigation also affects flower dry weight, anthodia diameter and flowering time in 2mm irrigation per week and 4 mm irrigation per two weeks increased plant height and flower wet weight significantly. The interactions between nitrogen fertilizer and irrigation was significant as plant height (31.89 cm), flowers wet weight(8.78 gr per pot) and flowering time (41 days) as concerned and the best treatments was 60 kg/ha nitrogen fertilizer and irrigation 4 mm per two weeks. According to the results, it appears that 60 kg/ha nitrogen fertilizer plus 4 mm irrigation per two weeks was the best treatment to produce the flower yield in German chamomile in organic system.
1- امید بیگی، ر. 1385. تولید و فراوری گیاهان دارویی. انتشارات آستان قدس رضوی، جلد اول و سوم، ویرایش چهارم.
2- عزیزی، م. و امیدبیگی، ر. 1380. بررسی اثرات مختلف نیتروژن و فسفر بر رشد و نمو، عملکرد و میزان ماده مؤثره هیپریسین در گل راعی (Hypericum perforatum L.)
3- گزارش دفتر کل گل و گیاهان زینتی، دارویی و قارچ های خوراکی. 1381. ماهنامه زیتون، شماره 152: صفحه 44.
4- لباسچی، م. و شریفی عاشور آبادی، ا. 1383. شاخص های رشد برخی گونه های گیاهان داروئی در شرایط مختلف تنش خشکی. فصلنامه پژوهشی تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، جلد 20، شماره 3.
5- مهدی خانی، ه. 1384. بررسی تنوع ژنتیکی توده های بابونه آلمانی Matricaria chamomilla L.)) بر اساس صفات مرفولوژیکی. پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل.
6- نجفی، ش. 1388. بررسی عوامل محیطی مؤثر بر کمیت و کیفیت مواد مؤثره گیاهان دارویی. اولین همایش ملی اصلاح الگوی مصرف با محوریت منابع طبیعی، کشاورزی و دامپزشکی، دانشگاه زابل.
7- نیاکان، م.، خاوری نژاد، ر. و رضایی، م. ب. 1383. اثر نسبت های مختلف سه کود N,P,k بر وزن تر، وزن خشک، سطح برگ و میزان اسانس گیاه نعناع فلفلی ( Mentha piperita L.)
8- Franz, Ch. and Kirsch, C. 1974. Growth and flower formation of Matricaria chamomilla L. is dependence on varied nitrogen and potassium nutrition ( in German ). Hort. Sci. 21:11-
9- Holz, J. and Demuth, G. 1979. Infeluence of ecological factors on the composition of the essential oil and flavonoid in Matricaria chamomilla of different origin (in German). Planta Medica. 27: 37-45.
10- Hornok, L. 1992. Cultivation and processing of medicinal plants. Academic Pub. Hungary: 246-254
11- Johri, A. K., Srivastava, L. J., Singh, J. M. and Rana, R. C. 1992. Effect of time planting on German chamomile (Matricaria recutita L.). Indian J. Agron. 32: 302-304.
12- Kazaie, H. R., Nadjafi, F. and Bannayan, M. 2008. Effect of irrigation frequency and planting density on herbage biomass and oil production of thyme (Tymus vulgaris) and hyssop (Hyssopus officinalis).
13- Letchamo, W. 1993. Nitrogen application affects on yield and content of active substances in chamomile genotypes. Pp. 636-639. In Janick, J. E. Simon (Eds.). New Crops. Willey. New York
14- Meawad, A. A., Awad, A. and Afify, A. 1984. The combined effect of N- fertilization and some growth regulators on chamomile plants. Acta Hort. 144: 123-133.
15- Pourohit, S. S. and Vyas, S. P. 2004. Medicinal plants cultivation. Agrobios, India.
