مقایسه روند تغییرات شاخص های رشد سورگوم شیرین در شرایط مختلف تراکم بوته، دور آبیاری و تقسیط نیتروژن

محورهای موضوعی : یافته های نوین کشاورزی

حمید مدنی ¹ (دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، اراک، ایران)
بابک اصفهانی ² (کارشناس ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک)

تاریخ دریافت : 1394/09/11 تاریخ پذیرش : 1394/09/11 تاریخ انتشار : 1389/08/01

کلید واژه: تراکم بوته, سورگوم شیرین, دور آبیاری, تقسیط کود اوره و شاخص های رشد,

چکیده مقاله :

این بررسی مزرعه ای در شرایط آب و هوایی شهرستان همدان انجام شد. آزمایش به صورت کرت های دو بار خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی شامل تراکم کاشتسورگوم شیرین رقم پگاه در سه سطح 100، 200 و 400 هزار بوته در هکتار، دور آبیاری با فواصل10و 15 روز یک بار و سطوح تقسیط کود اوره در دو سطح 100، 200 و 100 و نیز100، 100 و 200 کیلوگرم کود شیمیایی اوره به ترتیب با مصرف در زمان کاشت، 45 و 65 روز بعد از کاشت بودند. نتایج نشان داد در این بررسی حداکثر عملکرد علوفه خشک علوفه به میزان 44/18 تن در هکتار در تیمار تراکم 10 بوته در متر مربع، دور آبیاری 10 روز و شیوه دوم تقسیط کود اوره (D1I1N2) به دست آمد. همچنین تراکم گیاهی 10 بوته در متر مربع در تمام مراحل رشد و نمو سورگوم شیرین در منطقه همدان بالاترین سرعت رشد را نشان داد. در این بررسی با افزایش تراکم بوته در متر مربع تا دریافت 1100 GDDاز میزان سرعت رشد نسبی سورگوم کاسته شد و سرعت جذب خالص (NAR) در 800 درجه روز رشد بین مقادیر 18/0 تا 03/0گرم بر گرم در متر مربع درهر GDDبود.

چکیده انگلیسی:

To study the effect of plant density, irrigation periods and nitrogen application on growth indices of foliage sorghum (Sourghum bicolor var. Peghah) an experiment was conducted as split, split plot based on RCBD with 4 replications at Hamadan, Iran in 2007 growing season. plant density 100, 200 and 400 thousand plants per hectare (D1, D2 and D3), two levels for irrigation period in every 10 and 15 days (I1and I2) and two levels of nitrogen application 100,200,100 and 100,100,200 Kg Urea/ha at sowing date, 45 and 65 days after sowing date stages respectively (N1 and N2),were investigated. The results showed that the maximum total of dry foliage yield up to 18.44 t/ha was obtain by D1I1N2 treatments. Furthermore, the CGR trend for the lowest plant density (10 plant/m2) in all plant growth stages were upper than other plant density crop growth rate index. In this study, relative growth rate (RGR) trend by enhance the plant density were reduce until 1100 GDD adsorption and net assimilation rate (NAR) at 800 GDD were changed from 0.03 to 0.18 g/g/m2/GDD.

منابع و مأخذ:

 

1- سرمدنیا،غ.،وکوچکی، ع.1372. فیزیولوژیکی گیاهان زراعی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد . 403 صفحه.

2- سرمدنیا،غ.  وکوچکی، ع. 1371. جنبه های فیزیولوژیکی زراعت دیم. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 428 صفحه.

3- سلطانی،ا.،رضایی،ع.م.وخواجهپور،م.ر.1380. تنوع ژنتیکی برای برخی از صفات فیزیولوژیک و زراعی در سورگوم دانه ای. مجلة علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، ج5. ش 1. ص 127 تا 137.

4- عبدی،م.،رضایی، ع.م.وکریمی، م.1371.ارزیابی سرعت رشد سه گروه از ارقام زودرس، میان رس و دیررس سورگوم در منطقة اصفهان. مجلة علوم کشاورزی ایران، ج. 25 ، ش. 2.ص 33 تا 43.

5- کوچکی،ع.،راشدمحصل، م.ح.،نصیری، م.وصدرآبادی، ر.1370. مبانی فیزیولوژیکی رشد و نمو گیاهان زراعی. انتشارات آستان قدس رضوی . 404 صفحه.

6- کهن مو، م. و مظاهری، د.1382. اثر فواصل آبیاری ونحوه تقسیط کود ازت بر برخی صفات کمی وکیفی سورگوم علوفه ای. مجله علوم زراعی ایران. جلد پنجم، شماره 2.

7- کوچکی، ع.، خیابانی، ح. و سرمدنیا، غ. 1366. تولید محصولات زراعی(ترجمه).انتشارات فرهنگی رضوی مشهد.

8- لطیفی، ن. و نواب پور، س. 1379. واکنش شاخص‌های رشد و عملکرد دانه دو رقم لوبیا چیتی به فاصله ردیف و تراکم بوته. مجله علوم کشاورزی ایران. جلد31: 362-353.

9- معاونی، پ. و حیدری، ح. 1383. تاثیر تراکم کاشت و دور آبیاری بر عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی در سورگوم علوفه ای. مجله علوم زراعی ایران، جلد ششم، شماره 4 ، زمستان 1383.

10- میر لوحی، ا. ف.، بزرگوار، ن. و بصیری، م. 1379. اثر مقادیر مختلف کودازته بر رشد، عملکرد و کیفیت سیلویی سه هیبرید سورگوم علوفه ای. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی ،جلد چهارم، شماره دوم، تابستان 1379.

11- هوش،م. 1376.بررسی الگوی کاشت و تراکم بر روی روند رشد و عملکرد ذرت شیرین رقم KSC 405.  پایان نامه کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی اهواز .

12- Bueno, A.  and Atkins, R. 1982. Growth analysis of grain sorghum hybrids, Iowa State Journal of Research. 56: 367-381.

13-Cummins, D. G. 1971. Relationships between tannin content and forage digestibility insorghum.agron.j.63:500-502.

14- Eddowes, M. 1962. Physiological studies of competition in Zea mays L. I. Vegetative growth and ear

15- Fisher, K. S. and Wilson, G. L. 1975.  Studies of grain production in Sorghum icolor L. Moench. 5.

16- Gibson, P. T. and Schertz, K. F. 1977. Growth analysis of a sorghum hybrid and it’s parents. Crop Sci.17:387-391.

17- Gnansounoua, E., Dauriata, A. and Wyman, C. E. 2005. Refining sweet sorghum to ethanol and sugar: Economic trade-offs in the context of North China. Bioresource. Technol., 96:985-1002.

18- Heslehurst, M.R. 1983. Effect of planting density on growth and yield. Aust. J. of. Agric. Res. 26: 31-41.

19- Kurle, J. E., Sheaffer, C., Crookston, R. K., Peterson, R. H., chester-jones, H. and luechen, W. E. 1991. Popcorn,sweetcorn and sorghum as alternative silage crops.j.prod.agric.4:432-436.

20- Lommis, R. S. and Williams, W. A. 1963. Maximum crop productivity, an estimate. Crop Sci. 3: 67-72.

21- Mustafa, M. A. and Abdelmajid, E. A. 1997. Interrelationships of irrigation frequency, urea nitrogen, and gypsum on forage sorghum growth, on a saline clay soil, Agronomy Journal, vol, No. 74: 447-451

22- Scarascia, M. and Losavio, N. 1977. Gorwth analysis of 2 crops with different photosynthetic efficiencies, sorghum and soya, in southern Italy. Annal dell Istituo Spermental Agronomic. 8: 183-198.

23- Turget, J., Bikkgiki, U., Dumon, A. and Acikgoz, E. 2005. production of sweet sorghum (Sorghum bicolor l.moench) increase with increased plant densities and nitrogen fertilizer levels-acta Agricalture sconinavic (a) section B-plant soil science-p : 236-240.