بررسی تأثیر نفت خام بر آسیب سیتوژنتیک با استفاده از سنجش آزمون ریزهسته در نرم تن دوکفه ای Anodonta cygnea به عنوان بیواندیکاتور
محورهای موضوعی : فصلنامه زیست شناسی جانوریصابر اسکندری 1 , پرگل قوام مصطفوی 2 , حسین مزدارانی 3 , علی ماشینچیان مرادی 4 , محمدحسن شاه حسینی 5
1 - دانش آموختۀ کارشناسی ارشد رشته بیولوژی دریا – جانوران دریا ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
2 - استادیار و عضو هیأت علمی تمام وقت گروه بیولوژی دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
3 - استاد و عضو هیأت علمی گروه ژنتیک پزشکی دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس تهران
4 - - استادیار و عضو هیأت علمی تمام وقت گروه بیولوژی دریا، دانشکده علوم و فنون دریایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات
5 - دانشیار و عضو هیأت علمی گروه میکروبیولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس
کلید واژه: آبشش, نفت خام, Anodonta Cygnea, آزمون ریزهسته,
چکیده مقاله :
با توجه به اینکه نفت خام جزء یکی از آلاینده های آلی مخرب و مضّر اکوسیستم های آبی محسوب می شود و می تواند اثرات بسیار نا مطلوبی بر ساختار ماده وراثتی (DNA) و روند تقسیم سلولی داشته باشد، تأثیر این آلاینده در غلظت های مختلف بر روی نرم تن دوکفه ای Anodontacygneaدر شرایط آزمایشگاهی (In vitro)، برای مشاهده میزان تخریب DNAو انحرافات کروموزومی بررسی شد تا علاوه بر شناسایی میزان اثرات مخرب نفت خام، این دوکفه ای به عنوان شاخص زیستی محیطی معرفی شود.غلظت های ppm25/0 ، ppm5/0 و ppm1 نفت خام در آکواریوم های تیمار تهیه گردید و 2 آکواریم نیز به عنوان آکواریوم های شاهد که در یکی آب و در دیگری آب به همراه DMSO(Dimethyl sulfoxide)بود در نظر گرفته شد.دوکفه ای ها به مدت 10 روز در معرض آلایندۀ مورد نظر (نفت خام) با غلظت های مشخص قرار گرفتند. در پایان روز دهم دوکفه ای ها جهت استخراج سلول های آبششی از بافتآبششی جد ا سازی شدند. بعد از استخراج، سلول ها وارد آزمون ریزهسته (micronuclei test) شدند.بعد از تهیه سوسپانسیون سلول های آبششی بر روی لام، اجازه داده شد این سوسپانسیون خشک شود و با متانول مطلق فیکس گردید در نهایت با رنگ آمیزی گیمسا شمارش ریزهسته ها با میکروسکوپ نوری انجام شد. در این آزمایش سطح ریزهسته ها بین 0 تا 6/2 ریزهسته/1000 سلول آبششی اندازه گیری شد. در آکواریوم شاهد1 (آب) میزان صفر ریزهسته/1000 سلول آبششی، در آکواریوم شاهد2 (آب+DMSO) میزان 2/0 ریزهسته/1000 سلول آبششی، در آکواریوم تیمار1 (غلظت ppm25/0 نفت خام) میزان 6/1 ریزهسته/1000 سلول آبششی، در آکواریوم شاهد2 (آب+DMSO) میزان 2/0 ریزهسته/1000 سلول آبششی، در آکواریوم تیمار1 (غلظت ppm25/0 نفت خام) میزان 6/1 ریزهسته/1000 سلول آبششی، در آکواریوم تیمار2 (غلظت ppm5/0 نفت خام) میزان 6/2 ریزهسته/1000 سلول آبششی، آکواریوم تیمار3 (غلظت ppm1 نفت خام) میزان 2 ریزهسته/1000 سلول آبششی برآورد شد
Oil spills can result in the deposition of large quantities of petroleum hydrocarbons intointertidal and shallow waters seriously impacting bivalve populations. Petroleum hydrocarbonsare enriched in polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) and PAH analogs many ofwhich may have potential chromosomal aberration. The micronuclei (MN) test is useful for assessing chromosomal aberration and DNA damage and has been used to a limited degree with aquatic organisms, but mostly with studies in vitro. This study carried out with the MN test to assess the DNA damaging potential of crude oil the complex mixtures of petroleum hydrocarbons for bivalves.Micronucleus test, one of the most popular and promisingtest ofenvironmental genotoxicity, has served as an index ofcytogenetic damagefor over 30 years. Micronuclei (MN) are produced from chromosome fragmentsor whole chromosomes that lag at cell division due to lack ofcentromere, damage in centromere or defect in cytokinesis. Intissues with actively dividing cells, micronuclei records reflectaction of clastogenic or aneugenic compoundsThis study presents the data on rate of MN numbers with use of micronuclei (MN) test in gill cells offreshwater bivalve molluscs (Anodonta cygnea) exposed to crude oil. Bivalves were exposed for ten days to 0.25, 0.5 and 1.0 ppm of crude oil. For the micronuclei (MN) test Two branches of mussel gills were placed in a big drop of 3:1 ethanol acetic acid (or methanol acetic acid) solution separately on two clean microscopic slides and gently nipped with tweezers for 2andndash;3 minutes (until cells spread within a drop). Then the cell suspension was softly smeared on the whole surface (except label place) of both slides. Dried slides were fixed in methanol for 10 min. and stained with 5% Giemsa solution in phosphate buffer pH = 6.8. The stained slides were analyzed under the light microscope at a final magnification of 1000andtimes;. a statically significant increase in level of micronuclei (MN) was found with 0.25, 0.5 and 1.0 ppm of crude oil. The rate of MN frequency was measured 1.6 , 2.6 and 2 MN/1000 gill cells, respectively. The frequency of micronuclei was varied from 0 to 2.6 andpermil; (MN/1000 cells).This study has demonstrated a potential for DNA damage in bivalvesexposedto crude oil as well as potential for interspecies sensitivity.