تحلیل گزیده‌ای از اشعار سیاسی ـ اخلاقیِ فیلیس ویتلی شاعر آفریقایی ـ آمریکایی براساس نظریة‌ استدلال‌ورزی استفن. ای. تولمین

محورهای موضوعی : فصلنامه بهارستان سخن

ویدا سبزواری بیدختی ¹ , سعید روزبهانی ² , ابوالقاسم امیر احمدی ³

1 - دانشجوی دکترای گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران.
2 - گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار ، ایران.
3 - گروه زبان و ادبیّات فارسی، واحد سبزوار، دانشگاه آزاد اسلامی، سبزوار، ایران.

تاریخ دریافت : 1399/04/02 تاریخ پذیرش : 1399/09/26 تاریخ انتشار : 1400/06/01

کلید واژه: تحلیل, کلید واژه‌ها: استدلال‌ورزی, ویتلی, نظریّه, تولمین,

چکیده مقاله :

چکیده استدلال ورزی، از فرض ها یا مقدّمه به عنوان گزاره های معلوم و حقیقی برای نشان دادن گزاره‌های نو استفاده می شود. این فرایند، به ویژه در حیطة اخلاق و مذهب، ممکن است اندیشه ها، عقاید، و جهان‌بینیِ مخاطب را چنان تحت تأثیر قرار دهد که شخص به ناچار در جهت اصلاح آنها قدم برمی‌دارد. استفن. ای. تولمین، فیلسوف مشهور قرن بیستم، صاحب نظریّة استدلال‌ورزی، استدلالات موجود را در شش مؤلفة ادّعا، داده ها، برهان، پشتوانۀ برهان، ردیّه و شاخص های قطعیّتِ کلام تقسیم بندی کرده است. چنین نظریة اقناعی را می‌توان در شعر فیلیس ویتلی(1784م)؛ اشاره کرد. پژوهش حاضر، با هدف تحلیل و واکاویِ استدلالی و مضمونی چند قطعۀ سیاسی ـ اخلاقی برگزیده از اشعار شاعر فوق براساس نظریّۀ فوق، صورت گرفته است. در این مقاله سعی شده به این پرسش ها پاسخ داده شود: ویتلی در قالب اشعار سیاسی ـ اجتماعی منتخب چه ادّعاها و یا توصیه هایی و چه برهان ها و پشتوانه هایی را برای اقناعِ مخاطب و تأییدِ دعاوی خود استفاده کرده است؟ شاخص های قطعیّت به کار رفته در داده ها، دعاوی و برهان ها کدام اند و تأثیرهای ممکن و محتمل آنها بر لحن و کلام شاعر چیست؟ نتایج حاصل از این مقاله عبارتنداز: در قطعة الف، دعاوی، نژادپرستی و برهان ها، وراثت، درقطعة ب، دعاوی: آزادی، امیدبخشی، نام نیک و برهان ها: سیاست و جهان‌بینی، در قطعة ج، دعاوی: امیدبخشی، خداشناسی، عدالت‌گستری و برهان ها: جهان‌بینی و اخلاق اجتماعی، در قطعة چهارم، دعاوی: خداشناسی، پیروی از عالم، پرهیز از گناه و برهان ها: جهان‌بینی عقیدتی، اخلاق شخصی و اخلاق علم‌آموزی می باشد.

چکیده انگلیسی:

Abstract           Reasoning is used as hypothesis or introduction in definite and true corollary sense to show a new one. This process, especially in the domain of ethics and religion may influence the audience's speculation, tenets and his worldview so forcefully that he inevitably improves them. Stephen Edleston Toulmin, the well-known philosopher of the 20th century who has developed the theory of reasoning, has classified the present ratiocination into the components of: claim, data, reason, supporting of reason, rejection, and indexes of stability of the statement, such as comparative theory; all of which can also be seen in Phillis Wheatley's poetry ( 1784 ). The present research , with the aim of analysis and reasoning and thematical exploration deals about some pieces of ethical and political matters, chosen from his poetry. We have tried to answer the questions: What claims and recommendations and backgrounds has Wheatley used to endorse and satisfy his readers' minds? What are the strictness of the indices used in the data and what are their possible impacts on the poet's tone and statements? The results attained from the article are: in the first section: claims, ethnocentrism, proofs, heredity; in section two: claims, freedom, hope, good name, proofs, politics and worldview in the third part : claims, hope, theology, justice, proofs, and social ethics. In the fourth section: claims, theology, following the scholars, avoidance from sin, proofs, ideological worldview, personal ethics and learning it.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع و مأخذ

الف: کتابنامه

• عالمی، روح اللهة، (1389)، منطق، چاپ دوم، تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی.


• کانوی، د.، مانسون، ر. (1391)، مبانی استدلال، ترجمةتورج قانونی، تهران: ققنوس.


• مزینانی، ابوالفضل. (1396). گفتمان­کاوی موضوعی مدلی بر مبنای تاریخی گفتمانی و روش تفسیر قرآن کریم، رساله دکتری منتشرنشده، مشهد: دانشگاه فردوسی.  

 

ب: مجلاّت

• اسکویی، نرگس، (1394)، «تأثیر فرهنگ عامّه بر شعر رسمی»، فصلنامه پژوهش زبان و ادبیّات فارسی، ش 39، صص: 22-1


• روزبهانی، سعید، و دیگران، (بی­تا)، «بررسی شیوة استدلال­ورزی در مناظرات پروین اعتصامی بر اساس نظریة تولیمن»، مجلّه پژوهش­های ادبی شیراز، (در نوبت چاپ می­باشد).


• عبدالهی، منیژه، عمل­صالح، احیا، (1391)، «بررسی ساختار استدلال در سه متن دورۀ قاجار»، مجلّة بوستان ادب دانشگاه شیراز، س 4. ش 2، صص: 174-151.


• مزینانی، ابوالفضل؛ نصیری، سحر، (1397)، «طرح روش تحقیق جهت کاربست نظریّة تولمین در سبک­شناسی، تحلیل گفتمان، و زبان­شناسی حقوقی»، مجلّة جستارهای زبانی، ش 51، صص: 189-169.

 

ج: منابع انگلیسی

• Gates, H. L. (2010), Trials of Phillis Wheatley: America's Second Black Poet and Her Encounters with the Founding Fathers, Basic Civitas Books


• Kennedy, G. A. (1963), Greek Rhetoric under Christian Emperors, New Jersey: Princeton.


• Mani, Manimangai. (2015). "Racial Awareness in Phillis Wheatley’s Selected Poems". International Letters of Social and Humanistic Sciences. Vol. 56, pp 74-79.


• Meehan, Adam; Bell, J. L.(2017). "Phillis Wheatley: George Washington's Mount Vernon". Mount Vernon.


• Reisigl, M., & Wodak, R. (2009). The discourse-historical approach. In R. Wodak & M. Meyer (Eds.), Methods of critical discourse analysis (2nd ed., pp. 87–121). London, UK: Sage.


• Herbert, R. G. (1970). Life and Works of Phillis Wheatley. The Black Heritage Library Collection. Plainview, N.Y.: Books for Libraries Press.


• J. (2008), Rhetoric, London and New York: Routledge.


• Shields, J. C. (1980). "Phillis Wheatley's Use of Classicism",American Literature. 52(1). pp 97-111.


• Ivester, H. (2009). “The Stamp Act of 1765 – A Serendipitous Find" The Revenue Society, Vol. XX, No.3, pp.87–89.


• Watkins, J. D. (2016). Literary Subversions: The Enlightenment Subject in Wheatley and Melville. MA Thesis. San Francisco State University


• Wodak, R. (2001). The Discourse-historical Approach. In R. Wodak. & M. Meyer (Eds.), Methods of Critical Discourse Analysis (pp. 63–94). London: Sage


• Toulmin, S. E. (1972). Human Understanding: The Collective Use and Evolution of Concepts. Princeton University Press.


• Toulmin, S. E. (1985 [2003]). The Uses of Argument. Cambridge University Press.


• Wheatley, P. (1773). Poems On Various Subjects, Religious And Moral. Denver, Colorado: W.H. Lawrence.


• Carretta, V. (2011). Phillis Wheatley: Biography of A Genius in Bondage. Athens: University of Georgia Press.