تحلیل کتاب‌سنجی پژوهش‌های توانمندی‌های پویا در طی سه دهه اخیر

محورهای موضوعی : پژوهش های مدیریت راهبردی

سالار علیزاد پورسعیدی ¹ , محمد مهدوی مزده ² , عبدالمجید کهریزی ³

1 - کارشناسی ارشد مهندسی صنایع( مدیریت مهندسی)، دانشگاه علم و صنعت ایران،تهران، ایران
2 - دانشیار دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه علم و صنعت ایران،تهران، ایران
3 - دانشجوی دکتری مدیریت تکنولوژی و نوآوری، دانشگاه علم و صنعت ایران،تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1402/04/06 تاریخ پذیرش : 1402/07/25 تاریخ انتشار : 1402/12/20

کلید واژه: مزیت رقابتی, توانمندی‌های پویا, تحلیل کتاب‌سنجی, تحلیل هم‌استنادی و تحلیل هم‌واژگانی,

چکیده مقاله :

این مطالعه برای جهت‌دهی و راهنمایی پژوهشگرانی که مترصد شروع یا توسعه پژوهش‌های خود در زمینه ”توانمندی‌های پویا“ هستند، آماده شده‌است. دیدگاه توانمندی‌های پویا در طی سه دهه اخیر، توجه فزاینده‌‌ی پژوهشگران را به‌خود جلب کرده‌است. چنین علاقه‌ای تا حد زیادی به‌دلیل اهمیت دیرینه‌ای است که در پژوهش‌های استراتژی و تئوری سازمان برای ارتباط بین انتخاب‌های استراتژیک بنگاه‌ و شرایط محیطی قائل می‌شوند. باتوجه‌به این موضوع که آخرین مطالعات کتاب‌سنجی پیشین درباره‌ی توانمندی‌های پویا، منابع انتشاریافته تا سال 2015 را پوشش داده‌اند، هدف اصلی پژوهش حاضر با بررسی مطالعات تا سال 2023، افزایش دانش پژوهشگران درباره‌ی مجلات، نویسندگان و مقالات علمی کلیدی به‌روز در این زمینه است. این مقاله با استفاده از پایگاه‌ داده Web of Science یک تحلیل کتاب‌سنجی درخصوص مفهوم توانمندی‌های پویا ارائه می‌دهد که شامل جنبه‌های اساسی مانند: تعداد مقالات منتشرشده در سال؛ کشورهای با بالاترین نرخ انتشارات؛ پُرکارترین و تأثیرگذارترین نویسندگان؛ پُربارترین مجلات و پُراستنادترین مطالعات پیرامون توانمندی‌های پویا است. نتایج، بیانگر رشد تصاعدی در تعداد انتشارات درباره‌ی توانمندی‌های پویا از سال 2007 و افزایش رشد از سال 2020 است. این مطالعه، اطلاعات مفیدی را برای آن دسته از پژوهشگران به ارمغان می‌آورد که سعی در تعمق در زمینه توانمندی‌های پویا دارند و همچنین بینش‌هایی برای توسعه و جریان‌های مطالعاتی آتی پیرامون مفهوم توانمندی‌های پویا در ادبیات دانشگاهی رشته‌های مدیریت، کسب‌وکار و اقتصاد سازمانی فراهم می‌آورد.

منابع و مأخذ:

Albort-Morant, G., Leal-Rodríguez, A. L., Fernández-Rodríguez, V., & Ariza-Montes, A. (2018). Assessing the origins, evolution and prospects of the literature on dynamic capabilities: A bibliometric analysis. European Research on Management and Business Economics, 24(1), 42-52.
- Antolín-López, R., Delgado-Ceballos, J., & Montiel, I. (2016). Deconstructing corporate sustainability: a comparison of different stakeholder metrics. Journal of Cleaner Production, 136, 5-17.
- Barney, J. (1991). Firm resources and sustained competitive advantage. Journal of Management, 17(1), 99-120.
- Bouyssou, D., & Marchant, T. (2011). Ranking scientists and departments in a consistent manner. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 62(9), 1761-1769.
- Braam, R. R., Moed, H. F., & Van Raan, A. F. (1991). Mapping of science by combined
co-citation and word analysis. I. Structural aspects. Journal of the American Society for information science, 42(4), 233-251.
- Cepeda, G., & Vera, D. (2007). Dynamic capabilities and operational capabilities: A knowledge management perspective. Journal of Business Research, 60(5), 426-437.
- Chen, C.-L., & Jaw, Y.-L. (2009). Building global dynamic capabilities through innovation: A case study of Taiwan's cultural organizations. Journal of Engineering and Technology Management, 26(4), 247-263.
- Collis, D. J. (1994). Research note: how valuable are organizational capabilities? Strategic Management Journal, 15(S1), 143-152.
- Commission, E., Directorate-General for Internal Market, I., Entrepreneurship, SMEs, Makowska, A., Robin, N., Steigertahl, L., Klitou, D. (2018). Annual report on European SMEs 2017/2018: SMEs growing beyond borders: Publications Office.
- Cruzara, G., Kaniak, V. M. M., Junior, I. C., & Teixeira, R. M. (2020). The interconnection between entrepreneurship and dynamic capabilities: A bibliometric analysis. Revista de Negócios, 25(2), 34-44.
- Daim, T. U., Rueda, G., Martin, H., & Gerdsri, P. (2006). Forecasting emerging technologies: Use of bibliometrics and patent analysis. Technological Forecasting and Social Change, 73(8), 981-1012.
- De Bakker, F. G., Groenewegen, P., & Den Hond, F. (2005). A bibliometric analysis of 30 years of research and theory on corporate social responsibility and corporate social performance. Business & Society, 44(3), 283-317.
- Di Stefano, G., Peteraf, M., & Verona, G. (2010). Dynamic capabilities deconstructed: a bibliographic investigation into the origins, development, and future directions of the research domain. Industrial and Corporate Change, 19(4), 1187-1204.
- Eisenhardt, K. M., & Martin, J. A. (2000). Dynamic capabilities: What are they? Strategic Management Journal, 21(10_11), 1105-1121.
- Griffith, D. A., & Harvey, M. G. (2001). A resource perspective of global dynamic capabilities. Journal of International Business Studies, 32(3), 597-606.
- Helfat, C. E. (1997). Know_how and asset complementarity and dynamic capability accumulation: The case of R&D. Strategic Management Journal, 18(5), 339-360.
- Helfat, C. E., Finkelstein, S., Mitchell, W., Peteraf, M., Singh, H., Teece, D., & Winter, S. G. (2009). Dynamic capabilities: Understanding Strategic Change in Organizations: John Wiley & Sons.
- Kim, J., & Boo, S. (2010). Dynamic capabilities and performance of meeting planners. Journal of Travel & Tourism Marketing, 27(7), 736-747.
- Köseoglu, M. A., Sehitoglu, Y., & Craft, J. (2015). Academic foundations of hospitality management research with an emerging country focus: A citation and co-citation analysis. International Journal of Hospitality Management, 45, 130-144.
- Leung, X. Y., Sun, J., & Bai, B. (2017). Bibliometrics of social media research: A co-citation and co-word analysis. International Journal of Hospitality Management, 66, 35-45.
- McCain, K. W. (1990). Mapping authors in intellectual space: A technical overview. Journal of the American Society for Information Science (1986-1998), 41(6), 433.
- Merigó, J. M., Mas-Tur, A., Roig-Tierno, N., & Ribeiro-Soriano, D. (2015). A bibliometric overview of the Journal of Business Research between 1973 and 2014. Journal of Business Research, 68(12), 2645-2653.
- Ochoa, M. P. B., Navarro, M. A. S., & Barahona, E. P. (2020). A Bibliometric Analysis of Dynamic Capabilities in the Field of Family Firms (2009-2019). European Journal of Family Business, 10(2), 69-81.
- Penrose, E. T. (2009). The Theory of the Growth of the Firm: Oxford University Press.
- Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Podsakoff, N. P., & Bachrach, D. G. (2008). Scholarly influence in the field of management: A bibliometric analysis of the determinants of university and author impact in the management literature in the past quarter century. Journal of Management, 34(4), 641-720.
- Porter, M. E. (1980). Competitive strategy: Techniques for analyzing industries and competitors: The Free Press. New York.
- Rey-Martí, A., Ribeiro-Soriano, D., & Palacios-Marqués, D. (2016). A bibliometric analysis of social entrepreneurship. Journal of Business Research, 69(5), 1651-1655.
- Rialti, R., Marzi, G., Ciappei, C., & Busso, D. (2019). Big data and dynamic capabilities: A bibliometric analysis and systematic literature review. Management Decision, 57(8), 2052-2068.
- Teece, D. J. (2007). Explicating dynamic capabilities: The nature and microfoundations of (sustainable) enterprise performance. Strategic Management Journal, 28(13), 1319-1350.
- Teece, D. J., & Pisano, G. (1994). The dynamics capabilities of firms: An introduction. Industrial and Corporate Change, 3(3), 537-556.
- Teece, D. J., Pisano, G., & Shuen, A. (1997). Dynamic capabilities and strategic management. Strategic Management Journal, 18(7), 509-533.
- Van Eck, N., & Waltman, L. (2010). Software survey: VOSviewer, a computer program for bibliometric mapping. Scientometrics, 84(2), 523-538.
- Vogel, R., & Güttel, W. H. (2013). The dynamic capability view in strategic management: A bibliometric review. International Journal of Management Reviews, 15(4), 426-446.
- Wernerfelt, B. (1984). A resource-based view of the firm. Strategic Management Journal, 5(2), 171-180.
- Wilden, R., Devinney, T. M., & Dowling, G. R. (2016). The architecture of dynamic capability research: Identifying the building blocks of a configurational approach. Academy of Management Annals, 10(1), 997-1076.
- Winter, S. G. (2003). Understanding dynamic capabilities. Strategic Management Journal, 24(10), 991-995.
- Zahra, S. A., & George, G. (2002). The net-enabled business innovation cycle and the evolution of dynamic capabilities. Information Systems Research, 13(2), 147-150.
- Zahra, S. A., Sapienza, H. J., & Davidsson, P. (2006). Entrepreneurship and dynamic capabilities: A review, model and research agenda. Journal of Management Studies, 43(4), 917-955.
- Zollo, M., & Winter, S. G. (2002). Deliberate learning and the evolution of dynamic capabilities. Organization Science, 13(3), 339-351.