بررسی پیوندهای پسین و پیشین و ضرائب همبستگی بین آلاینده‌های هوا در میان بخش‌های اقتصادی

محورهای موضوعی : مطالعات اقتصادی

منا قزلباش ¹ (دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشد، گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات خوزستان)
دکتر علی اصغر اسفندیاری ² (استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم وتحقیقات خوزستان)

تاریخ دریافت : 1389/02/14 تاریخ پذیرش : 1390/06/13 تاریخ انتشار : 2012/11/01

کلید واژه: مدل آلودگی, تقاضای نهایی, جدول داده-ستانده, پیوندهای پیشین و پسین,

چکیده مقاله :

امروزه محیط زیست به یکی از ارکان مهم در سیاست گذاری‌های کلان تبدیل شده است و بسیاری از مؤلفه‌های دیگر را تحت الشعاع قرار داده است. لذا هر فعالیتی در سطح کلان علی‌الاصول باید دارای توجیه زیست محیطی باشد.کشور ایران به لحاظ اینکه از نظر توسعه صنعتی و حل مشکلات زیست محیطی در میانه راه قرار دارد، با ضرورت‌‌های جدی در زمینه استفاده از ابزارهای اقتصادی در این زمینه مواجه است. در این مقاله با استفاده از جدول داده-ستانده، پیوندهای پیشین و پسین آلودگی اقتصاد ایران و در نهایت بخش‌هایی کهبیش‌ترین آلایندگی را در اقتصاد ایران ایجاد می‌کنند، شناسایی می شوند. پیوند‌های پیشین مستقیم از جمع ستونی ماتریس ضرائب فنی به دست آمده است و به این معنی است که هر بخش برای تولید یک واحد از ستانده خود، چه میزان واحد از سایر بخش‌های اقتصادی خریداری می‌کند.پیوند‌های پسین مستقیم از جمع سطری ماتریس ضرائب فنی به دست آمده است و به این معنی می‌باشد که هر بخش به چه میزان واحد به سایر بخش‌های اقتصادی برای تولید محصولاتشان می‌دهد (می فروشد). نتایج به دست آمده از اطلاعات حاکی از آن هستند بخش‌های آهن، فولاد و محصولات فلزی (11)، برق و خدمات مربوط (15) و خدمات حمل و نقل (20) بیش‌ترین آلودگی را در اقتصاد از نظر پیوند پیشین و پسین ایجاد می‌کنند.چون قدرت و حساسیت انتشار آن‌ها بزرگ‌تر از یک و انحراف معیار کمتر از یک یا میانگین کل دارند. این بخش‌ها علاوه بر توان تحرک زیاد در اثر سرمایه‌گذاری در آن‌ها، بر رشد سایر بخش‌ها نیز تأثیر دارند و باعث رشد یکنواخت‌تری در سایر بخش‌های اقتصادی ایران نسبت به بخش‌های دیگر می‌شوند ؛ یعنی، باعث رشد متوازن در بخش‌های مختلف می‌شوند