بهره وری نیروی کار و بیکاری طبیعی در اقتصاد ایران؛ یک مطالعه بر پایه منحنی فیلیپس

محورهای موضوعی : مطالعات اقتصادی

رضا موسوی محسنی ¹ ()
مزدا معطری ² ()
جلیل خداپرست شیرازی ³ ()
نهال صفوی مقدم ⁴ ()

تاریخ دریافت : 1388/10/12 تاریخ پذیرش : 1389/08/22 تاریخ انتشار : 1389/06/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

چکیده: این مقاله به دنبال یافتن ارتباط بین بهره وری نیروی کار و بیکاری طبیعی در اقتصاد ایران می باشد . در ابتدا به بررسی اجمالی فیلتر کالمن می پردازیم. این فیلتر به علت قابلیت حفظ ساختار اطلاعات مربوط به سری های زمانی، دامنه محدودیت نوسانات (انحراف معیار) سری واقعی ، حول مقادیر روند بلندمدت آن و نیز امکان پیش بینی های آتی روند بلندمدت سری زمانی ، بسیار مفید می باشد . سپس از طریق به کارگیری این فیلتر نرخ بیکاری طبیعی و نرخ رشد بهره وری نیروی کار در اقتصاد ایران را محاسبه کرده و به بررسی رابطة بین این دو متغیر طی سال های 1338-1383 پرداخته شده است. نتایج به دست آمده حاکی از بالا بودن نگران کننده ی نرخ بیکاری طبیعی و همچنین پایین بودن نرخ بهره وری نیروی کار در اقتصاد ایران می باشد. نتیجه دیگری که گرفته می شود، وجود یک رابطه معکوس بین این دو متغیر در اقتصاد ایران است. به عبارت دیگر جهت کاهش بیکاری در اقتصاد ایران باید بهبود بهره وری ، به عنوان اصلی ترین سیاست اقتصادی ، مدنظر قرار گیرد. جهت محاسبه توام ضرایب منحنی فیلیپس و بیکاری طبیعی به عنوان متغیر غیر قابل مشاهده ی ضمن تلفیق فیلتر کالمن به الگوریتم ژنتیک ، ساختار جدیدی برای محاسبات توأم مزبور ارائه شده است.

چکیده انگلیسی:

    چکیده: این مقاله به دنبال یافتن ارتباط بین بهره وری نیروی کار و بیکاری طبیعی در اقتصاد ایران می باشد . در ابتدا به بررسی اجمالی فیلتر کالمن می پردازیم. این فیلتر به علت قابلیت حفظ ساختار اطلاعات مربوط به سری های زمانی، دامنه محدودیت نوسانات (انحراف معیار) سری واقعی ، حول مقادیر روند بلندمدت آن و نیز امکان پیش بینی های آتی روند بلندمدت سری زمانی ، بسیار مفید می باشد . سپس از طریق به کارگیری این فیلتر نرخ بیکاری طبیعی و نرخ رشد بهره وری نیروی کار در اقتصاد ایران را محاسبه کرده و به بررسی رابطة بین این دو متغیر طی سال های 1338-1383 پرداخته شده است. نتایج به دست آمده حاکی از بالا بودن نگران کننده ی نرخ بیکاری طبیعی و همچنین پایین بودن نرخ بهره وری نیروی کار در اقتصاد ایران می باشد. نتیجه دیگری که گرفته می شود، وجود یک رابطه معکوس بین این دو متغیر در اقتصاد ایران است. به عبارت دیگر جهت کاهش بیکاری در اقتصاد ایران  باید بهبود بهره وری ، به عنوان اصلی ترین سیاست اقتصادی ، مدنظر قرار گیرد. جهت محاسبه توام ضرایب منحنی فیلیپس و بیکاری طبیعی به عنوان متغیر غیر قابل مشاهده ی ضمن تلفیق فیلتر کالمن به الگوریتم ژنتیک ، ساختار جدیدی برای محاسبات توأم مزبور ارائه شده است.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع و مآخذ:

1- خالصی، امیر، (1381)، رابطه تورم و بیکاری در ایران، سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور دفتر اقتصاد کلان، تهران.

2- خداپرست شیرازی ، جلیل ، (1375)، بهره وری نیروی کار در ایران، رساله کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز.

3- (1377)، "نگاهی به بهره وری نیروی کار در ایران"، اطلاعات سیاسی-اقتصادی، 1377، سال دوازدهم، شماره11و12، صص 172تا177.

4- رضا موسوی محسنی، نادر حکیمی پور و ایرج محمدرضایی، (1380)، بررسی مقایسه ای بهره وری کل عوامل تولید در صنایع بزرگ، سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان فارس، شیراز.

5- خوش اخلاق، رحمان، رحیم دلالی اصفهانی و رضا موسوی محسنی (1387)، " بررسی سیاست پولی در اقتصاد ایران: یک الگوی مالی محاسباتی تعادل عمومی"، آماده برای چاپ.

6- سازمان برنامه و بودجه، (1378)، روند گذشته، جاری و آینده بازار کار ایران
(1383-1345)، مستندات برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، جلد ششم.

7- سعیدی فر، مریم(1383)، منحنی فیلیپس و سیاست های پولی در اقتصاد ایران، پایان نامه  کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز.

8- صفوی مقدم، نهال(1385)، بررسی رابطه بین بهره وری نیروی کار و نرخ بیکاری طبیعی در اقتصاد ایران با استفاده از روش فیلتر کالمن، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شیراز، شیراز.

9- موسوی محسنی، رضا و مریم سعیدی فر(1384)، "بیکاری طبیعی و بهره وری نیروی کار در اقتصاد ایران"، نخستین همایش ملی بهره وری و توسعه، جلد دوم، صص 432-411.

10- موسوی محسنی، رضا و مریم سعیدی فر(1385)،  "منحنی فیلیپس و تاثیرگذاری سیاست پولی در اقتصاد ایران"، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 72 ، صص 303-281.

11- ولیمقدم زنجانی ، محمد و باستانزاد، حسین و بهرامی ، مهناز، (1378)، اثرات متغیرهای پیشرو بر سیکل های تجاری در اقتصاد ایران ، مؤسسه تحقیقات پولی و بانکی ، پژوهشکده بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.

12- Ball, L. and N.G., Mankiw, (2002), "the NAIRU in Theory and Practice", Journal of Economic Perspectives, Vol. 16, No. 4, PP. 115-136.

13- Ball, L. and R., Moffitt, (2001), Productivity Growth and the Phillips Curve, in the Roaring Nineties: Can Full Employment Be Sustained?,

14- Alan B. Krueger and Robert Solow, Eds. New York, PP. 61-90.

15- Barro, R., (1988), the Natural Rate Theory Reconsideration, the Persistence of Unemployment, AEA Papers and Proceedings, No.
82, 93.

16- Braun, S.N., (1984), Productivity and the NAIRU (and Other Phillips Curve Issues), Working Paper, NO. 34, Federal Reserve Board Economic Activity Section.

17- Enders, W., (2003), Applied Econometric Time Series, Second Edition, Wiley.

18- Fisher, I., (1986), "A Statistical Relation between Unemployment and Price Changes", International Labor Review, Vol. 13, PP. 785-792.

19- Friedman, M., (1968), "the Role of Monetary Policy", American Economic Review, Vol. 58, PP.1-17.

20- Haldane, A. and D., Quah, (1999), "UK Phillips Curve and Monetary Policy", Journal of Monetary Economics, 44, PP. 259-278.

21- Hall, R.E., (1988), "Inflation and Full Employment", AEA Papers and Proceedings, Vol. 78, No.2, PP. 269-275.

22- Hamilton, James D. (1994), Time Series Analysis, Princeton University Press.

23- Harris, L., (1981), Monetary Theory, McGraw-Hill Book Company, USA.

24- Hausman, J., (1981), Income and payroll tax policy and Labor supply.

25- Katsuhiko Ogata, System Dynamics, third edition, chapter 10.

26- Murphy, R., (1999), what is Behind the Decline in the NAIRU?, Department of economics, Boston collage.

27- Patterson, K., (2000), An Introduction to Applied Econometrics: Time series Approach, Pal grave, New York.

28- Slacalek, J., (2004), Productivity and the Natural Rate of Unemployment, Discussion Paper 461, German Institution for Economic Research.