بررسی شیوع دیابت نوع 2 وارتباط آن با شاخص های تن سنجی درجمعیت شهری مشهد بین سال های 1390-1393

محورهای موضوعی : علوم پزشکی

زهرا مصطفوی ¹ (متخصص داخلی - استادیار دانشکده پزشکی- دانشگاه ازاد اسلامی مشهد)
زهرا مصطفویان ² (متخصص پزشکی اجتماعی- استادیار-دانشکده پزشکی- دانشگاه ازاد اسلامی مشهد)

تاریخ دریافت : 1396/01/16 تاریخ پذیرش : 1396/01/16 تاریخ انتشار : 1394/09/01

کلید واژه: دیابت نوع 2, شاخص های تن سنجی- شیوع-مشهد,

چکیده مقاله :

مقدمه: چاقی به عنوان مهمترین عامل خطرساز ابتلا به دیابت نوع دو شناخته شده است . هدف از این مطالعه تعیین شیوع دیابت نوع 2 و ارتباط شاخص های تن سنجی با آن در جمعیت شهری مشهد بین سال های 1390-1393 بوده است . روش کار: در یک مطالعه مقطعی 2604 نفر از افراد بالای 30 سال شهر مشهد به روش نمونه گیری خوشه ای وارد مطالعه و از نظر ابتلا به دیابت نوع 2 و شاخص های تن سنجی مورد بررسی قرار گرفتند. داده ها در نرم افزارآماری SPSS V.18 و با آمار توصیفی و آزمون های من ویتنی،کای دو و رگرسیون لجستیک درسطح معنی داری کمتر از 5 درصد تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: میانگین سنی افراد تحت مطالعه 23/10±74/43 سال بود و شامل 996 (2/38%)مرد و 1608(8/61)% زن بودند.شیوع دیابت در کل جمعیت %7/19 (514 نفر) بود. نسبت شانس دیابت در افراد کمتر از 45 سال 41/2 برابر افراد مساوی ویا بیشتر از 45 سال می باشد(001/0 p<) و نسبت شانس در مردان 26/1برابر زنان ( 025/0 =p ) می باشدکه هر دو نسبت از نظر آماری معنی دار می باشند.میانگین متغیرهای سن، دور کمر و نسبت دور کمر به دور باسن در دو گروه افراد دیابتیک و غیر دیابتیک اختلاف معنی دار آماری داشتند.(001/0 p<) نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالای دیابت نوع 2 در این مطالعه و ارتباط اندازه های دور کمر و نسبت دور کمر به دور باسن با آن پیشنهاد می گردد نسبت به غربالگری دیابت نوع 2 در افراد با شاخص های تن سنجی افزایش یافته سریعتر اقدام گردد.

چکیده انگلیسی:

Introduction: Obesity is the most important known risk factor of diabetes type 2; the goal of this study was determine Prevalence of Diabetes type 2 and relationship of it with anthropometric measures in urban population of Mashhad between 2011 to 2013.   Materials and methods: In a cross sectional study that was done upon urban population of Mashhad more than 30 years via cluster sampling, diabetes type 2 and anthropometric measures in them were assessed. Data were analyzed in SPSS V.18 by using descriptive statistics and Mann-Whitney, chi-square and logistic regression test in significance level was lower than the 5% .  Results: The mean age of samples was 43/74±10/23, including 996 (38.2%) men and 1608 (61.8%) women. Prevalence of diabetes type 2 was 19.7% .The Odds Ratio ( OR )of diabetes was 2/41 folds in cases aged under 45 years of old compared to the ones aged 45 and older(p<0/001). OR was also 1/26 folds in men compared to women (p=0/025). The mean age, waist circumference and waist-to-hip ratio in diabetic and non-diabetic groups was statistically different (P<0/001).   Conclusion: According to high prevalence of diabetes type 2 in our study and significant relationship with waist circumference and waist-to-hip ratio, it is recommended to screen for type2 diabetes in individuals with increased anthropometric indexes, faster than routine.          

منابع و مأخذ:

1. Qiao Q, Hu G, Tuomilehto J, Nakagami T, Balkau B, Borch-Johnsen K, et al,DECODA Study Group. Ageand sex-specific prevalence of diabetes and impaired glucose regulation in 11 Asian cohorts. Diabetes Care 2003; 26(6):1770-80.

2. Judith S. Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment ofHigh Blood Cholesterol in Adults. Executive Summary of The Third Report of The National Cholesterol Education Program (NCEP). JAMA 2001; 285(19):2486-97.

3. Himmelmann A, Hansson L, Svensson A, Harmsen P, Holmgren C, Svanborg A. Predictors of stroke in the elderly. Acta Med Scand 1988; 224(5):439-43.

4. World Health Organization. Diabetes estimates and projections [http:// www.who.int /ncd /dia / databases4.htm#EMRO]

5. Bhargava A. A longitudinal analysis of the risk factors for diabetes and coronary heart disease in the Framingham Offspring Study. Popul Health Metr 2003; 1(1):3-8.

6. Popkin BM, Doak CM. The obesity epidemic is a worldwide phenomenon. Nutr Rev 1998; 56(4 Pt 1):106- 14.

7. نوایی، لیدا و همکارانش. بررسی اپیدمیولوژیک هیپرلیپیدمی ، چاقی و فزونی فشار خون در روستاهای استان تهران. مجله غدد درون ریز و متابولیسم ایران، 1379، 2(4) :62-25

8. Bhargava A, Jamison DT, Lau LJ, Murray CJ. Modeling the effects of health on economic growth.J Health Econ 2001; 20(3):423-40.

9. Welborn TA, Dhaliwal SS, Bennett SA. Waist-hip ratio is the dominant risk factor predicting cardiovascular death in Australia. Med J Aust 2003; 179(11-12):580-5.

10. Abate N, Garg A, Peshock RM, Stray-Gundersen J, Grundy SM. Relationships of generalized and regional adiposity to insulin sensitivity in men. J Clin Invest 1995; 96(1):88-98.

11. Azizi T, Harati H, Mirbolooki M, Saadat N, Azizi F.Association of different anthropometric measures and type 2 diabetes in an Iranian urban population. Iranian Journal of Endocrinology & Metabolism 2005; 7(2):103-10.

12. لاریجانی، محمد باقر و همکارانش. ارزیابی شیوع دیابت نوع 2 و اختلال گلوکوز ناشتا در جمعیت 25-65 ساله ساکن پایگاه تحقیقات جمعیت دانشگاه علوم پزشکی تهران. مجله دیابت و متابولیسم ایران (مجله دیابت و لیپید ایران)، 1382، 3 (1) :52-45.

13. وقاری غلامرضا، صداقت سید مهدی، جوشقانی حمید رضا، حسینی سید احمد، نیک نژاد فرهاد. شیوع دیابت نوعII و برخی عوامل مرتبط با آن در بالغین سنین ۲۵ تا ۶۵ سال استان گلستان. مجله توسعه پژوهش در پرستاری و مامایی. ۱۳۸۹; ۷ (۱) :۱۰-۱۹

 

14. Mokdad A, Ford E, Bowman B, Dietz W. Prevalence of Obesity, Diabetes, and Obesity-Related Health Risk Factors. JAMA2003; 289(1):32-5.

 

15.اردشیرلاریجانی محمدباقر, مرتاض هجری سروش, پورابراهیم رسول, نوری معصومه,حشمت رامین, شوشتری زاده پیمان, باستان حق محمدحسن. ارزیابی شیوع دیابت نوع 2 و اختلال گلوکوز ناشتا در جمعیت 25-65 ساله ساکن پایگاه تحقیقات جمعیت دانشگاه علوم پزشکی تهران. مجله دیابت و متابولیسم ایران (مجله دیابت و لیپید ایران)، 1382، 3(1) :52-45.

16. . بشارت صبا،بشارت سیما، صلاحی رسول. بروز و شیوع دیابت درجمعیت روستایی بالاتر از 30 سال شهرستان کلاله. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی گرگان، 1384، 9(3) :52-48.