تأثیر تیمار‌های کم آبیاری بر عملکرد دانه و خصوصیات کیفی سه رقم گندم نان

محورهای موضوعی : پژوهش های زراعی در حاشیه کویر

حمید دهقان‌زاده ¹ (استادیار گروه علوم کشاورزی دانشگاه پیام نور تهران. ایران)

تاریخ دریافت : 1391/03/30 تاریخ پذیرش : 1391/07/06 تاریخ انتشار : 1393/03/01

کلید واژه: گندم, درصد پروتئین, رژیم‌های آبیاری,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی تأثیـر تیمـار های کم آبیاری بر عملکرد دانه و خصوصیـات کیفـی سـه رقم گنـدم نان (Triticum aestivum L.)، آزمایشی در سال های زراعی 1388- 1387 و 1389-1388 در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق به صورت کرت های خرد شده، با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. عامل اصلی میزان آب آبیاری شامل آبیاری کامل (100 ETC)، 80 درصد آبیاری کامل (80 ETC) و 60 درصد آبیاری کامل (60 (ETC و عامل فرعی شامل ارقام قدس، مهدوی و بک کراس روشن بودند. تیمار های آبیاری کامل و 80 درصد آبیاری کامل، از نظر صفات اندازه گیری شده عملکرد و اجزای عملکرد دانه تفاوت معنی داری نداشتند. افزایش فاصله آبیاری از 80 درصد به 60 درصد آبیاری سبب کاهش معنی دار عملکرد دانه و اجزای آن شد. با این حال با افزایش دور آبیاری درصد پروتیین دانه افزایش معنی داری داشت. اختلاف ارقام از نظر عملکرد دانه، درصد پروتئین و گلوتن مرطوب معنی دار نبود.بر اساس نتایج این بررسی ممکن است در شرایط مشابه با مطالعه حاضر، گندم را با 80 درصد آبیاری کامل، آبیاری نمود و ضمن 20 درصد صرفه جوئی در آب آبیاری مصرفی، علاوه بر این که عملکرد دانه نزدیک به تیمار آبیاری کامل به دست می آید، درصد پروتئین هم حدود 77/1 درصد افزایش یابد.

چکیده انگلیسی:

In order to study the effect of water deficit irrigations on grain yield and quality traits of three bread wheat cultivars (Triticum aestivum L.), an experiment was conducted at the Research Farm, Islamic Azad University Naragh Branch, in 2008-2010. A RCBD based split plot design with three replications used. Three irrigation regimes (ETC 100%, ETC 80% and ETC 60%) arranged to main plots, and three wheat cultivars (Ghods, Mahdavy and Roshan-backcross) arranged to sub-plots. Results showed that no significant differences were found between ETC 100% and ETC 80% treatments. ETC 60% treatment significantly reduced yield and yield components. However delay in irrigation significantly increased grain protein percentage. Cultivars were not significantly different in grain yield and protein percent. The results obtained here indicate that wheat may be irrigated ETC 80% not only may save about 20% in irrigation water with no significant loss in yield under conditions similar to this experiment, but also grain protein percent increase 1.7%.