بررسی اثرات آرایش کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام مختلف سویا

محورهای موضوعی : پژوهش های زراعی در حاشیه کویر

عباس زرکوب‌تهرانی ¹ (دانش آموخته زراعت، گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر، قائمشهر، ایران.)
محمد نصری ² (دانشیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین- پیشوا، ورامین،)
حمید‌رضا مبصر ³ (استادیار زراعت، گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر، قائمشهر، ایران)
امید قاسمی ⁴ (استادیار گروه علوم کشاورزی دانشگاه پیام نور مرکز ساری، ایران)
اسماعیل یساری ⁵ (استادیار گروه علوم کشاورزی دانشگاه پیام نور مرکز ساری، ایران)

تاریخ دریافت : 1391/03/10 تاریخ پذیرش : 1391/08/10 تاریخ انتشار : 1393/03/01

کلید واژه: سویا, رقم, آرایش کاشت, عملکرد و اجزای عملکرد,

چکیده مقاله :

به منظور بررسی اثرات رقم و آرایش کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد سویا، تحقیقی بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی به صورت طرح یک بار خرد شده (اسپلیت پلات) در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بایع کلاء با ارتفاع چهار متر از سطح دریا و متوسط بارندگی سالیانه 514 میلی متر به اجرا در آمد. عوامل مورد آزمایش شامل سه رقم BP (تلار)، JK (ساری) و 032، به عنوان عامل اصلی و آرایش های مختلف کاشت در شش سطح 5 ×20، 10×20، 5 ×30، 10×30، 5 ×40، 10×40 سانتی متر مربع به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که حداکثر وزن صد دانه ساقه اصلی و کم ترین تعداد دانه در غلاف ساقه اصلی برای رقم ساری و بیش ترین تعداد غلاف در ساقه اصلی برای رقم تلار حاصل شد. عملکرد دانه از نظر آماری تحت تاثیر رقم تفاوت معنی داری را نشان نداد. بیش ترین عملکرد دانه برای آرایش کاشت 10×40 سانتی متر مربع (7/951 گرم در دو متر مربع) حاصل شد، زیرا دو جزو تعداد غلاف و تعداد دانه در هر غلاف ساقه اصلی حداکثـر گردید. بیش ترین تعداد غلاف در ساقه اصلی تحت اثر متقابل دو عامل برای رقم های تلار و لاین 032 برای آرایش کاشت 10×40 سانتی متر مربع به دست آمد و کم ترین تعداد غلاف پوک در ساقه اصلی برای رقم تلار در آرایش کاشت 5 ×30 سانتی متر مربع حاصل شد. حداکثـر عملکرد دانه تحت اثر متقـابل رقم آرایش کاشت برای رقم تلار با 10×30 سانتی متر مربع به دست آمد.

چکیده انگلیسی:

In order to evaluate the effects of cultivar and planting pattern on soybean seed yield and yield components a split plot experimental design based on completely block design in three replications was carried out during spring in Bay-e-cola Agricultural Research Station with an elevation of 4 m over sea level and average rain fall of 514 mm. There were three cultivars namely: BP, JK and 032 as main plot and six planting patterns namely: 20×5, 20×10, 30×5, 30×10, 40×5, 40×10 cm2 as sub plot. The results obtained showed that maximum 100-seed weight in main stem and minimum number of seed per pod in main stem obtained in JK cultivars and maximum number of pod in main stem obtained in BP. It was observed that seed yield was not significantly affected among the cultivars. The maximum seed yield obtained for 40x10 cm2 pattern with 951.7g.2m2, coinciding with maximum number of pod per plant and seed per pod in main stem. It was also observed that maximum number of pod in main stem obtained at the interaction effects of BP cultivar at 40x10 cm2 where as the minimum number of empty pod in main stem obtained for BP as 30x5 cm2.Maximum seed yield observed at interaction effects of BP and 30x10 cm2