ارزیابی تأثیر تنش خشکی بر عملکرد دانه و بهره‌وری آب در ارقام بومی و اصلاح شده برنج

محورهای موضوعی : پژوهش های زراعی در حاشیه کویر

فاطمه کهنسال‌واجارگاه ¹ (دانش آموخته کارشناسی ارشد زراعت، دا نشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی،واحد کرج، کرج- ایران.)
فرزاد پاک‌نژاد ² (دانشیار زراعت، دا نشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی،واحد کرج، کرج- ایران.)
عبدالرضا آقاجانی ³ (- دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین-پیشوا، باشگاه پژوهشگران جوان، ورامین، ایران.)

تاریخ دریافت : 1391/09/20 تاریخ پذیرش : 1392/02/24 تاریخ انتشار : 1392/09/01

کلید واژه: تنش خشکی, برنج, رویش, غرقاب, زایش,

چکیده مقاله :

به منظور مقایسه تأثیر تنش خشکی بر عملکرد دانه و بهره وری آب در ارقام مختلف برنج بومی و اصلاح شده آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در شرایط گلدانی انجام شد. 15 رقم برنج ایرانی که شامل ارقام بومی و اصلاح شده در سه شرایط آبیاری غرقاب، تنش در مرحله رویش و تنش در مرحله زایش درچهار تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. طبق نتایج تجزیه واریانس، اثرات متقابل بین آبیاری و ارقام برای کلیه صفات معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیش ترین عملکرد دانه متعلق به ارقام سپیدرود (18/65 گرم در گلدان) و هیبرید (63/64 گرم در گلدان) در شرایط غرقاب، ارقام محمدی(85/35 گرم در گلدان) و درفک (52/32 گرم در گلدان) در شرایط تنش رویش و ارقام محمدی (51/37 گرم در گلدان) و ساحل (48/32 گرم در گلدان) در شرایط تنش زایش بود. از نظر بهره وری آب دانه و بهره وری آب کل در شرایط تنش در مرحله رویش و تنش در مرحله زایش، رقم محمدی به عنوان رقم متحمل به خشکی شناخته شد.

چکیده انگلیسی:

In order to Evaluate effect of drought stress on Seed yield and water productivity in local and hybridrice(Oryza sativa L.) varieties factorialexperiment on the base of completely randomized designin 1389in pot conditions.15 varieties of rice include local and breeding varieties in 3 irrigation conditions submerge, stress in vegetative stage and stress in reproductive stage were studied in four replication.Results of analysis of variance showed that interaction effects between irrigation and varieties for total characteristics 1% levels of probability. Results of mean comparison showed that highest seed yield was belonged to Sepidrood (65.18 gr.pot) and Hybrid (64.63 gr.pot) cultivars in submerge condition, Mohammadi (35.85 gr.pot) andDorfak (32.52 gr.pot) cultivars in vegetative stress condition, Mohammadi (37.51 gr.pot) and Sahel (32.48 gr.pot) cultivars in reproductive stress condition.seed water productivity and total water productivity in stress in vegetative stage and stress in reproductive stage, Mohammadi cultivar was resistance cultivar todrought stress.