بررسی نقش طرح تابستانه ی کتابخوانی در ایجاد تعمیق فرهنگ کتابخوانی در دانش آموزان دختر پایه چهارم ابتدایی ناحیه ۴ کرج مطالعه موردی : رسانه ی آموزش دانش آموزی شاد

محورهای موضوعی : آموزش پیش دبستانی و دبستانی

سمیه صفرپور ¹ , فاطمه پرسته قمبوانی ²

1 - دانشگاه آزاد اسلامی کرج
2 - استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده تعلیم و تربیت اسلامی ، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج،ایران

تاریخ دریافت : 1402/08/21 تاریخ پذیرش : 1403/02/25 تاریخ انتشار : 1403/03/18

کلید واژه: واژگان کلیدی: کتابخوانی, طرح تابستانه کتابخوانی, فرهنگ کتابخوانی,

چکیده مقاله :

چکیده هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش طرح تابستانه کتابخوانی در ایجاد تعمیق فرهنگ کتابخوانی در دانش آموزان دختر پایه چهارم ابتدائی ناحیه ۴ کرج(مطالعه موردی: رسانه ی آموزش دانش آموزی ( شاد ) بوده است. که از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع توصیفی از نوع نیمه آزمایشی با پس آزمون با دو گروه آزمایشی و کنترل می باشد. جامعه آماری شامل ۲۰۰۰ دانش آموز مدارس غیرانتفاعی ناحیه ۴ کرج مشغول به تحصیل بود . همچنین دو گروه 40 نفره دانش آموزان به عنوان نمونه آماری انتخاب و بصورت تصادفی ساده به گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند.گروه آزمایشی پکیج آموزشی طرح کتابخوانی ( نمونه ی کوچک شده ی طرح تابستانه ی کتابخوانی آموزش و پرورش ) را دریافت کردند. ابزار پژوهش شامل پکیج آموزشی و همچنین پرسشنامه محقق ساخته بود. که روایی ان بر اساس ضریب CVRبالاتر از 8/0 بدست آمده و پایایی با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه ۸۱/0 بدست آمد. پس از جمع آوری داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که نتایج نشان داد ، طرح تابستانه کتابخوانی باعث مطالعه دقیق ، یادگیری عمیق ، ارتقاء سرانه مطالعه و توسعه فرهنگ کتابخوانی ، دسترسی آسان به تازه های نشر در دانش آموزان می شود. بنابراین توصیه می شود با اجرای برنامه های کتابخوانی در میان دانش آموزان آنها را در مسیر افزایش سرانه مطالعه و استفاده از فواید آن هدایت نمود.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this research is to investigate the role of the summer book reading program in deepening the reading culture among female students of the 4th grade of elementary school in the 4th district of Karaj (case study: student education media (Shad), which is practical in terms of purpose and descriptive in terms of type) It is semi-experimental with post-test with two experimental and control groups. The statistical population included 2000 students of non-profit schools in the 4th district of Karaj. Also, two groups of 40 students were selected as a statistical sample and randomly assigned to the experimental group and The control group was divided. The experimental group received the educational package of the book reading plan (a reduced sample of the summer book reading plan of education and education). The research tool includes the educational package and also a researcher-made questionnaire, the validity of which is higher than 0.8 based on the CVR coefficient. obtained and the reliability was obtained using Cronbach's alpha test for the entire questionnaire was 0.81. After collecting the data, it was analyzed using SPSS24 software. The results showed that the summer book reading plan led to careful study, learning Deep, per capita promotion of reading and development of reading culture, easy access to new publications among students. Therefore, it is recommended to guide students in the direction of increasing reading per capita by implementing book reading programs and using its benefits.

منابع و مأخذ:

-عباسی، رضوانه ؛ صالحی کارونیان، علیرضا(1401) . ترویج فرهنگ کتاب خوانی و مطالعه در بین دانش آموزان در جهت پیشبرد یادگیری هر چه بیشتر آنها، هفتمین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش،محمودآباد،https://civilica.com/doc/1619700.

- استیگر، رالف سی: راه‌های تشویق مطالعه؛ ترجمه پروانه سپرده؛ تهران: دبیرخانه هیأت امنای کتابخانه‌های عمومی، 1370ش.

-فدایی، مهدی: کتاب و مطالعه در سبک زندگی اسلامی- ایرانی؛ تهران: مؤسسه فرهنگی هنری سبک زندگی آل یاسین، 1385ش.

-کاربخش راوری، ماشالله: چگونه کودکان و نوجوانان را به مطالعه علاقه‌مند کنیم؟ راهنمای عملی برای والدین و مربیان؛ تهران: نشر مدرسه، 1382ش.

-غررالحکم
نقیبی، رسول؛ «سرگذشت‌هایی ویژه از زندگی استاد مطهری»؛ ماهنامه طوبی؛ شماره 17، اردیبهشت 1386، ص 100- 94.

- همایی، مهدی ؛ اشرفی ریزی، حسین: «بررسی راه کارهای ترویج فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی»؛ ماهنامه علمی تخصصی رادیو؛ سال یازدهم، شماره 69، ص 54-42.

- باشگاه خبرنگاران؛ «سرانه مطالعه در ایران 13 دقیقه است»؛ 30/05/1398، کد خبر: 7044435.

-جهانتاب، مهدی: «راه‌های ترویج فرهنگ مطالعه»؛ پایگاه فرهنگی اطلاع‌رسانی تبیان؛ 21/08/1385.

-کاربخش راوری، ماشاءالله : چگونه کودکان و نوجوانان را به کتابخوانی علاقمند کنیم؟؛ ص 8.

-فدایی، مهدی : کتاب و مطالعه در سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی؛ ص109.

-فدایی، مهدی : کتاب و مطالعه در سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی؛ ص 32-29.

-پیام به مناسبت آغاز هفته کتاب؛ 04/10/1372.

-رالف سی استیگر: راه‌های تشویق مطالعه؛ ترجمه پروانه سپرده؛ ص 42.

- روزنامه خراسان؛ «14 فایده منحصر به فرد کتابخوانی»؛ 21/02/1396، شماره 19532.

-محمد بن یعقوب کلینی: الکافی؛ ج 1، ص 52.

-روزنامه خراسان: «14 فایده منحصر به فرد کتاب خوانی»؛ 21/02/1396، شماره 19532.

-باشگاه خبرنگاران؛ «سرانه مطالعه در ايران 13 دقيقه است»؛ 30/05/1398.

-مؤسسه فرهنگی اطلاع‌رسانی تبیان؛ «مطالعه با کتاب خوان الکترونیک».

-شیرافکن، ناهید : «تاثیر جایگاه علمی والدین در نهادینه شدن فرهنگ مطالعه در فرزندان»؛ پورتال پژوهش‌های معنوی.

-همایی، مهدی ؛ اشرفی ریزی، حسین : «بررسی راه کارهای ترویج فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی»؛ ماهنامه علمی تخصصی رادیو؛ سال یازدهم، شماره69، ص54-42.

-پل، پاملا؛ روسو، ماریا(1399). چگونه یک فرزند کتابخوان تربیت کنیم؟. مترجمان: سمیه اصلاحی و مصطفی جوکار. تهران: کوله پشتی، .

-ميرزامحمدي، محمد حسين(1379). فرهنگ مطالعه، سخنراني ارائه شده در برنامه‌ي درگذر لحظه‌ها، شبكه سوم سيماي جمهوري اسلامي ايران، خرداد.
-بررسي راه كارهاي علمي ترويج فرهنگ مطالعه و كتاب خواني غير درسي در ميان دانش آموزان نظام جديد، آموزش و پرورش متوسط شهر تهران.1380.
-جهانتاب، مهدی(1389). راه های ترویج فرهنگ مطالعه ، (دسترسی در 10/10/1389).
-حري، عباس(1351). جامعه ‌شناسي مطالعه نوجوانان، پايان‌نامه كارشناسي ارشد، رشته كتابداري.

-فخرايي، سيروس(1375). بررسي روش‌ هاي موثر در افزايش ميزان مطالعه دانش‌آموزان دوره‌ي متوسطه در شهر تبريز، شوراي تحقيقات آموزش و پرورش استان آذربايجان شرقي.

-ميرزامحمدي، محمد حسين(1379). فرهنگ مطالعه، سخنراني ارائه شده در برنامه‌ي درگذر لحظه‌ها، شبكه سوم سيماي جمهوري اسلامي ايران، خرداد.

-نوري، حسن(1383). راه‌ هاي جذب دانش‌آموزان دوره متوسطه به مطالعه و تحقيق در شهرستان اسدآباد، پايان‌نامه كارشناسي رشته كتابداري.

-خینفر، حسی؛ طاهری ، فاطمه ؛ سیار ، ابوالقاسم (1393). بررسی راه کارهای اجرایی ارتقا فرهنگ مطالعه در بین دانش آموزان استان قم با تاکید بر کتاب خوان . فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات ، ۲۵ (۲ ) ۸۶-۱۰۵ .

-عوامل موثر بر علاقه مندی دانش آموزان به مطالعه و کتابخوانی تاریخ انتشار : ۱۳۹۸پیوند» تابستان ۱۳۹۴ -
جان بزرگی، مسعود (1383) مهارتهای مطالعه در دانشگاه، تهران، دانشگاه شهید بهشتی.
-سيف علي اكبر (1382). روش هاي يادگيري مطالعه، نشر دوران ، چاپ چهار م.
سیف، علی اکبر (1375). روان شناسی تربیتی، تهران: انتشارات پیام نور.
-ادریسی ، نعمت الله (1377). بررسی راه های برانگیختنن دانش آموزان به مطالعه و تکوین عادت مطالعه در فراگیران دوره راهنمایی شهرستان یزد ، فهرست طرح ها و پایان نامه های مرکز تحقیقات قم.

-آفتابی آرانی، فاطمه؛ بتولی، زهرا (1386). بررسی میزان مطالعه غیردرسی دانش آموزان متوسطه و شناسایی عوامل موثر بر آن در شهرستان آران و بیدگل، مجله الکترونیک پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران، دوره هفتم- شماره سوم.
-ریاضی ، عبدالمهدی (1385). تجربه سایر کشورها در زمینه ترویج مطالعه و کتاب خوانی ، مورد مطالعه کشور کانادا ، مقاله ارائه شده در سومین همایش راه های ترویج مطالعه و کتاب خوانی ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور فرهنگی.
-عصاره ، فریده ؛ گلچوبی ، نقی(1386). شناسایی و معرفی عوامل ترغیب کننده و باز دارنده ی مطالعه آزاد دانش آموزان دوره متوسطه استان مازندران ، مجله علوم تربیتی و روانشناسی ، دانشگاه شهید چمران اهواز ، دوره سوم ، سال سیزدهم ، شماره ، ۴، ۱۲۶-۱۰۳ .
-فخرایی ، سیروس (1376). بررسی روش های موثر بر افزایش میزان مطالعه دانش آموزان دوره متوسطه در شهر تبریز ، کارنامه شورای تحقیقات اداره کل اموزش و پرورش آذربایجان شرقی.

منابع انگلیسی

- Hassan T, Alam MM, Wahab A, Hawlader MD. (2020). Prevalence and associated factors of internet addiction among young adults in Bangladesh. Journal Egypt Public Health Assoc, 95(1): 3.

- province, Journal: Management and Accounting Studies; 3(4): 95-107. (persian).
Ghaffari S. (2018). Strategies to promote the culture of reading among women members of public libraries in.

- Farhat B, Qibla Gh, Sobhani A. (2017). Analysis of the structure of the development of reading culture in Bushehr.


- Basari N. (2016). Book Reading Promotion Programs in Bushehr, Farhang Quarterly; first round. (persian).

- Ahmadi S, Afshari R. (2016). Study of the role of schools in promoting the culture of books and reading among
students, Regional Meeting of the Culture of Reading and Reading Pathology and Strategies, Zanjan, General.

- Beig Mohammadi H. (2015). Study of free study of students in Arak, thesis. Payame Noor University of Tehran -
Faculty of Humanities, M.Sc. (persian).
Malayer, Journal of Women and Culture; Article 8, 10(36): 117-126. (persian).

- Hashemzadeh M. (2015). The role of public libraries in Kerman city in developing the culture of reading users.

- Samaras D, Kotsidou S, Iliadis C, Iakovidis D, Prodromidis K, et al.
(2015) Use of entertainment as a mean of treatment. Int J Health
Adm Educ Cong.

- Karagiannis K (2015) The creation of new leisure facilities and their
contribution to the quality of life: the case of Kozani (Bachelor's
thesis). Polytechnic School, Department of Physical Planning, Urban
Planning and Regional Development, University of Thessaly, Volos.

- Trusell,J.W., Easterbrooks S.R. (2013 ).The effect of enhanced story book Interaction on signing deaf children’s vocabulary,Journal of deaf Studies and Deaf Education.

- Konstantopoulou M (2013) Lifestyle and its relation to the behavior
of young people (Postgraduate Diploma Thesis). Postgraduate
Studies Program (MBA), Department of Business Administration,
University of Patra, Patra.

- Dafner A (2013) Planning for leisure time in the city. Teaching Notes.
University of Thessaly, Volos.

- Psatha E, Dafner A (2012) Urban planning in the light of the quality of
urban life. Proceedings of the 3rd Panhellenic Conference on Urban
Planning, Regional Planning and Regional Development, University
Press of Thessaly, Volos.

- Lee,J,Q،,McInerney,D,M،,Liem,G,A,D،,& Ortiga,Y,P،(2010)، The relationship between future goals and achievement goal orientations: An intrinsic–extrinsic motivation perspective، Journal of Contemporary Educational Psychology,30, 1-16.

- Koroneos A (2006) Educating outside school. Athens: Metechmio
Publishing.

- Kassotakis M, Flouris G (2006) Learning and teaching. Heraklion
Crete: Irida publications.

- Papathanassopoulos S (2005) Television in the 21st century. Athens:
Kastaniotis Publications.

- Bandura , A، (2004)، Social cognitive theory: and ognatic perspective, Annual Review of Psychology, 52, 1-26.

- Lindley, L، D،, & Borgen, F، H، (2002)، Generalized self- Efficacy, Holland theme self-efficacy, and academic performance،Journal of Career Assessment, 10, 301-314.

- Maddux, J، E، (2002)، The power of believing you can، Hand book of positive psychology Oxford University Press.

متن کامل:



تاریخ دریافت: 21/08/1402 تاریخ پذیرش: 25/02/1403

 

فصلنامه تعالی تعلیم و تربیت و آموزش دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج، دوره2، شماره1 زمستان  1402

 بررسی نقش طرح تابستانه کتاب خوانی در ایجاد تعمیق فرهنگ کتاب خوانی در دانش آموزان دختر پایه چهارم ابتدایی ناحیه ۴ کرج

مطالعه موردی: رسانه ی آموزش دانش آموزی ( شاد )

سمیه صفرپور¹، حامد حجرگشت*²، فاطمه پرسته قمبوانی³

 

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش طرح تابستانه کتاب خوانی در ایجاد تعمیق فرهنگ کتاب خوانی در دانش آموزان دختر پایه چهارم ابتدایی ناحیه ۴ کرج(مطالعه موردی: رسانه ی آموزش دانش آموزی ( شاد ) بوده، که از نظر هدف کاربردی و از نظر نوع توصیفی از نوع نیمه آزمایشی با پس آزمون با دو گروه آزمایشی و کنترل می باشد. جامعه آماری شامل ۲۰۰۰ دانش آموز مدارس غیردولتی ناحیه ۴ کرج مشغول به تحصیل بود. همچنین دو گروه 40 نفره دانش آموزان به عنوان نمونه آماری انتخاب و به صورت تصادفی ساده به گروه آزمایشی و کنترل تقسیم شدند.گروه آزمایشی پکیج آموزشی طرح کتاب خوانی ( نمونه ی کوچک شده ی طرح تابستانه ی کتاب خوانی آموزش و پرورش ) را دریافت کردند. ابزار پژوهش شامل پکیج آموزشی و همچنین پرسشنامه محقق ساخته، که روایی ان بر اساس ضریب CVRبالاتر از 8/0 بدست آمده و پایایی با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه ۸۱/0 بدست آمد. پس از جمع آوری داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد ، طرح تابستانه کتاب خوانی باعث مطالعه دقیق ، یادگیری عمیق ، ارتقا سرانه مطالعه و توسعه فرهنگ کتاب خوانی ، دسترسی آسان به تازه های نشر در دانش آموزان شده است. بنابراین توصیه می شود با اجرای برنامه های کتاب خوانی در میان دانش آموزان آنها را در مسیر افزایش سرانه مطالعه و استفاده از فواید آن هدایت نمود.

واژگان کلیدی: کتاب خوانی، طرح تابستانه کتاب خوانی، فرهنگ کتاب خوانی.

 

 

مقدمه

مطالعه و کتاب خوانی یکی از مهمترین ابزارهای ارتباط انسان با جهان پیرامون است و میزان مطالعه و گرایش به کتاب خوانی از مهم ترین شاخص های رشد و توسعه هر کشور و یکی از عوامل موثر در شکوفایی استعداد های بالقوه انسانی برای رسیدن به کمال و عاملی موثر در جلوگیری از تک بعدی فکر کردن است ، محسوب می شود. دین مقدس اسلام نیز برای کتاب، کتاب خوانی و کسب علم و دانش ارزش بسیار زیادی قائل شده و امامان و بزرگان دین ما همواره به مطالعه و علم آموزی توصیه فراوان نموده اند( آزیتا بندر نشین و همکاران، ۱۴۰۰).   مطالعه ی صحیح زمینه ساز تفکر و خلاقیت کودکان و نوجوانان است. سوالاتی  که بر اثر مطالعه برای کودک مطرح می شود و مقایسه هایی که او بین مسائل مختلف می کند، در مجموع موجب می شود که او فردی خلاق بار بیاید.  مطالعه غیر درسی، باعث بالا رفتن سطح فکر و فعال شدن ذهن کودکان و نوجوانان  است. وقتی  سطح فکر دانش آموزی بالا رفت؛ و ذهن او فعال شد، امکان فراگیری درس های مدرسه برایش بهتر فراهم می  شود. یعنی  ذهن او آمادگی بیشتری را برای یادگیری ریاضی، ادبیات، تاریخ و… خواهد داشت و این مطلبی است که تجربه آن را بارها ثابت کرده است.

عادت دادن دانش‌آموزان به کتاب خواندن باعث پیشرفت تحصیلی و رشد علمی و افزایش دانش آن‌ها می‌شود و زمینه‌ی پویایی فکری آن‌ها را نیز فراهم می‌آورد. اگر در این زمینه موفق شویم، دانش‌آموزان بنیه‌ی علمی قوی پیدا می‌کنند و حتی باعث تقویت و بهبود روابط اجتماعی و تقویت زبان‌آموزی (زبان فارسی) و آموختن واژگان جدید می‌شود. یکی دیگر از موارد اهمیت آن، تقویت خوب گوش دادن آن‌هاست. دانش‌آموز با کتاب خواندن به شنونده‌ی فعالی تبدیل می‌شود که زود یاد می‌گیرد ( روابط عمومی اداره فرهنگ و ارشاد ؛۱۳۹۴؛ نسیم آنلاین ؛ ۱۳۹۹ ).

کتاب برای کودکان در سنین پایین باعث ایجاد رابطه عاطفی بین کودک و والدین می­شود و این باعث می شود کودک زمانی که به سن نوجوانی رسید دیگر دغدغه علاقه مندی و سوق دادن او به سمت کتاب را نداشته باشیم چراکه کتاب خواندن را در وجود او در دوران کودکی نهادینه کرده ایم. یکی از مهم ترین جنبه های توسعه توانمندی های کودک کتاب خواندن برای وی است (رجب زاده دزفولی، ۱۳۹۷). مطالعات نشان دهنده این مطلب است که تنها 1/1 در صد از اوقات فراغت دانش آموزان به کتاب خوانی و مطالعه غیردر سی اختصاص می‌یابد. آمارها و مطالعات دیگری نشان داده ا ست که تنها 30 تا 35 میلیون نفر در ایران مطالعه غیردر سی دارند. در محا سبه سرانه مطالعه هم عموما مطالعه کتاب های غیردر سی لحاظ می شود؛ بنابراین 5 /12 دقیقه که به عنوان سرانه مطالعه در ایران اعلام شده است(بیگ محمدی 2015). لذا مطالعات غیردرسی در دانش آموزان مقاطع ابتدایی از کمترین مطالعات اوقات فراغت است به حدی که حتی سرانه این مقطع تحصیلی در کل کشور به کمتر از 3 دقیقه در روز میرسد که آماری تعجب آور نسبت به آمارهای مشابه در کل جهان بشمار می آید و در مقایسه با کشور فنلاند که در روز 44 دقیقه را به مطالعه غیردرسی می پردازند جای بسی تأمل دارد (غفاری،2018) در تابستان سال۱۳۹۷ مدیرکل فرهنگی، هنری، اردوها و فضای پرورشی  وزارت آموزش و پرورش کشور طرح تابستانه کتاب خوانی به عنوان جشنواره دانایی، توانایی ویژه دانش آموزان  با هدف ترویج فرهنگ کتاب خوانی، اهمیت جایگاه مطالعه، دسترسی بیشتر دانش آموزان به کتاب ، مطالعه مفید ، دسترسی آسان دانش آموزان به تازه های نشر و فرهنگ سازی خرید و خواندن کتاب ؛ طی بخشنامه ( بشماره۴۴/ ۰۸۳۶۵/ ۲۴۰۰ ) بر مطالعه ی کتاب تاکید نمودند. این طرح کتاب خوانی در قالب یک جشنواره به نام دانایی ، توانایی رسمیت یافته و شبیه مسابقات فرهنگی هنری در قالب شیوه نامه به استان‌های سراسر کشور ابلاغ می‌شود. این جشنواره، یک جشنواره فرآیندی است و در چهار مرحله مدرسه، منطقه، استان و کشور برگزار خواهد شد. با توجه به اینکه مطالعه جز نیازهای اجتماعی انسان است ؛ فرد به وسیله ی مطالعه و کتاب خوانی می تواند با اندیشه های دیگران ارتباط برقرار کند و از دستاوردهای علمی و ادبی دیگران بهره مند شود. هرچه سطح بینش و آگاهی عمومی بیشتر باشد افراد آن جامعه در بهبود زندگی خود موفق خواهند بود( جعفری ؛ ۱۴۰۰ ). مطالعه کتاب های مفيد و ارزشمند به دانش آموزان فرصت میدهد تا با تأمل در مطالب و محتوای کتاب ها، حقيقت زندگی خود را بيابند، ظرفيت ها و مهارت های شناختی وجودشان را ارتقا بخشند و در همان حال، از لذتی واقعی و کمياب بهره گيرند.و همین طور یكی از شاخص های توسعه یافتگی در کشورهای جهان، بالا بودن ميزان مطالعه و کتاب خوانی است( یعقوبی راد؛ کاووسی ؛ رشید پور ؛ ۱۳۹۴). امروزه باید عادت به مطالعه در دانش آموزان رشد یابد ، به طوری که آنها از خواندن کتاب لذت ببرند . به این منظور آنها باید در شبانه روز زمانی را برای مطالعه و خواندن کتاب در نظر بگیرند ( آلیه ار دم 2014)⁴با توجه به اینکه مطالعه ی صحیح زمینه ساز تفکر و خلاقیت کودکان و نوجوانان است. سؤالاتی  که بر اثر مطالعه برای کودک مطرح می شود و مقایسه هایی که او بین مسائل مختلف می کند، در مجموع موجب می شود که او فردی خلاق بار بیاید. مطالعه غیر درسی، باعث بالا رفتن سطح فکر و فعال شدن ذهن کودکان و نوجوانان  است. وقتی  سطح فکر دانش آموزی بالا رفت ؛ و ذهن او فعال شد، امکان فراگیری درس های مدرسه برایش بهتر فراهم می  شود. یعنی  ذهن او آمادگی بیشتری را برای یادگیری ریاضی، ادبیات، تاریخ و… خواهد داشت و این مطلبی است که تجربه آن را بارها ثابت کرده است. عادت دادن دانش‌آموزان به کتاب خواندن باعث پیشرفت تحصیلی و رشد علمی و افزایش دانش آن‌ها می‌شود و زمینه‌ی پویایی فکری آن‌ها را نیز فراهم می‌آورد. اگر در این زمینه موفق شویم، دانش‌آموزان بنیه‌ی علمی قوی پیدا می‌کنند و حتی باعث تقویت و بهبود روابط اجتماعی و تقویت زبان‌آموزی (زبان فارسی) و آموختن واژگان جدید می‌شود. یکی دیگر از موارد اهمیت آن، تقویت خوب گوش دادن آن‌هاست. دانش‌آموز با کتاب خواندن به شنونده‌ی فعالی تبدیل می‌شود که زود یاد می‌گیرد ( روابط عمومی اداره فرهنگ و ارشاد ؛ ؛۱۳۹۴؛ نسیم آنلاین ؛ ۱۳۹۹ ). یکی از عوامل تقویت محبت و صمیمیت بین اولیا با فرزندانشان کتاب خوانی است که باعث ایجاد فضای امن برای فرزندتان می‌شود و شخصیت آن‌ها را شکوفا می‌کند. کتاب خواندن همچنین می‌توان باعث تقویت اعتماد به‌نفس فرزندتان شود و او را در برخورد با مشکلات یاری رساند. به  لحاظ تاثیری که الگوهای برجسته ی اخلاقی درشخصیت نوجوانان و جوانان دارد، مطالعه ی زندگینامه ی بزرگان و مشاهیر و فرزانگان میتواند بسیار مؤثرواقع شود( سایت تزکیه ؛ ۱۳۹۴). سنجش سرانه مطالعه در ایران به روشی نیست که قابل مقایسه با دیگر کشورها باشد و این مساله باعث کندی بررسی چرایی پایین بودن آن شده است. اقدام‌هایی که نهادهایی مانند آموزش‌وپرورش و نهاد کتابخانه‌های عمومی برای افزایش سرانه مطالعه انجام دادند، با وجود تاثیر مثبت در این مهم، به دلیل نبود هماهنگی بین نهادها نتوانسته است به نتایج مطلوب برسد( خراسانی ؛ (۱۴۰۰). آتیه آنلاین ؛ ایرناپلاس). ۷۹ در صد کسانی که کتاب خوانی را در ميان کودکان و نوجوانان ایالات متحده امریكا بررسی کرده اند ؛ معتقدند اگر کتاب خوانی حرفه ای نباشند، در آینده با شرایط دشواری روبه رو خواهند شد( آزبرن و همكاران، ۲۰۲۱). ظهور اینترنت و پدیده جذاب فضای مجازی زندگی انسان امروزی را به گونه ای شگرف تحت تاثیر خود قرار داده است که یکی از اثرات آن به اشتراک گذاری منابع کتابخانه ای برای استفاده کاربران بوده است که خود می تواند به عنوان یک ابزار مفید وکارآمد برای توسعه و ترویج فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی باشد. با توجه به قابلیت هایی که فضای مجازی در برقراری ارتباطات بین شهروندان جامعه جهانی دارد لذا نهادهای مرتبط با امر کتاب خوانی می توانند از این فضا به نحو مطلوب برای ترویج فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی استفاده کنند. صفوی در مقاله ای تحت عنوان شبکه کتاب خوانان حرفه ای گامی به سوی ارتقای نهضت مطالعه مفید برداشته و ضمن معرفی شبکه مجازی کتاب خوانان حرفه ای به نقش این شبکه در بالا بردن آمار مطالعه مفید در بین اقشار جامعه می پردازد.  وی معتقد است که شبکه مذکور با برقراری تعامل بین کاربران خود و تلاش برای برقراری ارتباط نزدیک تر خوانندگان، نویسندگان ، ناشران و کتاب دوستان است. با توجه به این که با وجود پژوهش های انجام شده باز هم معضل پایین بودن سطح مطالعه حل نشده باقی مانده است، پیدا نمودن راهکارهای جدید در این زمینه الزامی میباشد( صفوی ؛ زینب ۱۳۹۲).  موضوعی که مسئولین امر را آگاه می سازد تا چاره ای بیاندیشند و نسبت به ارائه راهکارهای نهادینه سازی فرهنگ کتاب خوانی، ترغیب افراد به مطالعه و اهمیت دادن به کتاب اقدام کرده و موانع و مشکلات موجود را شناسایی و برطرف نمایند( ملکی؛ خلیلی باهر؛ ۱۴۰۱ )  به منظور ارتقا فرهنگ مطالعه، بايد راهکارهاي اجرايي، رواني، تربيتي، ساختاري، دستگاهي، و خانوادگي مورد نظر قرار گيرند تا بتوانيم مطالعه را جهت دار، روش مند، مداوم، و هدفمند کنيم. در واقع، فرهنگ مطالعه، کاري است اساسي با اصولي همه جانبه که جمع آنها در يک مدل و طرح های برنامه ریزی شده مي تواند مدارس و آموزشگاه هاي ما را متحول و سهم مطالعه ما را که به زعم برخي صاحب نظران 2  دقيقه در روز نسبت به برخي کشورها که بين 20 دقيقه تا 1ساعت است بالا ببرد (هرنيک⁵ ؛ ۱۹۸۷  ؛ صفحه ۸ ).

بنابراین با توجه به مطالب ارائه شده سوالات مطالعه حاضر بررسی عبارت است از:

 ۱- آیا طرح تابستانه کتاب خوانی می تواند باعث مطالعه دقیق دانش آموزان شود؟

۲- آیا طرح تابستانه کتاب خوانی می تواند باعث یادگیری عمیق دانش آموزان شود؟

۳- آیا طرح تابستانه کتاب خوانی می تواند باعث ارتقا سرانه مطالعه و توسعه فرهنگ کتاب خوانی شود؟

۴- آیا طرح تابستانه کتاب خوانی باعث دسترسی آسان دانش آموزان به تازه های نشر و خرید و خواندن کتاب می شود؟

 

مبانی نظری

۱- حیدری کبریتی، مطهره (۱۴۰۲ ) هدف از پژوهش حاضر، تقویت فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی در دانش آموزان می باشد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و روش گردآوری داده ها توصیفی است. جامعه مورد بررسی دانش آموزان کلاس چهارم دبستان آیت الله ارباب ناحیه 3 استان اصفهان می باشد که تعداد آن ها 36 نفر بوده، در اجرای این پژوهش، نمونه گیری به عمل نیامده و جامعه حاضر به عنوان نمونه در نظر گرفته شده است. ابزارهای مورد استفاده در این اقدام پژوهی، فهرست ثبت مشاهدات، مصاحبه و پرسش نامه محقق ساخته می باشد. در راستای تحلیل داده های این پژوهش از آمار توصیفی استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل داده های بدست آمده حاکی از آن است که سطح مطالعه و کتاب خوانی دانش آموزان بسیار کم می باشد. پس از مطالعه کتب، اقدام پژوهی های مرتبط، مقالات معتبر واستفاده از راهکارهای پیشنهادی همکاران، والدین و مدرسین طرح خوانا، اقدامات لازم تدوین، برنامه ریزی و راه حل های اساسی نظیر؛ (تشکیل کتابخانه کلاسی، دعوت از قصه گو، داستان گویی، معرفی کتاب، نمایش، پاورپوینت، بازدید مجازی از کتابخانه، و...) جهت رفع مشکل اجرا شد. نتایج حاصل از تحلیل داده های بدست آمده از شواهد نوع دوم (جلسه مجازی با والدین و همکاران، خود ارزیابی دانش آموزان، فهرست ثبت مشاهدات) حاکی از آن است که علاقه دانش آموزان به مطالعه و کتاب خوانی بیشترشده به طوری که زمان بیشتری از اوقات فراغت خود را به مطالعه می پردازند. به عبارت دیگر؛ پیامدهای حاصل از اجرای راهکارهای پیشنهادی در این پژوهش مثبت ارزیابی شده و موجب تقویت فرهنگ مطالعه در دانش آموزان می گردد.

۲- جهانگیری ، نادر ؛ افخمی ، علی ؛کوچک زاده ، فهیمه( ۱۴۰۲ ) در پژوهش خود با عنوان ، گسترش واگانی و ساختاری زبان نوشتاری دانش آموزان مقطع ابتدایی بر اساس متغیر طبقه ی اجتماعی در چارچوب نظریه بازیل برنشتاین( ۱۴۰۲ ) به این نتیجه دست یافتند که : تفاوت های طبقاتی و ساختارهای اجتماعی می توانند به عنوان عاملی مهم برای تمایز نوع گونه زبانی و در نهایت میزان مهارت دانش آموزتن مقطع ابتدایی در به کارگیری زبان باشد.

 

۳- نصیری ، بهروز( ۱۴۰۲ ) در مقاله ی خود به عنوان کتاب و کتاب خوانی دانش آموزان باید ها و نباید ها به این نتیجه یافتند که : عوامل های مختلفی در کتاب خوان شدن کودکان نقش دارد از جمله، عوامل خانوادگی ، فردی ، اجتماعی و محیطی.

۴- فرهت، بنفشه ؛ رحیمی ، عبدالرحیم ؛امام جمعه ، فرهاد ( ۱۴۰۲ ) در مقاله ی خود تحت عنوان ارائه مدل ترویج فرهنگ کتاب خوانی دانش آموزان دوره ابتدایی با در نظر گرفتن جامعه ای از خبرگان استان بوشهر و از طریق مصاحبه و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش کدگذاری باز ، محوری و با استفاده از نرم افزار MAX QDA  به این نتایج دست یافتند که: پیدی محوری شامل اهدا کتاب، انجمن ها و نهادهای کتاب خوانی و آموزش مهارت مطالعه در مدارس ، شرایط علی شامل نهادینه شدن فرهنگ، کتاب خوانی، برنامه داستان خوانی و هدف گذاری مطالعاتی؛ شرایط مداخله گرشامل نقش کتاب دار، مسابقات کتاب خوانی، برگزاری نمایشگاه های کتاب و شرایط زمینه ای شامل فضای مجازی، مناسب بودن کتابخانه ها، نقش خانواده می باشد. راهبردهای شناسایی شده شامل عواملی همچون سیاست گذاری کاهش هزینه ها در یارانه دولتی و درنهایت پیامدها که شامل ایجاد کتابخانه های جدید، انتشار الکترونیک، مشارکت در نقد کتابخوانی اینترنتی می باشد.

۵- حامد، سجاد ( ۱۴۰۱ ) در مقاله ی خود تحت عنوان تاثیر کتاب خوانی بر کودکان، بیان کردند که کتاب خوانی برای کودکان باعث می شود آن هادر سنین بزرگسالی نیز به کتاب خوانی علاقه داشته و بیشتر به سمت کسب دانش حرکت کنند. کسب دانش یکی از اصول اساسی موفقیت است که بدون مطالعه میسر نمی شود. بیشتر عادات انسان ها ريشه در دوران کودکی دارد. بنابراین والدین باید از همان ابتدا فرزندشان را به کتاب خوانی عادت دهند. اما عادت دادن کودکان به کتاب خوانی کار چندان ساده ای نیست و باید با روش های مناسبی انجام شود. با خواندن کتاب و گفتگو پیرامون آن؛ کودک تجربیاتی کسب می کند. او یاد می گیرد چگونه سخن بگوید. چگونه نظرش را بیان کند. چگونه به نظر دیگران احترام بگذارد و چگونه بنویسد. برای راهنمایی کودکان در زمینه کتاب خوانی برداشت های متعددی تهیه گردیده است. این برداشت ها شامل الگو قرار دادن، اصلاح رفتار « درک شناختی کودک» و تغییر جهت رفتار است تا او را از خطر دوری از مطالعه کردن، حفظ کند. آدمی در دوران کودکی به علت عدم شناخت کافی از جهان پیرامون، بیشتر تحت تاثیر شرایط محیط اطرافش قرارمی گیرد. با این توصیف می توان به نقش خانواده و محیط های یادگیری چون مدارس در شکل گیری شخصیت کودک اشاره کرد.

 

 

روش شناسی

پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش نیمه تجربی با پس آزمون با گروه کنترل می باشد جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان دختر مدارس غیر دولتی ناحیه 4 کرج می باشد که تعداد آنها 2000 دانش آموز می باشد و نمونه آماری به صورت تصادفی ساده شامل دو گروه 40 نفره از دو کلاس چهارم مدرسه غیر دولتی فریمان می باشد. که محقق خود به عنوان معلم در آن تدریس می کند، نمونه ی انتخاب شده گروه آزمایش تعداد دانش آموزانی بودند که بسته آموزشی ( نمونه ی کوچک شده ی طرح تابستانه کتاب خوانی آموزش و پرورش ) را دریافت کرده اند. دو کلاس به عنوان گروه آزمایشی و کنترل مورد پژوهش قرار می گیرند.

ابزارگردآوری داده ها

۱- بسته آموزشی کتاب خوانی به دانش آموزان

    بهترین نقشی که به عنوان یک معلم در موفقیت تحصیلی دانش آموزان می توانید داشته باشید این است که آن ها را تبدیل به یک کتاب خوان حرفه ای کنید. ایجاد یک کتابخانه ی کلاسی کاربردی می تواند به شما در این کار کمک کند. کتابخانه ی کلاس به دانش آموزان فرصت می دهد آنچه را که دوست دارند بخوانند، در دسترس داشته باشند. یک کتابخانه با قفسه بندی خوب و دسته بندی مناسب ، به دانش آموزان نشان می دهد که کتاب ها هم به اندازه ی درس برای یک معلم اهمیت دارد. کتابخانه ی کلاس به دانش آموزان می آموزد که چطور کتاب انتخاب کنند و چطور از کتاب مراقبت کنند.

    من به عنوان معلم تمام تلاش خود را برای ارتقا فرهنگ مطالعه و بالابردن سرانه ی کتاب انجام خواهم داد. در راستای این تصمیم در سال ۱۴۰۱ به مناسبت هفته کتاب و کتاب خوانی در ۲۴ آبان ماه کتابخانه ی کوچکی به کمک دانش آموزان کلاس درست کردیم. در برنامه ی هفتگی روی دیوار کلاس مانند مابقی دروس یک زنگ کلاسی را به زنگ کتاب خوانی اختصاص دادیم که اهمیت این تصمیم را دو چندان کند. دانش آموزان با آمادگی کامل و با ذوق و شوق فارغ از درس برای این زنگ آماده می شدند. مکان اجرای این زنگ اکثرا در فضای باز ( حیاط ) مدرسه انجام می شد. کتاب توسط معلم یا خود دانش آموزان انتخاب می شد و کتاب مورد نظر توسط معلم و دانش آموزان به نوبت خوانده می شد. هدف تنها کتاب خواندن نبود . هدف اصلی: علاقه مندی و ترویج فرهنگ مطالعه کتب غیر درسی در بین دانش آموزان بود. اما هدف های فرعی دیگری هم مثل : معرفی کتاب های متنوع، پیام هر کتاب، خلاصه نویسی ، تقویت املا، انشا و روان خوانی دروس فارسی، آشنایی با نویسنده و تصویرگر هر کتاب ، تقویت مهارت نویسندگی ، نشان دادن و شناخت عناصر داستان ، قصه گویی، تقویت قوه ی بیان ، صحبت کردن در جمع و ..... را دنبال می کردیم که به طور خلاصه و کلی در جدول شماره 1 آمده است.

 

 

---

[1]  دانش آموخته ی کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران. [e-mail]

[2]  مدرس گروه علوم تربیتی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران (نویسنده مسئول: [e-mail]).

[3] استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه آزاد اسلامی ،کرج، ایران. [e-mail] 

[4]  . Aliye Erdem

[5]  . Hernik

 

                                                   جدول1- مشخصات بسته آموزشی کتاب خوانی

جلسات	زمان/ دقیقه	هدف	فعالیت های انجام شده	نتیجه
جلسه اول	۹۰	آشنایی دانش آموزان با روز کتاب و کتاب خوانی ( ۲۴ آبان ) تعمیق و ترویج فرهنگ کتاب خوانی و اهمیت آن، مطالعه ی دقیق و یادگیری عمیق در دانش آموز دسترسی آسان دانش آموزان به تازه های نشر و کتاب های مورد علاقه ، تقویت لغات و واژگان فارسی و زبان آموزی ، تقویت املا و انشا ، تقویت روان خوانی، صحبت کردن در جمع دوستان ، خلاصه نویسی ، داستان نویسی و شروع و پایان خوب برای یک داستان ، تصویر خوانی یک داستان، درک و تقویت درک مطلب، اهمیت کتاب و کتاب خوانی، آموزش نگهداری و مرتب کردن کتاب ، امانت داری ( امانت گرفتن کتاب از کتابخانه )،آشنایی دانش آموز با لحن های متفاوت داستان خوانی مناسب برای هر داستان	جشن روز کتاب و کتاب خوانی و همچنین معرفی روز کتاب در تقویم و تصمیم برای ساختن یک کتابخانه ی کلاسی و سپس انتخاب کتاب های خود دانش آموزان از کتاب هایی که در خانه داشتند و توسط خود دانش آموز خوانده شده بود و برای دانش آموز جذاب بودند . و تعیین زنگ کتاب خوانی در برنامه ی هفتگی برای نشان دادن اهمیت و جایگاه کتاب مانند دیگر زنگ های کلاسی	آشنایی دانش آموزان با روز کتاب و کتاب خوانی و معرفی کتاب های مناسب و متفاوت، ترویج فرهنگ مطالعه و ساخت کتابخانه کلاسی به سلیقه خود دانش آموزان
جلسه دوم	۴۵	ترویج فرهنگ کتاب خوانی و مطالعه دقیق کتاب های درسی ، ساخت کتابخانه با امکانات کم و نحوه ی مراقبت و مرتب کردن کتاب	ساخت کتابخانه از کتاب خود دانش آموزان، مرتب کردن و آماده سازی کتاب	علاقه مندی دانش آموز به کتاب ، انتخاب کتاب خوب و مراقبت از کتاب
جلسه سوم	۴۵	آموزش امانت داری	امانت کتاب از کتاب کتابخانه کلاس، استفاده ی درست از امانت و به موقع برگرداندن به قفسه	یادگیری امانت داری
جلسه چهارم	۴۵	یادگیری واژگان و لغات متنوع و تقویت دامنه لغات و واژگان فارسی	انتخاب کتاب به اختیار خود دانش آموز و خواندن کتاب توسط چند دانش آموز به انتخاب معلم ، آموزش روش شروع و پایان یک داستان ، رسا خواندن کتاب ،	تقویت کلمات املایی و فرصتی برای مستقل کتاب خواندن
جلسه پنجم	۴۵	افزایش سطح سواد و قدرت صحبت کردن در جمع	خلاصه گویی از کتاب هایی که خوانده است . صحبت و درک مطلب از داستانی که خوانده شد ه است.	سخن گفتن در جمع و خلاصه گویی از داستان و علاقه مند شدن به مطالعه کتاب غیر درسی
جلسه ششم	۴۵	مطالعه دقیق و دقت بالا در یادگیری کتب درسی	طرح چند سوال از کتاب خوانده شده در کلاس برای تقویت قدرت درک مطلب و یادسپاری در دانش آموزان	تقویت قوه ی شنوایی و دیداری دانش آموز
جلسه هفتم	۴۵	ایجاد بستر سازی فرهنگی و آشنایی با مهارت نویسندگی	خلاصه نویسی از کتابی که توسط معلم خوانده می شود. برای تقویت داستان نویسی و خلاصه گویی	تقویت قوه ی شنوایی و قدرت درک
جلسه هشتم	۴۵	آشنایی با نویسندگان کودک و تصویرگری	توضیح در مورد نویسنده و تصویرگر کتاب جهت علاقه مند شدن دانش آموزان به نویسندگی و تصویرگری	ساخت کتاب داستان به نویسندگی و تصویرگری خود دانش آموز
جلسه نهم	۴۵	یادگیری عمیق و پیشرفت تحصیلی و افزایش دانش	روش صحیح کتاب خواندن با رعایت علائم نگارشی ، آموزش داستان خوانی با لحن مناسب داستان ( آموزش لحن و روش خواندن انواع داستان )	یادگیری بکار بردن علایم نگارشی در نوشتن
جلسه دهم	۴۵	آشنایی با مهارت داستان نویسی و قرار گرفتن به جای شخصیت داستان	مشخص کردن مکان و زمان و شخصیت های سازنده ی یک داستان و نتیجه گیری از هر داستان و به کار بندی در زندگی	رسم نمودار عناصر داستان ، تقویت قوه ی شنوایی و دیداری

 

پرسشنامه تعمیق فرهنگ کتاب خوانی در دانش آموزان

برای اجرای تحقیقات باید داده هایی جمع آوری شوند که با استفاده از آنها سوالات تحقیق را مورد بررسی قرار داد. برای بررسی اهداف پژوهش محقق پرسشنامه ای با50 گویه در پنج بعد مطالعه دقیق، افزایش یادگیری عمیق، دسترسی آسان دانش آموزان به تازه های نشر، ارتقا سرانه مطالعه و توسعه فرهنگ کتاب خوانی و تقویت زبان آموزی و واژگان فارسی در مقیاس 5 سطحی لیکرت¹(خیلی زیاد تا خیلی کم) طراحی شده است که بر اساس جدول2 می باشد.

جدول2- جدول ابعاد و تعداد سوالات پرسشنامه

ابعاد

تعداد سوالات

شماره سوالات

مطالعه دقیق

8

1-8

افزایش یادگیری عمیق

10

9-18

ارتقا سرانه مطالعه و توسعه فرهنگ کتاب خوانی

9

19-27

دسترسی آسان به تازه های نشر

11

28-38

کل

38

1-38

روایی پرسشنامه

برای بررسی روایی کیفی، سوالات در اختیار 10 نفر از متخصصان علوم­تربیتی قرار گرفت تا نظر اصلاحی خود را در خصوص دستور زبان، جمله­بندی و قرار گرفتن عبارات در جای مناسب اعمال نمایند. براساس قضاوت 13 متخصص، عدد 8/0 درنظر گرفته شد. جهت تعیین پایایی پرسشنامه نیز پس از توزیع مقدماتی حداقل 30 پرسشنامه توسط آزمون شوندگان محاسبه و تایید شد. در صورتي يك پرسشنامه پاياست كه مقدار آلفاي كرونباخ بزرگ‌تر از مقدار 7/0 باشد و هر چه اين مقدار به عدد 1 نزديكتر باشد پرسشنامه از پايايي بالاتري برخوردار می‌باشد.

 

 

 

                                                        جدول3- آلفای کرونباخ مولفه­های پرسشنامه

ابعاد	الفای کرونباخ محاسبه شده	مطلوب/غیر مطلوب
مطالعه دقیق	۷6/0	قایل قبول
افزایش یادگیری عمیق	710/0	مطلوب
دسترسی آسان به تازه های نشر	74/0	مطلوب
ارتقا سرانه مطالعه و توسعه فرهنگ کتاب خوانی	۷۸/0	قابل قبول
کل پرسشنامه	۸۱/0	قابل قبول

 

تجزیه و تحلیل داده‌ها

برای بررسی سوالات پژوهش از آزمون t  تک نمونه ای استفاده می شود به این منظور در ابتدا مفروضه های آن مورد بررسی قرار می گیرد.

مفروضه اول: نرمال بودن نمرات متغیر آزمایش و کنترل

آزمون کولموگروف که برای سنجش برازش داده های بالاتر از 30 نفر با منحنی نرمال به کار می رود، نشان می دهد که این آزمون نیکویی برازش معنی دار نمی باشد و نشان می دهد این نمرات از منحنی نرمال اختلاف زیادی ندارد. بنابراین مفروضه اول آزمون تحلیل کواریانس مورد خدشه قرار نمی گیرد.

جدول4- آزمون کولموگروف - اسمیرنوف برای نشان دادن نرمال بودن نمرات پس آزمون در گروه آزمایشی و کنترل

متغیر ها		تعداد	میانگین	انحراف استاندارد	آماره کولموگروف اسمیرنوف	سطح معناداری
پس آزمون گروه آزمایشی		40	00/231	75/3	114/0	200/0
پس آزمون گروه کنترل		40	00/161	01/8	099/0	125/0

 

مفروضه دوم: همگنی واریانس های خطا برای دو گروه آزمایش و کنترل

جدول5-آزمون لوین به منظور بررسی فرض همگنی واریانس ها

	F	درجه آزادی1	درجه آزادی2	سطح معنا داری
متغییر	623/2	12	18	210/0

همگنی واریانس های خطا یکی از مهمترین مفروضه های تحلیل های T می باشد است که توسط آزمون لوین انجام می شود. در جدول آزمون لوین برای بررسی این مفروضه به کار برده شده است. همان طور که در این جدول مشاهده می شود، مقدار F مربوط به آزمون لوین معنی دار نیست. این عدم معنی داری آزمون لوین نشانگر این است که واریانس خطا بین گروه های کنترل و آزمایش تفاوت خاصی با همدیگر ندارند. بنابراین دومین مفروضه نیز برقرار می باشد.

 

یافته های پژوهش

1-آیا طرح تابستانه کتابخوانی می تواند باعث مطالعه دقیق دانش آموزان شود؟

جدول6- آزمون تی برای بررسی طرح تابستانه کتاب خوانی و مطالعه دقیق دانش آموزان

بعد مطالعه دقیق		میانگین بدست آمده		میانگین محاسبه شده	انحراف معیار	درجه آزادی	T آماره	سطح اطمینان	فاصله اطمینان در سطح 95 در صد اطمینان
حد بالا	حد پایین
پس آزمون گروه آزمایشی		40/38		80/4	25/1	39	24/193	00/0	80/38	99/37
پس آزمون گروه کنترل		40/28		55/3	42/2	39	028/74	000/0	17/29	62/27

 

نتایج حاصل از بررسی جدول شماره 6 نشان می دهد که میانگین محاسبه شده در پس آزمون گروه آزمایشی در بعد مطالعه دقیق دانش آموزان برابر( 80/4 ) می باشد که بالاتر از میانگین معیار3 می باشد همچنین در بررسی سطح معنا داری با توجه به اینکه کمتر 05/0 می باشد بنابراین معنا دار می باشد. در گروه کنترل نیز میانگین محاسبه شده (55/3) می باشد که از میانگین محاسبه شده در گروه آزمایش پایین تر می باشد. این به آن معنی است که طرح تابستانی کتاب خوانی در گروه آزمایش در بعد مطالعه دقیق موجب مطالعه دقیق در دانش آموزان می شود و با توجه به اینکه میانگین های محاسبه شده از میانگین معیار3 بالاتر می باشد با توجه به اینکه در همه ابعاد p value  به طور معنا داری کمتر از 05/0 می باشد در بررسی مدل برازش شده میزان T  نیز مورد بررسی قرار گرفته است و با میزان T بحرانی(021/2) مقایسه شد که این میزان به طور معنا داری بزرگتر می باشد که نتایج پژوهش را تایید می نماید. نتایج پژوهش با پژوهش های خلیلی و همکاران(1397)، اصنافی و همکاران(1397)، دریایی و همکاران(2018)، فخرایی(1376)، ایلیاویس و همکاران(2018) و گاردنیر(2001) همسو می باشد. بدون ترديد، ترويج و ارتقای فرهنگ کتاب و کتاب خوانی می‌تواند تضمین کننده آينده علمی کشور نیز باشد و این امر مهم برعهده نظام آموزشی و معلمان می باشد(اصنافی و همکاران،1397 ). خواندن کتاب‌ می‌تواند به دانش‌آموزان کمک کند تا بهتر و عمیق‌تر فکر کنند و مهارت‌های تحلیلی و فکری خود را بهبود ببخشند.

۲- آیا طرح تابستانه کتاب خوانی می تواند باعث یادگیری عمیق دانش آموزان شود؟

جدول7- آزمون تی برای بررسی طرح تابستانه کتاب خوانی و یادگیری عمیق دانش آموزان

بعد یادگیری عمیق		میانگین بدست آمده		میانگین محاسبه شده	انحراف معیار	درجه آزادی	Tآماره	سطح اطمینان	فاصله اطمینان در سطح 95 در صد اطمینان
حد بالا	حد پایین
پس آزمون گروه آزمایشی		77/48		80/4	99/0	39	57/308	00/0	09/49	45/48
پس آزمون گروه کنترل		17/39		9/3	96/3	39	00/62	000/0	90/37	40

نتایج حاصل از بررسی جدول شماره 7 نشان می دهد که میانگین محاسبه شده در پس آزمون گروه آزمایشی در بعد یادگیری عمیق دانش آموزان برابر( 80/4 )می باشد که بالاتر از میانگین معیار3 می باشد همچنین در بررسی سطح معنا داری با توجه به اینکه کمتر 05/0 می باشد بنابراین معنا دار می باشد در گروه کنترل نیز میانگین محاسبه شده (9/3) می باشد که از میانگین محاسبه شده در گروه آزمایش پایین تر می باشد این به آن معنی است که طرح تابستانی کتاب خوانی در بعد یادگیری عمیق در گروه آزمایش در بعد یادگیری عمیق موجب یادگیری عمیق در دانش آموزان می شود و با توجه به اینکه میانگین های محاسبه شده از میانگین معیار3 بالاتر می باشد با توجه به اینکه در همه ابعاد p value  به طور معنا داری کمتر از 05/0 می باشد در بررسی مدل برازش شده میزان T  نیز مورد بررسی قرار گرفته است و با میزان Tبحرانی(021/2) مقایسه شد که این میزان به طور معنا داری بزرگتر می باشد که نتایج پژوهش را تایید می نماید. نتایج پژوهش با پژوهش های منجزی و همکاران(1402)غفاری و همکاران(1401)، خلیلی و همکاران(1397) و احمدکارا(2021) همسو می باشد. با توجه به نتایج پژوهش می توان گفت یکی از ضرورت های نظام آموزشی، موفقیت در ادامه و گسترش مهارت های لازم تحصیلی در دانش آموزان است. یک راه برای دستیابی به عملکرد بهتر در آموزشگاه، استفاده از روش ها و فنون مطالعه و یادگیری است. دو عنصر اساسی معلم و دانش آموز در امر آموزشی و یادگیری وجود دارد و یادگیری مستلزم تعامل فعال و موثر بین این دو عنصر می باشد.

 

۳- آیا طرح تابستانه کتابخوانی می تواند باعث ارتقای سرانه مطالعه و توسعه فرهنگ کتابخوانی شود؟

جدول8-آزمون تی برای بررسی طرح تابستانه کتاب خوانی و باعث ارتقا سرانه مطالعه و توسعه فرهنگ کتاب خوانی دانش آموزان

بعد ارتقا سرانه مطالعه و توسعه فرهنگ کتاب خوانی		میانگین بدست آمده		میانگین محاسبه شده	انحراف معیار	درجه آزادی	Tآماره	سطح اطمینان	فاصله اطمینان در سطح 95 در صد اطمینان
حد بالا	حد پایین
پس آزمون گروه آزمایشی		400/44		9/4	44/1	39	76/189	00/0	86/43	93/42
پس آزمون گروه کنترل		85/35		98/3	41/2	39	96/93	000/0	62/36	07/35

 

نتایج حاصل از بررسی جدول شماره 8 نشان می دهد که میانگین محاسبه شده در پس آزمون گروه آزمایشی در بعد ارتقای سرانه مطالعه و توسعه فرهنگ کتاب خوانی دانش آموزان برابر( 90/4 )می باشد که بالاتر از میانگین معیار3 می باشد همچنین در بررسی سطح معنا داری با توجه به اینکه کمتر 05/0 می باشد بنابراین معنا دار می باشد در گروه کنترل نیز میانگین محاسبه شده (98/3) می باشد که از میانگین محاسبه شده در گروه آزمایش پایین تر می باشد این به آن معنی است که طرح تابستانی کتاب خوانی در گروه آزمایش در بعد ارتقای سرانه مطالعه و توسعه فرهنگ کتاب خوانی در دانش آموزان می شود و با توجه به اینکه میانگین های محاسبه شده از میانگین معیار3 بالاتر می باشد با توجه به اینکه در همه ابعاد p value  به طور معنا داری کمتر از 05/0 می باشد در بررسی مدل برازش شده میزان T  نیز مورد بررسی قرار گرفته است و با میزان Tبحرانی(021/2) مقایسه شد که این میزان به طور معنا داری بزرگتر می باشد که نتایج پژوهش را تایید می نماید. نتایج پژوهش با پزوهش های اسدی و همکاذان(1401)، بهرامی نیا و همکاران(1401)، یعقوبی زاده و همکاران(1401)، جعفری(1400)، ابوطالبی(1400)، اسکندری و همکاران(1395)، پرسیلیا(2011). کروی(2002) همسو می باشد. با توجه به نتایج پژوهش می توان گفت كتاب و كتاب خواني يكي از عوامل مهم پيشرفت و اعتلاي فرهنگ هر جامعه است، زيرا هر چه سطح بينش و آگاهي عمومي بيشتر باشد، آن جامعه در پيشبرد هدف هاي ملي و فراملي خود موفق تر خواهد بود.

 

۴- آیا طرح تابستانه کتابخوانی باعث دسترسی آسان دانش آموزان به تازه های نشر و خرید و خواندن کتاب میشود؟

جدول9- آزمون تی برای بررسی طرح تابستانه کتاب خوانی باعث دسترسی آسان دانش آموزان به تازه های نشر و خرید و خواندن کتاب

بعد دسترسی آسان به تازه های نشر و خرید و خواندن کتاب		میانگین بدست آمده		میانگین محاسبه شده	انحراف معیار	درجه آزادی	Tآماره	سطح اطمینان	فاصله اطمینان در سطح 95 در صد اطمینان
حد بالا	حد پایین
پس آزمون گروه آزمایشی		47/51		67/4	99/1	39	79/162	00/0	11/52	83/50
پس آزمون گروه کنترل		25/40		65/3	9/3	39	04/65	000/0	50/41	99/38

نتایج حاصل از بررسی جدول شماره 9 نشان می دهد که میانگین محاسبه شده در پس آزمون گروه آزمایشی در بعد دسترسی آسان دانش آموزان به تازه های نشر و خرید و خواندن کتاب برابر( 67/4 )می باشد که بالاتر از میانگین معیار3 می باشد همچنین در بررسی سطح معنا داری با توجه به اینکه کمتر 05/0 می باشد بنابراین معنا دار می باشد در گروه کنترل نیز میانگین محاسبه شده (65/3) می باشد که از میانگین محاسبه شده در گروه آزمایش پایین تر می باشد این به آن معنی است که طرح تابستانی کتاب خوانی در گروه آزمایش در بعد دسترسی آسان دانش آموزان به تازه های نشر و خرید و خواندن کتاب در دانش آموزان می شود و با توجه به اینکه میانگین های محاسبه شده از میانگین معیار3 بالاتر می باشد با توجه به اینکه در همه ابعاد p value  به طور معنا داری کمتر از 05/0 می باشد در بررسی مدل برازش شده میزان T  نیز مورد بررسی قرار گرفته است و با میزان Tبحرانی(021/2) مقایسه شد که این میزان به طور معنا داری بزرگتر می باشد که نتایج پژوهش را تایید می نماید. نتایج پژوهش با پژوهش های بهرامی نیا و همکاران(1401)، جعفری(1400)،کیان راد و همکاران(1396)، عصاره و گلچوئی(1386)، نیکنام و رئیس دانایی(1387)، جوکار و کرمی(1380)، تابرنر و سلا(2020)، گرینی(2009) همسو می باشد. با توجه به نتایج پژوهش می توان گفت پر واضح است که کتاب یکی از مهم ترین ابزارهای انتقال پیام، فرهنگ و تمدن از نسلی به نسل دیگر و وسیله کمال و تفکر و جز لاینفک دنیای علمی امروز به شمار می آید. از این روی جوامع پیشرفته با گسترش فرهنگ مطالعه و تسهیل دستیابی به کتاب و نشریات مناسب، هدفمندانه به غنی سازی تفکر و اندیشه مردم جامعه خود پرداخته و مسیر رشد و تعالی جوامع را هموار می سازند.

 

 

نتیجه گیری

کتاب و دانش بنابر تعابیر پیشوایان دین ما، بهترین مونس، راهنما، زداینده جهل، قوّت جسم، حیات دل ها و روشنی دیدگان است. کتاب همان «مایسطرون» است که خداوند در کنار «قلم» به آن سوگند یاد کرده است.

ن وَالْقَلَمِ وَ مَا یَسْطُرُونَ؛ (نون سوگند به قلم و آنچه می‌نویسند).

فقر فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی در کشوری که بر روی گنجینه های گران سنگی از تمدن و فرهنگ غنی و نیز شعر و ادب و هنر نشسته است نه تنها زیبنده نیست بلکه به دور از انتظار نیز است. امروزه توجه به کتاب و کتاب خوانی، نشانگر رشد فرهنگی و ملی هر کشور است و تعداد کتابها و نشریه های منتشر شده هر کشور در یک سال، کتابخانه ها، کتاب خوان ها، نویسندگان، مترجمان و ناشران به عنوان معیارهای اساسی توسعه یافتگی کشورها، مورد استفاده قرار می گیرد. بنابراین گسترش فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی، توسعه کتابخانه ها، چاپ و انتشار کتاب و شیوه بهره گیری از این ابزار بی رقیب فرهنگی، ضرورت رشد و تعالی جامعه است. در این میان ایجاد رغبت و عادت به مطالعه و کتاب خوانی در بین کودکان و نوجوانان از اهمیت ویژه ای برخوردار است(حنیفی و همکاران،1402) در کتاب‌ها کلمه‌‌هایی می‌شنویم که شاید در زندگی روزمره‌ی ما جایی ندارند اما بخشی از زبان فارسی را تشکیل می‌دهند. داستان ها بهترین بستر است که از طریق آن گوش‌ دانش آموزان با این کلمه‌های غیر عادی آشنا شود. ضمن این که اگر از سنین پایین دانش آموز فرهنگ کتاب خوانی را یاد بگیرد، کم‌کم فرق بین زبان گفتار و نوشتار را درک خواهند کرد. شاید نتوانند ساختارش را شناسایی کنند اما متوجه خواهند شد که زبان کتاب‌ها با زبان خانه و مدرسه . دوستانه فرق دارد و گفتارهای رسمی و غیر رسمی را می شناسد. تفاوت تعداد کلمه‌هایی که هر دانش آموز در مدرسه آموخته است ،در آینده‌ی او تاثیر به سزایی دارد. برای ارتباط بر‌قرارکردن با دنیای بیرونی و اجتماع آماده تر خواهد بود به طوری که با آموزش کلمه‌های جدید از کتاب‌ها و فراهم شدن فرصت استفاده از آنها در کلام و نوشتار او را فردی برازنده، اجتماعی و توانمند می سازد و این مهم در شکل گیری ساختار شخصیتی، جامعه پذیری و شکل گیری دایره افراد اطراف او نقش بسیار موثر دارد. با افزایش اعتماد به نفس در او کمک می کند دانش آموز آینده روشن تری را در پیش داشته و از صدمات و چالش های پیش روی به راحتی بگذرد. با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می شود 1-با توجه به نقش کتاب خوانی در مطالعه دقیق و یادگیری عمیق تر دانش آموزان پیشنهاد می شود  معلمان و مسئولان تا حد امکان با قرار دادن ساعت ها مطالعه آزاد در مدرسه و استفاده از تکنیک های مطالعه و استفاده از روش های قصه گفتن، داستان نويسی، آزاد نویسی و آزاد گذاشتن دانش آموزان در انتخاب منبع برای پژوهش و کار گروهی به دانش آموزان فرصت مطالعه عمیق را بدهند.2-به معلمان پیشنهاد می‌شود برای یادگیری عمیق تر مطالب درسی و غیر درسی دانش آموزان، در یادگیری یک مبحث يا موضوع از چند کتاب همزمان استفاده کنند و از دانش آموزان بخواهند با انتخاب خود، به صورت داوطلبانه، کتاب را بخوانند و به بحث و گفتگو بپردازند.3-با توجه به نقش توسعه فرهنگ کتاب خوانی معلمان و مدیران مدارس تا حد امکان برای آشنايی با مبحث نقد، از نويسندگان و افراد صاحب نظر در سطح شهر يا نزديک به محل مدارس، دعوت به عمل آورند تا با برگزاری جلسات بحث و مشاوره دانش آموزان را ترغیب به مطالعه و کتاب خوانی نمایند.4- با توجه به اینکه کتاب خوانی در مدرسه و کلاس درس یکی از راه های دسترسی دانش آموزان به کتاب و بالا رفتن سرانه مطالعه در آنها می شود برگزاری مسابقات کتاب خوانی می تواند به ترغیب و تشویق دانش آموزان برای افزایش ساعت مطالعه کمک نماید. 5-با توجه به نقش کتاب خوانی در بالا رفتن و تقویت زبان آموزی و واژگان فارسی توضیه می شود معلمان تا حد امکان دانش آموزان را به نوشتن کتاب و خالصه نويسی کتاب های خوانده شده تشويق کنند؛ و در کتابخانه کلاس يا در نمايشگاه های دوره ای مدرسه به نمايش بگذارد. بنابراین کتاب خوانی و طرح های تابستانه ی کتاب خوانی آموزش و پرورش اگر ادامه داشته باشد و با هدف اجرا شود می تواند باعث مطالعه دقیق، یادگیری عمیق ، ارتقا سرانه مطالعه ، دسترسی بهتر دانش آموزان به تازه های نشر و تقویت زبان آموزی و واژگان فارسی شود.

محدودیت های پژوهش

 پژوهشگر بر اساس جنسیت و سن و پایه تحصیلی همسان سازی کرده است.، پژوهش روی دانش آموزان ابتدایی صورت گرفته و با احتیاط به مقاطع دیگر تعمیم داده شود، به دلیل ویژگی های سنی در این گروه سنی در جمع آوری داده ها با سختی هایی روبه رو شده ایم.

با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می شود:

پیشنهاد می شود مطالعه در مقاطع بالاتر تحصیلی هم انجام شود و نتایج در دوره های مختلف تحصیلی مقایسه شود.

پیشنهاد می شود پژوهشی با مقایسه تاثیر کتاب خوانی چاپی، آنلاین و صوتی در نگرش دانش آموزان به عمل آورد.

پیشنهاد می شود به بررسی نقش والدین و نگرش آنها نسبت به کتاب خوانی و شکل گیری نگرش دانش آموزان پرداخته شود.

 

منابع

-عباسی، رضوانه ؛ صالحی کارونیان، علیرضا(1401) . ترویج فرهنگ کتاب خوانی و مطالعه در بین دانش آموزان در جهت پیشبرد یادگیری هر چه بیشتر آنها، هفتمین کنفرانس ملی رویکردهای نوین در آموزش و پژوهش،محمودآباد،https://civilica.com/doc/1619700.

 

- استیگر، رالف سی: راه‌های تشویق مطالعه؛ ترجمه پروانه سپرده؛ تهران: دبیرخانه هیأت امنای کتابخانه‌های عمومی، 1370ش.

-فدایی، مهدی: کتاب و مطالعه در سبک زندگی اسلامی- ایرانی؛ تهران: مؤسسه فرهنگی هنری سبک زندگی آل یاسین، 1385ش.

-کاربخش راوری، ماشالله: چگونه کودکان و نوجوانان را به مطالعه علاقه‌مند کنیم؟ راهنمای عملی برای والدین و مربیان؛ تهران: نشر مدرسه، 1382ش.

 -غررالحکم
نقیبی، رسول؛ «سرگذشت‌هایی ویژه از زندگی استاد مطهری»؛ ماهنامه طوبی؛ شماره 17، اردیبهشت 1386، ص 100- 94.

- همایی، مهدی ؛ اشرفی ریزی، حسین: «بررسی راه کارهای ترویج فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی»؛ ماهنامه علمی تخصصی رادیو؛ سال یازدهم، شماره 69، ص 54-42.

  
- باشگاه خبرنگاران؛ «سرانه مطالعه در ایران 13 دقیقه است»؛ 30/05/1398، کد خبر: 7044435.

-جهانتاب، مهدی: «راه‌های ترویج فرهنگ مطالعه»؛ پایگاه فرهنگی اطلاع‌رسانی تبیان؛ 21/08/1385.

-کاربخش راوری، ماشاءالله : چگونه کودکان و نوجوانان را به کتابخوانی علاقمند کنیم؟؛ ص 8.

 

-فدایی، مهدی : کتاب و مطالعه در سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی؛ ص109.

 

-فدایی، مهدی : کتاب و مطالعه در سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی؛ ص 32-29.

 

-پیام به مناسبت آغاز هفته کتاب؛ 04/10/1372.

-رالف سی استیگر: راه‌های تشویق مطالعه؛ ترجمه پروانه سپرده؛ ص 42.

 

- روزنامه خراسان؛ «14 فایده منحصر به فرد کتابخوانی»؛ 21/02/1396، شماره 19532.

 

-محمد بن یعقوب کلینی: الکافی؛ ج 1، ص 52.

 

 -روزنامه خراسان:  «14 فایده منحصر به فرد کتاب خوانی»؛ 21/02/1396، شماره 19532.

 

-باشگاه خبرنگاران؛ «سرانه مطالعه در ايران 13 دقيقه است»؛ 30/05/1398.

 

-مؤسسه فرهنگی اطلاع‌رسانی تبیان؛ «مطالعه با کتاب خوان الکترونیک».

 

-شیرافکن، ناهید : «تاثیر جایگاه علمی والدین در نهادینه شدن فرهنگ مطالعه در فرزندان»؛ پورتال پژوهش‌های معنوی.

 

-همایی، مهدی ؛ اشرفی ریزی، حسین : «بررسی راه کارهای ترویج فرهنگ مطالعه و کتاب خوانی»؛ ماهنامه علمی تخصصی رادیو؛ سال یازدهم، شماره69، ص54-42.

 

-پل، پاملا؛ روسو، ماریا(1399). چگونه یک فرزند کتابخوان تربیت کنیم؟. مترجمان: سمیه اصلاحی و مصطفی جوکار. تهران: کوله پشتی، .

-ميرزامحمدي، محمد حسين(1379). فرهنگ مطالعه، سخنراني ارائه شده در برنامه‌ي درگذر لحظه‌ها، شبكه سوم سيماي جمهوري اسلامي ايران، خرداد.

-بررسي راه كارهاي علمي ترويج فرهنگ مطالعه و كتاب خواني غير درسي در ميان دانش آموزان نظام جديد، آموزش و پرورش متوسط شهر تهران.1380.

-جهانتاب، مهدی(1389). راه های ترویج فرهنگ مطالعه ، (دسترسی در 10/10/1389).

-حري، عباس(1351). جامعه ‌شناسي مطالعه نوجوانان، پايان‌نامه كارشناسي ارشد، رشته كتابداري.

-فخرايي، سيروس(1375). بررسي روش‌ هاي موثر در افزايش ميزان مطالعه دانش‌آموزان دوره‌ي متوسطه در شهر تبريز، شوراي تحقيقات آموزش و پرورش استان آذربايجان شرقي.

-ميرزامحمدي، محمد حسين(1379). فرهنگ مطالعه، سخنراني ارائه شده در برنامه‌ي درگذر لحظه‌ها، شبكه سوم سيماي جمهوري اسلامي ايران، خرداد.

-نوري، حسن(1383). راه‌ هاي جذب دانش‌آموزان دوره متوسطه به مطالعه و تحقيق در شهرستان اسدآباد، پايان‌نامه كارشناسي رشته كتابداري.

-خینفر، حسی؛ طاهری ، فاطمه ؛ سیار ، ابوالقاسم (1393). بررسی راه کارهای اجرایی ارتقا فرهنگ مطالعه در بین دانش آموزان استان قم با تاکید بر کتاب خوان . فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات ، ۲۵ (۲ ) ۸۶-۱۰۵ . 

-عوامل موثر بر علاقه مندی دانش آموزان به مطالعه و کتابخوانی تاریخ انتشار : ۱۳۹۸پیوند» تابستان ۱۳۹۴ -

جان بزرگی، مسعود (1383) مهارتهای مطالعه در دانشگاه، تهران، دانشگاه شهید بهشتی.

-سيف علي اكبر (1382). روش هاي يادگيري مطالعه، نشر دوران ، چاپ چهار م.

سیف، علی اکبر (1375). روان شناسی تربیتی، تهران: انتشارات پیام نور.

-ادریسی ، نعمت الله (1377). بررسی راه های برانگیختنن دانش آموزان به مطالعه و تکوین عادت مطالعه در فراگیران دوره راهنمایی شهرستان یزد ، فهرست طرح ها و پایان نامه های مرکز تحقیقات قم.

 

-آفتابی آرانی، فاطمه؛ بتولی، زهرا (1386).  بررسی میزان مطالعه غیردرسی دانش آموزان متوسطه و شناسایی عوامل موثر بر آن در شهرستان آران و بیدگل، مجله الکترونیک پژوهشگاه اطلاعات و مدارک علمی ایران، دوره هفتم- شماره سوم.

-ریاضی ، عبدالمهدی (1385). تجربه سایر کشورها در زمینه ترویج مطالعه و کتاب خوانی ، مورد مطالعه کشور کانادا ، مقاله ارائه شده در سومین همایش راه های ترویج مطالعه و کتاب خوانی ، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور فرهنگی.

-عصاره ، فریده ؛ گلچوبی ، نقی(1386).  شناسایی و معرفی عوامل ترغیب کننده و باز دارنده ی مطالعه آزاد دانش آموزان دوره متوسطه استان مازندران ، مجله علوم تربیتی و روانشناسی ، دانشگاه شهید چمران اهواز ، دوره سوم ، سال سیزدهم ، شماره ، ۴، ۱۲۶-۱۰۳ .

-فخرایی ، سیروس (1376). بررسی روش های موثر بر افزایش میزان مطالعه دانش آموزان دوره متوسطه در شهر تبریز ، کارنامه شورای تحقیقات اداره کل اموزش و پرورش آذربایجان شرقی.

 

منابع انگلیسی

- Hassan T, Alam MM, Wahab A, Hawlader MD. (2020). Prevalence and associated factors of internet addiction among young adults in Bangladesh. Journal Egypt Public Health Assoc, 95(1): 3.

 

- province, Journal: Management and Accounting Studies; 3(4): 95-107. (persian).
Ghaffari S. (2018). Strategies to promote the culture of reading among women members of public libraries in.

 

- Farhat B, Qibla Gh, Sobhani A. (2017). Analysis of the structure of the development of reading culture in Bushehr.

 

- Basari N. (2016). Book Reading Promotion Programs in Bushehr, Farhang Quarterly; first round. (persian).

 

- Ahmadi S, Afshari R. (2016). Study of the role of schools in promoting the culture of books and reading among
students, Regional Meeting of the Culture of Reading and Reading Pathology and Strategies, Zanjan, General.

 

- Beig Mohammadi H. (2015). Study of free study of students in Arak, thesis. Payame Noor University of Tehran -
Faculty of Humanities, M.Sc. (persian).
Malayer, Journal of Women and Culture; Article 8, 10(36): 117-126. (persian).

- Hashemzadeh M. (2015). The role of public libraries in Kerman city in developing the culture of reading users.

 

- Samaras D, Kotsidou S, Iliadis C, Iakovidis D, Prodromidis K, et al.
(2015) Use of entertainment as a mean of treatment. Int J Health
Adm Educ Cong.

 

- Karagiannis K (2015) The creation of new leisure facilities and their
contribution to the quality of life: the case of Kozani (Bachelor's
thesis). Polytechnic School, Department of Physical Planning, Urban
Planning and Regional Development, University of Thessaly, Volos.

- Trusell,J.W., Easterbrooks S.R. (2013 ).The effect of enhanced story book Interaction on signing deaf children’s vocabulary,Journal of deaf Studies and Deaf Education.

 

- Konstantopoulou M (2013) Lifestyle and its relation to the behavior
of young people (Postgraduate Diploma Thesis). Postgraduate
Studies Program (MBA), Department of Business Administration,
University of Patra, Patra.

 

- Dafner A (2013) Planning for leisure time in the city. Teaching Notes.
University of Thessaly, Volos.

 

- Psatha E, Dafner A (2012) Urban planning in the light of the quality of
urban life. Proceedings of the 3rd Panhellenic Conference on Urban
Planning, Regional Planning and Regional Development, University
Press of Thessaly, Volos.

 

- Lee,J,Q،,McInerney,D,M،,Liem,G,A,D،,& Ortiga,Y,P،(2010)، The relationship between future goals and achievement goal orientations: An intrinsic–extrinsic motivation perspective، Journal of Contemporary Educational Psychology,30, 1-16.

- Koroneos A (2006) Educating outside school. Athens: Metechmio
Publishing.

- Kassotakis M, Flouris G (2006) Learning and teaching. Heraklion
Crete: Irida publications.

 

- Papathanassopoulos S (2005) Television in the 21st century. Athens:
Kastaniotis Publications.

 

- Bandura , A، (2004)، Social cognitive theory: and ognatic perspective, Annual Review of Psychology, 52, 1-26.

 

- Lindley, L، D،, & Borgen, F، H، (2002)، Generalized self- Efficacy, Holland theme self-efficacy, and academic performance،Journal of Career Assessment, 10, 301-314.

 

- Maddux, J، E، (2002)، The power of believing you can، Hand book of positive psychology Oxford University Press.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Title: Investigating the role of the summer reading program in deepening the culture of reading in fourth grade female students of the 4th district of Karaj. Case study: student education media (Shad)

 

 

   Abstract

 

The purpose of this research is to investigate the role of the summer book reading program in deepening the reading culture among female students of the 4th grade of elementary school in the 4th district of Karaj (case study: student education media (Shad), which is practical in terms of purpose and descriptive in terms of type) It is semi-experimental with post-test with two experimental and control groups. The statistical population included 2000 students of non-profit schools in the 4th district of Karaj. Also, two groups of 40 students were selected as a statistical sample and randomly assigned to the experimental group and The control group was divided. The experimental group received the educational package of the book reading plan (a reduced sample of the summer book reading plan of education and education). The research tool includes the educational package and also a researcher-made questionnaire, the validity of which is higher than 0.8 based on the CVR coefficient. obtained and the reliability was obtained using Cronbach's alpha test for the entire questionnaire was 0.81. After collecting the data, it was analyzed using SPSS24 software. The results showed that the summer book reading plan led to careful study, learning Deep, per capita promotion of reading and development of reading culture, easy access to new publications among students. Therefore, it is recommended to guide students in the direction of increasing reading per capita by implementing book reading programs and using its benefits.

​

Key words: reading, summer reading plan, reading culture.

 

---

[1]  . likert

---