تحلیل جامعه شناختی مدیریت روند تحولات توسعه شهری در فاصله 20 ساله گذشته (مطالعه موردی شهر تهران)
محورهای موضوعی : مدیریت نوآوری های آموزشی
نیره مبارکی فرد
1
,
بهرام قدیمی
2
,
مهرداد نوابخش
3
1 - دانشجوی دکتری گروه جامعه شناسی مسایل اجتماعی ایران، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - دانشیار گروه جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3 - استاد گروه جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: توسعه اجتماعی, مدیریت توسعه شهری, توسعه سیاسی, توسعه اقتصادی, توسعه فرهنگی,
چکیده مقاله :
در شهر تهران چهار دسته از عوامل، در توسعه شهری نقش داشته‌اند که تعامل و برهم‌کنش این مجموعه از عوامل، در طی یکصد سال اخیر نوعی توسعه نامتوازن شهری و عدم توزیع نامتناسب امکانات را به همراه داشته است. عوامل اقتصادی، عوامل اجتماعی، عوامل فرهنگی و عوامل تاریخی-سیاسی به‌عنوان مهم‌ترین عوامل توسعه شهری قابل ذکر است. هدف کلی پژوهش حاضر، تحلیل جامعه شناختی مدیریت روند تحولات توسعه عوامل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهننگی شهر تهران، در فاصله 20 ساله گذشته بود. روش تحقیق انجام شده در این پژوهش، اسنادی و تاریخی است. با استفاده از آمارهای سرشماری‌ها، چهار شاخص از جمله؛ عوامل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در توسعه کلان‌شهر تهران تعیین شده است و با استفاده از تحلیل خوشه‌ای و تحلیل عاملی، فرضیه‌های تحقیق، بررسی و سپس مورد تأیید قرار گرفت. بر اساس اطلاعات و داده‌های موجود و از بین شاخص‌های مطرح شده در سطح شهری تعداد 4 عامل اجتماعی شاخص‌های آموزش، روابط خانوادگی، روابط اجتماعی، مطبوعات و جمعیت در نظر گرفته شده است. در عوامل تاریخی سیاسی شاخص‌های دوره‌های سیاسی و روابط بین‌الملل تعیین‌کننده هستند. در عوامل اقتصادی شاخص‌های تولید، مشاغل، نیروی انسانی و روابط اقتصادی در نظر گرفته شده است. در عوامل فرهنگی نیز شاخص‌های ارتباط رسانه‌ای و فعالیت‌های هنری تعیین‌کننده متغیر توسعه هستند. یافته‌ها نشان داد که در توسعه اجتماعی، رویکرد انسانی و فرهنگ محور، نسبت به توسعه، علاوه بر تقویت و ارتقای ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی توسعه پایدار، می‌تواند به نتایج جامع و اثربخشی منتهی شود. توسعه کالبدی تهران با رویکرد اقتصادی و نظریه نوسازی برای توسعه، قابل تبیین است. توسعه سیاسی تهران با توسعه شهری هم‌ارز نیست؛ اما توسعه تاریخی و اقتصادی تهران تحت تأثیر توسعه شهری بوده است.
In the city of Tehran, four categories of factors have played a role in urban development, and the interaction of these factors has resulted in an unbalanced urban development and a disproportionate distribution of facilities during the last hundred years. Economic factors, social factors, cultural factors and historical-political factors can be mentioned as the most important factors of urban development. The general purpose of the current research was to analyze the sociological management of the development process of the economic, social, political and cultural factors of Tehran in the past 20 years. The research method used in this research is documentary and historical. Using census statistics, four indicators including; Social, cultural, political and economic factors have been determined in the development of Tehran metropolis, and using cluster analysis and factor analysis, research hypotheses were examined and then confirmed. Based on the available information and data and among the indicators proposed at the city level, 4 social factors have been considered: education, family relations, social relations, press and population. In political historical factors, indicators of political periods and international relations are decisive. In economic factors, indicators of production, jobs, human power and economic relations are considered. In terms of cultural factors, indicators of media communication and artistic activities are determining variables of development.The findings showed that in social development, the humanistic and culture-oriented approach to development, in addition to strengthening and promoting the economic, social and environmental aspects of sustainable development, can lead to comprehensive and effective results. The physical development of Tehran can be explained with the economic approach and modernization theory for development. Political development of Tehran is not equivalent to urban development. But the historical and economic development of Tehran has been influenced by urban development.
_||_
