بررسی ظرفیت‌های داستانهای واقع‌گرای شاهنامه برای ارائه به کودکان
محورهای موضوعی : حماسهفاطمه فرزین 1 , محمود طاووسی 2 , مریم جلالی 3 , مهدی ماحوزی 4
1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، تهران ـ ایران
2 - استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، تهران ـ ایران (نویسندة مسؤول)
3 - استادیار ادبیات فارسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران ـ ایران (متخصّص ادبیات کودک)
4 - دانشیار زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد رودهن، تهران ـ ایران
کلید واژه: شاهنامه, کودکان, نیازسنجی, داستانهای واقع‌گرا, مناسب‌سازی,
چکیده مقاله :
شاهنامۀ فردوسی به دلیل داشتن داستان های جذّاب، همواره نظر بسیاری از نویسندگان کودک و نوجوان را به خود جلب کرده است.کودک از منظر شناختی و داشتن ویژگی های منحصر به گروه سنّی خود، نیازهای مختص به خویش را در دریافت منابع علمی و حتّی داستانی دارد. به همین دلیل، مقالة حاضر که به شیوة توصیفی و تحلیلی نگاشته شده و روش گردآوری اطّلاعات آن بر پایة مطالعات کتاب خانه ای بوده، می کوشد تا با توجّه به شرایط سنّی کودک، ظرفیت های برخی داستان های واقع گرای شاهنامه را که شامل موضوعات رزمی، تاریخی، اجتماعی، عاشقانه، عارفانه و اخلاقی می شود، مورد بررسی قرار دهد تا بتوان با شگردهایی چون بازنویسی، بازآفرینی، بازنگری و غیره، متن کهن شاهنامه را برای این گروه مناسب سازی کرد. داستان های واقع گرای شاهنامه در صورت مناسب سازی، زمانی می تواند نظر کودکان را جلب کند که با زندگی معمول آنان در ارتباط باشد. به علاوه آن دسته از داستان ها که شرح حال یک یا چند شخصیت قهرمان است، به دلیل داشتن محتوایی ماجراجویانه و نزدیک به زندگی بشری، الگویی را در اختیار کودکان قرار می دهد که از ذهن آن ها دور نیست. هم چنین وجود شخصیت های کودک در داستان های واقع گرای شاهنامه به دلیل ایجاد حسّ همذاتپنداری در مخاطب، می تواند یکی از عوامل مهم در افزایش ظرفیت های داستانی برای جذب کودکان باشد.
Since Ferdowsi’s Shahnameh include captivating tales, it has attracted the attention of writers of children and adolescent to a large extent. A child having the specific characteristics of his age group requires his own needs in order to acquire scientific knowledge and sources in any form even narrative one therefore the present article written using descriptive analytic method and for gathering data made use of library studies is an attempt to study the potential of certain realistic tales in Shahnameh which include issues such as battle scenes, historical, social, romantic, mystical, and moral themes according to child’s age group so that by using strategies such as rewriting, revising, and so on render the ancient text of Shahnameh more appropriate for the age group in question. In this way these realistic captivating tales can attract the attention of the younger audience, so that they can relate to them in their everyday life. Moreover, those stories which deal with one or number of heroes because of their adventurous nature and content and their palpability to man’s life could set an example for children with their creative minds. Inducing the feelings of identification in the audience, the presence of actual child characters in realistic tales of Shahnameh also could serve as an important factor in increasing the potential of the tales to capture the attention of children..
- آموزگار، ژاله. (1393). تاریخ اساطیری ایران، تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانش‌گاهها (سمت).
_||_
