قلمرو حیرت و مشکات عرفان

محورهای موضوعی : حماسه

مظاهر مصفا ¹

1 - استاد زبان و ادب فارسی دانش‌گاه آزاد اسلامی واحد رودهن.

تاریخ دریافت : 1385/09/12 تاریخ پذیرش : 1385/11/12 تاریخ انتشار : 1385/12/01

کلید واژه: عرفان اسلامی, فلسفه, حکمای یونان, دکارت, هیوم, هابز, بایزید بسطامی, ابوالعلاء معرّی,

چکیده مقاله :

آنچه در این مقال می خوانید، مروری است ادیبانه بر تاریخ تلاش های نافرجام فکری بشر در جهت شناخت حقیقت هستی و گشودن گرهی از معمای رازناکِ وجود. و شاید بث الشّکوایی است برخاسته از قلمی که حاصل سال ها مداقه و باریک بینی در فلسفه حیات و مشاهدة گم گشتگی های انسانی را به نثری شعرآمیز و یا شعری نثرآمیز بیان ساخته است. نویسنده در نهایت مدّعی است آنچه از دست لرزان فلاسفه و حکمای ژرف بین یونان و مغرب زمین برنیامده به صدق نفس پیران طریقت، لباس تحقق پوشیده و نهایتاً عرفان توانسته پرتوی و بارقه ای به شبستان ذهن آدمی بیفکند و کوکبی از هدایت در ظلمات تاریخ اندیشه برافروزد. سیر در تاریخچة این مجاهدت های فکری را باید از قلم سحرانگیز نویسنده ای شنید که خود از شاعران محض و گران سنگ معاصر است.

چکیده انگلیسی:

This article is a literary review on the history of the vain mental endeavors of man to find the ultimate reality of being, to grasp the Divine essence and to unravel the riddle of the universe. It is the result of years of contemplation and introspection of an outstanding contemporary poet, in philosophy of life, who has observed the human turmoil. It is writlen in the form of prose poetry, or poetic prose. The writer claims, that which has not been realized by the trembling hands of philosophers, and deep thinkers of Greece, and the occident is attained by the mystics of the way through their spiritual experiences, and mysticism could finally illuminate the dark mind of man to pierce the inner secret of the divine mystery. 

منابع و مأخذ:

تاریخ تمدن، ویل دورانت، تهران: انتشارات علمی فرهنگی، 1375، چاپ چهارم، (جلدهای 2 و 7).

تذکره الاولیاء، فریدالدین عطار نیشابوری؛ تصحیح نیکلسون، تهران: نشر علمی، 1346.

جریان­های بزرگ در تاریخ اندیشة غربی، وانکلین لووان بوم، حسین بشیریه، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران، 1380.

خداوندان اندیشة سیاسی، و.ت. جونز، ترجمة علی رامین، تهران: امیرکبیر، 1370.

دیوان اشعار ناصرخسرو قبادیانی بلخی، به اهتمام نصراله تقوی، تهران: نشر معین، 1380.

سیر تکامل عقل نوین، هرمن رندال، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، 1376.

سیر حکمت در اروپا، محمد علی فروغی، تهران: نشر هرمس، 1383.

فرهنگ علوم عقلی، دکتر سیدجعفر سجادی، تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران، 1361.

فرهنگ معین، دکتر محمد معین، تهران: امیرکبیر، 1371 (اعلام).

فیلسوفان و مورخان، فرد مهتا، ترجمه عزت ا... فولادوند، تهران: خوارزمی، 1369.

کلیات سعدی شیرازی، تصحیح مظاهر مصفا، تهران، انتشارات روزنه، 1383.