بررسی جنبه‌های نمایشی ادبیات عامیانه با تأکید بر داستان امیرارسلان نامدار
محورهای موضوعی : حماسه
عاطفه نورپیشه
1
(مدرس گروه کارگردانی، دانشگاه آزاد اسلامی ـ واحد شیراز، ایران)
کلید واژه: قهرمان, ادبیات عامیانه, رمانس ـ نقالی, جنبه‌های نمایشی,
چکیده مقاله :
داستان امیرارسلان نامدار یک نقالی شبانه در خواب‌گاه ناصرالدین شاه قاجار بود که توسط نقال باشی دربارش ، نقیب الممالک، پرداخته و به قلم دختر شاه به رشته تحریر درآمد و علیرغم فضای اشرافی شکل گیری خود، به سرعت تبدیل به محبوب‌ترین و مشهورترین قصه عامیانه فارسی گردید. متاسفانه آثاری این‌چنین به دلیل ویژگی عامیانه بودن خود، هرگز آن چنان که باید و شاید مورد مطالعات ادب پژوهانه و خصوصاَ نمایش پژوهانه قرار نگرفته است. در این مقاله ابتدا به معادل اروپایی این‌گونه ادبیات که همان رمانس باشد پرداخته و سعی شده پاره ای از نظریات محقق بزرگ ادبی، نورتروپ فرای، در ساختار این داستان‌ها بیان شود، سپس به داستان اصلی یعنی امیرارسلان نامدار پرداخته شده است و به لحاظ نقاط برجسته نمایشی و قابلیت‌های تآتری مورد بررسی قرار گرفته است.
The story of Amir Arsalan Namdar is a nightly storytelling in the chamber of Nasereddin Shah Ghajar which was told by the narrator of his court, Naghib al-Mamalek and then was written down by the pen of Shah’s daughter. Despite the aristocratic ambience of its origin it was rapidly turned into the most popular and admired Persian folk tales. Unfortunately such works precisely due to being folkloric have never been truly analyzed in terms of literary and dramatic aspects. However in this article first the European equivalent of this genre of literature namely romance is dealt with, then certain theories of Northrop Fry, the great literary critic regarding the structure of such stories are presented, and finally the main story of Amir Arsalan is told and its outstanding dramatic points and theatrical potentialities are analyzed.
