اثر پیش‌تیمار اسمزی بر شاخص‌های جوانه‌زنی گندم تحت تنش شوری

محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعی

نوشین فلاحی ¹ (کارشناس ارشد اصلاح نباتات دانشگاه بوعلی سینا همدان، ایران)
علی بابایی قاقلستانی ² (باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان واحد کرمانشاه دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه، ایران)
معصومه اسدی گاکیه ³ (مربی مرکز هایتک اداره کل فنی و حرفه‌ای استان کرمانشاه، ایران)
نسرین حاتمی قره قوینی ⁴ (کارشناس ارشد اصلاح نباتات واحد کرمانشاه دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه، ایران)

تاریخ دریافت : 1394/09/11 تاریخ پذیرش : 1394/11/24 تاریخ انتشار : 1394/12/01

کلید واژه:  اسموپرایمینگ,  سولفات کلسیم,  کلرید پتاسیم,  کلرید کلسیم,  نیترات پتاسیم,

چکیده مقاله :

چکیده پایین بودن درصد جوانه زنی و استقرار گیاهچه از مشکلات اساسی در مناطق شور می باشند. امروزه پیش تیمار بذر به عنوان عامل بهبود دهندۀی جوانه زنی و استقرار تحت تنش های محیطی معرفی شده است. به منظور تعیین اثر پیش تیمار بر شاخص‌های جوانه زنی گندم تحت تنش شوری، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1394 اجرا شد. پیش تیمارها شامل نیترات پتاسیم، کلرید پتاسیم، کلرید کلسیم و سولفات کلسیم 1% و سطوح شوری شامل 0، 50، 100 و 150 میلی مولار کلرید سدیم بود. در کل، بذور پیش تیمار شده گندم در تمامی صفات نسبت به شاهد رشد بهتری داشتند. بین پیش تیمارها، نیترات پتاسیم و سولفات کلسیم اثرات ناشی از تنش شوری بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه را کاهش دادند. پیش تیمار با نیترات پتاسیم بیشترین اثر را بر درصد جوانه زنی، وزن خشک ساقه چه و گیاهچه های تحت تأثیر شوری داشت. همچنین، پیش تیمار سولفات کلسیم بیشترین تأثیر را بر وزن تر ریشه چه داشت. با افزایش سطوح شوری میزان جوانه زنی و مؤلفه های مرتبط با آن در گیاه گندم نقصان یافت و این در حالی است که کاربرد نیترات پتاسیم و سولفات کلسیم سبب کاهش اثرات منفی ناشی از شوری شد. اعمال پیش تیمار با نیترات پتاسیم و سولفات کلسیم برای بهبود جوانه زنی و رشد اولیه گیاهچه گندم تحت تنش شوری توصیه می شود.

چکیده انگلیسی:

Low seed germination and seedling emergence is one of the main problems in saline areas. Seed priming technique has been known as a challenge to improve germination and seedling emergence under different environmental stress conditions. To evaluate the effects of halo-priming on germination indices of wheat under salinity stress, a factorial experiment in a completely randomized design with three replications was conducted in 2015. Treatments consisted of priming with potassium nitrate, potassium chloride, calcium chloride, calcium sulfate 1% and control without priming and salinity levels 0, 50, 100 and 150 mM sodium chloride. Among pretreatments, potassium nitrate and calcium sulfate reduced the effects of salinity stress on germination and other indices. Priming with potassium nitrate had the most effects on germination percentage, dry plumule and seedlings weight. Also, priming with calcium sulfate had the most effect on root fresh weight. Primed wheat seeds had better growth. On the whole, with increasing salinity levels, germination and related parameters decreased and that potassium nitrate and calcium sulfate decreased negative effects of salinity. According to result, priming with potassium nitrate and calcium sulfate is recommended for the improvement of germination and initial growth of wheat seedling under salinity stress.