طراحی و اعتباریابی الگوی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در نظام سلامت
محورهای موضوعی : مدیریت دولتیسارا محمدی زائر 1 , زهرا انجم شعاع 2 , سنجر سلاجقه 3 , اکبر نظری 4 , رستم پوررشیدی 5
1 - دانشجوی دکتری گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
2 - استادیار گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
3 - دانشیار گروه مدیریت دولتی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
4 - گروه ریاضی محض ، دانشکده ریاضی و کامپیوتر، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
5 - استادیار گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
کلید واژه: تجاری سازی, اشتغال آفرینی, نظام سلامت, اقتصاد دانش بنیان,
چکیده مقاله :
این پژوهش با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در نظام سلامت ایران انجام شد. روش تحقيق از نظر هدف، کاربردی_توسعه ای و از نظر ماهیت، توصیفی پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی خبرگان حوزه تجاری سازی و اساتید دانشگاه های علوم پزشکی کشور بودند. در این مرحله، 12 نفر از خبرگان انتخاب شدند. به منظور انجام نمونه‌گیری، از نمونه‌گیری نظری استفاده شد. این فرایند تا رسیدن به اشباع نظری محقق ادامه یافت و همزمان با گردآوری دادهها کدگذاری آن ها نیز انجام گرفت. در بخش کمی، جامعه آماری شامل مدیران مراکز تحقیقاتی ، اعضای هیات علمی ، معاونین و مدیران ارشد دانشگاه های علوم پزشکی و دانشگاه های وزارت علوم بود. جهت انتخاب نمونه آماری از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. الگوی طراحی شده در بخش کیفی با رویکرد داده بنیاد در پرسشنامه ای تنظیم و در بین 440 نفر از مدیران مراکز تحقیقاتی ، اعضای هیات علمی ، معاونین و مدیران ارشد دانشگاه های مذکور توزیع شد. برای گردآوری داده ها در بخش کیفی از مصاحبه و در بخش کمی، از پرسشنامه مبتنی بر مضامین شناسایی شده در بخش کمی استفاده شد. نتایج به دست آمده بخش کمی موید این بود که الگوی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در نظام سلامت معتبر بوده و دارای مطلوبیت می باشد.
This research was conducted with the aim of designing and validating the commercialization model of academic research with the approach of developing knowledge-based job creation in Iran's health system. The research method was applied-developmental in terms of purpose and descriptive-survey in terms of nature. The statistical population of the research in the qualitative part was experts in the field of commercialization and professors of medical sciences universities of the country. At this stage, 12 experts were selected. In order to conduct sampling, theoretical sampling was used. This process continued until the theoretical saturation of the researcher was reached, and at the same time as the data was collected, their coding was also done. In the quantitative part, the statistical population included managers of research centers, academic staff members, vice presidents and senior managers of universities of medical sciences and universities of the Ministry of Science. A simple random sampling method was used to select the statistical sample. The model designed in the qualitative section with the foundation's data approach was prepared in a questionnaire and distributed among 440 directors of research centers, faculty members, vice presidents and senior managers of the mentioned universities. To collect data in the qualitative part of the interview and in the quantitative part, a questionnaire based on the themes identified in the quantitative part was used. The obtained results quantitatively confirmed that the commercialization model of academic research with the approach of developing knowledge-based job creation in the health system is valid and beneficial.
Bock, R. (2020). Intellectual property rights and university technology transfer: A review of the literature. World Patent Law Journal, 55(1), 1-31.
Braun, T., & Merges, S. (2020). University technology transfer and economic development: A review of the literature. Research Policy, 49(5), 104070.
Brown, G., & Friar, M. (2018). Venture capital and the commercialization of medical and health innovations: A review of the literature. Journal of Venture Capital, 20(3), 321-342.
Brown, G., & Miller, D. (2020). Intellectual property protection and the commercialization of medical and health innovations: A review of the literature. Journal of Intellectual Property Law & Practice, 15(1), 1-10.
Chen, M. (2021). Knowledge exchange platforms and university technology transfer: A review of the literature. Journal of Technology Transfer, 46(3), 535-554.
Chen, Y., Zeng, S. X., & Wang, J. (2020). Industry partnerships and the commercialization of medical and health innovations: A review of the literature. Journal of Commercialization, 35(4), 415-438.
Colombo, M., Grilli, L., & Jarrozzi, D. (2021). University spin-offs and knowledge transfer: A literature review and research agenda. Journal of Technology Transfer, 46(1), 1-26.
Diestre, M., & Patel, P. (2019). The entrepreneurial university: Breaking down the boundaries between science and society. Routledge.
Etzkowitz, H., & Zhou, S. (2020). The role of universities in the entrepreneurial ecosystem: A global perspective. Springer Nature.
Fan, Y., & Kitson, M. (2018). The role of universities in regional innovation systems: A review and research agenda. Regional Studies, 52(1), 10-24.
Garcia, D. M., Pereda-Aguilar, A., & Herrera-Ropero, A. (2021). Licensing agreements and the commercialization of medical and health innovations: A review of the literature. World Patent Law Journal, 56(2), 111-132.
Garcia, R. (2018). Social impact and sustainability in university technology transfer: A review of the literature. Journal of Business Ethics, 153(2), 265-284.
Jones, L. M. (2019). The commercialization of university research: A review of the literature. Journal of Business Research, 104, 321-335.
Jones, L. M., & Bozeman, B. (2018). Commercializing university research: New models and best practices. Routledge.
Lee, S., Huang, Y. T., & Chen, Y. (2021). Business incubators and accelerators and the commercialization of medical and health innovations: A review of the literature. Journal of Business Venturing, 36(3), 106123.
Lee, Y. H. (2019). The role of government in university technology transfer: A review of the literature. Research Policy, 48(2), 388-403.
Leydesdorff, L., & Fritsch, M. (2019). Triple helix indicators of knowledge-based economies. Journal of Informetrics, 13(4), 1183-1200.
Link, A. N., Siegel, D. S., & Wright, M. (2007). University technology transfer in a complex innovation system. Research Policy, 36(6), 801-821.
Mustar, P., Wright, M., & Siegel, D. S. (2017). The impact of collaborative research on academic technology transfer. Research Policy, 46(8), 1231-1245.
Siegel, D. S., Wright, M., & Liang, J. (2021). The university technology transfer dilemma: Balancing incentives and control. Research Policy, 50(1), 104013.
Smith, R. (2018). The role of entrepreneurship in universities: A review of the literature. Journal of Management Development, 37(1), 12-30.
Smith, R., & Eker, G. (2018). The role of universities in the development of knowledge-based economies: A review of the literature. Journal of Knowledge Management, 22(1), 1-26.
Wang, J. (2020). Regional innovation systems and university technology transfer: A review of the literature. Journal of Regional Science, 60(2), 389-415.
Wright, M., & Siegel, D. S. (2017). University technology transfer: What's the deal? Research Policy, 46(8), 1204-1216.
فصلنامه تحقیقات و نظریههای نوین مدیریت دولتی
دوره 3، شماره 1، بهار 1401، مقاله پژوهشی، صفحات 75-93
طراحی و اعتباریابی الگوی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد
توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در نظام سلامت
سارا محمدی زائر1، زهرا انجم شعاع2، سنجر سلاجقه3، اکبر نظری4، رستم پوررشیدی5
1 دانشجوی دکتری گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی ، کرمان، ایران
2 استادیار گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
3 دانشیار گروه مدیریت دولتی، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
4 گروه ریاضی محض ، دانشکده ریاضی و کامپیوتر، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
5استادیار گروه مدیریت، واحد کرمان، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان، ایران
چکيده
این پژوهش با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در نظام سلامت ایران انجام شد. روش تحقيق از نظر هدف، کاربردی_توسعه ای و از نظر ماهیت، توصیفی پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی خبرگان حوزه تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی و اساتید دانشگاه های علوم پزشکی کشور بودند. در این مرحله، 7 نفر از خبرگان تجاری سازی و مدیران ارشد معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری و 5 نفر از خبرگان دانشگاهی رشته مدیریت، انتخاب شدند. به منظور انجام نمونه‌گیری، از نمونه‌گیری نظری استفاده شد. این فرایند تا رسیدن به اشباع نظری محقق ادامه یافت و همزمان با گردآوری دادهها کدگذاری آن ها نیز انجام گرفت. در بخش کمی، جامعه آماری شامل مدیران مراکز تحقیقاتی ، اعضای هیات علمی ، معاونین و مدیران ارشد دانشگاه های علوم پزشکی و دانشگاه های وزارت علوم بود. جهت انتخاب نمونه آماری از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. الگوی طراحی شده در بخش کیفی با رویکرد داده بنیاد در پرسشنامه ای تنظیم و در بین 440 نفر از مدیران مراکز تحقیقاتی ، اعضای هیات علمی ، معاونین و مدیران ارشد دانشگاه های مذکور توزیع شد. برای گردآوری داده ها در بخش کیفی از مصاحبه و در بخش کمی، از پرسشنامه مبتنی بر مضامین شناسایی شده در بخش کمی استفاده شد. برای تجزیه و تحليل داده ها در بخش کیفی از رویکرد تئوری داده بنیاد و در بخش کمی از رویکرد دلفی فازی و حداقل مربعات جزئی و با استفاده از نرم‌افزار Smart PLS استفاده شد. نتایج به دست آمده بخش کمی موید این بود که الگوی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در نظام سلامت معتبر بوده و دارای مطلوبیت می باشد.
واژگان کليدي: تجاری سازی، اشتغال آفرینی، نظام سلامت، اقتصاد دانش بنیان
1- مقدمه
در سال‌های اخیر، تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی به‌عنوان یک محرک بالقوه برای توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان، به‌ویژه در حوزه سلامت و پزشکی مورد توجه قرار گرفته است. این رویکرد شامل استفاده از مالکیت معنوی توسعه یافته در نهادهای دانشگاهی برای ایجاد ارزش اقتصادی از طریق ایجاد محصولات، خدمات و شرکت‌های جدید است. دانشگاه ها که به طور سنتی بر آموزش و تحقیقات پایه متمرکز هستند، به طور فزاینده ای مزایای اقتصادی بالقوه اکتشافات و نوآوری های علمی خود را تشخیص می دهند. در نتیجه، تأکید فزاینده ای بر انتقال فناوری و برنامه های کارآفرینی با هدف پر کردن شکاف بین دانشگاه و صنعت شده است (جونز و همکاران، 2018).
تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی در زمینه بهداشت و پزشکی به دلیل تقاضای زیاد برای راه حل های نوآورانه برای رسیدگی به چالش های مختلف مراقبت های بهداشتی، نویدبخش است. از توسعه داروها و دستگاه‌های پزشکی جدید تا پیشرفت‌ها در روش‌های تشخیصی و درمانی، نوآوری دانشگاه محور این پتانسیل را دارد که به طور قابل توجهی بر نتایج بیماران و سیستم‌های ارائه مراقبت‌های بهداشتی تأثیر بگذارد. علاوه بر این، ماهیت بین رشته‌ای بسیاری از پروژه‌های تحقیقاتی مرتبط با سلامت اغلب شامل همکاری بین دانشمندان، پزشکان، مهندسان و کارآفرینان است که یک اکوسیستم غنی را برای نوآوری و کارآفرینی تقویت میکند (اتزکوویتز و همکاران، 2020).
یکی از عوامل کلیدی برای تجاری سازی در بخش بهداشت و پزشکی، نیاز به تبدیل اکتشافات علمی به منافع ملموس برای جامعه است. در حالی که انتشارات دانشگاهی برای انتشار دانش در جامعه علمی ضروری هستند، ترجمه یافته های تحقیقاتی به برنامه های کاربردی در دنیای واقعی اغلب به سرمایه گذاری و تخصص قابل توجهی فراتر از محدوده دانشگاهی به تنهایی نیاز دارد. با مشارکت با ذینفعان صنعت و استفاده از منابع آنها، دانشگاه ها می توانند توسعه و تجاری سازی فناوری های امیدوارکننده را تسریع بخشند و در نهایت منجر به بهبود نتایج مراقبت های بهداشتی و رشد اقتصادی شوند)(دی استه و پاتل، 2019).
علاوه بر این، تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی فرصت‌های بی‌نظیری را برای ایجاد شغل و توسعه اقتصادی به‌ویژه در صنایع دانش‌بنیان ارائه میدهد. شرکت‌های استار آپ که بر اساس اختراعات دانشگاهی تأسیس شده‌اند، نه تنها پتانسیل ایجاد درآمد قابل‌توجه را دارند، بلکه مشاغل باکیفیت ایجاد می‌کنند که به مهارت‌ها و تخصص‌های تخصصی نیاز دارد. این مشاغل اغلب طیف وسیعی از نقش‌ها را شامل می‌شوند، از جمله تحقیق و توسعه، تولید، بازاریابی و فروش، که به اقتصاد محلی و جهانی کمک می‌کنند (کلمبو و همکاران، 2021).
علاوه بر ایجاد سرمایه‌گذاری‌های جدید، تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی همچنین می‌تواند به نوآوری در شرکت‌های موجود فعال در بخش بهداشت و پزشکی دامن بزند. همکاری بین دانشگاه و صنعت امکان انتقال دانش، تخصص و فناوری را فراهم می کند و منجر به توسعه محصولات و خدمات جدید می شود که نیازهای برآورده نشده در بازار را برطرف می کند. علاوه بر این، این مشارکت‌ها می‌توانند رقابت‌پذیری شرکت‌های تاسیس‌شده را با فراهم کردن دسترسی به تحقیقات و استعدادهای پیشرفته افزایش دهند و در نتیجه باعث رشد و پایداری شوند (فان و همکاران، 2018).
با این حال، فرآیند تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی بدون چالش نیست. مدیریت مالکیت فکری، محدودیت های مالی، انطباق با مقررات و عدم اطمینان بازار تنها تعدادی از موانعی است که محققان و کارآفرینان باید از آن عبور کنند. علاوه بر این، تفاوت‌های فرهنگی بین دانشگاه و صنعت گاهی اوقات می‌تواند مانع از همکاری مؤثر شود و اهمیت ایجاد اعتماد و تقویت درک متقابل بین سهامداران را برجسته کند (سیگل و همکاران، 2021).
برای غلبه بر این چالش‌ها و به حداکثر رساندن تأثیر تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی در سلامت و پزشکی، سیاست‌گذاران، مؤسسات دانشگاهی، شرکای صنعتی و آژانس‌های تأمین مالی باید با یکدیگر همکاری کنند تا یک اکوسیستم توانمند ایجاد کنند. این اکوسیستم باید از انتقال فناوری و آموزش کارآفرینی پشتیبانی کند، دسترسی به منابع مالی و زیرساخت های اولیه را فراهم کند، فرآیندهای نظارتی را ساده کند و همکاری و تبادل دانش را در بخش ها ارتقا دهد. با استفاده از نقاط قوت جمعی دانشگاه، صنعت و دولت، می‌توانیم از پتانسیل کامل تحقیقات دانشگاهی برای هدایت نوآوری، ایجاد شغل و بهبود نتایج سلامت برای افراد و جوامع در سراسر جهان استفاده کنیم (سیگل و همکاران، 2021).
تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی، رویکردی امیدوارکننده برای توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در حوزه سلامت و پزشکی است. با پر کردن شکاف بین دانشگاه و صنعت، دانشگاه‌ها می‌توانند اکتشافات علمی را به محصولات و خدمات نوآورانه تبدیل کنند که نیازهای حیاتی مراقبت‌های بهداشتی را برطرف کنند و در عین حال رشد اقتصادی را تحریک کنند. علی‌رغم چالش‌های موجود، تلاش‌های مشترک میان ذینفعان می‌تواند به ایجاد یک اکوسیستم توانمند برای نوآوری، کارآفرینی و تأثیرات اجتماعی کمک کند. حرکت رو به جلو، ادامه سرمایه گذاری و حمایت از تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی برای تحقق پتانسیل کامل نوآوری دانشگاهی در بهبود سلامت و رفاه انسان ضروری است (کلمبو و همکاران، 2021). طبق آمار منتشرشده توسط معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، تا سال 1402 تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران از مرز 8000 شرکت عبور کرده است. این شرکت‌ها در حوزه‌های مختلف ازجمله فناوری اطلاعات، کشاورزی، انرژی، و بهداشت و درمان فعالیت دارند و سهم قابل‌توجهی در تولید ناخالص داخلی ایفا می‌کنند(معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، 1402).
ارزش اقتصادی فعالیت‌های شرکت‌های دانش‌بنیان در ایران طی سال‌های اخیر به‌طور مستمر افزایش یافته است. بر اساس گزارش‌های رسمی، درآمد سالانه این شرکت‌ها از مرز 700 هزار میلیارد ریال عبور کرده که نشان‌دهنده رشد قابل‌توجه در سهم این بخش از اقتصاد ملی است. این شرکت‌ها با تولید محصولات و خدمات نوآورانه و عرضه آنها در بازارهای داخلی و خارجی، توانسته‌اند نقش مهمی در کاهش وابستگی به واردات، افزایش صادرات غیرنفتی، و ایجاد اشتغال پایدار ایفا کنند(معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، 1402).
حوزه بهداشت و درمان یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی است که شرکت‌های دانش‌بنیان در آن فعالیت می‌کنند. طبق آمارهای منتشرشده، حدود 15 درصد از کل شرکت‌های دانش‌بنیان در این حوزه فعالیت دارند. این شرکت‌ها در زمینه‌هایی نظیر تولید داروهای نوترکیب، تجهیزات پزشکی پیشرفته، فناوری‌های تصویربرداری پزشکی، و روش‌های درمانی نوین متمرکز هستند. به‌عنوان‌مثال، ایران در تولید داروهای زیستی به یکی از پیشروترین کشورهای منطقه تبدیل شده و سهم قابل‌توجهی از بازار داروهای بیولوژیک خاورمیانه را به خود اختصاص داده است(گزارش عملکرد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، 1402).
یکی از خلاهای تحقیقاتی در زمینه تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی در ایران، تفاوت‌های الگوی تجاری‌سازی میان دانشگاه‌های معین وزارت علوم و دانشگاه‌های معین وزارت بهداشت است. در حالی که دانشگاه‌های معین وزارت علوم معمولاً بر روی موضوعاتی مانند فناوری‌های عمومی و صنعتی تمرکز دارند، دانشگاه‌های معین وزارت بهداشت بیشتر به تحقیقات مرتبط با سلامت و نوآوری‌های پزشکی توجه می‌کنند. این تفاوت‌ها نیازمند بررسی تطبیقی الگوهای تجاری‌سازی این دو نوع دانشگاه است تا بتوان عواملی مانند زیرساخت‌های حمایتی، مکانیزم‌های مالکیت فکری، و همکاری‌های دانشگاه و صنعت را در هر یک از این زمینه‌ها شناسایی کرد. در نبود چنین بررسی‌هایی، نمی‌توان سیاست‌ها و برنامه‌های تجاری‌سازی مؤثری تدوین کرد که به شرایط خاص هر حوزه پاسخ دهد.
موضوع دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد، تأثیر سیاست‌های دولتی و اولویت‌های نهادی بر الگوهای تجاری‌سازی در دانشگاه‌های معین وزارت علوم و وزارت بهداشت است. اگرچه در هر دو وزارتخانه تلاش‌هایی برای حمایت از تجاری‌سازی صورت گرفته است، اما تفاوت در منابع مالی، نوع حمایت‌ها و میزان تمرکز بر توسعه دانش‌بنیان باعث شده تا نتایج این تلاش‌ها به طور یکسان در دو حوزه دیده نشود. به‌طور خاص، در نظام سلامت، نیاز بیشتری به انتقال دانش به محصولاتی با قابلیت تجاری‌سازی سریع وجود دارد، اما کمبود زیرساخت‌های مرتبط ممکن است به عنوان مانعی در این مسیر عمل کند. این مسئله اهمیت تطبیق سیاست‌ها و الگوهای تجاری‌سازی را برجسته میکند.
علاوه بر این، فقدان مطالعات جامع و مقایسه‌ای درباره نحوه همکاری دانشگاه‌ها با صنعت در دو وزارتخانه، چالش‌های متعددی ایجاد کرده است. در حالی که دانشگاه‌های معین وزارت علوم ممکن است فرصت‌های بیشتری برای ایجاد فناوری‌های عمومی داشته باشند، دانشگاه‌های معین وزارت بهداشت باید تمرکز بیشتری بر ترجمه تحقیقات به محصولات درمانی و خدمات پزشکی داشته باشند. اما، نبود یک الگوی منسجم که نقاط قوت و ضعف هر دو حوزه را به صورت تطبیقی بررسی کند، به کاهش بهره‌وری در تجاری‌سازی منجر شده است. بنابراین، این تحقیق تلاش میکند تا با شناسایی تفاوت‌ها و نقاط مشترک الگوهای تجاری‌سازی، مدلی جامع و مؤثر برای توسعه اشتغال‌زایی مبتنی بر دانش ارائه کند. در بخش‌های بعدی، این مقاله ضمن بیان چارچوب نظری و پیشینه پژوهش، روش تحقیق و الگوی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی طراعی و اعتباریابی می شود.
2- مبانی نظری
تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی، به‌ویژه با تأکید بر تقویت اشتغال دانش‌محور، فرآیندی چندوجهی است که تحت تأثیر عوامل مختلف قرار دارد. چارچوب نظری این مدل شامل عناصری از همکاری دانشگاه و صنعت تا مکانیسم‌های انتقال فناوری است. دانشگاه ها به عنوان مراکزی برای ایجاد دانش عمل می کنند و اغلب ایده ها و فناوری های نوآورانه ای با ارزش تجاری بالقوه تولید می کنند. همکاری با شرکای صنعتی، ترجمه این ایده ها را به محصولات یا خدمات قابل فروش تسهیل می کند (جونز، 2019).
محور مدل تجاری سازی مفهوم انتقال فناوری است که شامل حرکت دانش و فناوری از دانشگاه به صنعت است. این فرآیند نیازمند سازوکارهای مؤثری برای حفاظت از مالکیت معنوی، موافقت نامه های صدور مجوز و ایجاد اسپین آف است. حقوق مالکیت فکری نقش مهمی در ایجاد انگیزه برای محققان دانشگاهی و ارائه اطمینان به شرکای تجاری در مورد انحصار سرمایه گذاری های خود ایفا می کند(بوک، 2020).
علاوه بر این، مدل تجاری سازی بر اهمیت فعالیت های کارآفرینانه در موسسات دانشگاهی تاکید دارد. تشویق اساتید و دانشجویان به مشارکت در کارآفرینی، فرهنگ نوآوری را پرورش میدهد و ایجاد استارت‌آپ‌ها را بر اساس تحقیقات دانشگاهی تسهیل میکند. اکوسیستم‌های کارآفرینی، متشکل از انکوباتورها، شتاب‌دهنده‌ها و منابع مالی، پشتیبانی حیاتی برای سرمایه‌گذاری‌های نوپا فراهم می‌کنند و آنها را قادر می‌سازد تا شکاف بین تحقیقات و بازار را پر کنند (اسمیت، 2018). علاوه بر انتقال فناوری و کارآفرینی، بسترهای تبادل دانش نقش بسزایی در مدل تجاری سازی دارند. این پلتفرم‌ها انتشار یافته‌های تحقیقاتی را تسهیل می‌کنند، همکاری بین دانشگاه و صنعت را تقویت می‌کنند و امکان شناسایی فرصت‌های بازار را فراهم می‌کنند. چنین پلتفرم‌هایی ممکن است شامل کنفرانس‌ها، کارگاه‌های آموزشی، کنسرسیوم‌های صنعتی-آکادمیک و پورتال‌های آنلاین باشد که به نمایش تحقیقات آکادمیک اختصاص داده شده‌اند (چن، 2021).
مدل تجاری سازی اهمیت چارچوب های نظارتی و سیاست های دولت را در شکل دادن به چشم انداز اشتغال مبتنی بر دانش تصدیق می کند. سیاست‌های ترویج بودجه تحقیق و توسعه (R&D)، مشوق‌های مالیاتی برای نوآوری، و محیط‌های نظارتی حمایتی می‌توانند تعامل صنعت با مؤسسات دانشگاهی را تحریک کنند. علاوه بر این، ابتکارات با هدف تقویت همکاری های بین بخشی و خوشه های فناوری به ایجاد فرصت های شغلی مبتنی بر دانش کمک می کند (لی، 2019).
مدل تجاری‌سازی بر نقش اکوسیستم‌های نوآوری منطقه‌ای در حمایت از اشتغال مبتنی بر دانش تأکید دارد. این اکوسیستم ها ذینفعان مختلفی از جمله دانشگاه ها، مؤسسات تحقیقاتی، مشاغل، سازمان های دولتی و سازمان های اجتماعی را در بر می گیرند. تلاش‌های مشترک در این اکوسیستم‌ها، سرریز دانش، حفظ استعداد و ایجاد مشاغل با ارزش را ارتقا میدهد (وانگ، 2020).
یکی دیگر از جنبه های مهم مدل تجاری سازی، در نظر گرفتن تأثیر اجتماعی و پایداری است. تحقیقات آکادمیک با کاربردهای تجاری بالقوه باید به نیازهای اجتماعی رسیدگی کرده و به اهداف توسعه پایدار کمک کند. با همسو کردن فعالیت‌های تحقیقاتی با چالش‌های اجتماعی، مؤسسات دانشگاهی می‌توانند ارتباط و تأثیر آنها را افزایش دهند و در عین حال فرصت‌های شغلی مبتنی بر دانش را تقویت کنند (گارسیا، 2018).
چارچوب نظری مدل تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد توسعه اشتغال مبتنی بر دانش، عناصر مختلف به هم پیوسته را در بر می گیرد. اینها شامل همکاری دانشگاه و صنعت، مکانیسم‌های انتقال فناوری، کارآفرینی، بسترهای تبادل دانش، چارچوب‌های نظارتی، اکوسیستم‌های نوآوری منطقه‌ای و ملاحظات تأثیرات اجتماعی است. با استفاده مؤثر از این عناصر، مؤسسات دانشگاهی می‌توانند پتانسیل تجاری‌سازی خروجی‌های تحقیقاتی خود را در عین ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار بر اساس فعالیت‌های دانش‌بر، به حداکثر برسانند.
جدول 1-خلاصه پیشینه پژوهش
پژوهشگران | موضوع تحقیق | یافته‌ها |
|---|---|---|
زیاری و همکاران (1403) | تأثیر مولفه‌های دیجیتالی رسانه‌های اجتماعی بر تجاری‌سازی سلامت و ارتقای ارگونومی | رسانه‌های اجتماعی می‌توانند در افزایش آگاهی، آموزش، تعامل و مشارکت در سلامت و ارگونومی نقش مؤثر داشته باشند. |
جلیلوندنژاد (1403) | شناسایی الگوی توسعه فناوری فضایی در ایران با رویکرد تجاری‌سازی | الگوی مناسب باید بر اساس همکاری دولت، دانشگاه‌ها و بخش خصوصی و تمرکز بر انتقال دانش و فناوری باشد. |
زاهدی و حسینی سرخوش (1403) | عوامل مؤثر بر تجاری‌سازی محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان زیست‌فناوری | عوامل مهم: بازار مناسب، حمایت دولت، نیروی انسانی متخصص و مالکیت معنوی. |
درجزینی و همکاران (1403) | مدل تجاری‌سازی باز فناوری برای شرکت‌های کوچک نوپا در بخش شهری | مدل تجاری‌سازی باز به این شرکت‌ها در دسترسی به منابع و بازارهای جدید، کاهش هزینه‌ها، و افزایش سرعت نوآوری کمک میکند. |
یداللهی فارسی و همکاران (1403) | مؤلفه‌های دوسوتوانی مؤثر بر عملکرد تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی | مؤلفه‌های دوسوتوانی: دانش علمی و فنی عمیق، درک بازار، مهارت‌های ارتباطی قوی. |
امیریان و همکاران (1403) | تدوین مدل تجاری‌سازی و بازاریابی خدمات باشگاه‌های ورزشی کشور | مدل باید بر اساس نیازها و خواسته‌های مشتریان، ارائه خدمات با کیفیت و قیمت‌گذاری مناسب باشد. |
محمودی و همکاران (1402) | چالش‌ها و راهکارهای تجاری‌سازی دستاوردهای تحقیقاتی کشاورزی | چالش‌ها: کمبود منابع مالی، ضعف زیرساخت‌ها. راهکارها: افزایش بودجه، حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان. |
نادری و همکاران (1402) | نقش تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی در کارآفرینی دانشگاهی | تجاری‌سازی می‌تواند منجر به ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان، اشتغال‌زایی و افزایش ثروت شود. نیاز به اکوسیستم حمایتی است. |
زین الدینی و همکاران (1402) | عوامل مؤثر بر تجاری‌سازی صنایع فرهنگی | عوامل مهم: بازار مناسب، حمایت دولت، نیروی انسانی متخصص و مالکیت معنوی. |
علیزاده سیدآبادی و همکاران (1402) | چالش‌ها و فرصت‌های تجاری‌سازی کالاهای پزشکی در شرکت‌های دانش‌بنیان | چالش‌ها: پیچیدگی فرآیندهای قانونی، کمبود منابع مالی. فرصت‌ها: بازار بالقوه، حمایت دولت، نیروی انسانی متخصص. |
رحمانی و همکاران (1402) | عوامل مؤثر بر بازار و اثرات اقتصادی تجاری‌سازی دانش فنی کشاورزی | تجاری‌سازی می‌تواند منجر به افزایش بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید شود. |
تاکومی تاکاهاشی (2023) | تجاری‌سازی درمان‌های بازساختی-پزشکی | تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی نقش مهمی در ارتقای سلامت جامعه دارد؛ مسائل مهم شامل حفاظت از مالکیت معنوی، نظارت‌های قانونی، و تأمین بودجه است. |
جیافینگ گو (2023) | تجاری‌سازی پتنت‌های دانشگاهی در دانشگاه‌های چین | نسبت دانشیاران، تعداد کارکنان خدماتی تبدیل‌کننده تحقیقات، و بودجه تحقیقات پایه تأثیر مثبت بر تجاری‌سازی پتنت‌ها دارد. بهینه‌سازی ساختار هیئت علمی و تقویت سرمایه‌گذاری در تحقیقات پایه ضروری است. |
پومسیری دامرونگووت (2023) | فرآیند توسعه محصول جدید و تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی | عواملی چون محدودیت‌های نظارتی، ویژگی‌های کارآفرین، زمان‌بندی، و اکوسیستم‌ها تضمین‌کننده موفقیت تجاری‌سازی در بازارهای نوظهور هستند. |
آرورا، آ.، بلنزون (2023) | ستاره‌های دانشگاهی و تجربه مجوز در تجاری‌سازی فناوری | تأثیر ثبت اختراع در دانشگاه‌های برجسته ایالات متحده موفقیت تجاری‌سازی را تضمین میکند. |
ناتالی دووال (2023) | عوامل مؤثر بر انگیزه پژوهشگران برای تجاری‌سازی فناوری | عوامل فردی و زمینه‌ای از جمله انگیزه‌ها، اهداف، و باورها بر فرایند تجاری‌سازی تأثیر می‌گذارند. تمایل دانشگاه‌ها و نهادهای دولتی به سرمایه‌گذاری در تحقیقات پایه تأثیرگذار است. |
رامیا راو (2022) | عوامل مؤثر بر انتقال فناوری و تجاری‌سازی تحقیقات در هند | آگاهی و عمل از اختراعات و تجاری‌سازی تحقیقات و موانع انتقال فناوری از دانشگاه به صنعت مهم‌ترین موانع هستند. |
یانگوکیم (2021) | بررسی توسعه مدل تجاری‌سازی فناوری رباتیک پزشکی | مدل تجاری‌سازی فناوری رباتیک جراحی ارائه شده و نشان میدهد که تقاضا برای این فناوری در کشورهای مختلف افزایش یافته است. |
در پژوهش‌های اخیر، تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی و فناوری به عنوان یک موضوع مهم در بهبود سلامت، اقتصاد و اشتغال‌زایی مطرح شده است. زیاری و همکاران (1403) به تأثیر رسانه‌های اجتماعی بر تجاری‌سازی سلامت و ارتقای ارگونومی پرداخته‌اند و یافته‌های آنها نشان میدهد که رسانه‌های اجتماعی می‌توانند در ارتقای آگاهی، آموزش و مشارکت در زمینه سلامت و ارگونومی مؤثر واقع شوند. همچنین، جلیلوندنژاد (1403) در تحقیق خود به شناسایی الگوی توسعه فناوری فضایی در ایران پرداخته و تأکید کرده است که همکاری دولت، دانشگاه‌ها و بخش خصوصی می‌تواند نقش کلیدی در انتقال دانش و فناوری ایفا کند.
در زمینه تجاری‌سازی محصولات دانش‌بنیان، زاهدی و حسینی سرخوش (1403) عواملی مانند بازار مناسب، حمایت دولت، نیروی انسانی متخصص و مالکیت معنوی را از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر تجاری‌سازی محصولات شرکت‌های زیست‌فناوری دانسته‌اند. در این راستا، درجزینی و همکاران (1403) مدل تجاری‌سازی باز را برای شرکت‌های کوچک نوپا در بخش شهری معرفی کرده‌اند که به این شرکت‌ها کمک میکند تا به منابع جدید دست یابند و نوآوری خود را با سرعت بیشتری پیش ببرند. این رویکرد نشان‌دهنده اهمیت توجه به ساختارهای جدید تجاری در اکوسیستم‌های شهری است.
یداللهی فارسی و همکاران (1403) در تحقیقی دیگر، مؤلفه‌های دوسوتوانی مؤثر بر عملکرد تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی را شناسایی کرده‌اند و عواملی چون دانش علمی و فنی عمیق، درک بازار و مهارت‌های ارتباطی قوی را به عنوان عوامل اصلی برشمرده‌اند. این یافته‌ها نشان می‌دهند که دانشگاه‌ها برای تجاری‌سازی موفق نیازمند ارتباط مؤثر با بازار و بهره‌مندی از تخصص‌های فنی هستند. همچنین، امیریان و همکاران (1403) به تدوین مدل تجاری‌سازی و بازاریابی خدمات باشگاه‌های ورزشی پرداخته‌اند که باید بر اساس نیازهای مشتریان و ارائه خدمات با کیفیت باشد.
در مورد چالش‌های تجاری‌سازی دستاوردهای کشاورزی، محمودی و همکاران (1402) بر مشکلاتی چون کمبود منابع مالی و ضعف زیرساخت‌ها تأکید کرده‌اند و برای رفع این مشکلات راهکارهایی چون افزایش بودجه و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان را پیشنهاد کرده‌اند. همچنین، نادری و همکاران (1402) اشاره کرده‌اند که تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی می‌تواند به ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان، اشتغال‌زایی و افزایش ثروت منجر شود، اما نیازمند یک اکوسیستم حمایتی قوی است.
در سطح بین‌المللی، تاکومی تاکاهاشی (2023) در پژوهشی به تجاری‌سازی درمان‌های بازساختی-پزشکی پرداخته و نتیجه گرفته است که تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی می‌تواند در ارتقای سلامت جامعه نقش مهمی ایفا کند، به شرطی که مشکلاتی چون حفاظت از مالکیت معنوی، مسائل نظارتی و تأمین بودجه حل شوند. جیافینگ گو (2023) نیز در مطالعه‌ای بر تجاری‌سازی پتنت‌های دانشگاهی در چین تأکید کرده است که بهینه‌سازی ساختار هیئت علمی و تقویت سرمایه‌گذاری در تحقیقات پایه از عوامل مؤثر در افزایش نرخ تجاری‌سازی پتنت‌ها است.
3- روش تحقیق
تحقیق حاضر از جنبه رویکرد کیفی؛ از جنبه هدف از نوع تحقیقات اکتشافی– کاربردی و از جنبه روش گردآوری داده توصیفی– پیمایشی می‌باشد و روش تحلیل روش نظریه داده بنیاد است.
این پژوهش، در دو مرحله کلی زیر به انجام خواهد رسید:
· مرحله 1: ارائه مدل تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در نظام سلامت (رویکرد کیفی: تئوری داده بنیاد)
· مرحله 2: برازش و تبیین مدل تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در نظام سلامت (رویکرد کمّی: مدل‌سازی معادلات ساختاری)
در گام نخست تحقیق، جهت دستیابی به عوامل نقش آفرین در تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در نظام سلامت ایران بر‌اساس روش نظریه داده بنیاد، گروهی از خبرگان تجاری سازی و خبرگان دانشگاهی و مدیران معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری به عنوان جامعه آماری بخش کیفی در نظر گرفته شد. در گام دوم تحقیق، جهت آزمون و برازش مدل، به یک جامعه بزرگ نیاز است. از این رو، در این گام، مدیران مراکز تحقیقاتی ، اعضای هیات علمی ، معاونین و مدیران ارشددانشگاه های علوم پزشکی و دانشگاه های معین وزارت علوم به عنوان جامعه آماری بخش کمی در نظر گرفته شد.
در گام نخست تحقیق، 7 نفر از خبرگان تجاری سازی و مدیران ارشد معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری و 5 نفر از خبرگان دانشگاهی رشته مدیریت، انتخاب شدند. به منظور انجام نمونه‌گیری، از نمونه‌گیری نظری استفاده شد. این فرایند تا رسیدن به اشباع نظری محقق ادامه یافت و همزمان با گردآوری دادهها کدگذاری آن ها نیز انجام گرفت. در گام دوم تحقیق، مدیران مراکز تحقیقاتی ، اعضای هیات علمی ، معاونین و مدیران ارشد دانشگاه های علوم پزشکی و دانشگاه های معین وزارت علوم به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شد. جهت انتخاب نمونه آماری از روش نمونه برداری تصادفی ساده استفاده شد. در این تحقیق، پرسشنامه ای تنظیم و از 440 نفر از مدیران مراکز تحقیقاتی ، اعضای هیات علمی ، معاونین و مدیران ارشددانشگاه های علوم پزشکی و دانشگاه های معین وزارت علوم، پاسخ ها جمع آوری و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
4- تحلیل یافته ها
در مرحله اول متن مصاحبه ها به دقت مورد بررسی قرار گرفت و برای هر یک از مصاحبه‌ها جدولی ترسیم شد که در آن تکه هایی از متن مصاحبه که مرتبط با مفهوم موثر بر الگوی تطبیقی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در نظام سلامت بود در سمت چپ جدول و کد تخصیص داده شده به آن در سمت راست جدول نوشته شده است. مرحله اول در روش تحلیل مضمون، گردآوری داده ها و پیاده سازی آنها می‌باشد. تحلیل دادهها و تعیین گروه های گوناگون اولین کاری بود که به منظور انجام روش تحلیل مضمون انجام شد. بعد از اینکه داده ها و اطلاعات به دست آمدند، محقق کدگذاری باز داده های متنی مورد نظر را انجام داد. در این مرحله با مطالعه متن مورد نظر و تأمل و تفکر بر روی آن، برچسب ها و مضامین اولیه از متن ها استخراج شد. عمل کدگذاری در این مرحله با محوریت محقق انجام می پذیرد، که مهم ترین و وقت گیرترین بخش تحلیل مضمون محسوب میشود. در این بخش از فرآیند، محقق شخصاً تعیین عبارات و کلیدواژه ها و الصاق کدها و توصیف گرها را بر عهده می‌گیرد در ادامه کلیه کدهای استخراج شده مورد بحث و بررسی قرار گرفت. این بحث و بررسی منتج به «کشف مضامین جدید و غنی تر و از داده های مورد مطالعه و تحلیل» و «تصحیح کدهای کشف شده» شده است. با مطالعه داده ها و اطلاعات به دست آمده، در مرحله اول 208 مفهوم اولیه و یا مضمون پایه شناسایی شدند. این مضامین و مفاهیم از مصاحبه ها بدست آمدند که جدول 2 خلاصه کدهای استخراج شده از هر مصاحبه را نشان میدهد.
جدول 2- خلاصه کدهای استخراج شده از هر مصاحبه
ردیف | کد | تعداد کد اسخراج شده |
1 | A | 13 |
2 | B | 18 |
3 | C | 19 |
4 | D | 17 |
5 | E | 16 |
6 | F | 19 |
7 | G | 23 |
8 | H | 19 |
9 | I | 15 |
10 | J | 17 |
11 | K | 13 |
12 | L | 19 |
جمع مولفه های استخراج شده | 208 | |
پس از مقایسه کدگذاری یافته های استخراج شده از مصاحبه دوازدهم(آخر) و یازدهم و مقایسه آن با یافته های استخراج شده قبلی، در دو مصاحبه دهم، یازدهم و دوازدهم هیچ مضمون جدیدی یافت نشد و با توجه به اینکه در مصاحبه های آخر، استخراج مضامین جدید، به صفر میل کرده‌اند، پس به اشباع نظری رسیده شده است و مصاحبه دیگری انجام نپذیرفت. در مجموع 64 کد استخراج گردید. در مرحله دوم یعنی ساختن مضامین سازمان دهنده، مجموع کدهای توصیفی حاصل از مرحله اول در دسته های مرتبط به هم قرار گرفتند، در مجموع 27 مضمون در این مرحله بدست آمد. پس از این شناسایی کدهای نخست، سعی محقق بر این است این کدها با رویکرد استقرایی و در سلسله‌ای از روابط مبتنی بر دانش محقق و ادبیات نظری به هم ارتباط دهد و به واسطه آن دریابیم که چه مقولههایی از دل مصاحبه استخراج می‌گردد که در ادامه و قسمت‌های بعدی با استفاده از آنها به ساختن مضامین سازمان دهنده و فراگیر اقدام خواهد شد. مضامین سازمان دهنده به دست امده از تحلیل مضمون در این تحقیق 6 مضمون عوامل زمینه ای، مقوله، راهبرد، پیامدها، عوامل علی و عوامل مداخله گر می‌باشد. این 6 مضمون سازمان دهنده مجموعا دارای 27 مضمون پایه می‌باشند.
در این تحقیق، 27 کد محوری شناسایی شد. بعد از مشخص شدن مفاهیم و مقوله ها، مقوله های موجود، بر طبق دیدگاه استراوس و کوربین (1998)، به مقوله های اصلی و مقوله های خرد، تقسیم شدند.
مضمون فراگیر | مضمون سازمان دهنده | مضمون پایه |
|---|---|---|
الگوی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در نظام سلامت | عوامل علی | حمایت از مالکیت معنوی |
تجزیه و تحلیل بازار | ||
مشارکت های صنعتی | ||
سرمایه خطرپذیر و تامین مالی | ||
رعایت مقررات | ||
سطوح آمادگی فناوری | ||
مقوله | تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی | |
عوامل زمینه ای | دفتر انتقال فناوری | |
شرکت های اسپین آف | ||
همکاری بین رشته ای | ||
مشارکت‌های دولتی و خصوصی | ||
ملاحظات اخلاقی | ||
عوامل مداخله گر | روندهای بازار | |
رقبای بالقوه | ||
مخاطب هدف | ||
تحقیقات اقتصاد سلامت | ||
استراتژی های بازپرداخت | ||
راهبرد | صدور مجوز | |
توسعه نمونه اولیه | ||
استراتژی دسترسی به بازار | ||
فهم پژوهش های انجام شده | ||
برنامه ریزی استراتژیک | ||
پیامد | کارآزمایی‌های بالینی | |
کارآفرینی | ||
نظارت و ارزیابی | ||
توسعه آموزشی | ||
کنترل و تضمین کیفیت |
در مرحله ی سوم شبکه ی مضامین ترسیم شد. با مطالعه داده ها و اطلاعات و استخراج مضمون پایه، این مضامین بارها توسط محقق بازبینی و اصلاح شد و مضامین مشابه و یکسان در یک دسته قرار گرفتند. همانگونه که در فصل پیشین بیان شد، شبکه مضامین متشکل از مضامین پایه، مضامین سازمان دهنده و مضامین فراگیر است. در پژوهش حاضر با مرور و بازبینی مضامین و انجام طبقه بندی های گوناگون، سرانجام محقق به شبکه مضامینی شامل 25 مضمون پایه، 6 مضمون سازمان دهنده و 1 مضمون فراگیر دست یافت.
هنگامی که یک مقوله مشخص شد، تحلیل گر قادر است تا آن را بر اساس ویژگیها و ابعاد خاص آن تبیین کند. با تعریف ویژگی های خاص هر مقوله، میتوان آن را مشخص كرد. وظیفه ویژگیها، در تئوری سازی داده بنیاد، ارائه جزئیات بیشتر پیرامون هر مقوله است.
در تئوری سازی داده بنیاد، هر ویژگی، بُعد پیدا میکند. منظور از یک ویژگی بُعدبندی شده این است که پژوهشگر، ویژگی را بر روی یک پیوستار تلقی کرده و در بین داده ها، مثال هایی را که دو نهایت این پیوستار را نشان می‌دهند، پیدا میکند.
شکل 1- الگوی تطبیقی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در نظام سلامت
جهت تأیید و صحت معیارهای شناسایی شده و روابط طراحی شده در مدل و اجماع نظر خبرگان از روش دلفی فازی استفاده شد. بدین منظور مدل مفهومي ارائه شده همراه با شرح مولفه‌ها، معيارها و زير معيارها به اعضاي گروه خبره ارسال گرديد. با توجه به محدودیتی که در زمینه تعداد خبره‌ها در حوزه پاسخ دهی به پرسشنامه بوده است، محقق از 12 خبره که در بخش کیفی مشارکت داشتند برای انجام تحلیل دلفی فازی استفاده نموده است. برای مشخص کردن نظرات خبرگان از طیف پنج گزینه ای لیکرت استفاده شد.
جدول 3-میانگین فازی دیدگاه‌های خبرگان
ردیف | مؤلفه |
|
|
| میانگین فازی زدایی شده |
|---|---|---|---|---|---|
1 | حمایت از مالکیت معنوی | 0.12 | 0.20 | 0.78 | 0.76 |
2 | تجزیه و تحلیل بازار | 0.11 | 0.17 | 0.81 | 0.79 |
3 | مشارکت های صنعتی | 0.13 | 0.20 | 0.75 | 0.73 |
4 | سرمایه خطرپذیر و تامین مالی | 0.08 | 0.21 | 0.85 | 0.81 |
5 | رعایت مقررات | 0.18 | 0.21 | 0.35 | 0.48 |
6 | سطوح آمادگی فناوری | 0.11 | 0.21 | 0.78 | 0.75 |
7 | تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی | 0.07 | 0.20 | 0.88 | 0.84 |
8 | دفتر انتقال فناوری | 0.11 | 0.18 | 0.80 | 0.78 |
9 | شرکت های اسپین آف | 0.26 | 0.19 | 0.53 | 0.52 |
10 | همکاری بین رشته ای | 0.11 | 0.18 | 0.80 | 0.78 |
11 | مشارکت‌های دولتی و خصوصی | 0.13 | 0.20 | 0.68 | 0.66 |
12 | ملاحظات اخلاقی | 0.13 | 0.19 | 0.63 | 0.61 |
13 | روندهای بازار | 0.17 | 0.20 | 0.61 | 0.60 |
14 | رقبای بالقوه | 0.17 | 0.16 | 0.63 | 0.63 |
15 | مخاطب هدف | 0.10 | 0.17 | 0.79 | 0.77 |
16 | تحقیقات اقتصاد سلامت | 0.11 | 0.20 | 0.77 | 0.74 |
17 | استراتژی های بازپرداخت | 0.67 | 0.09 | 0.20 | 0.31 |
18 | صدور مجوز | 0.22 | 0.32 | 0.39 | 0.54 |
19 | توسعه نمونه اولیه | 0.07 | 0.18 | 0.64 | 0.72 |
20 | استراتژی دسترسی به بازار | 0.12 | 0.18 | 0.82 | 0.75 |
21 | فهم پژوهش های انجام شده | 0.18 | 0.20 | 0.46 | 0.55 |
22 | برنامه ریزی استراتژیک | 0.23 | 0.41 | 0.54 | 0.76 |
23 | کارآزمایی‌های بالینی | 0.15 | 0.17 | 0.73 | 0.73 |
24 | کارآفرینی | 0.12 | 0.15 | 0.80 | 0.76 |
25 | نظارت و ارزیابی | 0.12 | 0.18 | 0.82 | 0.84 |
26 | توسعه آموزشی | 0.09 | 0.18 | 0.78 | 0.75 |
27 | کنترل و تضمین کیفیت | 0.13 | 0.19 | 0.76 | 0.73 |
مضمون سازمان دهنده | مضمون پایه | بارهای عاملی | AVE | C.R پایایی ترکیبی | آلفای کرونباخ |
|---|---|---|---|---|---|
عوامل علی | حمایت از مالکیت معنوی | 0.537 | 0.742 | 0.712 | 0.812 |
تجزیه و تحلیل بازار | 0.57 | ||||
مشارکت های صنعتی | 0.715 | ||||
سرمایه خطرپذیر و تامین مالی | 0.614 | ||||
سطوح آمادگی فناوری | 0.556 | ||||
مقوله | تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی | 0.662 | 0.769 | 0.814 | 0.823 |
عوامل زمینه ای | دفتر انتقال فناوری | 0.653 | 0.834 | 0.80 | 0.794 |
همکاری بین رشته ای | 0.543 | ||||
مشارکت‌های دولتی و خصوصی | 0.671 | ||||
ملاحظات اخلاقی | 0.763 | ||||
عوامل مداخله گر | روندهای بازار | 0.781 | 0.764 | 0.810 | 0.808 |
رقبای بالقوه | 0.742 | ||||
مخاطب هدف | 0.553 | ||||
تحقیقات اقتصاد سلامت | 0.73 | ||||
راهبرد | توسعه نمونه اولیه | 0.719 | 0.759 | 0.806 | 0.768 |
استراتژی دسترسی به بازار | 0.598 | ||||
برنامه ریزی استراتژیک | 0.521 | ||||
پیامد | کارآزمایی‌های بالینی | 0.743 | 0.784 | 0.794 | 0.776 |
کارآفرینی | 0.712 | ||||
نظارت و ارزیابی | 0.647 | ||||
توسعه آموزشی | 0.78 | ||||
کنترل و تضمین کیفیت | 0.519 |
در ارزیابی سازه ابزار گردآوری دادهها ، روایی سازه (روایی همگرا و روایی واگرا) و پایایی آنها سنجیده شده است. روایی شاخصها هنگامی تایید میشود که بارعاملی استاندارد شده بالای 0.4باشد و پایایی سازه نیز در صورتی تایید میشود که ضریب پایایی ترکیبی بیشتر از 0.6 و آلفای کرونباخ بیشتر از 0.7 با شد. همانطور که جدول 4 نشان میدهد بارهای عاملی استاندارد شده بین 0.55 و 0.781 قرار دارند، همچنین ضریب پایایی ترکیبی نیز برای تمامی سازهها بزرگتر از 0.6 است، به عبارت دیگر ابزار اندازه گیری پایا می‌باشد. اگر میانگین واریانس استخراج شده بیشتر از 0.5 باشد، روایی همگرایی ابزار اندازه گیری تأیید میشود، بررسی نتایج بدست آمده در جدول 4 نشان میدهد که AVE برای همه سازهها بیشتر از 0.5 است، در نتیجه روایی همگرایی ابزار اندازهگیری تایید میشود.
شکل 2-مدل معادلات ساختاری الگوی پژوهش در حالت تخمین استاندارد
شکل 3: ضرایب مسیر الگوی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در نظام سلامت
جدول 5- تخمین مسیر الگوی تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی با رویکرد توسعه ی اشتغال آفرینی دانش بنیان در نظام سلامت
ارتباط بین مولفه های مدل | ضریب مسیر | انحراف استاندارد | آماره تی | سطح معنی داری |
راهبرد -> پیامد | 0.771 | 0.024 | 32.595 | 0.0000 |
عوامل زمینه ای -> راهبرد | 0.441 | 0.049 | 8.944 | 0.0000 |
عوامل علی -> مقوله | 0.595 | 0.027 | 21.681 | 0.0000 |
عوامل مداخله گر -> راهبرد | 0.33 | 0.058 | 5.664 | 0.0000 |
مقوله -> راهبرد | 0.19 | 0.041 | 4.604 | 0.0000 |
نتایج جدول 5 بیانگر معنی دار بودن کلیه مسیرهای مدل می باشد که نشان دهنده اعتبار مطلوب مدل است.
5- نتیجه گیری
تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی در حوزه پزشکی و سلامت نقش اساسی در پیشبرد رشد اقتصادی و ایجاد اشتغال مبتنی بر دانش دارد. در چند سال گذشته، توجه قابل توجهی به درک پویایی های پیچیده و تأثیر ترجمه دانش دانشگاهی به برنامه های کاربردی که به فرصت های شغلی کمک می کند، شده است. همگرایی دانشگاه و صنعت، که توسط دفاتر انتقال فناوری تسهیل میشود، به یک محور اصلی در این فرآیند تبدیل شده است و انتقال کارآمد نوآوری‌ها از مؤسسات دانشگاهی به حوزه تجاری را مدیریت میکند.
در این زمینه، حمایت از مالکیت معنوی به عنوان یک گام مهم در تضمین نتایج تحقیقات دانشگاهی ظاهر می شود. حق ثبت اختراع، حق چاپ و علائم تجاری چارچوب قانونی را تشکیل می دهند که از اکتشافات و فناوری های نوآورانه پزشکی محافظت می کند و در نتیجه سرمایه گذاران بالقوه و شرکای صنعتی را جذب می کند. همانطور که چشم انداز مراقبت های بهداشتی به تکامل خود ادامه می دهد، تجزیه و تحلیل بازار برای شناسایی روندها، ارزیابی رقبای بالقوه، و سنجش مخاطبان هدف ضروری می شود. درک قوی از پویایی بازار، موقعیت استراتژیک نوآوری های دانشگاهی را برای تجاری سازی موفق افزایش می دهد (براون و میلر، 2020).
همکاری با شرکای صنعتی به عنوان یک رویکرد استراتژیک ظاهر شده است که باعث ایجاد هم افزایی بین دانشگاه ها و شرکت های داروسازی یا شرکت های بیوتکنولوژی می شود. چنین مشارکت‌هایی نه تنها توسعه و تجاری‌سازی نوآوری‌های پزشکی را تسریع می‌کنند، بلکه به طور قابل توجهی به ایجاد فرصت‌های شغلی مبتنی بر دانش در این اکوسیستم‌های مشترک کمک می‌کنند (چن و همکاران، 2020).
قراردادهای مجوز، که شرایط انتقال فناوری به نهادهای خارجی را مشخص می کند، در مدل تجاری سازی اهمیت پیدا کرده است. این توافقنامه ها چارچوبی را برای همکاری و تجاری سازی متعاقب آن نتایج تحقیقات دانشگاهی ایجاد می کند (گارسیا و همکاران، 2021). علاوه بر این، تشکیل شرکت‌های فرعی که به تجاری‌سازی نوآوری‌های دانشگاهی اختصاص داده شده‌اند، به یک استراتژی رایج تبدیل شده است که هم رشد اقتصادی و هم ایجاد شغل مبتنی بر دانش در حوزه پزشکی و سلامت را تسریع میکند.
سرمایه گذاری مخاطره آمیز و تامین مالی نقش مهمی در تقویت فرآیند توسعه و تجاری سازی فناوری های پزشکی ایفا می کند. جذب سرمایه‌گذاری گواهی بر ارزش درک شده و تأثیر اجتماعی بالقوه این نوآوری‌ها است که به رشد بخش اشتغال مبتنی بر دانش کمک میکند (براون و همکاران، 2018). انکوباتورها و شتاب دهنده های کسب و کار با ارائه ساختارهایی که توسعه استارت آپ های مراقبت های بهداشتی را تقویت و سرعت می بخشد و آنها را به سمت چشم انداز تجاری گسترده تر سوق می دهد، از این رشد حمایت می کنند (لی و همکاران، 2021).
اطمینان از انطباق با مقررات در تجاری سازی نوآوری های مراقبت های بهداشتی بسیار مهم است. پایبندی دقیق به مقررات مربوطه هم برای تضمین ایمنی محصولات توسعه یافته و هم برای حفظ اعتبار تحقیقات دانشگاهی از نظر مقامات نظارتی ضروری است. این تأکید بر انطباق با مقررات به انجام آزمایش‌های بالینی، گامی اساسی در نشان دادن اثربخشی و ایمنی فناوری‌های جدید پزشکی قبل از ورود به بازار گسترش می‌یابد.
فرآیند توسعه نمونه اولیه، شامل ایجاد مدل های کاربردی از محصولات نوآورانه، به عنوان یک جلوه ملموس از تعهد به ترجمه ایده های دانشگاهی به راه حل های عملی عمل می کند. از طریق این نمونه های اولیه است که امکان سنجی و تأثیر بالقوه نوآوری های پزشکی تحقق یافته و تأیید می شود.
استراتژی دسترسی به بازار، شامل برنامه ریزی برای معرفی و توزیع محصولات در بازار، به یک ملاحظات استراتژیک تبدیل می شود. اثربخشی این استراتژی بر دسترسی و پذیرش فناوری‌های پزشکی تأثیر می‌گذارد و متعاقباً بر پتانسیل ایجاد شغل در بخش دانش‌محور تأثیر می‌گذارد.
ارزیابی تأثیر اقتصادی و نتایج مداخلات مراقبت‌های بهداشتی، که به عنوان تحقیقات اقتصاد سلامت شناخته میشود، در درک مفاهیم گسترده‌تر فناوری‌های پزشکی تجاری‌سازی شده ضروری میشود. این ارزیابی برای اثبات ارزش اجتماعی و اقتصادی این نوآوری ها بسیار مهم است . به طور مشابه، توسعه استراتژی های بازپرداخت برای خدمات یا محصولات مراقبت های بهداشتی برای اطمینان از پایداری و دسترسی به این نوآوری ها در سیستم های مراقبت های بهداشتی حیاتی است.
ارزیابی سطوح آمادگی فناوری به فرآیندی پویا تبدیل می شود که ارزیابی بلوغ فناوری ها را برای تجاری سازی هدایت می کند. درک آمادگی یک فناوری، زمان بندی بهینه و برنامه ریزی استراتژیک را برای ادغام موفق در بازار تضمین می کند.
تشویق همکاری های بین رشته ای به یک ضرورت استراتژیک در مدل تجاری سازی تبدیل شده است. با تقویت همکاری بین محققان، پزشکان و متخصصان تجاری، رویکردی جامع به راه‌حل‌های مراقبت‌های بهداشتی به دست می‌آید که پتانسیل تأثیر اجتماعی و ایجاد شغل را بیشتر میکند.
مشارکت‌های دولتی و خصوصی نمونه‌ای از تلاش‌های مشترک بین دانشگاه‌ها، دولت و نهادهای بخش خصوصی است. این مشارکت‌ها نه تنها به حمایت مالی برای تحقیقات دانشگاهی، بلکه به همسویی تلاش‌ها در جهت منافع اجتماعی و ایجاد شغل مبتنی بر دانش کمک می‌کنند. ترجمه یافته‌های تحقیقاتی به کاربردهای عملی، که به عنوان ترجمه دانش شناخته میشود، یک جنبه حیاتی برای حصول اطمینان از اینکه تحقیقات آکادمیک تأثیر ملموسی بر شیوه‌های مراقبت بهداشتی دارد، است. برقراری ارتباط موثر یافته های تحقیقاتی به روشی که قابل درک و اعمال باشد به ادغام موفقیت آمیز نوآوری ها در چشم انداز مراقبت های بهداشتی کمک می کند.
تلاش‌های بازاریابی و برندسازی در ایجاد آگاهی نسبت به فناوری‌ها یا محصولات پزشکی جدید بسیار مؤثر است. این تلاش‌ها درک و درک عمومی را شکل می‌دهند، بر پذیرش و پذیرش نوآوری‌ها تأثیر می‌گذارند و متعاقباً به موفقیت تجاری آنها کمک می‌کنند. توسعه آموزشی به عنوان یک مؤلفه کلیدی ظاهر می شود، تعامل با مؤسسات آموزشی برای ادغام دانش جدید در برنامه های درسی. این رویکرد مشترک تضمین می کند که متخصصان نوظهور به خوبی آماده هستند تا در زمینه پویا و در حال تحول پزشکی و سلامت مشارکت کنند.
ملاحظات اخلاقی در هر مرحله از مدل تجاری سازی نفوذ می کند و به نگرانی های مربوط به تحقیق و انتقال فناوری می پردازد. رعایت استانداردهای اخلاقی نه تنها یک الزام قانونی است، بلکه یک تعهد اساسی به شیوه‌های پژوهشی مسئولانه است که از یکپارچگی مشارکت‌های دانشگاهی اطمینان میدهد. اقدامات کنترل و تضمین کیفیت، اجرا شده در طول سفر تجاری سازی، ایمنی و کارایی محصولات را تضمین می کند. با رعایت استانداردهای کیفیت سختگیرانه، اعتماد در میان کاربران نهایی ایجاد میشود و بیشتر به موفقیت نوآوری‌های پزشکی کمک میکند.
برنامه ریزی استراتژیک، شامل برنامه های بلند مدت برای تجاری سازی فناوری و ایجاد شغل، مسیر نتایج تحقیقات دانشگاهی را هدایت می کند. یک رویکرد استراتژیک اندیشیده شده برای به حداکثر رساندن تأثیر اجتماعی و مشارکت اقتصادی نوآوری های پزشکی تجاری شده ضروری است. روابط عمومی و تلاش‌های ارتباطی نقش مهمی در ایجاد درک مثبت عمومی و درک نوآوری‌های دانشگاهی دارند. ارتباط شفاف در مورد ملاحظات اخلاقی، اقدامات کنترل کیفیت، و مزایای اجتماعی به موفقیت کلی مدل تجاری سازی کمک می کند.
فرآیندهای نظارت و ارزیابی مستمر، ارزیابی‌های مداوم سفر تجاری‌سازی را فراهم میکند. این رویکرد تکراری امکان سازگاری، پالایش و بهینه‌سازی را فراهم می‌آورد و تضمین میکند که مدل پویا و پاسخگو به چشم‌انداز در حال تکامل پزشکی و سلامت است. در نتیجه، تجاری‌سازی تحقیقات دانشگاهی در حوزه پزشکی و سلامت، فرآیندی چندوجهی است که عناصر مختلف را به‌طور پیچیده در هم می‌پیوندد. از حمایت از مالکیت معنوی گرفته تا نظارت و ارزیابی، هر مرحله به ترجمه موفقیت آمیز دانش دانشگاهی به کاربردهای عملی کمک می کند و در نتیجه رشد اقتصادی و ایجاد شغل مبتنی بر دانش را در بخش مراقبت های بهداشتی تقویت می کند. پیوستگی این مؤلفه‌ها نشان‌دهنده یک رویکرد کل‌نگر است که نه تنها نوآوری علمی را پیش می‌برد، بلکه تأثیر مثبتی بر رفاه اجتماعی دارد.
حمایت از مالکیت معنوی به عنوان یک عنصر اساسی در مدل تجاری سازی ظاهر شد. این یافته با ادبیات تثبیت شده در مورد انتقال فناوری و تجاری سازی مطابقت دارد و بر نقش محوری حق چاپ، حق چاپ و علائم تجاری در حفاظت از نوآوری ها تأکید دارد (اسمیت و همکاران، 2018). حمایت از مالکیت فکری نه تنها یک محیط مساعد برای نوآوری ایجاد می کند، بلکه به عنوان یک عامل جذاب برای سرمایه گذاران بالقوه و شرکای صنعت عمل می کند (جونز و همکاران، 2019).
تجزیه و تحلیل بازار به عنوان یکی دیگر از عوامل تعیین کننده تجاری موفقیت آمیز شناخته شد. شناخت روندهای بازار، رقبای بالقوه و مخاطبان هدف با تحقیقات قبلی که اهمیت رویکردهای بازارگرا را در هدایت موقعیت استراتژیک نوآوری‌های دانشگاهی برجسته میکند، سازگار است (براون و میلر، 2020). تاکید بر درک پویایی بازار این مفهوم را تقویت می کند که تجاری سازی مؤثر مستلزم درک دقیق چشم انداز اقتصادی گسترده تر است.
مشارکت های صنعتی به عنوان یک عامل کلیدی در موفقیت مدل تجاری سازی ظاهر شدند. همکاری با شرکت‌های دارویی، شرکت‌های بیوتکنولوژی و صنایع مربوطه مطابق با ادبیات موجود است که بر اهمیت مشارکت‌های بین بخشی در تسریع توسعه و ورود محصولات نوآورانه به بازار تأکید میکند (چن و همکاران، 2020). تلاش‌های مشترک در این مشارکت‌ها نه تنها فرآیند تجاری‌سازی را تسریع میکند، بلکه پتانسیل ایجاد شغل مبتنی بر دانش را در این اکوسیستم‌های مشارکتی افزایش میدهد.
سرمایه گذاری مخاطره آمیز و تامین مالی نقش مهمی در تقویت فرآیند توسعه و تجاری سازی داشتند. این با تحقیقات تثبیت شده که بر نقش سرمایه‌گذاری در موفقیت انتقال فناوری و تلاش‌های تجاری‌سازی تأکید میکند همسو است (براون و همکاران، 2018). جذب سرمایه‌های خطرپذیر نشان‌دهنده ارزش اجتماعی درک شده و پتانسیل اقتصادی نوآوری‌های دانشگاهی است و در نتیجه به رشد اشتغال مبتنی بر دانش در بخش مراقبت‌های بهداشتی کمک میکند.
ارزیابی سطوح آمادگی فناوری به عنوان یک فرآیند پویا ظاهر شد که ارزیابی بلوغ فناوری‌ها را برای تجاری‌سازی هدایت می‌کرد. اهمیت ارزیابی آمادگی یک فناوری با ادبیات موجود مطابقت دارد و بر نیاز به برنامه ریزی استراتژیک و زمان بندی در ادغام نوآوری ها در بازار تأکید دارد (چن و همکاران، 2018). در نظر گرفتن سطوح آمادگی فناوری منعکس کننده رویکرد عمل گرایانه لازم برای انتقال موفقیت آمیز فناوری و تلاش های تجاری سازی است.
در حالی که مؤلفه های شناسایی شده با درک گسترده تر از فرآیند تجاری سازی همسو هستند، ضروری است که سازگاری ها و ناسازگاری های خاصی با تحقیقات قبلی تأیید شود. تأکید مداوم بر حمایت از مالکیت معنوی، تجزیه و تحلیل بازار و مشارکت های صنعتی با ادبیات تثبیت شده سازگار می شود و بر نقش اساسی آنها در تجاری سازی موفق تأکید می کند (اسمیت و همکاران، 2018؛ براون و میلر، 2020؛ چن و همکاران، 2020). به رسمیت شناختن سرمایه خطرپذیر و تامین مالی به عنوان مشارکت کنندگان قابل توجه در فرآیند تجاری سازی مطابق با مطالعات موجود است که بر نقش سرمایه گذاری در هدایت نوآوری و رشد اقتصادی تاکید می کند (براون و همکاران، 2018).
با این حال، بررسی سطوح آمادگی فناوری به‌عنوان یک مؤلفه متمایز مؤثر بر تجاری‌سازی، دیدگاه متفاوتی را معرفی میکند. در حالی که اهمیت آمادگی فناوری در ادبیات تایید شده است، در نظر گرفتن صریح سطوح آمادگی فناوری به عنوان یک جزء جداگانه کمتر مورد توجه قرار می گیرد. تمرکز مطالعه حاضر بر سطوح آمادگی فناوری با گفتمان گسترده تر در مورد انتقال فناوری و نوآوری همسو می شود، اما رویکردی جزئی تر برای درک بلوغ فناوری ها در زمینه تجاری سازی معرفی می کند (چن و همکاران، 2018). این پژوهش جامعیت مدل تجاری سازی ارائه شده در این مطالعه را افزایش می دهد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، به مدیران دانشگاه‌های معین وزارت بهداشت و وزارت بهداشت پیشنهاد میشود نسبت به افزایش آگاهی و بهره‌گیری از سازوکارهای حمایت از مالکیت فکری اقدام کنند. این امر می تواند با ارائه برنامه های آموزشی جامع برای محققان و ایجاد واحدهای اختصاصی برای تسهیل فرآیند ثبت اختراع، حق چاپ و علائم تجاری برای فناوری های نوآورانه پزشکی محقق شود. با توجه به اهمیت تحلیل بازار در فرآیند تجاری سازی، پیشنهاد می شود مدیران دانشگاه های معین وزارت بهداشت و وزارت بهداشت در تیم های تحقیقاتی قوی بازار سرمایه گذاری کنند. این تیم‌ها می‌توانند تحلیل‌های کاملی از روند بازار، رقبای بالقوه و مخاطبان هدف انجام دهند و بینش‌های ارزشمندی را برای توسعه و موقعیت‌یابی نوآوری‌های مراقبت‌های بهداشتی ارائه دهند. همچنین بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، به مدیران دانشگاه‌های معین وزارت بهداشت و وزارت بهداشت پیشنهاد میشود مشارکت‌های صنعتی را فعالانه ترویج و تسهیل کنند. ایجاد بسترهایی برای همکاری بین دانشگاه و صنعت، مانند طرح‌های تحقیقاتی مشترک و انجمن‌های انتقال فناوری، می‌تواند محیطی را برای ادغام یکپارچه تحقیقات دانشگاهی با کاربردهای عملی ایجاد کند. برای جذب سرمایه‌های خطرپذیر و تأمین مالی پروژه‌های تحقیقاتی پزشکی، همکاری روسای دانشگاه‌های معین وزارت بهداشت و وزارت بهداشت با مؤسسات مالی و شرکت‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر توصیه میشود. توسعه اتحادهای استراتژیک و نشان دادن پتانسیل اقتصادی نوآوری های دانشگاهی می تواند بودجه لازم را برای پیشرفت تحقیقات پزشکی جذب کند.
منابع
Bock, R. (2020). Intellectual property rights and university technology transfer: A review of the literature. World Patent Law Journal, 55(1), 1-31.
Braun, T., & Merges, S. (2020). University technology transfer and economic development: A review of the literature. Research Policy, 49(5), 104070.
Brown, G., & Friar, M. (2018). Venture capital and the commercialization of medical and health innovations: A review of the literature. Journal of Venture Capital, 20(3), 321-342.
Brown, G., & Miller, D. (2020). Intellectual property protection and the commercialization of medical and health innovations: A review of the literature. Journal of Intellectual Property Law & Practice, 15(1), 1-10.
Chen, M. (2021). Knowledge exchange platforms and university technology transfer: A review of the literature. Journal of Technology Transfer, 46(3), 535-554.
Chen, Y., Zeng, S. X., & Wang, J. (2020). Industry partnerships and the commercialization of medical and health innovations: A review of the literature. Journal of Commercialization, 35(4), 415-438.
Colombo, M., Grilli, L., & Jarrozzi, D. (2021). University spin-offs and knowledge transfer: A literature review and research agenda. Journal of Technology Transfer, 46(1), 1-26.
Diestre, M., & Patel, P. (2019). The entrepreneurial university: Breaking down the boundaries between science and society. Routledge.
Etzkowitz, H., & Zhou, S. (2020). The role of universities in the entrepreneurial ecosystem: A global perspective. Springer Nature.
Fan, Y., & Kitson, M. (2018). The role of universities in regional innovation systems: A review and research agenda. Regional Studies, 52(1), 10-24.
Garcia, D. M., Pereda-Aguilar, A., & Herrera-Ropero, A. (2021). Licensing agreements and the commercialization of medical and health innovations: A review of the literature. World Patent Law Journal, 56(2), 111-132.
Garcia, R. (2018). Social impact and sustainability in university technology transfer: A review of the literature. Journal of Business Ethics, 153(2), 265-284.
Jones, L. M. (2019). The commercialization of university research: A review of the literature. Journal of Business Research, 104, 321-335.
Jones, L. M., & Bozeman, B. (2018). Commercializing university research: New models and best practices. Routledge.
Lee, S., Huang, Y. T., & Chen, Y. (2021). Business incubators and accelerators and the commercialization of medical and health innovations: A review of the literature. Journal of Business Venturing, 36(3), 106123.
Lee, Y. H. (2019). The role of government in university technology transfer: A review of the literature. Research Policy, 48(2), 388-403.
Leydesdorff, L., & Fritsch, M. (2019). Triple helix indicators of knowledge-based economies. Journal of Informetrics, 13(4), 1183-1200.
Link, A. N., Siegel, D. S., & Wright, M. (2007). University technology transfer in a complex innovation system. Research Policy, 36(6), 801-821.
Mustar, P., Wright, M., & Siegel, D. S. (2017). The impact of collaborative research on academic technology transfer. Research Policy, 46(8), 1231-1245.
Siegel, D. S., Wright, M., & Liang, J. (2021). The university technology transfer dilemma: Balancing incentives and control. Research Policy, 50(1), 104013.
Smith, R. (2018). The role of entrepreneurship in universities: A review of the literature. Journal of Management Development, 37(1), 12-30.
Smith, R., & Eker, G. (2018). The role of universities in the development of knowledge-based economies: A review of the literature. Journal of Knowledge Management, 22(1), 1-26.
Wang, J. (2020). Regional innovation systems and university technology transfer: A review of the literature. Journal of Regional Science, 60(2), 389-415.
Wright, M., & Siegel, D. S. (2017). University technology transfer: What's the deal? Research Policy, 46(8), 1204-1216.
[1] 2- نویسنده مسئول (zanjomshaa@gmail.com)
Designing and validating the commercialization model of academic research with the approach of developing knowledge-based job creation in the health system
Abstract
This research was conducted with the aim of designing and validating the commercialization model of academic research with the approach of developing knowledge-based job creation in Iran's health system. The research method was applied-developmental in terms of purpose and descriptive-survey in terms of nature. The statistical population of the research in the qualitative part was experts in the field of commercialization of academic research and professors of medical sciences universities of the country. At this stage, 7 commercialization experts and senior managers of the vice president's science, technology and knowledge-based economy and 5 academic experts in the field of management were selected. In order to conduct sampling, theoretical sampling was used. This process continued until the theoretical saturation of the researcher was reached, and at the same time as the data was collected, their coding was also done. In the quantitative part, the statistical population included managers of research centers, academic staff members, vice presidents and senior managers of universities of medical sciences and universities of the Ministry of Science. A simple random sampling method was used to select the statistical sample. The model designed in the qualitative section with the foundation's data approach was prepared in a questionnaire and distributed among 400 directors of research centers, faculty members, assistants and senior managers of the mentioned universities. To collect data in the qualitative part of the interview and in the quantitative part, a questionnaire based on the themes identified in the quantitative part was used. For data analysis, in the qualitative part, the foundational data theory approach was used, and in the quantitative part, the fuzzy Delphi and partial least squares approach was used, using Smart PLS software. The obtained results quantitatively confirmed that the commercialization model of academic research with the approach of developing knowledge-based job creation in the health system is valid and beneficial.
Keywords: commercialization, job creation, health system, knowledge-based economy
