تحلیل حکمروایی دیپلماسی شهری در عصر جهانی‌شدن (نمونه موردی: کلان شهر تهران)

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای

کاظم آریافر ¹ , محمدعلی خلیجی ² , بهناز بابائی مراد ³

1 - دانشجوی دکتری گروه شهرسازی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - استادیار گروه شهرسازی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
3 - استادیار گروه شهرسازی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.

تاریخ دریافت : 1401/01/19 تاریخ پذیرش : 1403/07/30 تاریخ انتشار : 1403/12/04

کلید واژه: تهران, کلان شهرها, حکمروایی, دیپلماسی شهری, عصر جهانی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با اهدافی مانند شناسایی ابعاد و شاخص های حکمروایی دیپلماسی شهری کلانشهر تهران در عصر جهانی شدن و شناسایی موانع دستیابی به دیپلماسی شهری در کلان شهر تهران است. جامعه آماری جامعه آماری متشکل از شهرداران مناطق، نواحی و معاونین شهرسازی و معماری، فنی و عمران، حمل و نقل و ترافیک معاونت فرهنگی و اجتماعی، معاونت امور شهری و فضای شهر و معاونت توسعه منابع انسانی و هماهنگی و برنامه ریزی شهرداری های تهران و مناطق و شهرداران و نواحی 123 گانه سطح شهر تهران به تعداد 90 نفر به‌صورت نمونه‌گیری تصادفی ساده (نمونه در دسترس اقتضایی) انجام می‌گیرد. در این پژوهش برای گردآوری اطلاعات و بررسی پیشینه ها و ادبیات پژوهش نظریه های علمی مربوط به موضوع پژوهش و بررسی سوابق تحقیق، از روش کتابخانه ای استفاده شده است. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه پژوهشگر ساخته بوده که این سه پرسشنامه حکمروایی، دیپلماسی شهری و جهانی شدن با مقیاس «طیف لیکرت» طراحی گردید و شاخص روایی(CVR) از نظرات 25 نفر از کارشناسان و اساتید دانشگاه استفاده شد. به منظور پایایی ابزار پرسشنامه ها و همسانی درونی یا پایایی گویه ها از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که پرسشنامه دیپلماسی برابر با 76% و آلفای کرونباخ پرسشنامه حکمروایی برابر با 83% و پرسشنامه جهانی شدن برابر با 89% که در سطح بالای و مورد تائید قرار گرفت. نتایج نشان می دهد روابط علی بین متغیرهای پژوهش که از کمترین و نامناسب ترین میزان به آن پرداخته شده، روابط غیر معنی دار هر یک از متغیرها به ترتیب: قانون مداری و حکمروایی شهری، قلمرو قانونی و جهانی شدن شهری، کارایی و اثربخشی در حکمروایی شهری، مشارکت وحکمروایی شهری، قلمرو سیاسی و جهانی شدن شهری و شفافیت و حکمروایی شهری و همجنین متغیرهای با روابط معنادار مانند: مسئولیت پذیری و حکمروایی شهری، پاسخگویی و حکمروایی شهری، اجماع محوری و حکمروایی شهری، قلمرو اقتصادی و جهانی شدن شهری، قلمرو فرهنگی و جهانی شدن شهری، روابط بین الملل و دیپلماسی شهری، عدالت محوری و حکمروایی شهری و توان مدیریت و دیپلماسی شهری به ترتیب از کمترین میزان در نامناسب بودن الگوی جهانی موثر می باشند.

چکیده انگلیسی:

The present study aims to identify the dimensions and indicators of governance of urban diplomacy in Tehran in the era of globalization and identify barriers to achieving urban diplomacy in Tehran. Statistical population The statistical population consists of mayors of regions, districts and deputies of urban planning and architecture, , deputy of urban affairs and urban space and deputy of human resources development and coordination and planning of Tehran municipalities and Districts, mayors and 123 districts of Tehran with a total of 90 people are selected by simple random sampling (contingency available sample). In this research, the library method has been used to collect information and review the research backgrounds and literature of scientific theories related to the research topic and to review the research records. The data collection tool was a researcher-made questionnaire that these three questionnaires of governance, urban diplomacy and globalization were designed with "Likert scale" scale, and the validity index (CVR) was based on the opinions of 25 experts and professors. Cronbach's alpha method was used for the reliability of the questionnaires and internal consistency or the reliability of the items. it placed. Statistical analysis was also performed by SPSS software. The results showed; Causal relationships between the research variables that have been addressed from the lowest and most inappropriate, non-significant relationships of each of the variables, respectively: rule of law and urban governance, legal territory and urban globalization, efficiency and effectiveness in urban governance, participation and governance Urban, political realm and urban globalization and transparency and urban governance as well as variables with significant relationships such as: responsibility and urban sovereignty, urban accountability and sovereignty, central consensus and urban sovereignty, economic realm and urban globalization, cultural realm and urban globalization International relations and urban diplomacy, justice-oriented and urban governance, and the ability of management and urban diplomacy are the least effective in the inappropriateness of the global model, respectively

منابع و مأخذ:

Abdi, K., jafari mehrabadi, M., safaie reyneh, M., allahyari, S. (2019). Measuring Citizens’ Satisfaction with Municipality Performance via Good Urban Governance Approach (Case study: Kiasar Town). Environmental-based Territorial Planning , 12(45), 139-16. 20.1001.1.2676783.1398.12.45.7.3 ]In Persian[.
Amiri, H. (2016), Geopolitics, Diplomacy and Behavior of Powers, Kani Mehr Publications, Tehran ]In Persian[.
Ansell, C., & Gash, A. (2008). Collaborative governance in theory and practice. Journal of public administration research and theory, 18(4), 543-571. https://doi.org/10.1093/jopart/mum032
Ariana, A., Mohammadi, M., Kazemian, G. (2019). A Model for Stakeholders’ Conflict Management in Urban Regeneration Based On Collaborative Governance. Journal of Architecture and Urban Planning, 11(21), 123-143. 10.34785/J011.2021.197 ]In Persian[.
Aukes, E. J., Matamoros, G. O., & Kuhlmann, S. (2019). Meta-Governance for Science Diplomacy-towards a European framework.
Bährer-Kohler, S., Soghoyan, A., & Gasparyan, K. (2019). Governance, Diplomacy and Politics-Diversity and Lifespan. In Diversity in Global Mental Health (pp. 77-88): Springer.
Barakpour, N. (2006). Urban governance and city administration system in Iran. The first urban planning and management conference ]In Persian[.
Bradley, Q. (2012). A ‘Performative’social movement: The emergence of collective contentions within collaborative governance. Space and Polity, 16(2), 215-232. https://doi.org/10.1080/13562576.2012.721504
Basirat, M., Azizi, M., Zebardast, E., Ahmad Akhoundi, A. (2012). opportunities and challenges of good metropolitan governance in the globalization era, a case study of tehran. memari-va-shahrsazi (honar-ha-ye-ziba ), 17(1), 5-16. 10.22059/jfaup.2012.29692]In Persian[.
Clerc, L. (2020). Turku (Finland) as a Case Study in the City Diplomacy of Small Urban Centers, 1971-2011. In City Diplomacy (pp. 331-358): Springer.
Coleman, James S. “Social Capital in the Creation of Human Capital.” American Journal of Sociology, vol. 94, no. 1, 1988, pp. S95–120. JSTOR, http://www.jstor.org/stable/2780243. Accessed 20 Nov. 2025.
Connick, S., & Innes, J. E. (2003). Outcomes of collaborative water policy making: Applying complexity thinking to evaluation. Journal of environmental planning and management, 46(2), 177-197. https://doi.org/10.1080/0964056032000070987
Criekemans, D.(Ed.) Regional Sub-State Diplomacy Today. Leiden: Martinus Nijhoff Publishers, 2010.
Emerson, K., Nabatchi, T., & Balogh, S. (2012). An integrative framework for collaborative governance. Journal of public administration research and theory, 22(1), 1-29. https://doi.org/10.1093/jopart/mur011
Ghorchi, M., Amani, M. (2008). Urban diplomacy in the process of globalization, Tehran City Studies and Planning Center, Danesh 7(88), 1-16 10.22067/pg.v5i3.82265 ]In Persian[.
Ghorchi, M., Kavianirad, J. (2019). A Study of the Consistency of Urban Diplomacy with Foreign Policy of the Islamic Republic of Iran; Case Study: Sister Cities of Tehran. Geopolitics Quarterly, 15(53), 60-84. https://journal.iag.ir/article_91086_en.html ]In Persian[.
Goodarzi, M., Sabagh kalate Hosyni, E. (2017). City's measurement ratio & diplomacy in globalization era. Strategic Studies of public policy, 7(23), 61-71. https://sspp.iranjournals.ir/article_26801.html ]In Persian[.
Hosseini Dehaghani, M., Basirat, M. (2016). A Game Theory Approach to the Analysis of Urban Power Games: Analysis of Construction Building Processes in Tehran Metropolis. Honar-Ha-Ye-Ziba: Memary Va Shahrsazi, 21(1), 91-100. 10.22059/jfaup.2016.59692 ]In Persian[.
Htaminejad, H., Zamani, Z., Hajinejad, S., Ghazaie, M. (2014). Pathology of new towns in Iran. Scientific- Research Quarterly of Geographical Data (SEPEHR), 22(88), 47-57 20.1001.1.25883860.1392.22.88.2.5]In Persian[.
Iran Statistics Center (2015). Statistical Yearbook ]In Persian[.
Khodashahi, A., Rahmani, M. T., and Moderi, M. (2018). Strategic analysis of management challenges of Tehran metropolis with integrated urban management approach. New Perspectives in Human Geography, 10(4), 141-162. 10.22034/jumes.2022.1995589.1121 ]In Persian[.
Kim, Y. M. (2020). Policy Implications of Global Governance through Public Diplomacy Activities, Journal of Digital Convergence, 18(5), 139-144. 10.14400/JDC.2020.18.5.139
Koebele EA. Integrating collaborative governance theory with the Advocacy Coalition Framework. Journal of Public Policy. 2019;39(1):35-64. doi:10.1017/S0143814X18000041.
Mashayikhi, M., Zarkani, S. H., and Khwarazmi, A. A. (2017). Strategic analysis of urban diplomacy of Mashhad metropolis. Journal of Political Geography, 3(9), 105-131. https://doi.org/10.22067/pg.v4i9.77501 ]In Persian[.
Pestoff, V., Hulgård, L. Participatory Governance in Social Enterprise. Voluntas 27, 1742–1759 (2016). https://doi.org/10.1007/s11266-015-9662-3
Polk, M., & Knutsson, P. (2008). Participation, value rationality and mutual learning in transdisciplinary knowledge production for sustainable development. Environmental education research, 14(6), 643-653. https://doi.org/10.1080/13504620802464841
Rakodi, C. (2003). Politics and Performance: The Implications of Emerging Governance Arrangements for Urban Management Approaches and Information Systems. Habitat International, 27(4), 523-48. https://doi.org/10.1016/S0197-3975(03)00004-3
Spies, Y. K. (2019). Structural Diplomacy: Development, Participation and Governance. In Global South Perspectives on Diplomacy (pp. 201-250): Springer.
Van der Pluijm, Rogier, (2007), City Diplomacy: The Expanding Role of Cities inInternational Politics, The Hague, Netherlands Institute of International Relations Clingendael,Clingendael Diplomacy Papers No. 10.
Walter, U. M., & Petr, C. G. (2000). A template for family-centered interagency collaboration. Families in Society, 81(5), 494-503. https://doi.org/10.1606/1044-3894.1051
Ziyari, K. (2015). Planning new cities, Tehran - 13th edition -: with a biophilic approach (nature-oriented city) ]In Persian[.