اثرات تغییر شرایط آب و هوایی بر بخش کشاورزی حوضه آبریز رودخانه خیرآباد: کاربرد مدل WEAP
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزیقاسم لیانی سنگ نیشتی 1 , محمد بخشوده 2
1 - استادیار، گروه توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
2 - استاد، گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
کلید واژه: عملکرد, WEAP, واژههای کلیدی: تغییر اقلیم, نیاز خالص آبی, بهرهوری اقتصادی,
چکیده مقاله :
مقدمه و هدف: با توجه به تأثیرات گسترده و متقابل اقلیم با بخشهای مختلف تولیدی، امروزه از تغییر اقلیم به عنوان یکی از مهمترین چالشهای زیستمحیطی قرن بیست و یکم یاد میشود که پیامدهای جدی اقتصادی به دنبال دارد. در این میان اثرپذیری بخش کشاورزی از تغییرات آب و هوایی نسبت به سایر بخشهای دیگر بیشتر بوده و تولید محصولات کشاورزی بهطور مستقیم به این تغییرات وابسته اند. در این مطالعه تلاش شد تا اثر تغییر شرایط آب و هوایی بر بخش کشاورزی حوضه آبریز رودخانه خیرآباد مورد ارزیابی قرار گیرد.
مواد و روشها: در این مطالعه به منظور ارزیابی اثرات تغییرات شرایط آب و هوایی از مدل شبیهسازی WEAP استفاده شده است. مدل WEAP یک ابزار برنامهریزی منابع آب است که بر اصل بیلان آب استوار میباشد و زیرحوضههای مختلف، گرههای تقاضای آب، زیرساختها، جریانهای آب و کانالهای انتقال آب که همگی با یکدیگر مرتبط هستند را نشان میدهد. روش MABIA موجود در نرم افزار WEAP ابزاری مناسب جهت شبیهسازی اثرات تغییرات اقلیم است میباشد. این روش نیازهای آبی و عملکرد محصولات را شبیهسازی و به کاربران اجازه میدهد که اثرات تغییرات آب و هوایی و آب در دسترس بر رشد محصول را در نظر بگیرند.
یافتهها: نتایج نشان داد که تحت سناریو اقلیمی میانه میزان عملکرد محصولات افزایش و نیاز خالص آبی آنها کاهش مییابد. در این بین بیشترین افزایش عملکرد مربوط به محصول جو و کمترین آن مربوط به محصول هندوانه است. این در حالی است که با تغییر شرایط دما و بارش بر اساس سناریو اقلیمی بدبینانه، عملکرد محصولات مورد مطالعه در سطح پایینتری نسبت به شرایط پایه قرار میگیرد. همچنین تحت این شرایط نیاز خالص آبی محصولات نیز افزایش یافته و برای دو محصول جو و گندم بیش از سایر محصولات دستخوش تغییر شده است و با تنش افزایش نیاز آبی مواجه میباشند. در نهایت نتایج نشان داد که شاخص بهرهوری اقتصادی و فیزیکی آب محاسبه شده در شرایط اقلیمی میانه برای محصولات جو، گوجه و خیار بیشترین اثرپذیری را از تغییر شرایط آب و هوایی داشته است.
بحث و نتیجهگیری: نتایج این تحقیق نشان داد که با اعمال سناریوی اقلیمی بدبینانه بهرهوری اقتصادی و فیزیکی نهاده آب نسبت به سناریو پایه برای تمامی محصولات کاهش مییابد که این امر پیامدهای منفی رخداد پدیده تغییر اقلیم را در محدوده مطالعاتی حوضه آبریز رودخانه خیرآباد و برای کشاورزان این منطقه بازگو میکند.
Introduction: Due to the wide and interaction effects of climate with different production sectors, today climate change is mentioned as one of the most important environmental challenges of the 21st century, which has serious economic consequences. Meanwhile, the agricultural sector is more affected by climate change than other sectors and agricultural production is directly related to these changes. In this study, an attempt was made to evaluate the effect of climate change on the agricultural sector of the Khairabad River Basin.
Materials and Methods: In this study, the WEAP simulation model was used to evaluate the effects of climate change. The WEAP model is a water resources planning tool based on the principle of water balance and shows the various sub-basins, water demand nodes, infrastructure, water flows and water transmission channels that are all interconnected. The MABIA method in WEAP software is a suitable tool to simulate the effects of climate change. This method simulates water requirements and crop performance and allows users to consider the effects of climate change and available water on crop growth.
Findings: The results noted that under the average climate scenario, the crop yields increased and their water requirement decreased. Meanwhile, the highest increase in yield is related to the barley and the shortest is the watermelon. However, with the changing temperature and precipitation conditions based on the pessimistic climate scenario, the crop yield of most products is lower than the base conditions. Also, under these circumstances, the water requirements of crops have also increased, and the change in wheat and barley water requirements are more than other products and are facing increasing water stress. The results revealed that, under the average scenario, the climatic conditions have more effect on the economic productivity index for barley, tomato, and cucumber. The change of the water productivity index for these crops was 25.19%, 24.98%, and 23.80%, respectively. In addition, the results confirmed that by applying the pessimistic climate scenario the water productivity index decrease in comparison with baseline.
Conclusion: The results of this study showed that by applying a pessimistic climate scenario, the economic and physical productivity of water input will decrease compared to the baseline scenario for all products.
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0959378007000064
https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs10333-016-0544-0
https://www.mdpi.com/2077-1312/9/2/205
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S146290110500153X
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1574-0862.2002.tb00104.x
https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/03031853.2005.9523726
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0921818104001948
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0308521X08001339
www.climate-change.ir
https://iranjournals.nlai.ir/bitstream/handle/123456789/827255
https://iranjournals.nlai.ir/handle/123456789/5438
https://iranjournals.nlai.ir/handle/123456789/5438
https://scholarsarchive.byu.edu/iemssconference/2006/all/397/
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0168192307002535
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0306919211001345
https://ueaeprints.uea.ac.uk/id/eprint/33659/1/Future-cereal-production-Interaction.pdf
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S095965261500606X
https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/02508060508691893
_||_