بررسی اثرات نامتقارن درآمدهای نفتی و تسهیلات اعطائی دولت بر اقتصاد کشاورزی ایران با بکارگیری مدل غیرخطی NARDL
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی
مرجان دامن کشیده
1
(گروه اقتصاد، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران ، ایران.)
کلید واژه: درآمدهای نفتی, اقتصاد کشاورزی, تسهیلات اعطایی, سرمایه ناخالص بخش کشاورزی, رهیافت آزمون کرانه ها,
چکیده مقاله :
مقدمه و هدف: یکی از مهمترین و ممکن‌ترین راه‌های رشد و توسعه در مسیر صادرات کالاهای غیر نفتی و کاهش وابستگی به نفت، توجه به صنعت کشاورزی است که هم از حداقل ارزبری برخوردار بوده و هم توان ایجاد محصولات تبدیلی را دارند. بر پایه نظرات اقتصادی اگر کشوری دارای سرمایه بیشتر باشد، این سرمایه می‌تواند زمینه رشد، بالندگی و تولید اقتصادی را مهیا کند. اما کشور ما با دارا بودن منابع هنگفت نفت نتوانسته است از آن برای رشد و توسعه خود بهره بگیرد. یکی از دلایل اصلی این مشکل، اتکای اقتصاد ما به نفت است.
مواد و روش ها: مقاله حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال می‌باشد که؛آیا واقعاً نفت برای اقتصاد ایران بلا بوده و هرچه درآمد نفت افزایش یافته، اقتصاد و بخصوص بخش کشاورزی در مجموع آسیب دیده است و تا چه اندازه افزایش درآمد نفت روی عملکرد اقتصاد و بالاخص بخش کشاورزی تاثیر می گذارد و سمت و سوی این تاثیرگذاری به چه صورت است که با استفاده از مدل غیرخطی NARDL برای دوره زمانی 1360 تا 1397 به بررسی موضوع حاضر پرداخته است.
یافته ها: روابط برآوردی بیانگر تأثیر گذاری مثبت متغیرهای اثرات نامتقارن درآمدهای مثبت نفتی، حجم تسهیلات اعطایی توسط بانکها به بخش کشاورزی، اثرات نامتقارن نرخ مثبت ارز ، سرمایه و نیروی کار و رابطه منفی بین اثرات نامتقارن درآمدهای منفی نفتی، تورم، اثرات نامتقارن نرخ منفی ارز و شاخص رشد بخش کشاورزی در اقتصاد ایران می باشد. در این میان میزان سرمایه در بخش کشاورزی با ضریب 76/0 و درآمدهای مثبت نفتی با ضریب 59/0 بیشترین تأثیر را بر شاخص رشد بخش کشاورزی در بلند مدت داشته است.
بحث و نتیجه گیری: چیزی که نباید از آن غافل شد، وابستگی بخش کشاورزی و کلان اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی می باشد، بعبارتی با افزایش درآمدهای نفتی در کشور، بدلیل وابستگی شدید کشور به درآمدهای حاصل از نفت، درآمدهای دولت نیز افزایش می یابد ولی افزایش درآمدهای نفتی عمدتاً به خوبی مدیریت نشده و در عوض سرمایه گذاری های بلند مدت صرف مخارج کوتاه مدت گشته که نتیجه آن چیزی جز تورم و کاهش رشد بخش کشاورزی نبوده است. بنابرین ایجاد امنیت اقتصادی و محیط امن برای سرمایه گذاری، گسترش و متنوع ساختن بازارها و نهادهای مالی، حرکت به سوی اقتصاد باز و استفاده از سرمایه گذاری خارجی و ایجاد تحول در مقررات بازار سرمایه با هدف شفافیت و ثبات برای افزایش پس انداز و سرمایه گذاری می‌تواند زمینه را برای افزایش رشد اقتصادی بخش کشاورزی کشور فراهم آورد.
طبقه بندی Jel: C33, C36, D31, F43
Introduction: Since the agriculture industry brings the minimum exchange earnings and produces alternative products, it serves as the most substantial way to grow and develop in non-oil products export. In this way, the agriculture industry reduces oil dependence. According to economic theories, a high-volume capital in a country can provide the field for higher economic growth, development, and production. Nevertheless, Iran has not been a success story in using its oil resources to achieve growth and development. Dependent on the Iranian economy on oil can be mentioned as one of the main reasons for the failure.
Materials and Methods: The extant paper aims to find whether oil is a curse for Iran's economy since higher oil revenues in Iran harm the economy, particularly the agriculture sector. On the other hand, this study was conducted to find the impact rate of oil revenues on economic efficiency, especially in the agriculture sector. In this research, the direction of the mentioned effect was examined by using a nonlinear NRDL model for the period 1981-2018. The estimated relations indicated the positive
Findings: impact of asymmetric effects of positive oil revenues, government facilities given by banks to the agriculture sector, asymmetric effects of the positive exchange rate, capital, and labor, as well as the negative association between asymmetric effects of negative oil revenues, inflation, asymmetric effects of negative exchange rate, agriculture growth rate on Iran' economy. According to the obtained results, the capital volume of the agriculture sector (76/0) and positive oil revenues (59/0) had the highest effect on the growth rate of agriculture within the long-term period.
Conclusion: However, it must be mentioned that the agriculture sector and macroeconomics depend on oil revenues in Iran. In other words, an increase in oil revenues will lead to a rise in government earnings because of the severe dependence of Iran's economy on oil revenues. However, the increased oil revenues have not been managed well in Iran, but they have been spent on short-run expenditures causing inflation and lower growth of the agriculture sector. Therefore, economic growth of the agriculture sector will be provided by creating an economic security and safe environment for investment, expanding and diversifying fiscal markets and institutes, moving towards the open economy, using foreign investment, changing capital market rules, creating transparency and stability, and increasing saving and investment.
_||_
