تحلیل اقتصادی اثرات توسعه تکنولوژی و مکانیزاسیون بر تولید بخش کشاورزی استان قزوین
محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزیابوذر پرهیزکاری 1 , محمود صبوحی 2
1 - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل
2 - دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه زابل
کلید واژه: برنامه ریزی ریاضی مثبت, تکنولوژی, تحلیل رگرسیون, عملکرد محصولات, قزوین,
چکیده مقاله :
در مطالعه حاضر، بهمنظور بررسی اثرات توسعه تکنولوژی و مکانیزاسیون بر تولید بخش کشاورزی استان قزوین، ابتدا روند تغییرات مصرف کود و سموم شیمیایی و بهکارگیری ماشینآلات طی دورهی زمانی 1390-1370 مورد بررسی قرارگرفت. سپس با استفاده از تحلیلهای رگرسیونی تاثیر تکنولوژی و مکانیزاسیون بر عملکرد محصولات عمده استان قزوین بررسی شد. در مرحلهی بعد، با لحاظ نمودن نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون در مدل برنامهریزی ریاضی مثبت[1](PMP)، اثر سناریوی تلفیقی افزایش 10% کود شیمیایی، کاهش 15% سموم دفع آفات و افزایش 20% ساعت کار ماشینآلات بر میزان عملکرد محصولات و سود ناخالص کشاورزان استان قزوین تجزیه و تحلیل شد. سناریوی تلفیقی فوق، با توجه به شرایط منطقه و حداکثر میزان تغییر نهادهها در جهت افزایش سود ناخالص کشاورزان تعبیه شد. برای تخمین توابع و حل مدل PMP از نرمافزارهای Eviews و GAMS استفاده شد. نتایج نشان داد که بهکارگیری مکانیزاسیون بر عملکرد کلیهی محصولات منتخب استان قزوین اثر مثبت و معنیداری دارد. با اعمال سناریوی پیشنهادی نیز، سطح زیر کشت محصولات گندم و جو به میزان 5/3 و 6/1% نسبت به سال پایه کاهش یافت، اما سطح زیرکشت سایر محصولات الگو از 5/2% برای ذرت دانهای تا 8/12% برای چغندر افزایش یافت. سود ناخالص کشاورزان نیز 7/29% نسبت به سال پایه افزایش یافت. در پایان با توجه به اثرات مثبت توسعهی مکانیزاسیون و خردهپا بودن اغلب کشاورزان استان قزوین، حمایت دولت در قالب ارائهی تسهیلات بانکی و وامهای با نرخ بهرهی کم به کشاورزان، برای خرید و بهکارگیری ماشینآلات و ادوات مکانیزه در بخش کشاورزی این استان پیشنهاد شد.
طبقه بندیJEL:C61, Q16, Q33
2. Positive Mathematical Programing
In present study, in order to investigate the effects of technology and mechanization on agricultural production in Qazvin province, first trend of using fertilizer, pesticides and mechanization during the period of 2001-2011 was reviewed. Then, by using regression analysis, impact of technology and mechanization on yields of major products in Qazvin province was investigated. Later, through entering the results of the regression analysis in Positive Mathematical Programming model (PMP), effects of 10 percent increase in fertilizer, 15 percent decrease in pesticides and 20 percent increase in machine work-hours on yields and farmers’ gross margin were determined. Results showed that mechanization had positive effect on yields of major crops. Under the scenario, wheat and barley acreage decreased by 3.5 and 1.6 percent respectively compare to the base year while acreage of the other products increased from 2.5 percent for corn to 12.8 percent for sugar beet. Also farmers' gross margin in above scenario increased by 29.7 percent compared to the base year. Finally, government support through extending loans to farmers for purchasing machinery was recommended
