بررسی تاثیر تکانه‌ بهره‌وری اقتصاد جهانی بر تولید بخش کشاورزی ایران با رهیافت مدل تعادل عمومی قابل محاسبه چندمنطقه‌ای

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

عبدالمجید جلایی ¹ , عبدالمجید جلای ² , مهدی نجاتی ³ , مینا جوادی‌نیا ⁴

1 - استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان
2 - استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان
3 - استادیاردانشکده اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان
4 - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان.

تاریخ دریافت : 1394/05/18 تاریخ پذیرش : 1394/05/18 تاریخ انتشار : 1394/05/01

کلید واژه: تکانه بهره‌وری, مدل تعادل عمومی قابل محاسبه چندمنطقه‌ای, تولید بخش کشاورزی ایران,

چکیده مقاله :

فرآیند اقتصادی نشان می­دهد که اقتصاد ایران در مسیر آزادسازی اقتصادی تحت تاثیر تکانه­های بین­المللی قرار می­گیرد که در این میان کشورهایی که بیشترین سهم در تجارت خارجی دارند، بیشتر اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار می­دهند. یکی از مهم­ترین این گروه کشورها، کشورهای گروه شانگهای هستند. در همین راستا مقاله به بررسی تاثیر تکانه­های‌ بهره‌وری بخش صنعت کشورهای گروه شانگهای بر بخش واقعی اقتصاد و به­طور مشخص، بر تولید بخش کشاورزی ایران می­پردازد. داده‌ها با استفاده از ماتریس حسابداری اجتماعی تعدیل شده سال1383 و  پایگاه داده  GTAP8، استخراج شده و روش مطالعه نیز، مدل تعادل عمومی قابل محاسبه چندمنطقه­ای است. نتایج حاکی از این است که تکانه بهره‌وری بر اساس دو سناریوی 3 و 7 درصدی در بخش صنعت کشورهای گروه شانگهای، تولید بخش کشاورزی ایران(با تغییر بهره­وری در بخش صنعت کشورهای گروه شانگهای، اثرات سرریز این بخش بر تولید بخش کشاورزی ایران مورد مطالعه قرار گرفته است)را به­ترتیب به میزان 048/0 و 12/0% افزایش داده است، که این موضوع بیانگر وجود تعامل اقتصادی بین ایران و کشورهای گروه شانگهای حتی در حوزه­های غیرصنعتی است.
 
طبقه­بندی JEL : F23 ،  C68،  D24

چکیده انگلیسی:

This paper examines the impact of global productivity shocks in selected regions (Shanghai Group Countries) on Iranian agriculture sector applying framework of computable general equilibrium model. Needed data obtained from 2007 Social Accounting Matrix and GTAP8 data base. The results show that increase of 3 and 7 percent productivity in Shanghai Group countries' industrial sector increase agricultural production by  0.048  and 0.12 percent respectively.Thus,the positive changes of productivity due to spillover technology in Shanghai Group countries can influence all production sectors including agriculture.

منابع و مأخذ:

1. برفیشر، ماری (1955). مقدمه­ای بر مدل­های تعادل عمومی قابل محاسبه. ترجمه: فاطمه بزازان و مریم سلیمانی موحد (1392). تهران: انتشارات نشر نی.


2. ذوالنور، سیدحسین، (1382)، الگوی تعادل عمومی کاربردی برای تحلیل اثر وضع مالیات­ها در ایران، تهران، انتشارات وزرارت امور اقتصادی و دارایی، معاونت امور اقتصادی.


3. سلامی، حبیب‌الله. (1376). تجزیه و تحلیل اثر توسعه تکنولوژی در بخش صنعت بر رشد و توسعه بخش کشاورزی ایران در یک الگوی تعادل عمومی. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 17: 7-24.


4. سیدزاده، سیامک. (1385)، اثر جهانی­شدن اقتصاد بر توسعه بخش کشاورزی: مورد محصولات دامی، مجله توسعه و بهره­وری، 2: 10-20.


5. شاکری، عباس و موسوی، میرحسین، (1382)، بررسی عوامل مؤثر بر سرمایه­گذاری خصوصی و دولتی در بخش کشاورزی، فصلنامه اقتصاد و توسعه کشاورزی، 89-116.


6. نجاتی،  مهدی؛ مرزبان، حسین. (1391). ارزیابی اثر ناشی از سر ریز سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بخش صنعت بر اقتصاد ایران با استفاده از یک مدل تعادل عمومی. فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی در ایران، 4: 151-181.


7. Brockmeier, M., (2001). A Graphical Exposition of The GTAP Model, GTAPTechnical Paper No.8.


8. Carneiro F,G and Arbache J.S. (2003). The Impacts of Trade on the Brazilian Labor Market: A. CGE Model Approach, World Development, 31:1581-1595.


9. Deng, Z., A. Blake and R. Falvey (2009). Quantifying Foreign Direct Investment Productivity Spillovers: A Computable General Equilibrium Framework for China’, GEP Research Paper 2009/18, University of Nottingham, 12: 307-326.


10. Faulkner, D. and K. Makrelov (2009). Productivity-Raising Interventions for the South African Economy: A CGE analysis, the EcoMod, University of Ottawa. 275-296.


11. Gradzewicz, M and Hagemejer, J and Zbigniew, Z (2008). Globalization and the Polish economy: stylized facts and simulations using a Computable General Equilibrium Model. Bank i Kredyt , 39:3-13.


12. Hertel, T.W, (1997). Global Trade Analysis: Modeling and Applications, Cambridge, MA, Cambridge University Press.


13. Javorcik, b.c (2004). Does foreign direct investment increase the productivity of domestic firms? In search of spillovers through backward linkage. American economic review, 4: 605-627.


14. Kinoshita, Y. (2000). R&D and technology spillovers via FDI. Innovation and absorptive capacity working papers series Wiham Davidson Institute at the University of Mishigan Stephen M.Ross school, 349.


15. Kinyondo, G and Mabugu, M. (2008). The general equilibrium effects of a productivity increase on the economy and gender in South Africa”. South African Journal of Economic and Management.University of Pretoria, Department of Economics, Working Papers 01/2008.


16. Lejour, A., Rojas-Romangosa, H. and Verweij, G. (2008). Opening Services Markets Within Europe: Modeling Foreign Establishments in a CGE Framework, Economic Modeling, 25:1022-1039.


17. McDougall, R.A. (1995). Computable General Equilibrium Modeling: Introduction and Overview, Asia Pacific Economic Modeling, 1: 88-91.


18. Sherman, R., Dirk, W., Hashim, A and Pual, D. (2010). Implications of food production and price shocks for household welfare in Ethiopia: A general equilibrium analysis international. MPRA paper, No.39533.


19. Shimizu, M. & et al. (1997). Value Added Productivity Measurement and its Practical Applications, Japan Productivity Center for Sosio-Economic Development.


20. Tanaka, T., &Hosoe, N. (2011). Does agricultural trade liberalization increase risks of supply-side uncertainty? Effects of productivity shocks and export restrictions on welfare and food supply in Japan. Food policy 3: 368-377.


21. Zhang, X. g., &Verikios, G. (2006). Armington parameter estimation for a computable general equilibrium model: A database consistent approach. Series economics Discussion, Working Paper, 06-10.