نقش مدیریت شهری در تو سعه پایدارگردشگری ساحلی از دیدگاه جامعه میزبان (مطالعه موردی شهر بوشهر )

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی و پژوهشی پژوهش و برنامه ریزی شهری

ژیلا سجادی ¹ , محمد تقی رضویان ² , جهانگیر حیدری ³ , حسین جمالی ⁴

1 - دانشیار گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
2 - استاد گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
3 - استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر، ایران
4 - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1396/08/17 تاریخ پذیرش : 1397/02/19 تاریخ انتشار : 1397/04/01

کلید واژه: توسعه پایدار, بوشهر, گردشگری شهری, گردشگری ساحلی پایدار, مدیریت یکپارچه شهری,

چکیده مقاله :

 
  یکی از اهداف مهم مدیریت شهری فراهم ساختن محیط مطلوب برای کار وزندگی شهروندان است. مدیریت شهری ضمن کنترل و نظارت‌ بر ساختار کالبدی، اقتصادی واجتماعی و زیست محیطی، شهرها با اتخاذ خط­مشی­های بلندمدت ­راهبردی موجب توسعه پایدار شهرها می‌گردد. فعالیت گردشگری می‌تواند با ایجاد فرصت‌های مناسب­ اشتغال و کسب درآمد برای ساکنان محلی، ­امکان توسعه‌ی پایدار و یکپارچه‌ی­ شهری­ را فراهم­ سازد. پرسش اساسی پژوهش حاضر این است که رویکرد مدیریت شهری تا چه حد می­تواند موجب دست‌یابی به اهداف  توسعه‌ی پایدارگردشگری­گردد. با توجه به این دیدگاه، هـدف مقالـه‌ی حاضر، بررسی وشناسایی عوامل مؤثر در مدیریت شهری ­و نقش­آن در توسعه‌ی پایدار گردشگری ساحلی ­در شهر بوشهر است. روش پژوهش ­مبتنی بر رویکرد توصیفی تحلیلی­ است­ که با روش میدانی جهت تکمیل پرسش نامه­ها همراه شده است. سپس­ داده­های پژوهش ­بـا استفاده از آزمـون t تـک نمونـه­ای از طریق نرم­افزارSPSS پردازش­ و تحلیل­شده­ است. در بررسی نقش­ اثـرات مدیریت در توسعه‌ی گردشـگری ساحلی در­شهر بوشهر مشخص گردید که میــانگین اثــرات هرکدام از ابعاد اجتمـاعی، اقتصـادی­ و زیست محیطی، به ترتیب­ 0218/4 ، 8101/3، 9008/3 بوده است. بدین ترتیب ­بُعـد اجتماعی، بـالاترین تأثیر مثبت را داشته است. می‌توان گفت که مدیریت شهری تا کنون اثرات مثبتی بر توسعه‌ی گردشگری ساحلی ­در شهر بوشهر داشته است. یکی از مهم‌ترین کارکردهای ­آن، ارائه‌ی امکانات و زیرساخت­های اولیه در ساحل بوده که موجبات رضایت گردشگران را فراهم نموده است. اگرچه مدیریت شهری دراین خصوص­ موجبات رضایت نسبی گردشگران را فراهم نموده است، ولی در جهت تداوم و پایداری گردشگری ساحلی در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی شهر پیشنهاد می­شود ضمن جلوگیری از تغییر کاربری­های غیراصولی در سواحل، هماهنگی لازم جهت نهادینه کردن تعامل گردشگری ­با دیگر فعالیت‌های موجود در شهر و از همه مهم‌تر، تعامل فرهنگ بومی با جامعه‌ی میزبان­ توسط مدیریت شهری ­صورت گیرد.

چکیده انگلیسی:

One of the important goals of urban management is to provide a favorable environment for the work and life of the citizens. While controlling and supervising the skeleton, economic, social and environment structure of the cities, urban management will lead to the sustainable development of the cities adopting long-term strategic policies. Tourism activity can provide urban’s integrated and sustainable development by creating appropriate opportunities for employment and earning for local residents. In order to achieve this goal, it is necessary to create a better coordination among the systems typically dealing with the tourism subject.
The main and basic question of the present research is that: How much can urban management approach cause the tourism’s sustainable development goals to be achieved? With regard to this viewpoint, the aim of the present paper is to investigate and identify the effective factors in urban management and its role in coastal tourisms’ sustainable development in the Bushehr City. Therefore, we attempt to study its impacts on the sustainable development of coastal tourism in Bushehr City in different economic, social, cultural, and environmental dimensions by investigating the role of urban management. The research method used in this research is based on a descriptive-analytical approach accompanying with the field method for the completion of questionnaires.
Then, the research data are processed and analyzed through SPSS software using one-sample t-test. In reviewing the role of management effects in the development of coastal tourism in Bushehr City, it was determined that the average effects of each of the social, economics and environmental dimensions has been 4.0218, 3.1801, 3,9008 respectively. In this way, the social dimension has had the highest positive impact. As a result, it can be said that: the urban management has had positive impacts on the development of coastal tourism in the Bushehr City. One of its most important functions is to provide the facilities and primary infrastructures on the coast, which has caused the tourists satisfaction. Although urban management in this regard has provided relative satisfaction of tourists, it is suggested that while preventing the non-basic land use change in the coasts towards the continuity and sustainability of the coastal tourism in the social, economic and environmental dimensions of the city, the necessary coordination to institutionalize the tourism interaction with the other existing activities in the city and, most importantly, the interaction of native culture with the host community to be made by urban management.

منابع و مأخذ:

1. الوانی، سید مهدی و پیروز بخت، معصومه­ (1385): فرآیند مدیریت جهانگردی، انتشارات دفتر پژوهش‌های فرهنگی، تهران.چاپ اول، تهران.


2. اندی درام، آلن مور، (1390): مقدمه ای بر برنامه ریزی ومدیریت اکوتوریسم. ترجمه: رنجبر، محسن، نشرآییژ، نوبت دوم، تهران.


3. بوچانی، محمد حسین (1391): دموکراسی محلی (میزگرد وگفتگو) موسسه انتشاراتی قدیانی، تهران.


4. پاپلی یزدی، محمد حسین و سقایی، مهدی (1385): گردشگری، ماهیت و مفاهیم، تهران، انتشارات­سمت.


5. تقوایی، مسعود و صفرآبادی، اعظم،1390، نقش­مدیریت شهری در دست‌یابی به توسعه‌ی پایدارگردشگری شهری مطالعه‌ی موردی: شهر کرمانشاه، مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، سال اول شماره چهارم،صص.52 -35.


6. حسینی، سید علی، پورزال، مریم، ویسی، علی (1390): نقش مدیریت شهری در توسعه پایدار گردشگری شهرهای ساحلی ­در سالهای 1368 تا1388در شهر نوشهر، دو فصلنامه پژوهش‌های بوم شناسی شهری، سال چهارم، شماره2، تهران، صص. 124-113


7. خانی، فضیله، قاسمی و سمه جانی، ابوطالب، قنبری نسب، علی، (1388): بررسی اثرات گردشگری ساحلی با تکیه بر نظرسنجی از خانوارهای روستایی مطالعه موردی: روستای چمخاله، شهرستان لنگرود، فصلنامه جغرافیای انسانی.سال اول. شماره چهارم. صص.64-51


8. دیوسالار،اسدالله، توکلی میثم، خادمی امیرحسین (1395): برنامه ریزی توسعه پایدار گردشگری شهرساحلی نور با تأکید بر مدیریت بهینه شهری، فصلنامه اکوسیستم­های طبیعی ایران، سال هفتم، شماره چهارم. صص.97-83


9. رنجبریان، بهرام، زاهدی، محمد (1379): برنامه ریزی توریسم در سطح ملی و منطقه­ای، چاپ اول­، اصفهان، نشر جهاد دانشگاهی اصفهان.


10.  فنی، زهره ،زحمت کش، زینب، علیزاده طولی، محمد (1393): تأثیرات گردشگری بر توسعه پایدار شهری از نظر ساکنان (مورد مطالعه: جزیره قشم)، فصلنامه مطالعات مدیریت گردشگری، سال نهم، شماره 28: صص72-39.


11. زنگی آبادی، علی، ضـیایی، محمود، کهزادی، اسفندیار، بایزید پور، همین (1389): تحلیلی بر وضعیت امکانات و تســهیلات گردشــگری اســتان کردشــتان از دیــد گردشــگران، فصــلنامه جغرافیــای انسانی، سال دوم، شماره 4، صص56-39.


12. سجادی، ژیلا،سالاری، فرضعلی، بیرانوند، مریم، بوجانی، محمدحسین، (1392): ظرفیت سنجی گردشگری ساحلی پایدار در شهرستان کنگان استان بوشهر، فصنامه کاوشهای جغرافیایی مناطق بیابانی، سال اول، شماره دوم، یزد، صص.146-123.


13. سقایی، محسن، امینی نژاد، غلامرضا و صبوحی، غلامرضا (1392): تحلیل اقتصادی و اجتماعی گردشگری در شهر بوشهر با استفاده از مدل سوات وتاپسیس، فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، دوره27، شماره10، اصفهان، صص. 130-103.


14. صرافی، مظفر و همکاران (1379): مفهوم مبانی و چالش­های مدیریت شهری، فصلنامه مدیریت شهری، سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، تهران: انتشارات سازمان شهرداریهای کشور.سال­ اول، شماره 2، صص 73-68.


15. فرجی راد ، خدر، پریشان، مجید، یاری حصار، ارسطو (1396): تحلیل چالش های توسعة گردشگری تجاری در شهر مرزی بانه از دیدگاه­تسهیلات و زیرساخت های گردشگری، فصلنامه­گردشگری شهری، دورة 4، شمارة 2، تهران، صص.15-1.


16. لطفی، حیدر، عدالتخواه فرداد، میرزایی، مینو، وزیرپور، شب بو (1388): مدیریت شهری و جایگـاه آن در ارتقای حقوق شهروندان، مجله جغرافیای انسانی، سال دوم، شماره 1، گرمسار، صص.110-101.


17. مهندسین مشاور مآب  (1390): طرح مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی کشور (iczm)..


18. .Aronsson,Lars(1994),sustainable tourism system,Exampel ofsustainable Rural tourism in Sweden ,in Bramwell&B.lane,rural tourism  and sustainable rural development.p,77.


19. Butler,R.W(1998).sustainable tourism-looking backwards in orderto progress?in C.M.Hall &A.Alew,sustainable tourism:Geographical perspectives(pp.25-34).


20. F. Hakim, E B. Santoso& R. Supriharjo,(2017)-Coastal Planning for Sustainable­ Maritime­ Management.    

1. 21.  Marc.L.Miller,JanAuyong,NinaP.Hadley,(2009)sustainablecoastaltourism:challengesfor,management,plannning,andeducation.SchoolofMarineAffairs,Universityof ashington(U.S.A.),PP.7-19.


2. Mathieson.Alister,and Geoffrey,Wall.Tourism:economic,physical and­­ social impacts,Longman,London.


3. Mostafa khazaee1* Mohammad Taghie Razavian,( 2012)The role of urban management in City Spatial Development Case Study Nahavand City. International Research Journal of Applied and Basic Sciences. Vol., 3 (3),P. 659-666,


4. WTO (World Tourism Organization), tourism( 2020) vision,vol.6, south Asia,Madrid, Spain, 2000.

24. United Nations Development Programme(UNDP). 2009. Characteristics of Good Governance (http://www.IMF.org).