اثبات مهدویت در فلسفه ملاصدرا و فقهای اسلامی معاصر
محورهای موضوعی : جامع الفقهیه
رحیم حبیب الهی
1
,
میثم امانی
2
,
سید سجاد ساداتی زاده
3
1 - دانشجوی دکتری، گروه فلسفه و کلام اسلامی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
2 - استادیار، گروه فلسفه و کلام اسلامی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران.
3 - استادیار گروه معارف اسلامی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی دزفول، دزفول، ایران
کلید واژه: مهدویت, امامت, ولایت, انسان کامل, ملاصدرا, فقه,
چکیده مقاله :
اندیشه مهدویت و ظهور منجی عالم بشریت باور سترگی است که ریشه در اعماق تاریخ دارد . نه تنها در اسلام بلکه ریشه در ادیان و مذاهب قبل از اسلام هم دارد و هر کدام به نوعی بر این باور بوده اند. حتی مکاتب غیر مذهبی و دینی مثل زرتشت، بودایی، هندو و غیره هم به یک منجی و نجات دهنده در آخرالزمان اعتقاد و باور دارند. جریان خروشان این تفکر دربستر ادیان و مذاهب و فرهنگ بشری، انبوهی از آگاهی ها-- پیشگویی ها-- آرمانها، افسانه ها و تخیلاتی را فراهم آورده است. اما شیعیان، دیو یاس و ناامیدی را از خویش دور رانده و به عاقبت و سرنوشت روشن بشر خوشبین هستند و آینده جهان را پیروز می دانند، ولی عقیده دارند که احکام و قوانین بشری برای اصلاح و اداره جهان، کافی نیست. بلکه فقط قوانین و دستورات جامع ومتین اسلام را که از منبع وحی و الهام سرچشمه گرفته را برای تامین سعادت بشر صالح می دانند. در این مقاله ما می خواهیم مهدویت را در اندیشه ملاصدرا و فقهای اسلامی مورد بحث و بررسی قرار داده و از حیث مبانی مهدویت، جایگاه مهدویت ، اثبات مهدویت از نظر ملاصدرا و معرفت شناسی و ... حضرت را با روش توصیفی وتحلیلی تبیین نموده ودر پایان با توجه به مطالب ذکر شده به نتیجه مطلوب و مورد نظر برسیم .فقهای اسلامی انتظار را حیات بخش و جامعه منتظر را پویا و شکوفا معنا می کند. تحقق فقه نظام واره در جامعه منتظر را به روشنی تأیید می کند و معتقد است که اصل و بنیان این نظام تأسیسی و فروعات آن امضایی است. ایشان ایمان به مکتب و شجاعت در بیان آن، نگاه انتقادی به تمدن غرب و توجه به فقه غایت مدار را از پیش نیازهای مهم رویکرد فقه نظام واره در عصر غیبت می دانند.
The idea of Mahdism and the emergence of the savior of the world of humanity is a great belief that has its roots in the depths of history. Not only in Islam, but also in religions and sects before Islam, and each of them has believed in this in some way. Even non-religious and religious schools such as Zoroastrianism, Buddhism, Hinduism, etc. believe in a savior and deliverer in the end times. The raging current of this thought in the bedrock of religions and sects and human culture has provided a multitude of awareness-- prophecies-- ideals, legends and imaginations. However, Shiites have driven away the demon of despair and hopelessness and are optimistic about the bright end and destiny of humanity and consider the future of the world victorious, but they believe that human laws and regulations are not enough to reform and govern the world. Rather, they consider only the comprehensive and solid laws and orders of Islam, which originate from the source of revelation and inspiration, to be righteous for ensuring human happiness. In this article, we want to discuss and examine Mahdism in the thought of Mulla Sadra and Islamic jurists and explain it in terms of the foundations of Mahdism, the position of Mahdism, the proof of Mahdism from Mulla Sadra's point of view, epistemology, etc., using a descriptive and analytical method. Finally, based on the above-mentioned materials, we will reach the desired and desired result. Islamic jurists consider waiting to be life-giving and the waiting society to be dynamic and flourishing. They clearly confirm the realization of systematic jurisprudence in the waiting society and believe that the principle and foundation of this established system and its branches are signatures. They consider faith in the school and courage in expressing it, a critical view of Western civilization, and attention to goal-oriented jurisprudence to be important prerequisites for the approach of systematic jurisprudence in the era of occultation.
1- ملاصدرا، شرح اصول کافی، کتاب حجت ، ترجمه و تصحیح محمدخواجوی، تهران، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، چاپ اول
2- معجم مهدویت در تفاسیر شیعه و اهل سنت ، سیدمحسن طبابطبایی و دیگران، ص 28
3- دادگستر جهان، ابراهیم امینی، ص 18
4- دادگستر جهان، ابراهیم امینی، ص 67-65
5- قرآن کریم، آیه 105 سوره انبیاء – سوره قصص ، آیه 5
6- سیدمحمدکاظم قزوینی، امام مهدی(ع) از ولادت تا ظهور، ص 566
7- ملاصدرا ، اسرار الایات ، ص 239-237
8- ملاصدرا ، اسفار اربعه، ج 5 ، ص 25
9- فصلنامه اندیشه دینی ، اصغر پوربهرامی ، مقاله مهدویت و ضرورت وجود امام از دیدگاه صدرالمتالهین، صفحات 114-91 ، دانشگاه شیراز تابستان 1385
10- مفاتیح الغیب ، مع تعلیقات للمولی علی النوری ، صححه و قدم له ، محمد خواجوی ، تهران موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی ، انجمن اسلامی حکمت و فلسفه ، چاپ اول
11- قرآن کریم ، سوره بقره ، آیه 31
12- رحیم لطیفی ، ادله عقلی و نقلی امامت و مهدویت
13- کمال الدین ، شیخ صدوق ، ج 2 ، ص 361
14- همان ، ج 2 ، ص 501