■ بررسی اثر مدیریت بهینه تغذیه گندم در شرایط تنش سرمایی در کرج
محورهای موضوعی : پژوهش های به زراعیسید مجید موسوی 1 , سیدعلی غفاری نژاد 2
1 -
2 - بخش تحقیقات حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
کلید واژه: تنش سرمایی, گندم, مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه,
چکیده مقاله :
گندم از نظر تولید و سطح زیر کشت مهم¬ترین محصول زراعی به شمار رفته و افزایش عملکرد گندم در واحد سطح از مهم¬ترین اولویت¬هاي تحقیقاتی و اجرایی کشور می¬باشد. با هدف بررسی اثر مدیریت بهینه تغذیه در تولید کمی و کیفی گندم و کاهش اثر تنش سرمایی این مطالعه در شهرستان کرج در سال زراعی 1402-1401 بر روی گندم آبی رقم رخشان اجرا شد. تیمارهای مورد مطالعه شامل سه تیمار 1- عرف زارع، 2- مصرف کودهای شیمیایی بر اساس آزمون خاک و 3- مدیریت تلفیقی تغذیه گیاه بودند. نتایج بدست آمده نشان داد که تیمارهای اعمال شده بطور معنی¬داری عملکرد و اجزای عملکرد گندم را تحت تأثیر قرار دادند. بر اساس نتایج بدست آمده، استفاده از ترکیبات تغذیه ای مقابله با تنش سرمایی به صورت تلفیقی با مصرف کود شیمیایی بر اساس نتایج آزمون خاک، در اکثر موارد بیشترین اثرگذاری را بر بهبود وضعیت عملکردی گندم داشت. بطوری¬که در این تیمار بیشترین عملکرد دانه با حدود 2/20 درصد افزایش در مقایسه با عرف زارع اتفاق افتاد که دارای اختلاف معنی¬داری در مقایسه با تیمار عرف زارع بود. علاوه ¬بر این، میزان افزایش عملکرد بدست آمده در این تیمار در مقایسه با سایر تیمارها نیز از نظر اقتصادی مقرون به صرفه بود. بنابراین می توان اظهار داشت، بکارگیری مدیریت بهینه تغذیه¬ای و حاصلخیزی خاک و استفاده از ترکیبات محرک رشد گیاه در شرایط بروز تنش سرمایی ضمن افزایش تحمل گیاه به تنش سرمایی، منجر به بهبود عملکرد نیز می‌گردد.
Wheat is considered the most important crop in terms of production and cultivated surface area, and increasing wheat yield per unit surface area is one of the most important research and priorities of Iran. To investigate the effect of optimal management of soil fertility and plant nutrition on the quantitative and qualitative production of wheat and mitigating the effect of chilling stress, this study was conducted in Karaj city in the 2023-2022 crop year on irrigated wheat (Rakhshan variety). The studied treatments were included: 1- farmer's custom, 2- use of chemical fertilizers based on soil tests, and 3- integrated management of soil fertility and plant nutrition. Based on the results, application of nutritional compounds to combat chilling stress in combination with the use of chemical fertilizers based on soil test results had the greatest effect on the improving of the yield. Thus, in this treatment, the highest grain yield increased by about 20.2 percent compared to the farmer's usual practice, which was significantly different from the farmer's usual treatment. Furthermore, the increase in the yield achieved in this treatment was also economically viable compared to other treatments. Therefore, the use of optimal management of soil fertility and plant nutrition and the use of plant growth stimulants in conditions of chilling stress not only increases plant tolerance to chilling stress, but also leads to improved yield.
