رویکردهای جمهوری اسلامی ایران به مشارکت سیاسی به عنوان زیربنای مشروعیت سیاسی با تاکید بر نقش احزاب
محورهای موضوعی : جامعه شناسی سیاسی
احسان نوریان
1
(دانشجوی دکتری، گروه علوم سیاسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران )
حسن گلپایگانی
2
(استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.)
ادریس بهشتی نیا
3
(استادیار، گروه علوم سیاسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.)
کلید واژه: مشارکت, مشارکت سیاسی, ساختار, حاکمیت, نگاهی حقوقی,
چکیده مقاله :
مشارکت سیاسی از جمله مفاهیم مهم در مباحثات اجتماعی و جامعه شناسی سیاسی می باشد. به هر میزانی که مشارکت سیاسی تقویت شود، به همان میزان مشروعیت سیاسی نیز قوی تر می شود. در جمهوری اسلامی ایران، مشارکت سیاسی به عنوان زیربنای مشروعیت سیاسی از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. پس از پیروزی انقلاب، ضرورت مشارکت مردم نه تنها کاهش نیافته، بلکه بر اهمیت آن افزوده شده است. در قانون اساسی کشورمان، اصول متعددی وجود دارد که برمشارکت همه جانبه مردم در امور سیاسی جامعه اسلامی، تصریح و تاکید کرده است. با توجه به این امر، سوال اصلی مقاله ی حاضر این گونه مطرح شده است که رویکردهای جمهوری اسلامی ایران به مشارکت سیاسی(با تاکید بر نقش احزاب) چگونه بوده است؟ که این فرضیه محوری مطرح شده است که بعد از انقلاب اسلامی احزاب حد واسط بین مردم و مسئولین عمل کرده که این امر زمینه ساز تقویت مشروعیت در جمهوری اسلامی ایران شده است. نظام جمهوری اسلامی ایران با دگرگونی سیاسی اجتماعی و فرهنگی در جامعه به رشد و گسترش نهادهای مردمی پرداخته و زمینه های مشارکت سیاست مدنی را در فرآیند تصمیم گیری، سیاستگذاری و اداره جامعه فراهم نموده است و رهبران نظام بر آن تأکید نموده اند. نوع روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای می باشد.
Political participation is one of the important concepts in social debates and political sociology. The stronger the political participation, the stronger the political legitimacy. In the Islamic Republic of Iran, political participation has been of great importance as the foundation of political legitimacy. After the victory of the revolution, the necessity of people's participation has not only not decreased, but its importance has increased. In the constitution of our country, there are several principles that specify and emphasize the all-round participation of the people in the political affairs of the Islamic society. In view of this, the main question of the present article has been raised as follows: What were the approaches of the Islamic Republic of Iran to political participation (with emphasis on the role of parties)? that this central hypothesis has been proposed that after the Islamic revolution, the parties acted as intermediaries between the people and the officials, which has become the basis for strengthening the legitimacy in the Islamic Republic of Iran. The system of the Islamic Republic of Iran, with political, social and cultural transformation in the society, has developed the growth and expansion of popular institutions and has provided the grounds for the participation of civil politics in the process of decision-making, policy-making and administration of the society, and the leaders of the system have emphasized it. The type of research method is descriptive-analytical and based on library studies.
، مصطفی.1390. احزاب و تحولات سیاسی در ایران. تهران: نشر نوین.
اخترشهر، علی.1388. مولفه های جامعه پذیری سیاسی در حکومت دینی. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.
اکبری، کمال.1388.نقش احزاب در سیاست پس از انقلاب اسلامی. فصلنامه علوم سیاسی. سال دوازدهم، شماره 47.
بشیریه، حسین.1385. جامعه شناسی سیاسی. تهران: نشر نی.
بهمن، شعیب.1390. انقلاب رنگی و انقلاب اسلامی ایران. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
تامسون، کنت و دیگران.1381. دین و ساختار اجتماعی.ترجمه علی بهرامپور و حسن محدثی. تهران: نشر کویر.
توسلی، غلامعباس.1380. جامعه شناسی دینی.تهران: نشر سخن.
حسنی، مهدی.1388. بررسی رابطه فرهنگ سیاسی شیعی و پیروزی انقلاب اسلامی. فصلنامه علمی – پژوهشی انقلاب اسلامی. شماره 17.
حسینی خواه، محمدرضا.1388. مشارکت سیاسی و مبانی آن در جمهوری اسلامی. تهران: نشر وصال.
حقیقت، سیدصادق.1394. روش شناسی علوم سیاسی. قم: دانشگاه مفید.
خبیری، کابک.1379. وفاق سیاسی و امنیت ملی در جمهوری اسلامی ایران(مجموعه مقالات رقابت ها و چالش های سیاسی در ایران امروز). تهران: نشر فرهنگ گفتمان.
دارابی، علی. 1388. انتخابات و روند مشارکت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران. فصلنامه علمی – پژوهشی علوم سیاسی و روابط بین الملل. شماره 6.
رضوی، محمد.1391. مشارکت سیاسی در ایران بعد از انقلاب اسلامی. تهران: نشر اندیشه گستر.
رنجکش، محمد.1389. رقابت سیاسی و تضادهای حزبی در ایران. ترهان: نشر کاوش.
رهبر، عباس علی و دیگران.1390. امکان های جهان زیستی جمهوری اسلامی ایران برای مشارکت سیاسی. فصلنامه راهبرد. سال بیستم، شماره 60.
سیف زاده، سیدحسین.1391. مدرنیته و نظریه های جدید علم سیاست. تهران: نشر میزان.
شعبانی ساروئی، رمضان.1387. جریان شناسی سیاسی – فرهنگی ایران. تهران: سازمان بسیج فرهنگیان.
عالم، عبدالرحمان.1378. بنیادهای علم سیاست. تهران: نشر نی.
فارسون، سمیح و مهرداد مشایخی.1387. فرهنگ سیاسی در جمهوری اسلامی ایران. ترجمه معصومه خالقی. تهران: نشر باز.
فرزانه پور، حسین و پیمان زنگنه.1388. مقایسه مفهوم سازی و سازو کارهای مشارکت سیاسی در پارادایم مدرنیته با اندیشه سیاسی امام خمینی. فصلنامه رهیافت انقلاب اسلامی. سال سوم، شماره 8.
قاسمی، علی.1391. احزاب و فرایند توسعه. تهران: نشر رضوان.
کارگر، عبدالرسول.1389. تحلیلی بر نقش احزاب در جوامع دموکراتیک. تهران: نشر خرم.
کریمی، سعید.1382. رسانه ها و راه های تقویت مشارکت مردمی در صحنه های سیاسی و اجتماعی. قم: بوستان کتاب.
لاپالومبارا، جوزف.1380. توزیع: بحران مدیریت منابع.( در بحران ها ها و توالی ها در توسعه سیاسی. لوسین پای و دیگران). تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
مجیدی، محمدرضا و حدیث اقبال.1393. الگوی نظام سازی ایران پس از انقلاب اسلامی؛ ارزیابی مردم سالاری دینی ایران. فصلنامه علمی – پژوهشی پژوهش های انقلاب اسلامی. سال سوم، شماره 8 .
محمدی، منوچهر.1380. مردم سالاری دینی در نظام جمهوری اسلامی یا تئودموکراسی. مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی. شماره 54.
مسعودنیا، حسین و داود نجفی. 1393. احزاب و توسعه سیاسی در ایران. مجله علمی تخصصی پژوهشهای سیاسی. سال اول، شماره 2.
وینر، مایرون.1378. مشارکت سیاسی: بحران فرآیند سیاسی. .( در بحران ها ها و توالی ها در توسعه سیاسی. لوسین پای و دیگران). تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
ونت، الکساندر.1392. نظریه های اجتماعی سیاست بین الملل. تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین الملل.
