تجارب داخلی و بین المللی در زمینه سامانه های آینده پژوهی ـ پویش محیطی وب محور

محورهای موضوعی : آینده پژوهی

مرتضی تیزچنگ هرزندی ¹ , مینا ابراهیمی ²

1 - کارشناسی ارشد مدیریت فناوری اطلاعات، دانشکده مدیریت،‌ دانشگاه تهران، [e-mail]
2 - کارشناسی ارشد فناوری اطلاعات – گرایش تجارت الکترونیک، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

تاریخ دریافت : 1397/05/29 تاریخ پذیرش : 1397/11/06 تاریخ انتشار : 1398/03/01

کلید واژه: پویش محیطی وب محور, آینده پژوهی, داده کاوی, پویش محیطی, نگاشت دانش,

چکیده مقاله :

پویش محیطی، در سال‌های اخیر به‌صورت چشم‌گیری مورد استفاده در سراسر جهان قرار گرفته است. اگرچه تعریف دقیق و شفافی برای این مفهوم وجود ندارد، ولی در کل می‌توان این‌گونه بیان کرد که این فرآیند، استفاده سیستماتیک از بهترین اطلاعات موجود برای انتخاب بهترین تصمیم ممکن را فراهم می کند. جستجویی سیستماتیک برای گرایش‌های نوین، فرصت‌ها و محدودیت‌هایی که در مسیر رسیدن به اهداف تعیین شده مدیریتی اثرگذار هستند. اهداف صریح پویش محیطی برای مسائل نوین و تکوینی، دانش و داده‌های ذخیره شده درباره آن‌ها و در نهایت آگاهی از تصمیمات حیاتی است. در این راستا می توان به راهکارهای کلیدی فنی به‌کار گرفته شده در فرآیندهای پویش محیطی نظیر وبگردی، شاخص گذاری، نگاشت دانش، هم استنادی، هم واژگانی، هم رخدادی، الگوریتم رتبه صفحه، الگوریتم اچ.آی.تی.اس، داده کاوی، دسته بندی و خوشه بندی اشاره کرد. در مدت زمان نگارش این پژوهش تلاش شده است تا موسسات و کمپانی های در حال بهره بردن و یا خدمت رساندن در زمینه پویش محیطی وب محور شناسایی و اهداف و راهکارهای آن‌ها مورد بررسی قرار بگیرد و همچنین تکنیک ها و ابزارهایی که استفاده می کنند شناسایی و مطالعه شوند.

چکیده انگلیسی:

Abstract: Horizon scanning, dramatically in recent years, has been used throughout in the world. Although there is not an accurate definition about it, but in general it is a systematic process used the best available information to select the best possible decisions. A systematic search for new trends, opportunities and constraints that effect on the path of objective sets. Explicit goals of horizon scanning are critical for innovative and developmental issues, knowledge, data stored, and decision making. Key technical solutions used in environmental scanning processes are web browsing, indexing, mapping knowledge, citation, lexical, coincidental, page rank algorithm, html analytical algorithm, data mining, Classification and clustering. During the writing of this research, efforts have been made to identify institutions and companies that are using or serving in the field of web-based environmental scanning, identification of their goals and solutions, as well as identifying and studying techniques and tools that they use. The result of this research should help the internal organization to use this new method to reach their goals.

متن کامل:



بررسی تجارب داخلی و بین المللی در زمینه سامانه های آینده پژوهی ـ پویش محیطی وب محور

 

چکیده

پویش محیطی، در سال‌های اخیر به‌صورت چشم‌گیری مورد استفاده در سراسر جهان قرار گرفته است. اگرچه تعریف دقیق و شفافی برای این مفهوم وجود ندارد، ولی در کل می‌توان این‌گونه بیان کرد که این فرآیند، استفاده سیستماتیک از بهترین اطلاعات موجود برای انتخاب بهترین تصمیم ممکن را فراهم می­کند. جستجویی سیستماتیک برای گرایش‌های نوین، فرصت‌ها و محدودیت‌هایی که در مسیر رسیدن به اهداف تعیین شده مدیریتی اثرگذار هستند. اهداف صریح پویش محیطی برای مسائل نوین و تکوینی، دانش و داده‌های ذخیره شده درباره آن‌ها و در نهایت آگاهی از تصمیمات حیاتی است. در این راستا می توان به راهکارهای کلیدی فنی به‌کار گرفته شده در فرآیندهای پویش محیطی نظیر وبگردی، شاخص گذاری، نگاشت دانش، هم استنادی، هم واژگانی، هم رخدادی، الگوریتم رتبه صفحه، الگوریتم اچ.آی.تی.اس، داده کاوی، دسته بندی و خوشه بندی اشاره کرد.

در مدت زمان نگارش این پژوهش تلاش شده است تا موسسات و کمپانی­های در حال بهره بردن و یا خدمت رساندن در زمینه پویش محیطی وب­محور شناسایی و اهداف و راهکارهای آن‌ها مورد بررسی قرار بگیرد و همچنین تکنیک­ها و ابزارهایی که استفاده می­کنند شناسایی و مطالعه شوند.

 

 

واژه‌هاي كليدي: آینده پژوهی، پویش محیطی، پویش محیطی وب محور، داده کاوی، نگاشت دانش

 

مقدمه

دیده‌بانی، داده­های ورودی فرآیند آینده‌پژوهی را تأمین می­کند که مبنای تحلیل­ها و تصمیم­های راهبردی هستند. برای نمونه می­توان به دیده‌بانی محصولات شرکت­های رقیب اشاره کرد. گاهی اوقات نیز داده­های دیده‌بان، نقش هشداردهنده دارند و پیش از این که به فرآیند پژوهشی وارد شوند، مبنای عمل قرار می­گیرند؛ مانند دیده‌بانی تصمیم­های ناگهانی دولت برای تغییر نرخ ارز و تعرفه­های تجاری (زالی،1395).

مدیریت موفقیت‌آمیز سازمان­ها، نهادها و ملت­ها به توانایی مدیران ارشد و سیاست‌گذاران در انطباق با دگرگونی­هاي سریع محیط خارجی بستگی دارد. درك ماهیت تغییر، یافتن علل، عوامل محیط ناپایدار و پیامدهاي تغییر در قالب فرصت و تهدیدهاي بالقوه، ضروري­ترین نیاز براي همگامی با این روند شتابنده و اقدامات کنش­گرانه­ي آینده است. نیل به این مهم تنها در پرتو پویش، ردگیري و پیش‌بینی علوم و فناوري­ها ممکن خواهد بود که مهم‌ترین عوامل ایجاد تغییر به‌شمار می­روند (خزایی،1384)‌.

دیده‌بانی به یک سازمان کمک می‌کند موقعیت راهبردي خویش را به‌صورتی شکل دهد که بتواند آن دسته از عوامل خارجی را که در معادلات بر آن‌ها اشراف و توجه کمتري دارد، در نظر بگیرد. سازمان­ها می­توانند با نمایش مداوم تأثیر عوامل خارجی، جریان­هاي درونی خود را به‌درستی هدایت کرده و پاسخ مؤثر و ضروري را در مواجهه با حوادث، از خود بروز دهند. برنامه‌هاي سازمانی باید به‌صورتی طراحی شده باشند که در مقابل نیروهاي تغییردهنده­ي محیط مؤثرتر و انعطاف پذیرتر باشند. بنابراین، سازمان موفق و آینده مدار بر یادگیري، انعطاف‌پذیري و تفاهم تمرکز می­یابد. یک جریان دیده‌بانی جامع، چشمان مراقبی است که سازمان را در برابر تأثیرات بالقوه­ي محیط‌هاي ناپایدار، آماده نگاه می‌دارد (خاکی،1387).

 

 پیشینه تحقیق

پالومینو و مارکو (آل‌برایت،2004) در مقاله خود مشکلات ناشی از نادیده گرفتن فضای وب و گسترش روز افزون آن و عدم آگاهی از اکتشافات جدید منتشر شده در این محیط را معرفی می‌کنند و بیان می‌دارند که با بررسی دقیق و پویش و پایش در آن می‌توان به این مطالب دسترسی پیدا کرده و حتی میان علوم مختلف به‌کار برد. در مقاله خود از تحقیقات میکروبیولوژی در آزمایشگاه شهر لندن نام برده و این‌که ارتش بریتانیا با آگاهی در مورد این مطلب و سرمایه‌گذاری بر روی پروژه تحقیقاتی این آزمایشگاه امکان مقابله با این میکروب در سلاح‌های شیمیایی را بررسی کرده و در اقدامی سریع به پادزهری برای این میکروب دست پیدا کردند. همچنین در مقاله‌ای دیگر در مورد بررسی مطالب جستجو شده در وب‌سایت گوگل و همکاری با این کمپانی، و آگاهی از علائم بیماری جدید که در قاره آفریقا به تازگی شیوع یافته بود اشاره کرده، در اقدامی سریع و به‌موقع، موفق به شناسایی آن و در گام نخست جلوگیری از شیوع هر چه بیشتر آن و در نهایت شناسایی راه‌های غلبه بر آن شدند.

جری مایر و کلی راینر در مقاله‌ای (پالومینو2012) به بررسی پویش محیطی در حوزه فناوری اطلاعات پرداختند. آن‌ها بیان می‌دارند که پیشرفت سریع تکنولوژی و سرمایه‌گذاری‌های زیاد بر روی منابع فناوری اطلاعات رسیدن به این مهم را مشکل می‌سازد. مدیرهای مدرن پیگیر دو فرآیند اصلی هستند. بررسی حرکت گام‌به‌گام پیشرفت، تغییرات و گرایش به محیط فناوری اطلاعات در خارج از سازمان، و مدیریت و کنترل همگام‌سازی فناوری اطلاعات در فعالیت‌ها و پروسه‌ها در داخل سازمان. همچنین هدف ابتدایی از پایش محیطی را، رسیدن به یک دیدگاه جامع یا فهم شرایط کنونی و آینده از 5 مؤلفه خارج از کنترل سازمان یعنی اجتماع، اقتصاد، سیاست، قوانین و فناوری معرفی کرده و بیان می‌دارند که این رویکرد منجر به ایجاد پایگاه برنامه‌ریزی استراتژیک، تصمیم‌گیری یا راهنمایی برای توسعه خدمات یا محصول راهنما می‌شود. همچنین در مورد منابع در دسترس برای آگاهی از علوم جدید عنوان کردند که سازمان‌ها منابع بسیاری برای شناسایی و بررسی فناوری‌های اطلاعات جدید در محیط خارجی دارند. این منابع به سه دسته تقسیم می‌شوند: اسناد، انسان و ترکیبی از این دو. مثال‌هایی برای اسناد عبارتند از: ژورنال‌های فناوری اطلاعات، ژورنال‌های علمی، ژورنال‌های ارتباط از راه دور، روزنامه‌ها و مجلات کسب و کار. منابع انسانی عبارتند از فروشندگان، رقیبان، مشاوران، دوستان، مشتریان و کارمندان. و ترکیبی از این دو عبارتند از: کنفرانس‌هایی با محوریت فناوری اطلاعات، سمینارها و برنامه‌های نمایشی تجاری. سازمان‌هاي پیشرو نسبت به شرکت‌های رقیب و پیرو بیشتر از منابع اطلاعاتی استفاده کرده و اطلاعات این شرکت‌ها هم بیشتر مورد پایش توسط سایر شرکت‌ها قرار می‌گیرد. به نظر می‌رسد که بعضی ویژگی‌های پویش فناوری اطلاعات برای همه سازمان‌ها پذیرفته شده است.

سازمان‌ها هزینه مشابهی را صرف پویش محیطی می‌کنند، تعداد مشخصی کارمند را برای این کار اختصاص می‌دهند و همچنین از متدهای مشابهی برای این کار استفاده می‌کنند. سازمان‌هایی که خواهان استفاده از فناوری اطلاعات در فرآیندهای به‌روز خود هستند باید وظایف بیشتری را برای آن‌ها ایجاد کرده و همچنین باید کارمندان بیشتری را برای این امر اختصاص دهند.

مهندس عقیل ملکی‌فر پژوهشگری بود که نخستین بار پیشنهاد داد برآیند پایش و پویش، با تعریفی که گفته شد، «دیده‌بانی» نامیده شود. مفهوم دیده‌بانی در آینده پژوهی، با مفهوم دیده‌بانی در میدان نبرد شباهت دارد. دیده‌بان جنگی، بر فراز برج دیده‌بانی قرار می‌گیرد و داده‌هایی از محیط گردآوری می‌کند که خوراک تحلیل و برنامه‌ریزی اتاق جنگ باشد. او پدیده‌های شناخته شده جنگی را می‌پاید (مانند تانک‌ها و خودروهای مستقر، سنگرها، معابر و مانند آن) و همواره مترصد است که پدیده‌های جدید را هم بیابد و گزارش کند (مانند گرد و خاک غیر عادی، تحرکات مشکوک، پرندگان مظنون به پهپاد بودن و ...). دیده‌بان تمام این موارد را به فرماندهان و تصمیم سازان گزارش می‌کند و خود، تصمیم‌گیری نهایی را انجام نمی‌دهد، اما این گزارش‌ها فارغ از تحلیل و رهنمودهای هوشمندانه نیست. در آینده‌پژوهی هم کار دیده‌بان همین است: داده‌های مربوط به‌هم و به‌روز را گزارش می‌کند، اما نه به شکل خام، بلکه به‌صورت دسته‌بندی شده، خلاصه شده و با تحلیل مختصری از نکات مهم و برآیند آن‌ها.

 

 روش‎شناسی پژوهش

پایه هر علمی روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به‌کار می‌رود. ممکن است از «روش تحقیق» معانی متمایزی استنباط شود، در اینجا منظور از روش تحقیق یک فرآیند نظام‌مند برای یافتن پاسخ یک پرسش یا راه‌حل یک مساله است (مایر،1997). 

 

 سوال‌های تحقیق 

·       سیاست‌های کلان سازمان‌های استفاده کننده از پویش محیطی وب محور چیست؟

·       اهداف آن‌ها از به‌کارگیری پویش محیطی وب محور چیست؟ 

·       نتایج این سازمان‌ها از به‌کارگیری پویش محیطی چیست؟

 

 طبقه بندی تحقیقات بر مبنای هدف¹

پژوهش صورت گرفته از حیث هدف، پژوهشی کاربردی از نوع توسعه‌ای است و به‌دنبال استخراج و تبیین مجموعه‌ای از اصول، ساختارها و الگوها و به کمال رساندن آن برای حل و یا بهبود مشکل و معظلی در دنیای واقعی، در زمینه پویش محیطی از طریق فرآیند وب‌محور است.

 

طبقه‌بندی تحقیقات بر مبنای ماهیت و روش²

از جنبه نحوه گردآوری داده، پژوهش پیش رو، تحقیقی توصیفی است و از شاخه تحلیلی (تحلیل محتوا) به‌حساب می‌آید.

 

کلیات روش تحقیق 

روش تحقیق مورد استفاده در این مطالعه، توسعه‌ای و با هدف آینده‌پژوهی می‌باشد. اطلاعات مورد نیاز برای انجام پژوهش حاضر به‌صورت آرشیوی و با مطالعه کتب، مقالات معتبر، پایان نامه‌های دانشجویی و تارنماهای اطلاعاتی معتبر گردآوری می‌شود.

 

یافته­های پژوهش

در راستای پیاده­سازی پویش محیطی،‌ سازمان­ها از الگوهای مختلفی استفاده می­کنند. در ادامه به ذکر بعضی مثال‌های تکمیلی پرداخته و همچنین روش­های مورد استفاده آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

 

پویش محیطی در بخش بیمه

شرکت لوید که در چند دهه اخیر بازار بیمه را به سوی تخصصی شدن هدایت کرده، یک چارچوب اجرایی برای کارخانجات ارائه کرده که به آن‌ها در راستای اجرای تعهدات و مدیریت ریسک و تنظیم سرمایه اطمینانی قوی دهد. در این قابلیت،‌ لوید تیم خطرات اضطراری را برای نظارت روی تهدیدات جدید و ارزیابی تأثثیرات آن‌ها در شرکت‌های بیمه به‌وجود آورده است. بدین منظور، بر روی شناسایی خطرات نوظهور در حد توان شرکت‌های بیمه ـ بسته به سیاست‌های کلان شرکت‌های بیمه ـ متمرکز شده است. مانند بیماران ریوی که در سال 1990 در اثر استنشاق ذرات پنبه نسوز ادعا داشتند که به دلیل ناشناخته بودن این بیماری در سال‌های قبل نتوانستند از این بیمه استفاده کنند. لوید به‌دنبال اطمینان برای ایجاد تعهدات شرکت‌های بیمه برای خطرات آینده و مطلع شدن و پوشش این خطرات است. لوید خطر نوظهور را به‌عنوان مسئله بالقوه‌ای قابل توجه تعریف می‌کند که ممکن است شناسایی شده ولی کاملاً درک نشود و یا در شرایط بیمه و قیمت‌گذاری و تنظیم سرمایه لحاظ نشود.

فرآیند پویش محیطی لوید به‌دنبال روش استانداردی می‌گردد تا اطلاعات مربوط به این مسائل نوظهور از منابع مختلفی مانند فضای وب،‌ جلسات مرتبط با دانشجویان و محققین و حضور در کارگاه‌های آموزشی و همایش‌ها دریافت کند. هنگامی که خطر بالقوه‌ای شناسایی شد آن را در پایگاه اطلاعاتی نوظهور ـ همراه با کلید واژه‌های مناسب جهت واکشی مناسب آن‌ها در زمان مناسب ـ جمع‌آوری می‌کنند. اطلاعات جمع‌آوری شده در راه‌های مختلفی استفاده می‌گردد.

اینترست گروپ³ متشکل از نمایندگان بازار بیمه،‌ سه ماه یک‌بار بر روی پروسه پویش محیطی کار و بحث می‌کنند. نتایج حاصل از این تبادل اطلاعات به تحقیقات آتی تیم ریسک‌های نوظهور⁴ کمک شایانی می‌کند. تعدادی از گزارشات یا جزئیات آن‌ها سالانه یا به‌صورت عمومی منتشر می‌شود و یا به‌دست شرکت لوید می‌رسد. همچنین این گزارشات به اینترست گروپ ارائه و مورد بحث واقع می‌شود. نمایندگان از این اطلاعات در راه‌های مختلفی بهره می‌برند. برای مثال در سال 2009 لوید مطالعاتی در زمینه نحوه مدیریت نمایندگان و چگونگی به‌کارگیری این اطلاعات در مورد ریسک‌های نوظهور انجام داد. این مطالعات نشان داده که مدیریت نمایندگان با تشکیل جلسات منظم، خطرهای نوظهور را از زوایای مختلف مورد بررسی قرار می‌دادند. آن‌ها همچنین تمایل زیادی به تهیه و ارائه گزارشات کلیدی و یافته‌های خود به مسئولین بالا رتبه‌ای که عهده‌دار تصمیات روزانه بودند داشتند. دستاوردهای «تیم خطرهای نوظهور» هر دو ماه یک‌بار به کمیته خطر شرکت لوید که مسئولیت مدیریت خطر را بر عهده داشت، تحویل داده می‌شد. علاوه‌بر این شرکت لوید از پویش محیطی برای ارائه‌های خارج از سازمان خود و ذی‌نفعان کلیدی خود استفاده می‌کرد.

شرکت‌هایی نظيرFitch, Standard and Poor’s  و AM Bes علاقه خود را به فرآیند پویش محیطی شرکت لوید اعلام کردند: 

1.       شناسایی مسائل نوظهور از طریق رصد منابعی نظیر: فضای وب، جلسات دانشجویی و محققان حرفه‌ای، حضور در کارگاه‌های آموزشی و همایش‌ها؛

2.       ذخیره مسائل شناسایی شده در پایگاه داده (ثبت اطلاعات در کنار کلید واژه‌ها جهت جستجوی راحت در بین اطلاعات)؛

3.       بررسی سه ماه توسط گروه تخصصی اینترست گروپ (متشکل از نمایندگان بازار بیمه)

4.       انتشار گزارشات هم به‌صورت عمومی و هم به‌صورت خصوصی

 

 

 

 

 

 

 

 

شکل 1 - نمودار نحوه پیاده­سازی پویش محیطی وب­محور در شرکت بیمه لوید

 

 

 

پویش محیطی در آژانس محیط زیست

این آژانس از امور خود تحت عنوان تکنیک سیستماتیک یاد می‌کند که به‌دنبال توسعه علم،‌ فناوری و امور اجتماعی برای آینده است. تمرکز آن‌ها بر روی شناسایی پیشرفت‌هایی در مقولات مرتبط با خطرات و فرصت‌های محیط زیست می­باشد. این فرآیند برای کشف مسائل بیشتر از طریق اهمیت شواهد استفاده می‌کند تا از طریق حدس و گمان، و از یافته‌ها‌ برای ارائه شواهد قانع کننده و استفاده در طراحی پژوهش، ارائه مشاوره و آماده‌سازی برنامه‌های عملیاتی استفاده می‌کند. این فرآیند در 4 مرحله زیر پیاده سازی شده است.

الف. پویش⁵: پویش به‌طور دائمی مبتنی بر وب و با استفاده از RSS از منابع گسترده‌ای مانند گروه‌های خبری،‌ نشریات،‌ سازمان‌های دولتی و غیر دولتی و وبلاگ‌ها می‌باشد. اطلاعات بیشتر به‌طور مستقیم پویش می‌شود تا از راه‌های دیگر. این رویکرد پایین به بالا اجازه می‌دهد تا تحولات تاکنون شناخته نشده⁶، ‌شناسایی شده و تمایل بیشتری برای روش‌های بالا به پایین با رویکرد موردی (مسأله محور) وجود نخواهد داشت. وقتی شواهد مربوطه شناسایی شد آن را برای ارزیابی عواقب بالقوه و فرصت‌ها مورد بهره‌برداری قرار می‌دهند.

ب.ذخیره:‌ تیم، تمام اطلاعات مرتبط و آنالیزها را با ساختار مشخص در پایگاه اطلاعاتی آنلاین ذخیره می‌کند که شامل زمان انتشار،‌ منابع،‌ اطلاعات کپی‌رایت ،‌آدرس و مختصری از متن را برای ثبت کردن سوابق در بر دارد. سوابق ثبت شده برای انواع پیشرفت و منابع مرتبط در گروه‌های مشخص دسته‌بندی می‌شوند تا به ساختار کلی اطلاعات و روند تشخیص مسائل کمک کند. همچنین پایگاه اطلاعات، پلتفورمی است که به تیم اجازه می‌دهد تا به مشارکت با سایر سازمان‌های دولتی بپردازد تا رویکردهای مشابه را به اشتراک بگذارند و کارآمدی پویش محیطی را در سراسر دولت به حداکثر برساند.

ج.تجزیه و تحلیل:‌ تحلیل‌گران اقتصادی ـ که گه‌گاه از آن‌ها تحت عنوان پویش‌گران محیطی یاد می‌شود ـ مسائل نوظهور را در یک جدول زمانی گسترده از اطلاعات جدید ترسیم می‌کنند که تکنولوژي حال حاضر را بهبود بخشیده، با تکنولوژی حال حاضر مرتبط بوده و بلافاصله از آن بهره­برداری می‌شود. دانش تکنیک‌های مدیریت در این مرحله برای کمک به تجزیه و تحلیل،‌ جمع‌آوری متن‌ها و شناسایی الگو‌های اطلاعات، شکاف‌ها و هم‌پوشانی‌ها بسیار مفید است.

د.ارتباط:‌ یافته‌ها از طریق روزنامه­ها، ‌خبرنامه­ها،‌ سمینارها، ‌ویدئوها به‌صورت عمومی و یا برای افراد مرتبط به‌دست مشتریان می­رسد تا آن‌ها از برنامه­ها مطلع شوند و مشتریان کلیدی شامل کارمندان عملیاتی و فنی بر آن نظارت داشته باشند. این کار به‌صورت کشش به سمت تهیه‌ی نیازهای حال حاضر آژانس محیط زیست و تقاضای کار و هم به‌صورت فشار برای شناسایی نیازهای آینده این آژانس­ها انجام می­شود. گفتگو بین مشتریان و تیم بسیار حیاتی است و با عکس­العمل­ها و نظرات مرتبطی که داده می­شود به آن‌ها این اطمینان القا می­شود که نیازهایشان تأمین خواهد شد. کار آژانس محیط زیست در پویش محیطی، تصمیم‌گیرندگان را قادر می‌سازد تا تصمیمات خود و اولویتشان، ‌محتویات تکنولوژی و علمی را در نظر گرفته تا به موارد محتمل و شایع در آینده بیشتر رسیدگی شود و نتایج زیست محیطی که در استراتژی شرکت بزرگ در اولویت هستند قابل قبول باشند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

شکل 2- نمودار نحوه پیاده­سازی پویش محیطی وب­محور آژانس محیط زیست

 

 

 

 

 

پویش محیطی وب ـ محور گوگل 

سیستم جستجوی گوگل در فضای مجازی چگونه کار می‌کند.

زمانی‌که شما پشت سیستم خود نشسته و به جستجوی محتوای مورد نیاز خود می‌پردازید، با لیستی از اطلاعات مورد نظر روبرو می‌شوید که در فضای مجازی منتشر شده است. حال سوال این است که گوگل چگونه محتوایی دقیقاً متناسب و منطبق با نیاز شما را ارائه می‌دهد. به ساده‌ترین بیان ممکن، تصور کنید که جستجو در فضای وب به مثابه جستجو در کتابی عظیم است با شاخص‌گذاری­های⁷ شگفت‌انگیز که دقیقاً به شما می­گوید هر چیزی دقیقاً در کجا قرار دارد. زمانی که یک کاربر، محتوای مورد نظر خود را مورد بررسی قرار می­دهد، برنامه­های کمپانی گوگل شاخص­های خود را مورد بررسی قرار می‌دهد تا مناسب‌ترین نتیجه در راستای محتوای مورد نظر را ارائه دهد. برای این منظور فرآیندی سه مرحله‌ای در نظر گرفته شده است:

الف. وبگردی: گوگل چگونه به محتوای همه سایت­ها پی می‌برد؟

ب.شاخص‌گذاری: گوگل چگونه سایت‌ها را شاخص­گذاری می‌کند؟

ج.ارائه خدمات: آیا سایتی وبگردی و شاخص­گذاری شده است، محتوای مناسب و مفید مرتبط با محتوای مورد نیاز کاربران را دارد؟

 

وبگردی

فرآیند وبگردی در گوگل به‌وسيله یک روبات مجازی⁸ صفحات جدید و به‌روز شده را پیدا کرده و آن‌ها را به شاخص­های گوگل اضافه می­کند. گوگل از مجموعه بسیار وسیعی از کامپیوترها برای واکشی⁹ و یا وبگردی میلیاردها صفحه وب استفاده می‌کند. این کامپیوترها که برای فرآیند واکشی استفاده می‌شوند گوگل­بات¹⁰ نام دارند که به نام‌های روبات¹¹، بات¹²، و عنکبوت¹³ نيؤ شناخته می‌شوند. روبات مجازی گوگل از الگوریتمی برای فرآیند واکشی اطلاعات استفاده می‌کند. این برنامه­های کامپیوتری سایت­های مناسب برای وبگردی را شناسایی کرده، و اینکه چه زمان‌هایی و چه تعداد صفحه بایستی که مورد واکشی اطلاعات قرار بگیرند را تعیین می‌کنند. فرآیند وبگردی گوگل با لیستی از نشانی وب¹⁴، که از فرآیند‌های وبگردی قبلی ایجاد شده­اند، و با داده­های نقشه وبگاه¹⁵ که توسط مدیر سایت¹⁶ ایجاد شده است افزایش پیدا می‌کنند. روبات مجازی گوگل سایت‌های تازه به‌روز شده را مورد بررسی قرار داده و لینک­های آن‌ها را شناسایی کرده و آن‌ها را به لیست­های خود اضافه می‌کند. سایت­های جدید، تغییرات موجود در سایت­ها، و لینک‌های از بین رفته¹⁷ را شناسایی کرده و شاخص خود را آپدیت می‌کند (آل‌برایت،2004). 

 

روبات مجازی گوگل چگونه به سایت‌ها دسترسی پیدا می‌کند

برای بسیاری از سایت‌ها، روبات مجازی گوگل به‌طور میانگین تنها یک بار در هر ثانیه توانایی دسترسی به سایت­ها را دارد. با این‌حال، این امکان وجود دارد که نرخ ظهور در هر سایت به دلیل تاخیر شبکه، کمتر از این حد شود. 

روبات مجازی گوگل برای بهبود عملکرد و مقیاس، کلمات کلیدی مشخص شده توسط صاحبان سایت را کاوش می‌کند. این کلمات کلیدی باعث می‌شود که کمترین هزینه برای مصرف پهنای باند را داشته و صفحات مشخص شده در مسیر شاخص‌گذاری درست قرار گرفته و اطلاعات آن‌ها در مسیر مناسب خود قرار بگیرد.

 

شاخص‌گذاری

روبات مجازی گوگل هر کدام از صفحات را که مورد وبگردی قرار داده است ـ به‌منظور جمع‌آوری شاخص‌های عظیمی برای همه کلماتی که دیده است و پیدا کردن هر کدام از آن‌ها در زمان مورد نیاز ـ پردازش می‌کند. علاوه‌بر این، اطلاعاتی شامل محتوای کلیدی و علایق آن‌ها را مورد پردازش قرار می­دهد نظیر تگ­ها¹⁸، عناوین¹⁹ و آلت اتریبیوت²⁰ هر یک از آن‌ها. همچنین روبات مجازی گوگل می‌تواند بسیاری، و نه همه انواع محتواها را مورد پردازش قرار دهد. برای مثال، گوگل توانایی پردازش محتواهای مالتی مدیا²¹ و یا صفحات پویا²² را ندارد.

نتایج قابل ارائه

زمانی‌که کاربری، درخواست مورد نظر خود را وارد می‌کند (محتوای مورد نیاز خود را جستجو می­کند)، ماشین­های کمپانی گوگل شروع به جستجو در شاخص­های خود کرده و صفحاتی را که یکسان با محتوای درخواستی است را باز می‌گرداند. این یکسانی به‌وسيله 200 فاکتور تعیین می‌شود، که یکی از آن‌ها رتبه صفحه²³ است. رتبه صفحه معیاری برای اهمیت آن بر اساس لینک‌های ورودی از صفحه‌های دیگر است. به بیان ساده‌تر، هر لینکی از یک صفحه در صفحه‌ای دیگر بر روی رتبه آن صفحه اثر گذاشته و باعث بالارفتن آن می‌شود. تمامی این لینک‌ها ارزشی برابر با یکدیگر ندارند. گوگل به سختی مشغول کار بر روی این خصیصه بوده تا با افزایش تجربه کاربران به‌وسيله شناسایی لینک‌های اسپم²⁴ و دیگر عواملی که بر روی نتیجه جستجوها اثر منفی می‌گذارد؛ قابل قبول‌ترین نتیجه جستجو را ارائه کند. به‌منظور اینکه سایتی رتبه صفحه خوبی کسب کند، توانایی گوگل برای وبگردی در آن و شاخص‌بندی آن بسیار مهم است. برای این منظور کمپانی گوگل راهنمایی را مخصوص صاحبان وب سایت‌ها فراهم کرده است تا به کمک آن بتوانند محتوای سایت خود را طوری تنظیم کنند تا روبات مجازی گوگل به خوبی سایت آن‌ها را مورد بررسی قرار داده و رتبه سایت بالا برود. گوگل دو ویژگی²⁵ در خود دارد که به‌منظور کمک به کاربران برای ذخیره زمان طراحی شده‌اند و واژه‌های مورد نیاز به کاربران را پیش از تکمیل آن نمایش می‌دهد، اشکالات املایی محتمل را رفع می‌کند و سوالات متداول را نمایش می‌دهد. این دو بخش «منظور شما این مورد است²⁶» و «گوگل تکمیل می­کند²⁷» است. این کلمات به‌وسيله الگوریتم‌های جستجو در گوگل شناسایی شده و به‌صورت پیش‌بینی شده برای کاربران به نمایش در می‌آید. حال زمانی‌که رتبه‌ی پیچ برای یک کلمه کلیدی مناسب باشد، آن پیچ در لیست نهایی جستجو به کاربر نمایش داده می‌شود.

 

 

 

 

 

  

 

 

 

 

 

 

 

شکل 3- نمودار نحوه پیاده­سازی پویش محیطی وب­محور کمپانی گوگل

در مثال­های بالا سه شرکت بزرگ فعال در حوزه پویش محیطی وب­محور به‌طور کلان مورد بررسی قرارگرفتند. برای مثال در وب­سایت گوگل عنوان شده است که از 200 فاکتور برای بررسی محتوای وب­سایت­های جدید و به‌روز شده استفاده می­شود. اما آن تکنیک­هایی که در میان همه این شرکت­ها بیشترین مورد مصرف را دارد مباحث داده‌کاوی²⁸،‌ نگاشت دانش²⁹،‌ هم‌استنادی³⁰،‌ هم­استنادی واژگان،‌ هم­استنادی نویسندگان هم رخدادی³¹ و هم­واژگانی³² بیشترین استفاده را دارد. در ادامه‌ی مسیر به‌طور دقیق­تری به بررسی این موارد می­پردازیم.

سایر موارد

در جدول زیر به‌صورت اجمالی چند نمونه از پویش­های محیطی در جریان را مشاهده می­کنید.

جدول 1 _ نمونه‌هایی از پویش محیطی در جریان

1	شرکت دی.اس.تی.ال (انگلستان)
	هدف پویش به منظور آگاه نگه داشتن جامعه از پیشرفت‌های کلیدی هم‌راستا با تمام علوم و فناوری ـ ‌با تاکید بر تحولات نوظهور و غیر دفاعی که در غیر این‌صورت ممکن است به‌وسیله مکانیزم‌های دیده‌بان فناوری وزارت دفاع33 نادیده گرفته شوند. پویش محیطی دی.اس.تی.ال همچنین به‌منظور شناسایی فرصت‌های متقابل34 برای راه‌حل‌های فناورانه خلاقانه و به‌عنوان زیربنایی برای نوآوری اقداماتی را انجام می‌دهد.
	·       چگونگی انجام پویش یک فرآیند کاوش 35 اطلاعات مبنی بر قوانین زبانی است که در هسته پویش شرکت دی.اس.تی.ال قرار دارد. ارزیابی و پردازش که عمدتاً توسط تحلیل‌گران ماهر انجام شده و هدف آن شناسایی ارتباطات و اضافه‌کردن ابرداده‌ها36 برای تسهیل در بازیابی توسط دیگران در قدم بعدی است.
	·       نتایج به‌دست آمده دی.اس.تی.ال هوریزان را منتشر می‌کند که نشریه‌ای ماهانه است. شرح برخی از تحولات نوآورانه در علم و فناوری‌های اخیر را باز نشر می‌دهد. همچنین یک سرویس ایمیل مستقیم برای اطلاع‌رسانی از تحولات جدید ـ همسان با مناطق خاصی که مورد استفاده قرار می‌گیرند ـ منتشر می‌کند. با حمایت از مطالعات و رویدادهای خاص برای تعامل متخصصان و تصمیم‌گیرندگان، در فرآیند ‌کاری خود به دنبال فراهم کردن ارائه مشاره به مدیران برنامه تحقیق وزارت دفاع37 است.
2	وزارت محیط زیست، غذا و امور روستایی (دفرا)    (انگلستان)
	هدف پویش در پی یافتن «بینش38» و شواهدی برای ارائه مبانی تحقیقات آینده، اولویت‌بندی آن‌ها و تهیه سند چشم‌انداز و استراتژی‌های مورد نظر
	چگونگی انجام پویش شرکت دفرا به‌طور پیوسته 300 منبع اطلاعاتی شامل اخبارها، بلاگ‌ها، ژورنال‌های علمی، گزارشات و مطالعات، پویش‌های محیطی شرکت‌های دیگر تحقیقات آینده را تحت عنوان «بینش» پویش می‌کرد. چنین بینش‌هایی از درون فرمی استاندارد استخراج شده و مباحث روز به‌وسیله خوشه‌بندی، رتبه‌بندی و یا رای‌گیری شناسایی می‌شوند.
	نتایج به‌دست آمده دفرا به‌صورت گزارشی سالیانه از عوامل کلیدی خود شامل یک طرح کلی از مهم‌ترین تحولات بلند مدت که به‌عنوان فرآیند اسکن افق آن شناسایی می‌شود را منتشر می‌کند. در کنار گزارشات سالیانه خود، خبرنامه‌ای ماهیانه نیز در دستور کار این شرکت وجود دارد.
3	آژانس محیط زیست    (انگلستان)
	هدف پویش برای شناسایی فرصت‌ها و خطرهای نوظهوری که می‌تواند بر روی محیط زیست اثرگذار بوده و ارائه دهنده شواهد قانع کننده به زیربنا و برنامه‌های بلند و کوتاه مدت برای مشاوره، و کار عملیاتی و تکنیکالی باشد.
	چگونگی انجام پویش فرآیند پویش، فرآیندی مستمر و سیستماتیک با تمرکز بر روی طیف گسترده‌ای از منابع است که هدف آن شناسایی تحولاتی است که در حال حاضر به‌خوبی شناخته نشده‌اند. اطلاعات به‌دست آمده از طریق فرآیند پویش محیطی، ذخیره، طبقه بندی، تجزیه و تحلیل می‌شوند و در پایگاه‌های داده از قبل ایجاد شده ذخیره می‌شوند. این پایگاه داده‌ها که با هدف قبلی ایجاد شده‌اند همچنین موجب تسهیل در فرآیند همکاری تیم با بقیه سازمان‌های درگیر در فرآیند پویش محیطی می‌شود.
	نتایج به‌دست آمده آژانس محیط زیست نشریه‌ای تحت عنوان «اینوارونمنتال اسکن39» را به‌صورت دو هفتگی منتشر می‌کند که طرحی کلی از فرصت‌ها و خطرات جدید محیطی را در آن بازنشر می‌دهد. اکثر مطالب این نشریه به درخواست تیم‌های داخلی و کسانی‌که به‌دنبال ایجاد بینشی برای رشد شواهد بر اساس موضوعی خاص را دنبال می‌کنند آماده و با سیاست‌های مورد نظر این سازمان هماهنگ و منتشر می‌شود.
4	آزمایشگاه بهداشت و ایمنی (انگلستان)
	هدف پویش به منظور پیش‌بینی به‌طور سیستماتیک، شناسایی و آماده شدن برای خطرات جدید و یا متغیر در محیط کار و به‌منظور در نظر گرفتن پیامدهایی که مسائل جدید و نوظهور در منابع، اولویت‌های موجود و ارائه برای امنیت و سلامت مرتبط با محیط کار خواهند داشت.
	چگونگی انجام پویش یک سیستم پویش محیطی رسمی که در سال 2004 با یک تیم اختصاصی مستقر در آزمایشگاه بهداشت و ایمنی ایجاد شد. در سال 2008 این سیستم برای پویش و تحقیق در محتوای آینده بازسازی شد به‌طوری که طیف وسیعی از تکنیک‌های دیگر، مانند حالات و ابزار تعامل به آن اضافه شد.
	نتایج به‌دست آمده گزارشات موضوعی در وب‌سایت آزمایشگاه، گزارش‌های کمیسیون‌ها، سناریوها، کارگروه‌های سناریو، جلساتی مخصوص ارائه یافته‌ها، تحقیقات موردی، هشدار به کارکنان خود آزمایشگاه، جامعه مجازی خصوصی تحت اینترانت
4	مرکز پویش محیطی اچ.اس.سی (انگلستان)
	هدف پویش هدف فعالیت‌های پویشی اچ.اس.سی کشف مسائل آینده بالقوه و مباحث نوین طی 50 سال آینده است که می‌تواند بر روی سیاست‌های عمومی انگلستان اثرگذار باشد. این سازمان کمک کننده به فرآیند تدوین استراتژی‌ها و سیاست‌های کلان حکومتی است تا نگاهی دقیق‌تر به آینده داشته باشد.
	چگونگی انجام پویش دو پروژه آزمایشی در سال 2005 آغاز شد. «سیگما اسکن40» مربوط به موسسه فورسایت41 و «دلتا42» (اس اند تی اسکن43) مربوط به موسسه فیوچر44. سیگما اسکن که طیف کاملی از سیاست‌های عمومی را دربر می‌گیرد، به‌وسیله پویش منابع پویش محیطی افقی در سطح جهانی شامل پویش اتاق‌های فکر، انتشارات علمی، ان.جی.او45 ها، بلاگ‌ها، گروه‌های اقلیت تخصصی46، رسانه‌های تخصصی47، متخصصان استراتژی، حکومت‌ها، ژورنال‌های جایگزین، موسسه‌های خیریه و آینده‌پژوهان ایجاد شد. دلتا اسکن در ماه نوامبر 2008 با شرکت سیگما اسکن یکپارچه شد. هدف اصلی این پروژه دنبال کردن تحولات بالقوه در زمینه علم و فناوری بود که در دولت، کسب و کار، دانشگاه و ارتباطات بود.
	نتایج بدست آمده بیش از 270 مقاله­ی توصیف کننده تغییرات ممکن، طی 50 سال آینده چاپ شده‌اند. هر کدام از این مقالات به بررسی پیامدهای ممکن تکامل خاص، شناسایی شاخص‌های اولیه، توصیف محرک‌های بالقوه و بازدارنده و توجه به تشابه‌ها و رویه‌ها از گذشته تا به حال پرداخته است. هر کدام از مقاله‌ها شواهدی را مبنی بر تجزیه تحلیل‌های قبلی معرفی می‌کنند. همچنین فراهم کننده ارتباط‌هایی48  به وب‌سایت‌های مرتبط و نهاد‌های پیشرو هستند که باعث شده پروژه سیگما یک پورتال تحقیقاتی و همچنین یک منبع موثق از شواهد و تجزیه و تحلیل‌ها را دارا باشد. و در نهایت، مجموعه‌ای از شاخص‌های امتیازدهی که ارائه دهنده راهنمایی برای تاثیرات بالقوه، احتمال و زمان‌بندی توسعه هر یک از آن‌ها بود را ارائه می‌دهد.
5	ارزیابی ریسک و پویش محیطی آر.اِی.اچ.اس (سنگاپور)
	هدف پویش برای کمک به شناسایی شاخص‌های هشدار دهنده اولیه رویدادهای مهم، به‌طوری‌که سیاست‌گذاران برای مقابله با غافل‌گیر شدن به‌خصوص در سطح استراتژیگ آگاه و آماده شوند. حکومت سنگاپور سابقه بسیار طولانی در زمینه بهره‌گیری از برنامه‌ریزی سناریو دارد، اما در پی آگاهی از چنین بحران‌هایی، نظیر سارس49، یک روش جدید در نظر گرفته شد.
	چگونگی انجام پویش فرآیند پویش به‌صورت خودکار، به معنی جستجو در فضای وب برای کسب اطلاعات به‌وسیله یک تراولر50. تراولر، افزونه ای نرم افزاری است که به تحلیل‌گران برای فرآیند پویش کمک کرده و به آن‌ها زمان بیشتری برای تجزیه تحلیل، تفسیر و فهم داده‌ها می‌دهد.
	نتایج به‌دست آمده این برنامه ابزارهای ارتباطی متفاوتی دارد. هوریزون اسکنین نیوز51 – به‌صورت روزانه و خلاصه‌ای کوتاه از اطلاعات - ونگارد52 - نشریه هفتگی با نگاهی با جزئیات بیشتر در مورد مسائل نوظهور- و کانسپتوم 53 - ماهنامه‌ای با منابعی بیشتر که مفاهیم پویش محیطی مختلفی را مورد بررسی قرار می‌دهد.
5	شیپینگ تومارو54 (انگلستان) – به معنی شکل دادن به آینده
	هدف پویش این موسسه با هدف کمک به مردم و سازمان مدیرت ریسک و عدم اطمینان، و کشف فرصت برای رشد به‌وسیله ردیابی و به اشتراک‌گذاری اطلاعات در سراسر جهان در سال 2011 راه اندازی شد.
	چگونگی انجام پویش اساس فرآیند پویش در این سازمان به‌صورت یک برنامه‌نویسی تعاملی مبتنی بر وب است با گزینه‌های اشتراک برای پویش اطلاعات. برای حفظ نتایج با کیفیت بالا، از کارشناسان با تخصص‌های مختلف درخواست شد تا منابع قابل اعتمادی را به‌منظور فرآیند پویش وب شناسایی و معرفی کنند. این موسسه مدعی است که بیش از 19000 لینک و 5473 وب سایت را در فرآیند پویش خود مورد بررسی قرار می‌دهد.
	نتایج به‌دست آمده این موسسه به‌صورت هفتگی خبرنامه‌ای به‌صورت رایگان که ویژگی‌ها55 و مباحث نوین56 و بیشن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهد، منتشر می‌کنند. این سازمان میزبان شبکه پیش‌بینی بزرگی است که در آن کلاینت‌ها57 برای تحقیقات خاص خود در دسترس است. این سرویس همچنین گزارشات شخصی برای مباحث نوین در سازمان‌ها را تولید می‌کند.

 

بحث و نتیجه گیری نتایج

دیده‌بانی به یک سازمان کمک می‌کند موقعیت راهبردي خویش را به‌صورتی شکل دهد که بتواند آن دسته از عوامل خارجی را که در معادلات بر آن‌ها اشراف و توجه کمتري دارد، در نظر بگیرد. سازمان­ها می­توانند با نمایش مداوم تأثیر عوامل خارجی، جریان­هاي درونی خود را به‌درستی هدایت کرده و پاسخ مؤثر و ضروري را در مواجهه با حوادث، از خود بروز دهند. برنامه‌هاي سازمانی باید به‌صورتی طراحی شده باشند که در مقابل نیروهاي تغییردهنده­ي محیط مؤثرتر و انعطاف پذیرتر باشند. بنابراین، سازمان موفق و آینده مدار بر یادگیري، انعطاف‌پذیري و تفاهم تمرکز می­یابد. یک جریان دیده‌بانی جامع، چشمان مراقبی است که سازمان را در برابر تأثیرات بالقوه­ي محیط‌هاي ناپایدار، آماده نگاه می‌دارد. در ادامه نتیجه کسب شده در راستای پاسخگویی به سوالات مطرح شده به­قرار زیر است.

 

اهداف آنها از به‌کارگیری پویش محیطی وب‌محور

اهداف اصلی بین کمپانی­هایی که از این تکینک بهره می­برند به شرح ذیل است.

o       منظور آگاه نگه داشتن جامعه از پیشرفت‌های کلیدی هم‌راستا با تمام علوم و فناوری

o       شناسایی فرصت‌های متقابل⁵⁸ برای راه‌حل‌های فناورانه خلاقانه و به‌عنوان زیربنایی برای نوآوری

o       شواهدی برای ارائه مبانی تحقیقات آینده، اولویت‌بندی آن‌ها و تهیه سند چشم‌انداز و استراتژی‌های مورد نظر

o       شناسایی فرصت‌ها و خطرهای نوظهور اثرگذار بر روی محیط زیست و ارائه دهنده شواهد قانع کننده به زیربنا و برنامه‌های بلند و کوتاه مدت برای مشاوره، و کار عملیاتی و تکنیکالی

o       پیش‌بینی به‌طور سیستماتیک، شناسایی و آماده شدن برای خطرات جدید و یا متغیر در محیط کار

o       در نظر گرفتن راهکارهای مناسب برای پیامدها و مسائل جدید و نوظهور در منابع، اولویت‌های موجود و ارائه برای امنیت و سلامت مرتبط با محیط کار

o       کشف مسائل آینده بالقوه و مباحث نوین طی 50 سال آینده و اثرگذار بر روی سیاست‌های عمومی انگلستان

o       تدوین استراتژی‌ها و سیاست‌های کلان حکومتی انگلستان با نگاهی دقیق‌تر به آینده

o       شناسایی شاخص‌های هشدار دهنده اولیه رویدادهای مهم و عدم غافل‌گیر شدن به‌خصوص در سطح استراتژیگ در سطح سیاستگذاران کشور سنگاپور

o       هدف کمک به مردم و سازمان مدیریت ریسک انگلستان

o       کشف فرصت برای رشد به‌وسیله ردیابی و به اشتراک‌گذاری اطلاعات در سراسر جهان

 

سیاست­ها و راهکارهای کلان سازمان­های استفاده کننده از پویش محیطی وب­محور

راهکارهای به‌کاربرده شده بین کمپانی­هایی که از این تکینک بهره می­برند به شرح ذیل است.

o       یک فرآیند کاوش⁵⁹  اطلاعات مبنی بر قوانین زبانی

o       ارزیابی و پردازش که عمدتاً توسط تحلیل‌گران ماهر انجام شده به‌منظور شناسایی ارتباطات و اضافه‌کردن ابرداده‌ها⁶⁰ برای تسهیل در بازیابی توسط دیگران

o       خوشه‌بندی، رتبه‌بندی و یا رای‌گیری 300 منبع اطلاعاتی شامل اخبارها، بلاگ‌ها، ژورنال‌های علمی، گزارشات و مطالعات، پویش‌های محیطی شرکت‌های دیگر

o       فرآیندی مستمر و سیستماتیک با تمرکز بر روی طیف گسترده‌ای از منابع به هدف شناسایی تحولات ناشناخته

o       ذخیره، طبقه‌بندی و تجزیه و تحلیل در پایگاه‌های داده از قبل ایجاد شده به‌منظور همکاری تیم با بقیه سازمان‌های درگیر در فرآیند پویش محیطی

o       پویش محیطی وب­محور در سطح جهانی شامل پویش اتاق‌های فکر، انتشارات علمی، ان.جی.او⁶¹ها، بلاگ‌ها، گروه‌های اقلیت تخصصی⁶²، رسانه­های تخصصی⁶³، متخصصان استراتژی، حکومت‌ها، ژورنال‌های جایگزین، موسسه‌های خیریه و آینده پژوهان

o       فرآیند پویش به‌صورت خودکار، به معنی جستجو در فضای وب برای کسب اطلاعات به‌وسیله یک تراولر⁶⁴

o       یک برنامه نویسی تعاملی مبتنی بر وب با گزینه‌های اشتراک برای پویش اطلاعات (برای حفظ نتایج با کیفیت بالا، از کارشناسان با تخصص­های مختلف درخواست می­شود تا منابع قابل اعتمادی را به‌منظور فرآیند پویش وب شناسایی و معرفی کنند)

 

 

راهکارهای کلیدی فنی به‌کارگرفته شده در فرآیندهای پویش محیطی 

o       وبگردی

فرآیند وبگردی به‌وسيله یک روبات مجازی صفحات جدید و به‌روز شده را پیدا کرده و آن‌ها را به شاخص­های خود اضافه می­کند.

o       شاخص گذاری

­روبات‌های مجازی هر کدام از صفحات را که مورد وبگردی قرار داده‌اند ـ به‌منظور جمع‌آوری شاخص­های عظیمی برای همه کلماتی که دیده است و پیدا کردن هر کدام از آن‌ها در زمان مورد نیاز ـ پردازش می‌کند. علاوه‌بر این، اطلاعاتی شامل محتوای کلیدی و علایق آن‌ها را مورد پردازش قرار می­دهد نظیر تگ­ها، عناوین و آلت اتریبیوت هر یک از آن‌ها.

o       نگاشت دانش

‌مجموعه‌ای از اطلاعات (نظیر فرآیندها،‌ شبکه، سیاست‌ها و ...) ترجیحاً تصویری،‌ به‌طوری‌که این مجموعه اطلاعات جدید و قابل اجرایی را ایجاد می‌کند.

o       هم استنادی

هم استنادي يا اشتراك در مأخذ، زماني اتفاق مي­افتد كه دو يا چند مدرك مكرراً و با هم در فهرست منابع مداركي ظاهر شوند. در چنين حالتي گفته مي­شود كه آن مدارك با هم رابطه­اي اعم از موضوعي، روش ـ شناسي و غيره دارند.

o       هم­واژگانی

فراواني يك واژه به‌عنوان شاخصي از اهميت، توجه، يا تأكيد بر آن واژه يا انديشه در نظر گرفته مي­شود، يا مفهوم به آن مرتبط است.

o       هم­رخدادی

منظور از هم رخدادی واژگان اين است كه دو اصطلاح با هم در يك مدرك به كار برده شوند و هر چه قدر هم بيشتر با همديگر تكرار شده باشند، اين دو واژه ارتباط بيشتري با هم دارند. هم رخدادي دو اصطلاح يا دو واژه براي كشف پيوند و رابطه ميان دو موضوع در يك حوزه پژوهشي استفاده مي­شود و از اين طريق مي­توان توسعه و پيشرفت آن حوزه از علم را پيگيري نمود.

o       الگوریتم رتبه صفحه

الگوريتم رتبه صفحه بر اساس فرآيند مسيريابي در وب است كه در آن مسيرياب به‌صورت تصادفي پيوندها را انتخاب مي­كند و نمره رتبه صفحه براي يك صفحه برابر با احتمالي است كه موجب انتخاب آن صفحه گرديده است.

o       الگوریتم اچ.آی.تی.اس

الگوريتم اچ.آي.تي.اس صفحات وب را به هاب­ها و آوتوريتي تقسيم مي­كند. هر صفحه­اي نمرات هاب و آوتوريتي دارد. نمره آوتوريتي يك صفحه بستگي به نمره­هاي ‌هاب مجاور و نمره ‌هاب بستگي به نمره­هاي آوتوريتي مجاور دارد، مي‌توان اين‌گونه گفت كه نمرات مركزيت وابسته به يكديگرند.

o       داده­کاوی

داده كاوي كاوش در حجم عظيم داده‌ها به منظور يافتن الگوها و مدل‌هاي موجود در بين داده‌هاست. داده كاوي به عبارتي دقيق‌تر، جستجو براي اطلاعات ارزشمند در حجم زياد داده‌هاست كه مي‌تواند روابط پنهان، الگوها، و وابستگي متقابل  داده‌ها را كشف كند و قواعد تعميم پذيري در پيش‌بيني همبستگي‌ها به‌دست دهد.

o       دسته‌بندی

دسته‌بندي به‌عنوان فرآيندي از يادگيري نظارت شده بخش مهمي‌از مبحث داده كاوي است. در اين روش يك مورد از داده بر اساس مشخصه‌هايش به يك دسته از سري دسته‌هاي از پيش تعريف شده منسوب مي‌شود. تحليل عملكرد ژن‌ها بر اساس دسته‌هاي از پيش تعريف شده توسط زيست شناسان، نمونه‌اي از كاربرد دسته‌بندي است.

o       خوشه­بندی

تحليل خوشه­اي در واقع نوعي تكنيك دسته‌بندي است كه به ايجاد گروه‌هاي متجانس در مجموعه‌اي از داده‌هاي پيچيده كمك مي‌كند. در خوشه‌بندي، اشياء بر پايه­ي ميزان شباهت يا فاصله مشخصه‌هايشان به گروه‌هاي مختلف دسته بندي مي‌شوند.

نتایج این سازمان ها از به‌کارگیری پویش محیطی

نتایج به‌دست آمده بین کمپانی­هایی که از این تکینک بهره می­برند به شرح ذیل   است.

o       تحولات نوآورانه در علم و فناوری‌های اخیر

o       حمایت از مطالعات و رویدادهای خاص برای تعامل متخصصان و تصمیم‌گیرندگان

o       بررسسی پیامدهای ممکن تکامل‌های خاص در آینده

o       شناسایی شاخص‌های اولیه مربوط به تحولات

o       توصیف محرک‌های بالقوه و بازدارنده مربوط به تغییر و تحولات خارج از سازمان

o       توجه به تشابه‌ها و رویه‌ها از گذشته تا به حال

o       منبعی موثق از شواهد و تجزیه و تحلیل‌ها برای مرور حوادث از گذشته تا حال و آینده

 

نتیجه‎گیری و پیشنهادها

    هدف از این پژوهش،‌ شناسایی الگوها و روشهای پویش محیطی وب­محور بکارگرفته شده در سطح داخلی و بین المللی بوده و در این راستا در ابتدا به بررسی ادبیات پرداخته و با آشنا شدن با خود مفهوم پویش محیطی وب­محور، سپس به شناسایی سازمان­های دولتی، عمومی و خصوصی استفاده کننده از این مفهوم برای بالا بردن سطح آگاهی از مباحث مربوط به حوزه تخصصی کار خود در فضای مجازی پرداخته شده و به دنبال شناسایی سیاستگذاری­های کلان سازمان­ها و چرایی استفاده از پویش محیطی وب­محور، نحوه استفاده و در نهایت نتایج حاصل از آن را مورد بررسی قرار دادیم.

    نتیجه نهایی کسب شده از این پژوهش، بهره گیری از ابزارهای نوین در حوزه وبگردی، الگوریتم های رتبه صفحه و اچ.آی.تی.اس و نیز استفاده از راهکارهای آماری نظیر شاخص گذاری، نگاشت دانش، هم استنادی، هم واژگانی، هم رخدادی، داده کاوی، دسته بندی، خوشه بندی نام برد.

پژوهشگران می­توانند در راستای انجام تحقیقات خود در ارتباط با پویش محیطی وب­محور، پیشنهادهای زیر را بکار ببرند:

·       بررسی نیازهای سخت و نرم­افزاری مورد نیاز جهت پیاده­سازی پویش محیطی وب­محور در سازمان­های نظامی،‌ دولتی و خصوصی

·       پیاده­سازی پویش محیطی وب­محور در یک مورد خاص

·       بررسی جداگانه هر یک از راهکار­های کلیدی در مورد پویش محیطی وب­محور

 

 

 

---

[1]  By Purpose

[2]  By Method

[3]  Special Interest Group

[4]  Emerging Risks Team

[5]  scan

[6]  As-yet-know

[7]  Index

[8]  Googlebot

[9]  fetch

[10]  Googlebot

[11]  robot

[12]  bot

[13]  spider

[14]  web page URLs

[15]  Sitemap

[16]  webmasters

[17]  dead links

[18]  tag

[19]  Title

[20]  ALT attributes

[21]  rich media

[22]  dynamic pages

[23]  PageRank

[24]  spam

[25]  features

[26]  Did you mean

[27]  Google Autocomplete

[28]  Data mining

[29]  Knowledge mapping

[30]  Co-citation

[31]  co-occurrence

[32]  Co-word 

[33]  MOD

[34]  Cross-domain

[35]  Retrieval

[36]  Metadata

[37]  Directors of the MOD’s Research Programme

[38]  Insight

[39]  EnvironmentScan

[40] . Sigma Scan

[41] . Foresight

[42] . Delta

[43] . Delta (S&T) Scan

[44] . Institute for the Future

[45] . NGO

[46] . corporate foresight

[47] . mainstream media

[48] . Hyperlinks 

[49] . SARS

[50] . trawler

[51] . Horizon Scanning News

[52] . Vanguard 

[53] . Conceptum

[54] . Shaping Tomorrow

[55] . features

[56] . trend

[57] . clients

[58] . Cross-domain

[59] . Retrieval

[60] . Metadata

[61] . NGO

[62] . corporate foresight

[63] .  mainstream media

[64]  . افزونه ای نرم افزاری است که به تحلیلگران برای فرآیند پویش کمک کرده و به آنها زمان بیشتری برای تجزیه تحلیل، تفسیر و فهم داده ها می دهد.

منابع

1.       Aguilar, F. J. (1967). Scanning the business environment: Macmillan.

2.       Albright, K. S. (2004). Environmental scanning: radar for success. Information Management, 38.

3.       Albright, K. (2004). Environmental Monitoring: Radar for Success. Information Management magazine, 38 - 44.

4.       Auster, E., & Choo, C. W. (1993). Environmental scanning by CEOs in two Canadian industries. Journal of the American Society for Information Science, 44(4), 194.

5.       Choo, C. W., Detlor, B., & Turnbull, D. (1998). A Behavioral Model of Information Seeking on the Web--Preliminary Results of a Study of How Managers and IT Specialists Use the Web.

6.       Daft, R. L., & Weick, K. E. (1984). Toward a model of organizations as interpretation systems. Academy of management review, 9(2), 284-295.

7.       Google Support. Google. Available [online] https://support.google.com/webmasters/answer/182072?hl=en

8.       khaki; Gh. (1387). The research method, approach to the thesis. Baztab publication (in persian)

9.       Khazayi, S. (1388) Science and Technology horizon scanning; concepts, methods and bases Institute for Defense Industries Training and Research Center for Future Studies and Technology of defense. (in persian)

10.       Maier, J. L. (1997). Environmental scanning for information technology: an empirical investigation. Journal of Management Information Systems, 177-200.

11.       Palomino, M. A., Bardsley, S., Bown, K., De Lurio, J., Ellwood, P., Holland-Smith, D. Owen, R. (2012). Web-based horizon scanning: concepts and practice. Foresight, 14(5), 355-373.

12.       Palomino, M. A. (2012). Web-based horizon scanning: concepts and practice. Foresight 14.5 , 355-373.

13.       Palomino, M. A. (2013). Optimising web-based information retrieval methods for horizon scanning. Foresight 15.3, 159-176.

14.       Zali, S. (1395). Introduction to the methodology and techniques of observation On operation future study magazine (in persian)

 

 

Internal and international experiences in the field of web-based environmental scanning future-study systems

 

Abstract: Horizon scanning, dramatically in recent years, has been used throughout in the world. Although there is not an accurate definition about it, but in general it is a systematic process used the best available information to select the best possible decisions. A systematic search for new trends, opportunities and constraints that effect on the path of objective sets. Explicit goals of horizon scanning are critical for innovative and developmental issues, knowledge, data stored, and decision making. Key technical solutions used in environmental scanning processes are web browsing, indexing, mapping knowledge, citation, lexical, coincidental, page rank algorithm, html analytical algorithm, data mining, Classification and clustering.

In this study, tried to identify institutions and companies that benefit or serve in the field of web-based horizon scanning and identify their goals and strategies to be examined as well as techniques and tools that they used.

 

 

Keywords: Data mining, Future study, Horizon scanning, Knowledge mapping, Web-based horizon scanning 

 

---