تحلیل بازنمایی فرهنگ اقتصادی در سینمای ایران؛ مورد مطالعه: پرفروش ترین فیلم های سال های 86 تا 96

محورهای موضوعی : مدیریت رسانه

هادی غیاثی ¹ , محمدرضا برزویی ² , سجاد رجبی ³

1 - دانشگاه امام صادق ع
2 - دانشگاه امام صادق ع
3 - دانشگاه امام صادق ع

تاریخ دریافت : 1396/11/03 تاریخ پذیرش : 1397/03/17 تاریخ انتشار : 1397/03/01

کلید واژه: سال های 86 تا 96, پرفروش ترین فیلم ها, فرهنگ اقتصادی, سینمای ایران, بازنمایی,

چکیده مقاله :

سینما پدیده ای چندوجهی است و بر فرهنگ عمومی در بخش های مختلف مانند فرهنگ سیاسی، فرهنگ اجتماعی و ... تاثیر گذار است. یکی از حوزه هایی که کمتر به ارتباط سینما با آن به صورت علمی پرداخته می شود فرهنگ اقتصادی است. سینما با فرهنگ اقتصادی رابطه ای تگاتنگ دارد. همان طور که به نسبت زیادی متکی به ذائقه سرمایه گذاری اقتصادی در زمینه های تولید، عرضه و نمایش می باشد، خود نیز با بازنمایی مفاهیم مختلف، در ذائقه سازی و تغییر فرهنگ اقتصادی مردم و نخبگان نقش آفرینی می کند. موضوع این نوشتار بررسی این بازنمایی در سینمای ایران است. این پژوهـش به دنبال پاسخ به این سوال است که در یک دهه اخیر، بازنمایی مفاهیم فرهنگ اقتصادی در سینمای ایران چگونه بوده است و جهت دستیابی به پاسخ آن، 27 فیلم را در سال های 86 تا 96 با روش تحلیل مـحتوای کیفی مورد بررسی قرار می دهد. بر اساس یافته های این پژوهش، در مجموع 113 مضمون مربوط به فرهنگ اقتصادی در این 27 فیلم بازنمایی شده است. چهار مسئله کسب و کار‌های حرام، اشتغال و بیکاری، تجمل گرایی و وضع اقتصادی بد طبقه متوسط در میان مفاهیم بازنمایی شده، به میزان بیشتری توسط فیلم ها برساخت شده است. بازنمایی مقولات فرهنگ اقتصادی در فیلم ها، بیشتر در راستای ذائقه سازی منفی از راه های مختلف تحقق یافته است. برساخت ضد ارزش ها و ضدهنجارها، بازنمایی پررنگ و پرحجم از مشکلات طبقه متوسط و به رخ کشیدن فرهنگ اقتصادی طبقه مرفه از جمله این موارد است.

چکیده انگلیسی:

Cinema is a multi-dimensional phenomena that is effective on other aspects of general culture; includeing political and social culture. One of the least-discussed topics of these aspects in Iran is the relation between cinema and political culture. Seemingly, cinema is highly intervened with political culture and is dependent on investment, either in production and in marketing. It also takes the role of reflecting a variety of concepts implying taste-making and changing economic culture of people and elite groups. Main purpose of this article is to analyse these reflections in the cinema of Iran. We follow the question that in the recent decade, how have been the reflection of economic issues in the cinema of Iran. In this way, 27 movies from 1386 ro 1396 have been analysed through Content Analysis method. The results show that, in general, 113 concepts related to economic culture have been reflected in these 27 movies. Among these concepts, "illegal businesses", "employment and unemployment", "luxury" and "bad economic condition of middle-class" were mostly reflected and rebuilt by films. These reflections of economic culture were mostly due to make negative taste through different ways. rebuilding anti-values and anti-norms, and exaggerating problems of middle-class group and showing off luxury life are instances for this claim.