بررسی نقش شبکه‌های اجتماعی موبایلی بر صنعت روزنامه‌نگاری

محورهای موضوعی : ارتباطات

حنانه زینلی ¹ (دانشجوی دکتری علوم ارتباطات، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
محمد سلطانی فر ² (دانشیار، گروه علوم ارتباطات اجتماعی، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران، (نویسنده مسئول))
افسانه مظفری ³ (دانشیار، گروه علوم ارتباطات، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1400/12/02 تاریخ پذیرش : 1401/03/21 تاریخ انتشار : 1400/11/01

کلید واژه: صنعت روزنامه‌نگاری, رسانه‌های اجتماعی, شبکه‌های اجتماعی مجازی, شبکه‌های اجتماعی موبایلی, روزنامه‌نگاری شبکه‌ای,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش شبکه‌های‌ اجتماعی موبایلی بر صنعت روزنامه‌نگاری انجام شده است. این تغییرات در سه دسته شکل، محتوا و کاربرد بررسی شده‌اند. در این تحقیق، با استفاده از روش کیو دیدگاه‌ روزنامه‌نگاران و متخصصان علوم ارتباطات در ارتباط با نقش شبکه‌های اجتماعی موبایلی بر روزنامه‌نگاری مورد مطالعه قرار گرفت. در این تحقیق به دلیل نبود چارچوب نمونه‌گیری دقیق، از روش نمونه‌گیری غیراحتمالی هدفمند استفاده شده است. حجم نمونه 60 نفر است که30 نفر روزنامه‌نگار و 30 نفر کارشناس علوم ارتباطات هستند. پرسش‌نامه این تحقیق شامل 33 سؤال است که بر اساس طیف لیکرت طراحی شده است. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارهای آماری مانند SPSS تجزیه و تحلیل شده‌اند. نتایج به دست آمده از تحلیل عاملی اکتشافی نشان می‌دهد عواملی که در این پژوهش به عنوان عامل‌های مرتبط با موضوع در نظر گرفته شده‌اند 74.269 درصد تغییرات متغیر وابسته را تببین می‌کند. این میزان از تعیین‌کنندگی متغیرهای مستقل از سوی روزنامه‌نگاران و متخصصان علوم ارتباطات تبیین شده است، که این عوامل بر اساس کاربرد (افزایش قدرت مخاطب، کاهش هزینه‌ها، توسعه حوزه عمومی، جهان شمولی و بازخورد بالا)، شکل (افزایش سرعت انتشار، چند رسانه‌ای شدن و حذف دروازه‌بانی) و محتوا (تنوع و تکثر معنا) تقسیم‌بندی شده‌اند. تحلیل عاملی گویه‌ها نشان می‌دهد که عامل افزایش قدرت مخاطب با 13.56 درصد مهم‌ترین و گسترش جهان شمولی با 6.64 درصد کم اهمیت‌ترین عاملی است که در نتیجه استفاده از شبکه‌های اجتماعی موبایلی در صنعت روزنامه‌نگاری در تغییرات صنعت روزنامه‌نگاری ایفای نقش کرده‌اند.

چکیده انگلیسی:

This research aims to study the role of mobile based social networks in journalism industry. These changes are studied in three groups included form, content and application. In current research the notions of journalists and communication sciences experts related to role of mobile based social networks in journalism is studied through Q-methodology. Due to lack of precise sampling framework, the purposeful sampling has been used. The sample size is 60 including 30 journalists and 30 communication sciences expert. The questionnaire includes 33 questions that is designed in form of Likert Spectrum. The data is analyzed by SPSS software and Quenelle software. The results of factor analyze shows that related factor to research subject determines 74,269 percent of the dependent variable changes. This rate of determination has been claimed by journalists and communication sciences experts. These factors have been divided based on application (increasing the audience power, decreasing the expenses, developing the public sphere, universality and high feedback), form (increasing in publication speed, multimedia and omitting the gatekeeping), and content (diversity and plurality of meaning). Factor analysis of statements shows that the factor of increasing the audience power with 13,56 percent is the most important and the universality with 6,64 percent is the least important factor that has affected journalism industry changes in result of using the mobile based social networks in journalism industry.

منابع و مأخذ:

ابراهیمی، عبدالمجید. (1386). "مدیریت بازاریابی جهانی"، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.

اینس، مارتین. (1384). "گفت‌وگوهایی با مانوئل کسلز"، حسن چاوشیان و لیلا جوافشانی، تهران: انتشارات نی.

بصیریان جهرمی، حسین. (1392). "رسانه‌های اجتماعی، ابعاد و ظرفیت‌ها"، تهران: دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها.

ترابی، عاقله. (1395). "اپلیکیشن‌های پیام‌رسان، مصداق‌های جدید شبکه‌های اجتماعی"، روزنامه دنیای اقتصاد، چهارشنبه 29 اردیبهشت، شماره 71239.

خانیکی، هادی. (1383). "دموکراسی دیجیتال تهران"، فصلنامه رسانه، شماره 59.

خوشگویان‌فرد، علیرضا. (1386). "روش‎شناسی کیو"، تهران: مرکز تحقیقات صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران.

سالتر، لی. (1383). "دموکراسی، جنبش‌های نوین اجتماعی و اینترنت"، ترجمه پیروز ایزدی، فصلنامه رسانه، شماره 59.

شمشادی، امیرحسین. (1392). "بررسی روزنامه‌نگاری شهروندی در فیس‌بوک از دیدگاه روزنامه‌نگاران حرفه‌ای"، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی، استاد راهنما: علی اسدی، استاد مشاور: اصغر کیا.

علیخواه، فردین. (1376). "کنش ارتباطی و زبان در اندیشه‌های هابرماس"، فصلنامه راهبرد، شماره 13.

فرقانی، محمدمهدی. (1381). "روزنامه‌نگاری تفاهمی"، فصلنامه رسانه، دوره 13، شماره 1.

فرقانی، محمدمهدی. (1377). "استقلال حرفه روزنامه‌نگاری در طلیعه جامعه مدنی"، مجموعه مقالات دومین سمینار بررسی مسائل مطبوعات ایران. تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات رسانه‏ها.

فرقانی، محمدمهدی. (1393). "روزنامه‌نگاری ارتباطات و جامعه"، تهران: انتشارات اطلاعات.

کتابدار، علیرضا. (1393). "روزنامه‌نگاری آنلاین"، تهران: نشر ثانیه.

کسلز، مانوئل. (1380). "عصر اطلاعات"، پایان هزاره، جلد سوم، ترجمه احد علیقلیان، تهران: نشر طرح نو.

کسلز، مانوئل. (1389). "عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ، ظهور جامعه شبکه‌ای"، دو جلد، تهران: طرح نو.

کین، جان. (1383). "رسانه‏ها و دموکراسی"، ترجمه نازنین شاه‌رکنی، تهران: طرح نو.

مهدی‌زاده، سیدمحمد. (1383). "اینترنت و حوزه عمومی"، فصلنامه رسانه، شماره 59.

وبستر، فرانک. (1383). "نظریه‌های جامعه ‌اطلاعاتی"، اسماعیل قدیمی، تهران: قصیده‌سرا.

الوندی، پدرام. (1388). "رسانه‌های شهروندی در ایران الگوها و روندهای شکل‌گیری روزنامه‌نگاری شهروندی در فضای مجازی"، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی، استاد راهنما: هادی خانیکی، استاد مشاور: حسینعلی افخمی.

الوندی، پدرام. (1388). "روزنامه‌نگاری شهروندی"، تهران: مؤسسه نشر شهر.

الوندی، پدرام. (1394). "روزنامه‌نگاری شبکه‌ای"، تهران: نشر ثانیه.

ویلیامز، ریموند. (1385). "تلویزیون تکنولوژی و شکل فرهنگی"، ترجمه منوچهر بیگدلی، تهران: انتشارات اداره کل پژوهش‌های سیما.

https://arrow.tudublin.ie/cgi/viewcontent.cgi?article=1166&context=icr.

Cision, Europe. & Canterbury, Christ Church University. (2011). “Social Journalism Study: Perceptions and use of social media among journalists in the UK”. Cision.com, from http://www.cision.com/ uk/files/2012/07/2011-Social-Journa;ism-Study1.pdf.

Heinrich, Ansgard. (2012). “What’s network Journalism”, Media International Australia, Vol. 144(1), First Published August 1.

Roselyn Du, Ying. (2015). “What is needed versus what is Taught (Students’ Perception of Online Journalism Courses in Hong Kong)”, Asia Pacific Media Educator, Vol. 24, First Published January 28, 2015.

Schmitz Weiss, Amy. (2014). “The digital and social media journalist: A comparative analysis of journalists in Argentina, Brazil, Colombia, Mexico, and Peru”, International Communication Gazette, Vol. 77(1), PP. 74-101, First Published November 13.

https://www.statista.com/topics/2478/mobile-social-networks/#dossierKeyfigures

 Deuze, Mark. & Christina, Dimoudi. (2002). “Online journalists in the Netherlands (Towards a profile of a new profession)”, Journalism, Vol. 3(1), PP. 85-100, First Published Apr 1.

https://online.sbu.edu/news/journalism-in-the-digital-age.

Palmer, Lindsay. (2012). “IReporting” an Uprising (CNN and Citizen Journalism in Network Culture)”, Television & New Media, Vol. 14(5), PP. 367-385, First Published June 4.

Ramírez de la Piscina, Txema. (2014). “Differences between the quality of the printed version and online editions of the European reference press”, Journalism 2015, Vol. 16(6), PP. 768-790, © The Author(s) Reprints and permissions: sagepub.co.uk/ journalsPermissions.nav DOI: 10.1177/ 1464884914540432 jou.sagepub.com

 

https://arrow.tudublin.ie/cgi/viewcontent.cgi?article=1166&context=icr.

Cision, Europe. & Canterbury, Christ Church University. (2011). “Social Journalism Study: Perceptions and use of social media among journalists in the UK”. Cision.com, from http://www.cision.com/ uk/files/2012/07/2011-Social-Journa;ism-Study1.pdf.

Heinrich, Ansgard. (2012). “What’s network Journalism”, Media International Australia, Vol. 144(1), First Published August 1.

Roselyn Du, Ying. (2015). “What is needed versus what is Taught (Students’ Perception of Online Journalism Courses in Hong Kong)”, Asia Pacific Media Educator, Vol. 24, First Published January 28, 2015.

Schmitz Weiss, Amy. (2014). “The digital and social media journalist: A comparative analysis of journalists in Argentina, Brazil, Colombia, Mexico, and Peru”, International Communication Gazette, Vol. 77(1), PP. 74-101, First Published November 13.

https://www.statista.com/topics/2478/mobile-social-networks/#dossierKeyfigures

 Deuze, Mark. & Christina, Dimoudi. (2002). “Online journalists in the Netherlands (Towards a profile of a new profession)”, Journalism, Vol. 3(1), PP. 85-100, First Published Apr 1.

https://online.sbu.edu/news/journalism-in-the-digital-age.

Palmer, Lindsay. (2012). “IReporting” an Uprising (CNN and Citizen Journalism in Network Culture)”, Television & New Media, Vol. 14(5), PP. 367-385, First Published June 4.

Ramírez de la Piscina, Txema. (2014). “Differences between the quality of the printed version and online editions of the European reference press”, Journalism 2015, Vol. 16(6), PP. 768-790, © The Author(s) Reprints and permissions: sagepub.co.uk/ journalsPermissions.nav DOI: 10.1177/ 1464884914540432 jou.sagepub.com