فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) و نااطمینانی بازار سرمایه

محورهای موضوعی : دانش مالی تحلیل اوراق بهادار

پوریا رستمی چری ¹ , پروانه سلاطین ²

1 - کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات ، تهران ایران.
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فیروزکوه، گروه اقتصاد، فیروزکوه. نویسنده مسئول

تاریخ دریافت : 1401/01/18 تاریخ پذیرش : 1401/06/09 تاریخ انتشار : 1401/12/01

کلید واژه: فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاو, ARDL,

چکیده مقاله :

فناوری اطلاعات و ارتباطات( فاوا) نقش مهمی را در تسهیم اطلاعات و مشارکت بیشتر در تبادلات و خرید و فروش سهام سرمایه گذاران دارد. زیرا به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در بازارهای مالی، کاهش هزینه های بازاریابی و افزایش مشارکت سهامداران وسرمایه گذاران و کاهش عدم تقارن اطلاعاتی را به همراه دارد. از این رو، هدف اصلی این مقاله بررسی میزان تأثیرگذاری فاوا بر نااطمینانی بازار سرمایه در ایران می باشد. در این مطالعه برای براورد شاخص نااطمینانی بازار سرمایه از مدل GARCH استفاده شده است. نتایج براورد مدل به روش ARDL با استفاده از داده های فصلی در دوره زمانی 2011:1 تا 2020:4 ( 1390:1- 1399:4) در کوتاه مدت و بلندمدت نشان داد که تاثیر نسبت معاملات برخط یا آنلاین به حجم کل معاملات به عنوان شاخص فاوا بر نااطمینانی بازار سرمایه در کوتاه مدت و بلندمدت متفاوت است. در کوتاه مدت افزایش نسبت معاملات برخط یا آنلاین به حجم کل معاملات سبب افزایش نااطمینانی بازار سرمایه و در بلند مدت سبب کاهش نااطمینانی بازار سرمایه گردیده است. سایر نتایج مدل نشان داد که تورم، رشد اقتصادی و نرخ ارز تاثیر معنی داری بر نااطمینانی بازدهی شاخص کل بورس اوراق بهادار به عنوان شاخص نااطمینانی بازار سرمایه دارند. و حدودا 7.5 فصل به طور متوسط طول می کشد تا عدم تعادل در نااطمینانی بازار سرمایه به طور کامل خنثی گردد.

چکیده انگلیسی:

Information and Communication Technology (ICT) plays an important role in sharing information and greater participation in exchanges and buying and selling of investors' shares. Because the use of information and communication technology in financial markets, reducing marketing costs and increasing the participation of shareholders and investors and reduces information asymmetry. Therefore, the main purpose of this dissertation is to investigate the impact of ICT on capital market uncertainty in Iran. In this dissertation, GARCH method has been used to estimate the capital market uncertainty index. The results of ARDL model estimation using quarterly data in the period 2011: 1 to 2020: 4 (1390: 1399: 4) in the short and long term showed that the effect of the ratio of online or online transactions to the total volume of transactions to The title of ICT Index on capital market uncertainty in the long run and short term is different. This factor increases the excitement in the market and increases the uncertainty in the capital market in the short run. While continuing to increase trading in the long run, it increases market confidence and increases the expectation of profitability from the market and reduces capital market uncertainty. Other results of the model showed that inflation, economic growth and exchange rate have a significant effect on the performance uncertainty of the total stock exchange index as an indicator of capital market uncertainty. The results also show that the errors are sinusoidal adjusted and diverged, and it takes about 7.5 seasons on average to completely neutralize the imbalance in capital market uncertainty

منابع و مأخذ:

• ابونوری، اسمعیل، کشاورز حداد، غلامرضا ، میرزا آقانسب گردرودباری، ایمان. (1398). " مدلسازی انتقال تلاطم میان نرخ ارز و بازار سهام و ارایه راهبردهای پوشش ریسک برای ایران با مدل های گارچ" رساله دکتری دانشگاه سمنان


• انواری رستمی، علی اصغر؛ قاضی نوری، سید سپهر؛ خراسانی، امیر؛ (1392)، ارزیابی کارایی اطلاعاتی شرکت های فناوری اطلاعات و ارتباطات در بورس تهران، مدیریت بهره وری تابستان 1392 - شماره 25.


• بدیع زاده، علی و عشقی، نسیم و کرمی، محمود. (1393)، "تاثیرات قابلیت فناوری اطلاعات، نوآوری فرآیند خدمات و نقش میانجی خدمات مشتریان بر عملکرد سازمان"، کنفرانس بین المللی مدیریت و مهندسی صنایع.


• پژویان، ج.، و خسروی، ت. (1391). تاثیر تورم بر سرمایه گذاری بخش خصوصی. دانش سرمایه گذاری, 1(4), 1-17. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=197353


• جعفری فشارکی, ن., معمارنژاد, ع., هژبر کیانی, ک., حسینی, س. ش. ا., & سید شمس الدین. (1399). اثر تورم و بهبود فضای کسب و کار بر سرمایه‌گذاری خارجی در کشورهای منتخب و ایران. اقتصاد کاربردی, 10(34 و 35 (پاییز و زمستان 99)), 47-60.‎


• جعفری صمیمی، احمد؛ یحیی زاده فر، محمود؛ دولت آبادی، میرکریم ( 1383 ). بررسی رابطه روش های تأمین مالی (منابع خارجی) بربازده و قیمت سهام شرکت های بورس اوراق بهادار تهران. دوماهنامه علمی پژوهشی دانشور رفتار، مدیریت و پیشرفت،.45 -39 ،(5) دانشگاه شاهد، 11


• جوادی، جواد ( 1374 ). بررسی تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی بر روی شاخص قیمت سهام و تصمیم گیری سرمایه گذاران در بورس. پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه شهید بهشتی تهران. - اوراق بهادار تهران طی سا لهای 1369-1372


• چاوشی, سیدکاظم, & کبیریان. (2020). ارایه الگوی تاب‌آوری بازار سرمایه ایران با مدلسازی معادلات ساختاری.مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار, 11(43), 106-130.‎


• ربیعی. (1401). مطالعه تأثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات و توزیع درآمد بر ناآرامی اجتماعی در ایران. پژوهشهای اقتصادی (رشد و توسعه پایدار), 22(1), 175-204.‎


• رجائی، زهرا، جفایی رهنی، منیر، جفایی رهنی، مهدی (۱۳۹۰)، »بررسی تأثیر فن آوری اطلاعات برتوانمند سازی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی «، همایش منطقه‌ای تبیین خدمات دانشگاه آزاد اسلامی«، دورود، دانشگاه آزاد اسلامی واحد دورود.


• رسولی نژاد، ا.، و نوری، م. (1388). اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر اشتغال ایران. تحقیقات اقتصادی, 44(89), 87-107. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=102630


• رضازاده، ع.، و خداوردی زاده، ص.، و میرزایی، ش. (1396). تاثیر نااطمینانی تورم بر تورم, سرمایه گذاری و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی: رهیافت داده های تلفیقی پویا و پانل میان گروهی. سیاست های راهبردی و کلان, 5(19 ), 49-76. https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=313844


• سامتی، مرتضی، رنجبر ، همایون(1391)، همت زاده منیره، بررسی مقایسه تاثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی تحت اطلاعات متقارن ، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی، سال سوم، شماره نهم


• سپهردوست، حمید. صدری، لیلی(1396) "اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد بازار سرمایه؛ شواهد تجربی از بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه مطالعات مدیریت فناوری اطلاعات،5 (19)صص28-1


• سپهردوست، حمید؛ صدری، لیلی؛ (1396)، اثر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر رشد بازار سرمایه؛ شواهد تجربی از بورس اوراق بهادارتهران، مطالعات مدیریت کسب و کار هوشمند.


• طریقی سمانه, ترابی تقی, معمارنژاد عباس, & غفاری فرهاد. بررسی اثرات نااطمینانی در متغیرهای حقیقی و پولی منتخب بر بازدهی بازار سرمایه (مطالعه موردی بورس اوراق بهادار تهران).‎


• عزیزی، ف. (1383).آزمـون تجربـی رابطـه تـورم و بـازده سـهام در بـورس اوراق بهـادار تهـران . فصلنامه ی پژوهشهای اقتصادی، شماره 11 و 12 ،143-156.


• غلام زاده، مرجان، (1399)، عدم اطمینان در سیاست های پولی ، مالی و ارزی دولت و بازده بازار سهام، دومین کنفرانس حسابداری و مدیریت.


• کاظمی زرومی ، حسن (1391). بررسی اثر نااطمینانی قیمت نفت و نرخ ارز بر بازدهی بازار سهام در ایران: پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران.


• کشاور حداد، غلامرضا، ابونوری، اسمعیل، جهانی، طاهره(1398). نااِطمینانی درآمد نفت، تحریم‌ها و نوسانات متغیرهای اقتصاد کلان" پژوهشنامه اقتصادی، پذیرش، مقالات آماده انتشار.


• ملک پور، عیسی. (1394)، "بررسی تأثیر استفاده از نوآوری‌ها به خصوص فناوری اطلاعات برموفقیت شرکت‌ها"، کنفرانس ملی چارسوی علوم انسانی.


• ملکی, & ناصر. (1396). تحلیلی بر وضعیت فناوری اطلاعات و ارتباطات در ایران. آمار (دوماهنامه‌ی تحلیلی-پژوهشی), 5(6), 31-34.‎


• موسوی‌ راغب حقیقی, محمدهاشم (2014). اثر نرخ تورم بر عملکرد بازار سهام در ایران.پژوهش‌های پولی-بانکی, 7(19), 125-142.‎


• مهر آرا, سید قاسمی, میر سجاد, & بهزادی صوفیانی. (2016). اثرهای نا اطمینانی‌های تورم و مخارج دولت و تعامل آن‌ها بررشد بخش‌های اقتصادی ایران.اقتصاد مالی financial Economics, 10(34), 33-58.‎


• مهرمحمدی، محمود، عطاران، محمد، آیتی، محسن (۱۳۸۳)، »الگوی تدوین برنامه های درسی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) در تربیت معلم«، مجله مطالعات برنامه درسی، شماره ۵.


• نیکویی, فاطمه, علوی راد, عباس, موسوی, سید نعمت اله. (1400). تاثیر گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT) بر مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر در بخش‌های اقتصادی ایران (صنعت، خدمات، کشاورزی). فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی, 13(2), 281-294.


• یحیی زاده فر، محمود؛ آقاجانی، حسنعلی؛ پاکدین، علیرضا ( 1390 ). عوامل مؤثر بر شاخص قیمت سهام با رویکرد فازی در بورس.522 -511 ،(47) اوراق بهادار تهران. دو ماهنامه علمی پژوهشی دانشور رفتار، مدیریت و پیشرفت.

 

• Aceto, G., Persico, V., & Pescapé, A. (2019). A survey on information and communication technologies for industry 4.0: State-of-the-art, taxonomies, perspectives, and challenges. IEEE Communications Surveys & Tutorials, 21(4), 3467-3501.


• Adjasi, C. K.D., and B.N. Biekpe. (2005), Stock Market Returns and Exchange Rate Dynamics in Selected African Countries: A bivariate analysis, The African Finance Journal, July, Cape Town, South Africa.


• Agnolucci, P. (2009). Volatility in crude oil futures: A comparison of the predictive ability of GARCH and implied volatility models. Energy Economics, 31(2), 316-321.


• Ahmad, B., Ciupac-Ulici, M., & Beju, D.-G. (2021). Economic and Non-Economic Variables Affecting Fraud in European Countries. Risks, 9(6), 119.


• Baldwin, J. R., & Sabourin, D. (2001). Impact of the adoption of advanced information and communication technologies on firm performance in the Canadian manufacturing sector. Ottawa, ON: Analytical Studies Branch, Statistics Canada.


• Baumöhl, E., Lyócsa, Š. & Výrost, T. (2011). Shift contagion with endogenously detected volatility breaks: the case of CEE stock markets. Applied Economics Letters, 18(12), 1103-1109.


• Bhanot, K., & Kadapakkam, P. R. (2006). Anatomy of a government intervention in index stocks: Price pressure or information effects? The Journal of Business, 79(2), 963-986.


• Bilan, Y., Brychko, M. M., Buriak, A. V., & Vasylieva, T. A. (2019). Financial, business and trust cycles: the issues of synchronization.


• Boardman, A. E., & Laurin, C. (2000). Factors affecting the stock price performance of share issued privatizations. Applied Economics, 32(11), 1451-1464.


• Bonsall IV, S. B., Green, J., & Muller III, K. A. (2020). Market uncertainty and the importance of media coverage at earnings announcements. Journal of Accounting and Economics, 69(1), 101264.


• Branson, W.H., (1983), “Macroeconomic determinants of real exchange risk”, In: Herring, R.J. (Ed.), Managing Foreign Exchange Risk, Cambridge University, Cambridge.


• Brown, N. C., Elliott, W. B., Wermers, R., & White, R. M. (2020). News or noise: mobile internet technology and stock market activity. Available at SSRN 3585128.


• Brown, S. P., & Yücel, M. K. (2002). Energy prices and aggregate economic activity: an interpretative survey. The Quarterly Review of Economics and Finance, 42(2), 193-208.


• Chenet, H., Ryan-Collins, J., & van Lerven, F. (2021). Finance, climate-change and radical uncertainty: Towards a precautionary approach to financial policy. Ecological Economics, 183, 106957.


• Cheng, C. Y., Chien, M. S., & Lee, C. C. (2021). ICT diffusion, financial development, and economic growth: An international cross-country analysis. Economic modelling, 94, 662-671.


• Chu, N., Oxley, L., & Carlaw, K. (2005). ICT and causality in the New Zealand economy. In Proceedings of the 2005 international conference on simulation and modelling.


• Cisco (2003), “ICT and GDP Growth in the United Kingdom: A Sectoral Analysis”, Report to Cisco Systems by London


• Demski, J. S., & Feltham, G. A. (1994). Market response to financial reports. Journal of Accounting and Economics, 17(1-2), 3-40.


• Dery, C., & Serletis, A. (2021). Disentangling the Effects of Uncertainty, Monetary Policy and Leverage Shocks on the Economy. Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 83(5), 1029-1065.


• Djoumessi, Y. F., & Mbongo, L. d. B. E. (2022). An analysis of information Communication Technologies for natural disaster management in Africa. International Journal of Disaster Risk Reduction, 68, 102722.


• Dornbusch, R., Fischer, S., (1980), “Exchange rates and the current account”, The American Economic Review, 70(5), pp.960–971.


• Easley, D., & O'hara, M. (1992). Time and the process of security price adjustment. The Journal of finance, 47(2), 577-605.


• Ezirim, C. B., Adebajo, U. R., Elike, U., & Muoghalu, I. M. (2009). Capital market growth and information technology: Empirical evidence from Nigeria. International Journal of Business and Economics Perspectives, 4(1), 1-17.


• Fernandez, B.C. & Callen, Y.F. & Lainez Gadea, J.A. (2011), Stock Price Reaction to Non-financial News in European Technology Companies.European Accounting Review,20(1),81-111


• GABA, V., & Meyer, A. D. (2008). Crossing the organizational species barrier: How venture capital practices infiltrated the information technology sector. Academy of Management Journal, 51(5), 976-998.


• Gavin, M. (1989). The stock market and exchange rate dynamics. Journal of international money and finance, 8(2), 181-200.


• Ghirelli, C., Gil, M., Pérez, J. J., & Urtasun, A. (2021). Measuring economic and economic policy uncertainty and their macroeconomic effects: the case of Spain. Empirical Economics, 60(2), 869-892.


• Göll, E., & Zwiers, J. (2018). Technological trends in the MENA region: the cases of digitalization and Information and Communications Technology (ICT). In: MENARA Istanbul.


• Haftu, G. G. (2019). Information communications technology and economic growth in Sub-Saharan Africa: A panel data approach. Telecommunications Policy, 43(1), 88-99.


• Hou, A., & Suardi, S. (2012). A nonparametric GARCH model of crude oil price return volatility. Energy Economics, 34(2), 618-626.


• Huang, Y. S., Wu, J., & Guo, F. (2022). Venture capital staging under economic policy uncertainty. International Review of Economics & Finance.


• Istiak, K., & Serletis, A. (2018). Economic policy uncertainty and real output: Evidence from the G7 countries. Applied Economics, 50(39), 4222-4233.


• Karunanayake, I., Valadkhani, A., & O'Brien, M. (2009). Modelling Australian stock market volatility: a multivariate GARCH approach.


• Khalifa, A. A., Hammoudeh, S., & Otranto, E. (2014). Patterns of volatility transmissions within regime switching across GCC and global markets. International Review of Economics & Finance, 29, 512-524.


• Kim, J., Park, J. C., & Komarek, T. (2021). The impact of Mobile ICT on national productivity in developed and developing countries. Information & Management, 58(3), 103442.


• Lamberts-Van Assche, H., & Compernolle, T. (2022). Using Real Options Thinking to Value Investment Flexibility in Carbon Capture and Utilization Projects: A Review. Sustainability, 14(4), 2098.


• Levine, R. (1997). Financial development and economic growth: views and agenda. Journal of economic literature, 35(2), 688-726.


• Lu, W.-C. (2018). The impacts of information and communication technology, energy consumption, financial development, and economic growth on carbon dioxide emissions in 12 Asian countries. Mitigation and Adaptation Strategies for Global Change, 23(8), 1351-1365.


• Lucas Jr, H. C., Oh, W., & Weber, B. W. (2009). The defensive use of IT in a newly vulnerable market: The New York Stock Exchange, 1980–2007. The Journal of Strategic Information Systems, 18(1), 3-15.


• Macy, A., Terry, N., & Owens, J. (2010). Stock market performance of computer software firms across multiple periods. Journal of Finance and Accountancy, 4, 1.


• Makian, S. N., Tavaklian, Hussein, Najafi Fara Shah, Seyyed Mohammad Saleh. (2020). Investigating the effect of direct tax shock on GDP and inflation in Iran in the framework of a stochastic dynamic general equilibrium model. Financial Economics, 13(49), 1-46.


• Martinez, I., & Nguyen, T. (2014). Using information and communication technology to support women's entrepreneurship in Central and West Asia.


• McNichols, M., & Trueman, B. (1994). Public disclosure, private information collection, and short-term trading. Journal of Accounting and Economics, 17(1-2), 69-94.


• Medina-Garrido, Joes A., Martinez-Fiarro, Salustiano, Ruiz-Navarro, Jose. (2008),” Case of information techonology entrepreneurship”, IGI publishing, Hershey, Newyork.


• Mensi, W., Beljid, M., Boubaker, A., & Managi, S. (2013). Correlations and volatility spillovers across commodity and stock markets: Linking energies, food, and gold. Economic Modelling, 32, 15-22.


• Mozayani, A., & Jafarikhah, T. (2021). A Study of the Impact of Information & Communication Technology on Energy Consumption Intensity in Iran (A Provincial Approach). Quarterly Energy Economics Review, 16(67), 117-140.


• Nakhli, M. S., Shahbaz, M., Jebli, M. B., & Wang, S. (2022). Nexus between economic policy uncertainty, renewable & non-renewable energy and carbon emissions: Contextual evidence in carbon neutrality dream of USA. Renewable Energy, 185, 75-85.


• NIA (2011), “Smart Society: IT Issues and Strategies to Realize a Smart Society”, Seoul: National Information Society Agency.


• Niebel, T. (2018). ICT and economic growth–Comparing developing, emerging and developed countries. World Development, 104, 197-211.


• Prabahar, R., Dhinakaran, J., & Pandian, P. (2008). Return and risk analysis of indian information technology sector stocks. The ICFAI Journal of Financial Risk Management, 5, 41-49.


• Qiao, Z., Smyth, R., & Wong, W. K. (2008). Volatility switching and regime interdependence between information technology stocks 1995–2005. Global Finance Journal, 19(2), 139-156.


• Rozanova, N. (2010). Competitive interactions in the information technology sector: International experience and Russia. Problems of Economic Transition, 52(10), 44-64.


• Salahuddin, M., & Alam, K. (2016). Information and Communication Technology, electricity consumption and economic growth in OECD countries: A panel data analysis. International Journal of Electrical Power & Energy Systems, 76, 185-193.


• Salehan, M., Kim, D. J., & Lee, J. N. (2018). Are there any relationships between technology and cultural values? A country-level trend study of the association between information communication technology and cultural values. Information & Management, 55(6), 725-745.


• Sassi, S., & Goaied, M. (2013). Financial development, ICT diffusion and economic growth: Lessons from MENA region. Telecommunications Policy, 37(4-5), 252-261.


• Schreyer, P. (2000). The contribution of information and communication technology to output growth: a study of the G7 countries.


• Simplice, A. (2016). The Role of ICT in Reducing Information Asymmetry for Financial Access, Research in International Business and Finance, 38, 202-213.


• Singjai, K., Winata, L., & Kummer, T. F. (2018). Green initiatives and their competitive advantage for the hotel industry in developing countries. International Journal of Hospitality Management, 75, 131-143.


• Stiglitz, J. E., Stiglitz, J. E., Stiglitz, J. E., & Stiglitz, J. E. (2002). Globalization and its Discontents (Vol. 500). New York: WW norton.


• Vrontis, D., Christofi, M., Pereira, V., Tarba, S., Makrides, A., & Trichina, E. (2022). Artificial intelligence, robotics, advanced technologies and human resource management: a systematic review. The International Journal of Human Resource Management, 33(6), 1237-1266.


• Wen, F., Zhao, Y., Zhang, M., & Hu, C. (2019). Forecasting realized volatility of crude oil futures with equity market uncertainty. Applied Economics, 51(59), 6411-6427.


• Yaghoubi, M., & Keefe, M. O. C. (2022). The financing of uncertain future investments. Studies in Economics and Finance.