ارزیابی تاثیر تحریم‌های اقتصادی بر تورم اقتصاد ایران

محورهای موضوعی : اقتصاد کاربردی

سید محمد سادات اخوی ¹ (دانش آموخته کارشناسی ارشد، اقتصاد توسعه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران.)
سید شمس الدین حسینی ² (استادیار و عضو هیات علمی گروه اقتصاد بازرگانی، دانشگاه علامه طباطبایی)

تاریخ دریافت : 1395/10/17 تاریخ پذیرش : 1396/04/17 تاریخ انتشار : 1396/06/01

کلید واژه: تورم, تحریم, تورم وارداتی, نقدینگی,

چکیده مقاله :

در پژوهش حاضر، باتوجه به وقوع تحریم‌ها علیه اقتصاد ایران و افزایش نرخ تورم در سالهای پس از آن، ارزیابی تاثیر تحریم-های اقتصادی به ویژه تحریم‌های سال 1389 به بعد بر تورم اقتصاد ایران به عنوان هدف اصلی مطرح می باشد. برای این منظور، یک مدل رگرسیون تصریح و متغیرهای تولید ناخالص ملی، نرخ ارز، تورم وارداتی و نقدینگی، متغیر مجازی مربوط به هدفمندی یارانه‌ها به عنوان متغیرهای مستقل و متغیر تورم به عنوان متغیر وابسته در این مدل لحاظ شده است. این مدل با استفاده از اطلاعات فصلی سالهای 1382 تا 1393 و تکنیک سری‌های زمانی مورد برآورد قرار گرفت. نتایج بیانگر اثرگذاری مستقیم تحریم بر تورم به صورت انتظاری و اثرگذاری غیرمستقیم تحریم بر تورم از طریق نقدینگی است. نرخ ارز از طریق تورم وارداتی بر تورم اثرگذار است. به علاوه نرخ رشد به صورت منفی و نقدینگی به صورت مثبت بر تورم اثرگذار است.

منابع و مأخذ:

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، بانک اطلاعات سری زمانی

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، مجله خلاصه تحولات اقتصادی، سالهای مختلف

حسینی، سید شمس الدین، 1392، اقتصاد ایران همراه با تحریم با تاکید بر عملکرد سال 1391، فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، سال یکم، شماره 2

حسینی، سید شمس الدین، 1393، آسیب شناسی رشد اقتصادی ایران با تاکید بر تکانه‌های خارجی، توصیه ای برای اقتصاد مقاومتی

حسینی، سید شمس الدین،1395، اثرتحریم‌های نفتی بر رشد اقتصادی، مرکز تحقیقات راهبردی دفاعی

درخشان، حمیدرضا، 1392، گزارش مرکز تحقیقات کنگره آمریکا در مورد تحریم‌های ایران، تهران، موسسه تحقیقاتی تدبیر اقتصاد

دفتر مطالعات اقتصادی وزارت بازرگانی، 1384، دلایل تورم و راه‌های مهار آن در اقتصاد ایران، چاپ و نشر بازرگانی

دورنبوش، رودریگر، فیشر، استاتلی، 1375، اقتصاد کلان ترجمه تیزهوش تابان محمد حسین، نشر سروش تهران

رجبی، فاطمه، 1392، بررسی علل غیرپولی تورم در اقتصاد ایران دوره 1340-90، پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه علامه طباطبایی

شاکری، عباس، 1379، بررسی ماهیت تورم در اقتصاد ایران، پایان نامه دکتری دانشگاه شهید بهشتی

شاکری، عباس، 1387، نظریه‌ها و سیاست‌های اقتصاد کلان، جلد دوم، انتشارات پارس نویسا تهران

غفاری آشتیانی، پیمان و مظفری، امین و آل مجتبی، زهرا، 1392، تغییرات رفتار مصرف کننده در پی تحریم اقتصادی، مجله مدیریت بازاریابی، دوره 9، شماره 24

طغیانی، مهدی و همکاران، 1392، مقدمه ای بر اقتصاد تحریم، تهران، به سفارش سازمان پدافند غیرعامل کشور، قرارگاه پدافند اقتصادی، نشر نیلوفران

طیب نیا، علی، 1374، تئوری‌های تورم با نگاهی به فرآیند تورم در ایران، انتشارات جهاد دانشگاهی تهران

فرحناک، فردین، 1388، بررسی ریشه‌های تورم در ایران در دوره زمانی 57 تا 85، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی

قبادی، فرح و رئیس دانا، فریبرز، 1368، پول و تورم، انتشارات پاپیروس پیشبرد تهران

مرادی، بهروز، 1393، راهبردهای مالی و پولی برای کاهش تکانه‌های تورمی تحریم در ایران تجربه سال 1390-1392، تهران، فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، سال یکم، شماره 2

معاونت امور اقتصادی وزارت امور اقتصاد و دارایی، 1391، بررسی تحولات شاخص‌های قیمت، چشم اندازهای آن و راهکارهای پیشنهادی، وزرات امور اقتصاد و دارایی جمهوری اسلامی ایران

منظور، داوود و مصطفی پور، منوچهر، 1392، بازخوانی تحریم‌های ناعادلانه؛ ویژگی ها، اهداف و اقدامات، فصلنامه سیاست‌های مالی و اقتصادی، سال یکم، شماره 2

نیلی، مسعود و خاوری­نژاد، ابوالفضل، 1393، تحلیل رشد بلند مدت اقتصاد ایران و چالش­های دهه90، کنفرانس اقتصاد ایران، سال یکم

Akbari fard, hossein, alaei, reza, (2014), INVESTIGATING THE EFFECT OF SECURITY COUNCIL COMPREHENSIVE SANCTIONS ON IRAN'S REGIONAL INTEGRATION WITH MEMBERS OF ECO AND D8 BLOCS, Indian J.Sci.Res. 4 (6): 440-449

Drury, A. cooper(2005), Economic sanctions and presidential enforcement, London, palgrace macmillan

Elliot, Kimberly Ann, (2002), Analyzing the effects of targeted sanctions. In: Smart Smart Sanction Targeting Economic Statecraft, ed. David David Cortright and Georg A. Lopez, 82-171, New York: Rowman and Littelefield.

Eyler, Robert (2007), Economic Sanctions International Policy and Political Economy at Work, Palgrave Macmillan

Friedman Milton and Anna J. Schwartz (1982) Monetary Trends in the United States and United Kingdom: Their Relation to Income, Prices, and Interest Rates, 5862-5925, University of Chicago Press : chapter The Role of Money

Frisch Helmut (1983) Theories of inflation, CAMBRIDGE UNIVERSITY PRESS

Heidar, Jamal Ibrahim(2015), Sanctions and Exports Deflection: Evidence from Iran, Economiv Policy

Heidar, J.I. (2014), Sanctions and trade diversion: Exporter-level evidence from Iran, Paris School of Economics, Mimeograph

Hufbauer, Gary Clyde, Jeffrey J.schott, Kimberly Ann Elliott, and Barbara Oegg (2007). Economic Sanction Reconsidered: History and Current Policy,3rd ed., Institute for International Economics, Washington DC.

Hufbauer, Gary C., and Barbara eogg. (2002), Capital-market access: New frontier in the sanctions debate: Policy Brief 02-6 . Washington, D.C.: institute for International Economics. Accessed at www.iie.org