بررسی آثار کوتاه‌مدت و بلندمدت پویای قیمت نفت خام بر قیمت متانول (مطالعه موردی ایران)

محورهای موضوعی : اقتصاد کاربردی

علی اکبر نیکواقبال ¹ , نادیا گندلی علیخانی ² , اسماعیل نادری ³

1 - ندارد
2 - مسئول مکاتبات
3 - ندارد

تاریخ دریافت : 1392/08/20 تاریخ پذیرش : 1392/11/02 تاریخ انتشار : 1392/01/01

کلید واژه: قیمت نفت, قیمت متانول, مدل VECM,

چکیده مقاله :

بررسی نفت به عنوان یک کالای راهبردی در سطح جهانی و نیز تحلیل چگونگی اثر تغییرات قیمت آن بر عوامل کلیدی اقتصاد همواره حائز اهمیت بوده است. اهمیت این قضیه در کشور ایران دوچندان می‌باشد، چراکه سیاستگذاری‌های این کشور به عنوان یکی از مالکان عظیم منابع نفت و گاز در جهان، نه‌تنها بر سطح قیمت فرآورده‌های نفتی داخلی و خارجی مؤثر است بلکه بر دیگر متغیرهای اقتصادی این کشور نیز مؤثر می‌باشد. از سوی دیگر، به علل مختلفی نظیر نوسانات قیمت نفت و درآمد حاصل از صادرات آن، گسترش صادرات غیرنفتی _ به ویژه در دهه‌های اخیر _ نقطه ثقل تفکر برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران اقتصادی در ایران قرار داشته است. از این‌رو، متانول به عنوان یکی از پر کاربردترین محصولات پتروشیمی ، پتانسیل‌های فراوانی در زمینه تولید و صادرات غیرنفتی ایران دارد. لذا بررسی رابطه کوتاه‌مدت و بلندمدت بین قیمت نفت خام ایران و قیمت متانول در ایران، به کمک مدل VECM و با استفاده از داده‌های سری‌زمانی هفتگی متغیرهای تحقیق، طی دوره زمانی 29/10/1387 تا 27/06/1390 هدف اصلی این تحقیق را تشکیل داده است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که بین قیمت نفت خام ایران و قیمت متانول در بلندمدت، رابطه معناداری وجود دارد و این در حالی است که این متغیرها در کوتاه‌مدت از رابطه معناداری برخوردار نمی‌باشند. لذا در چنین شرایطی، شرکت‌های پتروشیمی می‌بایست همواره نوسانات قیمت نفت را جهت کنترل بازار محصولات خود پیگیری نمایند، چراکه با افزایش نوسانات قیمت نفت ثبات درآمدهای ارزی حاصل از صادرات متانول به عنوان یکی از اقلام صادرات غیرنفتی نیز با ابهام مواجه خواهد شد.

چکیده انگلیسی:

The survey of energy, as a strategic commodity in the world and also how to analyze the effect of changes prices on the key its factors in the economy, has always been important. The significance of this case in IRAN is multiplied, because the policy making in this country as one of huge owners of energy resources in the world, is not only effective on domestic and foreign petroleum price, but also will be effective on other variables in the economy. On the other hand, non-oil export expansion has been attempted by policy makers in recent decades, following the increasing volatility of oil prices and its export revenue. Accordingly, methanol, as one of the most used petrochemical products, has great potential in the field of production and non-oil exports in that country.        The main aim of this survey is short- run and long run relationships between crude oil and methanol prices from last week of 1387/10 to last week of 1390/6.  To do so, the VECM model has been used. Our findings suggest that there is a significant long-run relationship between crude oil and methanol prices, while this is not true in the short run. So, petrochemical companies must always regulate the oil price fluctuations in order to control their product markets, because the stability of foreign exchange earnings from methanol exports as one of non-oil exports items is faced with uncertainty, with increasing crude oil price changes.