امکان اجبار مستأجر به قلع و قمع اعیانی بعد از انقضاء مدت اجاره (بررسی و تحلیل فقهی ـ حقوقی ماده 504 قانون مدنی)
محورهای موضوعی : جامع الفقهیه
محمدباقر عامری نیا
1
(گروه فقه و حقوق اسلامی، واحد یاسوج، دانشگاه آزاد اسلامی، یاسوج، ایران)
کلید واژه: اجاره, مستأجر, امکان اجبار, قلع اعیانی,
چکیده مقاله :
ماده 504 قانون مدنی، اجاره زمین را برای مدّت معین حتی در فرضی که مستأجر احداث بنا یا غرس اشجار بنماید و این مستحدثات به نحوی باشد که تا مدتها بعد از انقضاء مدت اجاره باقی می ماند نافذ دانسته است. این ماده قانونی درخصوص عدم امکان اجبار مستأجر به قلع و قمع اعیانی در ظرف زمانی مدت اجاره و نیز نسبت به امکان مطالبه اجرهالمثل برای موجر، در صورت ادامه تصرفات مستأجر و همینطور برای مستأجر در فرض باقی ماندن اعیانی بدون تصرفات وی، ابهام یا اشکال مبنایی ندارد؛ لیکن درخصوص امکان اجبار مستأجر به قلع و قمع بعد از انقضاء مدت اجاره، صراحتی ندارد؛ بلکه تلقی مشهور این است که ظهور در عدم امکان اجبار دارد. مطالعه پیش رو، امکان اجبار را به لحاظ مبنایی، موافق موازین فقهی و حقوقی می داند و می کوشد تا با تجزیه و تحلیل ساختاری این ماده، مفاد آن را با نظریه ی امکان اجبار سازگاری دهد. تحلیل زبانی ماده 504، استصحاب آثارمالکیت موجر، قاعده تسلّط، استفاده از ملاک ماده540 قانون مدنی، از جمله مستندات اثباتی نظریه ی مزبور می باشند؛ همچنان که قاعده اذن، قاعده لاضرر و مقوله حق ریشه به عنوان دلایل نظریه ی عدم امکان اجبار، در این پژوهش مورد نقد قرار گرفته است.
Article 504 of civil law of renting for a definite time even in hypothetical construction of building or tenant that planted the trees and seem to happen in such a way that for a long time after expiry tenancy remain as penetrating. This article about legal impossibility of forcing to tenant and suppression in lordly within time for rent and the possibility of compensate materials for proprietor tenant inaction in the case of continuation. Also, to assume tenant remaining in lordly tenets without ambiguity or basis forms; but this article on the possibility to tenant obligation and suppression after the expiry for rent, unusual candor does not become famous as this is in the absence of possibility for forcing. Present article while explaining the problem and careful investigation of the bases both probable and possible proving the theory and assumed it based on agreed standards and legal jurisprudence consideration and tries to analyze and structure this article, the contents with possibility theory forced adjustment. Linguistic analysis of article 504, using properties issues, landlord rule, using criterion article 540 of civil law of including documents proved theory are mentioned. In this research, they are examined and the attention has been taken as leave rule and harmless rule and the category of the right roots as possible reasons for the lack of compulsion are examined and criticized.
