بررسی تاثیر مکانیسم‌های حاکمیت شرکتی بر رابطه‌ی بین ضعف کنترل داخلی و کیفیت اقلام تعهدی

محورهای موضوعی : حسابداری مدیریت

سولماز فرزدقی ¹ , سینا خردیار ² , فاضل محمدی نوده ³ , محمود صمدی لرگانی ⁴

1 - دانشجوی دکتری حسابداری، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
2 - استادیار، گروه حسابداری، واحد رشت، دانشگاه آزاد اسلامی، رشت، ایران.
3 - استادیار، گروه حسابداری، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران.
4 - استادیار، گروه حسابداری، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران

تاریخ دریافت : 1398/03/01 تاریخ پذیرش : 1398/07/20 تاریخ انتشار : 1399/07/01

کلید واژه: ضعف کنترل داخلی, کیفیت اقلام تعهدی, حاکمیت شرکتی,

چکیده مقاله :

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر مکانیسم‌های حاکمیت شرکتی بر رابطه‌ی بین ضعف کنترل داخلی و کیفیت اقلام تعهدی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. کیفیت اقلام تعهدی، متغیر وابسته و ضعف کنترل داخلی به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شده است. 9 معیار مختلف حاکمیت شرکتی شامل مکانیسم‌های مدیریتی و ساختار مالکیت به عنوان متغیرهای تعدیلگر بکارگرفته شده است. به منظور محاسبه متغیرهای تحقیق از داده‌های 159 شرکت در بازه زمانی سال‌های 1390 تا 1396 استفاده شد. پژوهش از نوع کاربردی، توصیفی و همبستگی است. آزمون فرضیه‌ها به کمک مدل‌های رگرسیونی نشان می‌دهد که بین ضعف کنترل داخلی و کیفیت اقلام تعهدی رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. و استقلال هیئت مدیره و اندازه هیئت مدیره، سهام شناور آزاد و درصد مالکیت نهادی تأثیر منفی ضعف کنترل داخلی بر کیفیت اقلام تعهدی را تضعیف می‌کنند و در مقابل ثبات مدیرعامل شرکت و تمرکز مالکیت موجب تشدید تاثیر ضعف کنترل داخلی در شرکت‌ها می‌شوند.

چکیده انگلیسی:

The present research aims to study the effect of corporate governance mechanisms on therelationship between the internal control weakness and accruals' quality in the companies listed inTehran Stock Exchange. The accruals' quality and the internal control weakness are the dependentand independent variables, respectively. 9 different criteria of the corporate governance includemanagerial mechanisms and ownership structure as the moderating variables. To calculate theresearch variables, data of 159 companies in the time interval of 2011-2017 were used. The researchis applied, descriptive and correlational. The hypotheses testing using the regression models showsthat there is a significant reverse relationship between the internal control weakness and accruals'quality. And independence of the board of directors, the size of the board of directors, free float stockand the institutional ownership percentage will weaken the negative effect of the internal controlweakness on the accruals' quality and in contrast, the CEO stability and the ownership concentrationwill intensify the effect of internal control weakness in companies.

منابع و مأخذ:

*      ابراهیمی، سیدکاظم؛ بهرامی نسب، علی و حسن زاده، مهدی. (1396). واکاوی کیفیت گزارشگری مالی و اجتناب مالیاتی در پرتو مالکیت دولتی و روابط سیاسی. فصلنامه مدیریت سازمانهای دولتی، سال پنجم، شماره 2، 166-151.

*      برادران حسن زاده، رسول؛ بادآورنهندی، یونس و حسین بابائی، قادر. (1391). بررسی رابطه بین برخی مکانیزم های حاکمیت شرکتی با ارزش ایجاد شده برای صاحبان سهام و ارزش افزوده اقتصادی. بررسی های حسابداری و حسابرسی، دوره 19، شماره 2، 16-1.

*      بهارمقدم، مهدی؛ صادقی، زین العابدین و صفرزاده، ساره. (1392). بررسی رابطه مکانیزم های حاکمیت شرکتی بر افشای مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها. حسابداری مالی، سال پنجم، شماره 20، 107-90.

*      حاجیها، زهره و محمد حسین نژاد، سهیلا. (1394). عوامل اثرگذار بر نقاط ضعف با اهمیت کنترل داخلی. پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی. دوره 7، شماره 26، 137-119.

*      خانی، عبداله و ابراهیمی،  خدیجه. (1392).توانایی تخمین الگوهای اقلام تعهدی غیرعادی براسای تعدیل الگوی جونز و پیش بینی قیمت گذاری نادرست سهام. دانش حسابداری، سال چهارم، شماره 14، 90-67.

*      رشیدیان، مینا؛ پاک مرام، عسگر و بیک زاد، جعفر. (1393). رابطه بین مالکیت دولتی و محافظه کاری شرطی حسابداری در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش حسابداری، دوره 4، شماره 3، پیاپی 14، 79-61.

*      ساعدی، رحمان و دستگیر، محسن. (1396). بررسی تأثیر ضعف کنترل‌های داخلی و شکاف سهامداران کنترلی بر کارایی سرمایه‌گذاری شرکت‌های پذیرفته‌شده‌ در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهشهای حسابداری مالی، دوره 9، شماره 4، پیاپی 34، 38-17.

*      صفرزاده، محمدحسین و طاوسی، ساجده. (1396). رابطه بین حاکمیت شرکتی و معامله با اشخاص وابسته. مطالعات تجربی حسابداری مالی، سال 13، شماره 53، 164-135.

*      فخاری، حسین و کبیری، محمدتقی. (1397). بررسی اثر تعدیل کنندگی گزارش حسابرسی بر ارتباط افشای ضعف کنترل‌های داخلی و عدم تقارن اطلاعاتی. پژوهش های تجربی حسابداری، سال هفتم، شماره 27، 171-147.

*      متقی، علی اصغر؛ غریب، حجت و قوی پنجه، رامین. (1396). تاثیر سازوکارهای حاکمیت شرکتی بر واکنش سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار تهران. پژوهش حسابداری، شماره 24، 155-139.

*      ملکیان، اسفندیار و نیکروان فرد، بیتا. (1394). بررسی تأثیر مالکان نهادی بر رابطه‌ی بین مدیریت حسابرسی مستقل در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. پیشرفت های حسابداری دانشگاه شیراز، دوره هفتم، شماره 1، 166-139/.

*      نیک بخت، محمدرضا؛ سیدی، سید عزیز و هاشم الحسینی، روزبه. (1389). بررسی تاثیر ویژگیهای هیات مدیره بر عملکرد شرکت. پیشرفت های حسابداری دانشگاه شیراز، دوره دوم، شماره اول، پیاپی 3/58، 270-251.

*      ولی زاده لاریجانی، اعظم؛ رحمانی، علی و ساده، شقایق. (1397). رابطه بین افشای گزارش کنترل­های داخلی. هزینه­های نمایندگی ومدیریت سود. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، دوره 7، شماره 25، 40-29.

*      Abdullah, S.N; Mohamad Yusof, N.Z.; and Mohamad Nor, M.N., (2010). Financial restatements and corporate governance among Malaysian listed companies. Managerial Auditing Journal, Vol.25, No.6, pp.526-552.

*      Agyei-Mensah, B. K. (2016). Internal control information disclosure and corporate governance: evidence from an emerging market. Corporate Governance, 16(1), 79-95

*      Ashbaugh-Skaife, H., Collins, D.W., Kinney, W.R., (2007). The discovery and reporting of internal control deficiencies prior to SOX-mandated audits. J. Account. Econ. 44, 166–192

*      Balsam. Steven, Wei Jiang, Bo Lu, (2012), Equity Incentives and Internal Control Weaknesses November 15, NO 48.1-34.

*      Bosse, D.A., Phillips, R.A. (2016). Agency theory and bounded self-interest. Academy of Management Review, 41(2), 276-297.

*      Chan. K, Barbara R. Farrell, Picheng Lee, (2005). Earnings Management and Return-Earnings, Association of Firms Reporting Material Internal Control Weaknesses Under Section 404 of the Sarbanes-Oxley Act. June 15, 1-35.

*      Foster, B. P., & Shastri, T. (2013). Material internal control weaknesses and earnings management in the Post-Sox environment. Journal of Applied Business Research, 29(1), 183.

*      Hammersley. Jacqueline S, Linda A. Myers, Catherine Shakespeare ,(2008), Market Reactions to the Disclosure of Internal Control Weaknesses and to the Characteristics of those Weaknesses under Section 302 of the Sarbanes Oxley Act of 2002, Review of Accounting Studies, 1-42.

*      Hoitash,U.,Hoitash,R., Johnstone. K, (2011). Internal Control Material Weaknesses and CFO Compensation, Working paper. Madison: University of Wisconsin, NO 57, 1-31.

*      Ji, X. D, Lu, W, Qu, W, (2017). Voluntary Disclosure of Internal Control Weakness and Earnings Quality: Evidence from China. The International Journal of Accounting, Vol 52, issue 1, 27-44.

*      Krishnan, J., 2005. Audit committee quality and internal control: an empirical analysis. Account. Rev. 80 (2), 649–675

*      Saleh, N.M; Iskandar, T.M; Rahmat, M.M., (2005). Earnings management and board characteristics: evidence from Malaysia. Jurnal Pengurusan 24, pp. 77-103.

*      Stephens, N., 2009. Corporate governance quality and internal control reporting under SOX section 302. Working paper, Available from:http://ssrn.com/abstract=1313339

*      Wang, F., Xu, L., Zhang, J. and Shu, W., (2018). Political connections, internal control and firm value: Evidence from China's anti-corruption campaign. Journal of Business Research, Vol 86, 53-67.

*      Wang, X., Gao, J., Shang, C., & Lu, Q. (2016). Ownership Structure, Internal Control and Real Activity Earnings Management. In Industrial Engineering, Management Science and Application (ICIMSA), International Conference on (1-4). IEEE

*      Wu, J., Liu, L., Jones, F., (2011). Firm value and earnings management after internal control weaknesses remediation. Int. J. Bus. Res. 11 (5), 111–122.

*      Ying, Y. (2016). Internal control information disclosure quality, agency cost and earnings management—based on the empirical data from 2011 to 2013. Modern Economy, 7(1), 64.

*      Zhang, Y., Zhou, J., Zhou, N., 2007. Audit committee quality, auditor independence, and internal control weaknesses. J. Account. Public Policy 26 (3), 300–327.

*      Zhong, K; Gribbin, D.W; and Zheng, X., (2007). The effect of monitoring by outside blockholders on earnings management.Quarterly Journal of Business and Economics