نقش هزینه های آموزشی دولت و خانوار در توسعه انسانیِ ایران
محورهای موضوعی : مطالعات توسعه اجتماعی ایران
شقایق صنعتگران
1
(دانشجوی مقطع دکتری رشته جامعه شناسی توسعه، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
(Email: sanatgaran.sh@gmail.com)
میثم موسایی
2
(استاد گروه علوم برنامهریزی اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی،دانشگاه تهران (نویسنده مسئول))
شهلا کاظمی پور
3
(دانشیارگروه جمعیت شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران)
کلید واژه: توسعه انسانی, هزینه های بهداشتی, هزینه های آموزشی, هزینه های رفاه و تامین اجتماعی, هزینه های اقتصادی, هزینه های خانوار,
چکیده مقاله :
در این پژوهش رابطه هزینه آموزشی دولت و خانوار با توسعه انسانیِ ایران در سال های 1394-1369 مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق اسنادی و پیمایشی از نوع تحلیل داده های ثانویه است. مقدار HDI از سایت UNDP و داده های مربوط به هزینه های دولت در آموزش، بهداشت، رفاه و تامین اجتماعی و امور اقتصادی از قوانین بودجه و داده های هزینه خانوار از سالنامه های آماری استخراج شده است. تجزیه و تحلیل اطلاعات و مدل سازی با روش GMM و تابع تولید کاب- داگلاس تعمیم یافته و تخمین آن با داده های سال 1369 تا 1394 انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که هزینه های دولتی آموزش و بهداشت، آموزش خانوار روستایی و بهداشت خانوار شهری اثر مثبت و هزینه های دولت در رفاه و امور اقتصادی و هزینه آموزش خانوار شهری اثر منفی بر HDI دارد و هزینه بهداشت خانوار روستایی اثری بر HDI ندارد. با وجود اینکه انتظار می رود اثر مستقیم افزایش هزینه های آموزشی بالارفتن توسعه انسانی باشد، اما محدودیت بودجه و مدیریت ناکارآمد سبب اتلاف منابع و اثر معکوس بر توسعه انسانی است. تغییر اولویت ها در اختصاص بودجه بیشتر به آموزش و بهداشت به جای رفاه و تامین اجتماعی، ارزیابی و نیازسنجی ملی و منطقه ای برای نتیجه بخش بودن برنامه های اقتصادی، کیفی کردن آموزش و دسترسی بیشتر روستاییان به امکانات بهداشتی، امکان افزایش شاخص توسعه انسانی را فراهم می آورد.
In this research, it has been investigated the relationship of educational cost of government and household with the human development of Iran in 1990-2015. Methodology of this research is documentary and secondary data analysis. It has been derived an amount of HDI from the UNDP site, data concerning the government’s costs on the education, health, welfare and social security and economic affairs have been derived from the Budget Acts, and household cost data from the statistical calendar. Data analysis and modeling have been generalized by the method of GMM and production function of Cobb-Douglas, and they have been estimated by data from 1990 to 2015. Findings show that governmental costs on the education and health, rural household education and urban household health have a positive effect on HDI, government costs on the welfare and economic affairs and urban household education cost have a negative effect on HDI and rural household health cost has not any effect on HDI. Although, it is expected to increase the educational costs has a direct effect on increasing the human development, but limitation of budget and inefficient management are led to lose resources and have an inverse effect on the human development. To change priorities in allocating more budget on the education and health, rather than welfare and social security, to evaluate and assess national and regional needs in order to attain the economic programs, to make education qualitative and to further achieve villagers to the health facilities allow to increase the human development index.
_||_